Совершенствование экономического механизма управления малым бизнесом в аграрном секторе (на материалах аграрного сектора Республики Казахстан) 08. 00. 05 Экономика и управление народным хозяйством (сельское хозяйство)
| Вид материала | Автореферат |
- Совершенствование системы государственной поддержки сельского хозяйства в условиях, 348.35kb.
- Социально-экономические последствия реформирования и перспективы развития в аграрном, 384.61kb.
- Развитие потребительской кооперации в системе продовольственного обеспечения (на материалах, 421.99kb.
- Совершенствование использования достижений научно-технического прогресса в системе, 478.11kb.
- Формирование эффективного механизма управления производственно-сбытовой деятельностью, 382.39kb.
- Совершенствование механизма кредитования сельского хозяйства таджикистана в условиях, 445.79kb.
- Совершенствование управления малым бизнесом в условиях рыночных преобразований экономики:, 502.44kb.
- Совершенствование системы управления сельскохозяйственными предприями на основе процессного, 460.34kb.
- Формирование механизма управления стратегическим развитием сельскохозяйственных предприятий, 364.07kb.
- Организационно-экономические аcпекты повышения эффективности семеноводства зерновых, 232.77kb.
1 2
ЗАКЛЮЧЕНИЕ
Малый бизнес аграрного сектора в экономике любого государства занимает особое место, поскольку определяет уровень экономической безопасности государства. Одним из основных факторов, обеспечивающих эффективное развитие малого бизнеса, является его финансовое обеспечение.
Проведенное автором исследование теории и практики финансово-кредитного обеспечения малого бизнеса в республике позволили сделать следующие выводы и предложения:
На основе изучения экономической природы кредитных ресурсов нам представляется, что кредитные ресурсы – это материальные носители кредитных отношений, экономическая форма их реализации, обеспечивающая развития экономики, рост доходов, рациональную структуру капитала в условиях допустимого уровня риска.
- Анализ программ кредитной поддержки малого бизнеса в странах с развитой рыночной экономикой позволил сделать вывод о том, что основной современной системы кредитования малого бизнеса являются гарантированные ссуды. Предоставление гарантии и поручительств по кредитам, запрашиваемых субъектами малого бизнеса в коммерческих банках, позволяет значительно увеличить количество проектов и программ, получающих государственную поддержку, по сравнению с прямым предоставлением ссуд из средств государственного бюджета.
- Современный этап развития малого бизнеса в Казахстане определяется тенденцией значительного увеличения числа субъектов малого бизнеса, численности занятых в них работников, роста объема произведенной продукции. Однако финансовые показатели функционирования субъектов малого бизнеса характеризуется тенденцией к снижению, каждый второй субъект малого бизнеса получает отрицательный финансовый результат хозяйственной деятельности.
- В рыночной экономике малое предпринимательство выполняет экономические, социальные и экологические функций. Большое значение приобретает экономическая функция малого бизнеса, заключающаяся в наполнений рынка товарами и услугами, увеличении поступлении в бюджет, ускорении научно-технического прогресса, оперативном реагировании на спрос потребителей, создании новых рабочих мест.
- Одной из основных проблем малого бизнеса в процессе его развития является нехватка финансовых ресурсов. Из-за ограниченного набора используемых финансовых инструментов и услуг, высокой цены кредитных ресурсов преобладание предложения средств на короткий срок, концентрации капиталов крупных городах.
- Остается не решенной и проблема доступа предпринимателей к банковским кредитам. Основными препятствиями при получении кредитов являются: высокие ссудные проценты, короткий срок возврата кредита, отсутствие высоколиквидного залогового обеспечения.
- На республиканском уровне финансовое обеспечение государственной поддержки малого бизнеса осуществляет фонд развития малого предпринимательства, на основе анализа механизма кредитования малого бизнеса через ФРМП, нами даны предложения по его совершенствованию, в частности обоснована реализация функции ФРМП как залогодателя, поручителя и гаранта по обязательствам субъектов малого бизнеса.
Процесс кредитования малого бизнеса сопровождается кредитными рисками, поэтому в целях уменьшения риска кредитования субъектов малого бизнеса предлагается в областных центрах Казахстана создания и развития регионального кредитного бюро, задачей которого будет являться сбор, обработка и предоставление коммерческим банкам информации о кредито-заемщиках.
В области финансово-кредитной поддержки малого бизнеса следует шире использовать возможности лизинга. Назрела необходимость создания республиканского методического информационного лизингового центра и лизинговых компании по обслуживанию малых предприятий.
Стимулирующие воздействия на развитие малых производственных предприятии может оказать система льготного налогообложения. В системе налоговой политики малого бизнеса эффективной мерой будет дифференциация ставок налогообложения относительно субъектов, занимающихся определенными видами деятельности. Необходимо шире внедрять в отечественную практику апробированные в мировой практике формы финансово-кредитной поддержки, что, несомненно, даст положительные результаты.
Список опубликованных работ по теме диссертации
- Эволюция государственного управления малым бизнесом // Модернизация системы государственного управления в Республике Казахстан: основные приоритеты и механизмы реализации: материалы Международной научно-практической конференции, посвященной 10-летию первого выпуска: – Астана: Академия государственного управления при Президенте Республики Казахстан, 2006.-С. 227-232
- Финансово-кредитные механизмы регулирования малого бизнеса // Орталық Азия елдерінің мемлекетаралық интеграциялық байланыстарын жаңғырту атты Орта Азия елдерінің ІІ Түркістан интеграциялық форумы Халықаралық конференцияның материалдары. ІІІ бөлім. – Түркістан: Қ.А. Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, 2006.-С. 56-60
- Анализ современного состояния функционирования и развития малого бизнеса в Казахстане // Вестник КазНУ. Серия экономическая. – 2007. - №1 (59). – С. 45-55.
- Основные этапы развития малого бизнеса в Казахстане // «Актуальные вопросы подготовки высококвалифицированных специалистов в ВУЗе»: труды Международной научно-практической конференции – Тараз: Издательство «Таш», 2007.- С. 168-171
- Организация управления малым бизнесом // «Актуальные вопросы подготовки высококвалифицированных специалистов в ВУЗе»: труды Международной научно-практической конференции – Тараз: Издательство «Таш», 2007.-С. 165-168
- Проблемы и перспективы перехода средних и малых предприятий на международные стандарты финансовой отчетности (МСФО) // Поиск.-2007.- № 2 (1).-С. 56-58
- Государственная поддержка малого и среднего бизнеса // Высшая школа.- 2007.-№3.-С. 312-318
- Анализ и оценка развития малого бизнеса в Жамбылской области // Поиск.- 2007.№4 (1). - С. 12-17 (в соавторстве).
- Современное состояние и перспективы развития микрокредитной системы в Казахстане // Поиск.-2007.-№ 4. - С. 42-44
- Малый бизнес: система поддержки, проблемы, приоритеты. Т. Рысқұлов атындағы қазақ экономикалық университетінің ғылыми қоғамдық басылымы // ҚазЭу хабаршысы.-2008.-№1(61) С. 67-71
- Модель механизма регулирования малого бизнеса Казахстана // Поиск.-2008.-№1 (2). -С. 40-42
- Основные направления стратегии государственной поддержки малого бизнеса Казахстана // Поиск.-2008.№1(2).-С. 42-46
- Проблемы кредитования малого бизнеса в аграрном секторе// М.Х.Дулати атындағы ТарМУ-нің 50-жылдығына арналған «Ұлттық ғылыми білім потенциалы және еліміздің бәсекеге қабілеттілігі»: Халықаралық ғылыми-практикалық конференцияның материалдары. - Тараз: Сенім, 2008.-С. 56-60
- Финансово-кредитный механизм поддержки малого бизнеса в аграрном секторе Казахстана // Поиск. – 2008.- № 3.-С. 32-35
- Формирование и развитие инфраструктуры поддержки малого бизнеса в аграрном секторе // Т. Рысқұлов атындағы қазақ экономикалық университетінің ғылыми қоғамдық басылымы / ҚазЭу хабаршысы.- 2008.- №4 (64).-С. 173-176
- Проблемы малого бизнеса в аграрном секторе Казахстана // Т. Рысқұлов атындағы қазақ экономикалық университетінің ғылыми қоғамдық басылымы / ҚазЭу хабаршысы. – 2008.- №4 (64).-С. 336-337
- Конкурентоспособность малого бизнеса в аграрном секторе Казахстана // Исследования, результаты. – 2008. - № 2.-С. 54-58
- Развитие малого бизнеса в аграрном секторе // Исследования, результаты.- 2008.-№ 2.-С.58-62
- Проблемы продовольственной безопасности Казахстана в свете мирового финансового кризиса // Государственное управления в Республике Казахстан: приоритеты и реалии: Сб. тезисов докладов международной научно-практической конференции молодых ученых, аспирантов и магистрантов / под общ.ред. Б. Есекиной. – Астана: Академия государственного управления при Президенте Республики Казахстан, 2009.-С. 176-178
ТҮЙІН
Юсупова Салтанат Абайқызы
«Аграрлық сектордағы шағын кәсіпкерлікті басқарудың
экономикалық механизмін жетілдіру»
(Қазақстан Республикасының аграрлық секторы мәліметтер негізінде)
08.00.05 – экономиканы және халық шаруашылығын басқару (ауыл шаруашылығы).
Жұмыстың зерттеу нысаны Қазақстанның тәуелсіздік кезеңіндегі шағын бизнесті қалыптастыру және дамытудың ұйымдастырушылық-экономикалық үдерістері болып табылады.
Жұмыстың зертеу пәні аграрлық сектордағы шағын бизнесті басқару заңдылықтары болып табылады.
Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Жұмыстың мақсаты шағын бизнесті басқарудың экономикалық тетіктерін жетілдіру бойынша кеңестер мен ұсыныстарды әзірлеу болып табылады.
Диссертацияда қойылған мақсатқа сәйкес келесі міндеттер шешілді:
- несиелік ресурстарды жетілдірудің экономикалық тетіктерін меңгеру;
- шағын бизнесті несиелендірудің шетелдік тәжірибесін қарастыру;
- шағын бизнесті қаржыландыру көздеріне талдау жасау;
- шағын бизнесті қолдаудың инфрақұрылымын анықтау;
- шағын бизнестің инновациялық экономикаға қатысу шарттарын әзірлеу.
Зерттеудің теориялық және методологиялық базасы экономикалық теория классиктерінің еңбектері, отандық және шетелдік ғалым экономистердің нарықтық экономика жағдайындағы шағын бизнес мәселелеріне арналған жұмыстары, Қазақстан Республикасының нормативтік актілері, Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлықтары, Қаулылары және Қазақстан Республикасы Үкіметінің бағдарламалары, шағын бизнес мәселелері бойынша басқа да нормативтік-құқықтық құжаттар.
Жұмыста статистика бойынша Қазақстан Республикасы агенттігінің мәліметтері, облыстық статистика басқармаларының, Қазақстан Республикасы Индустрия және сауда министрлігінің материалдары, екінші деңгейдегі банк есептері, шетелдік және отандық ғалымдардың шағын бизнесті дамыту бойынша монографиялары мен жарияланымдары.
Диссертациялық зерттеу барысында абстрактілік-логикалық, экономикалық-статистикалық, монографиялық, сондай-ақ сапалы талдау, сараптамалық бағалау әдістері қолданылды.
Зерттеудің ғылыми жаңалығы. Зерттеу барысында диссертацияның ғылыми жаңалығын көрсететін келесідей негізгі теориялық-әдіснамалық және практикалық нәтижелер алынды:
- эволюциялық-технологиялық аспектідегі кәсіпкерліктің теориялық аспектілері жалпыланды және дамытылды;
- қаржылық бизнесті қаржылық қолдаудың шетелдік тәжірибесі меңгерілді және жаңа қағидаттары анықталды;
- шағын бизнесті қаржылық-экономикалық қамтамасыз етуді жетілдірудің қолданыстағы әдістемесінің кемшіліктері анықталды және шетелдік тәжірибені есепке ала отырып оны жақсарту шараларының жүйесі әзірленді;
- Қазақстанның аграрлық секторындағы шағын бизнеске қаржылық ресурстарды тарту және ынталандыру тетіктері әзірленді;
- Қазақстанның БСҰ-ға кіруі кезінде аграрлық сектордағы шағын бизнеске ықпал ететін теріс құбылыстарды азайту үшін қажетті жағдайлар жасалды;
- аграрлық сектордағы шағын бизнесті қаржылық қолдау формаларының лизингтік және франчайзингтік операцияларын жүзеге асырудың экономикалық тетіктері әзірленді.
Зерттеудің ғылыми-практикалық мәні шағын бизнесті басқарудың қаржылық-экономикалық тетіктерін одан әрі жетілдіру мақсатында аграрлық секторда әзірленген негізгі ұсыныстарды пайдалану болып табылады. Оның нәтижелерін мемлекеттік басқару органдары шағын бизнесті басқарудың қаржылық-экономикалық тетіктерін экономикалық дамыту және жетілдіру стратегиясын әзірлеу барысында қолдана алады. Диссертацияның теориялық материалдары жоғары және орта арнаулы оқу орындарының оқу үдерісінде «Шағын бизнес», «Нарықтық экономика негіздері», «Кәсіпкерлік негіздері» курстарын жүргізу кезінде қолданылады.
Зерттеу нәтижелерін апробациялау. Диссертациялық жұмыстың нәтижелері мен қорытындылары 2006-2009 жылдары М.Х. Дулати атындағы ТарМУ-дың «Экономика» кафедрасының ғылыми семинарларында, А. Яссауи атындағы ҚТХУ-дың ғылыми семинарларында апробациядан өткізілді.
Диссертацияның негізгі тұжырымдары мен қорытындылары халықаралық және республикалық ғылыми-практикалық конференцияларда сөйлеген сөздері мен жасаған баяндамаларын қосқанда автордың 19 жарияланымында көрініс тапты, соның ішінде мыналарды бөліп көрсетуге болады:
- Халықаралық ғылыми-практикалық конференция (Астана, 2006 жылғы қазан) – Астана: Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы;
- Орталық Азия елдерінің екінші түркістандық форумы. Түркістан, Х.А. Яссауи атындағы ХҚТУ, 2006 жыл.
- Халықаралық ғылыми-практикалық конференция – Тараз, «Таш»баспасы 2007 жылғы 29-30 наурыз.
Жұмыстың зерттеу нәтижелері кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармаларына, сондай-ақ Жамбыл облысы әкімдігінің ауыл шаруашылығы басқармасына енгізілді.
Диссертацияның құрылымы мен көлемі. Диссертациялық жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен және қосымшадан тұрады. Машинкаға басылған 122 бет берілген.
Summary
Saltanat A. Yusupova
Improvement economic mechanism
of small business management
in agrarian sector
08.00.05 – Economic and national economy management (rural economy).
Object of the research is organizational and economic processes of formation and development of small business in Kazakhstan’s independency.
Subject of the research is the regularities of the management of small business in agricultural sector.
Goals and tasks of the research. Goal is to work out proposals and recommendations for improvement of economic mechanism for small business management.
According to the goal the following problems were solved in the dissertation:
- study of mechanism for economic improvement of credit resources;
- study of foreign experience in small business crediting;
- analysis of small business financing sources;
- determine the infrastructure of small business supporting
- creating conditions for small business participation in innovation economy
Theoretical and methodological base of the research are works of economic theory classics, works of domestic and foreign scientists in economical sphere, devoted to problems of small business in conditions of market economy, acts of legislations of the Republic of Kazakhstan, decrees of the President of the Republic of Kazakhstan, government regulations and programs and other standard-legal documents on small business problems.
Statistics of the Agency for civil service affairs of the Republic of Kazakhstan, materials of regional administration of statistics, Ministry of Industry and Trade of the Republic of Kazakhstan, reports of the second level banks, monographs and publications of foreign and domestic scientists on small business development are used as an informational base.
Abstract-logic, economic-statistic and monographic, qualitative analysis and expert judgments methods were used in the research process.
Scientific novelty of the research. The following basic theoretical-methodological and practical results determining the scientific novelty of the dissertation work have been received in the research process:
- theoretical aspects of business activity in evolutionary-technological aspect are generalized and developed;
- foreign experience is studied and new trends in financial support of small business are brought to light;
- drawbacks of the current methodic of improving financial and economic ensuring of small business are revealed and the system of measurements for its improvement is worked out with taking into account foreign experience;
- mechanism for attraction and stimulation of financial resources in small business of Kazakhstan’s agricultural sector is worked out;
- necessary conditions for minimization of negative influence on small business in agricultural sector in the process of Kazakhstan’s accession to the WTO are created;
- economic mechanisms for realization of leasing and franchising operations forms of supporting small business in agricultural sector are elaborated.
Approval of results of the research. The results and conclusions of the dissertation work are approved in 2006-2009 by the scientific seminars of “Economics” chair of the Taraz State University named after M. Dulati and scientific seminar of the International Kazakh-Turkish University named after A. Yassaui.
The principal provisions and conclusions of the dissertation work are reflected in 19 publications of the author including lectures and reports on the international and republican theoretical and practical conferences among which are:
- the International theoretical and practical Conference (Astana, October 27, 2006), – Astana: the Academy of public administration under the President of the Republic of Kazakhstan;
- The Second Turkestan Forum for Central Asian countries. Turkestan, the International Kazakh-Turkish University named after A. Yassaui, 2006.
Юсупова Салтанат Абаевна
Совершенствование экономического механизма управления малым бизнесом в аграрном секторе
(на материалах аграрного сектора Республики Казахстан)
08.00.05 – Экономика и управление народным хозяйством
(сельское хозяйство)
Автореферат
диссертации на соискание ученой степени
кандидата экономических наук
Подписано в печать 5.10.09г. Формат 60х84/16.
Бумага офсетная. Объем 2,0 п.л. Тираж 100 экз.
Отпечатано в типографии Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан
г. Астана, пр. Абая, 33
тел.: 8(7172) 75 32 36