Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті «болашақ»
| Вид материала | Документы |
СодержаниеЕкінші жылы Пайдаланылған әдебиеттер Деятельность университета и его роль |
- Парат министрлігі л. Н. Гумилев атындағы еуразия ұлттық университеті, 8635.57kb.
- Л. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің баспасөз орталығЫ, 38.13kb.
- Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, 5310.66kb.
- Л. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің баспасөЗ орталығЫ, 24.63kb.
- Л. Н. Гумилев атындағы еуразия ұлттық университеті кафедра : Халықаралық қатынастыр, 133.64kb.
- Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті қазақ әдебиеті кафедрасының аға, 217.87kb.
- Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, 212.98kb.
- Ылым министрлігі л. Н. Гумилев атындағы еуразия ұлттық университеті заң факультеті, 1996.9kb.
- Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, 426.6kb.
- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, 74.63kb.
Екінші жылы:
Үшінші жылы:
Бакалавриат курсында ең көп коэффициент Шет ел философиясының тарихы(7,5-216 сағ); Логика (7,5-216 сағ.). Екінші курста ең негізгі пән - Онтология және таным теориясы(8-270 сағ.), шет елдер философиясының тарихы(8, 270 сағат). Студенттер өздерінің оқу стратегиялық жеке оқу жоспарын жасайды. Олар өздері ұнататын әртүрлі лекцияларға қатыса алады, олардың ішінен өздеріне ұнағандарын тандайды. Оқу барысында олар курстарын өзгерте алады. Сонымен қатар факультативтік нормадан тыс курстарды өз жоспарларына кіргізе алады, бірақ негізгі міндеттері ең негізгі төменгі «нормативтерін» тапсыру, содан кейін барып тереңдете оқытатын факультативтер. Ұлыбританияның көптеген жоғарғы оқу орындарында пән аралық байланыстарды қолданады. Мысалы, Кембриджде әлеуметтік ғылымдар факультетінде аралас мамандықтар бар, өзіне бірнеше мамандықты біріктірген («Әлеуметтану және саясат», «Саясат және Менеджмент»). Әр университеттің бірінші курсында студенттерге әртүрлі ғылым салаларынан еркін теориялық курстар өтіледі, келесі оқу жылынан бастап солардың ішінен тереңдете оқу үшін таңдауға мүмкіндік жасайды. Ұдыбритания жоғарғы оқу орындарындағы оқу мерзімі бакалавриатта 3 жыл және магистратура 1 жыл (оның мерзімі мамандығы мен курстың ерекшелігіне байланысты болады). 3 жыл оқығанда студент LSE бойынша 14 курс бойынша білім алады, оның 10 негізгі. Нәтижесінде студент академиялық дәреженің бірін алады, дипломның сапасы студенттің білім алу жетістігіне байланысты-Бірінші дәрежелі, Екінші Жоғарғы дәрежелі, Екінші төменгі дәрежелі, Үшінші дәрежелі, бітіргені туралы жай диплом(Pass), осындай дәрежелі дипломдар қазір Лондондағы Экономика мектебінде беріледі. Студент оқу жылы аяқталған соң біліміне есеп береді, аттестациядан өту түрі әртүрлі. Мысалы, Кембридж университетінде бірінші оқу жылы аяқталған соң студент 4 жазбаша емтихан тапсырады, оның арқайсысы 3 сағатқа созылады. Екінші жылы оқылған курстың жартысы жазбаша қабылданады, қалғанын студент қандай түрде тапсыратындығын өзі тандайды. Қорытынды бағаның үштен бірі студенттің жазған үш жазбаша жұмысының (эссе, шағын зерттеу жобасы) қорытындысынан, қалғаны экзаменде алған бағасы болып табылады. Үшінші курсті аяқтаған соң студент өзі жай емтихан тапсыруды немесе диссертация жазуды (бакалаврдың мамандық жұмысы) көлемі 10000 сөзден тұратын тандайды. Классикалық бұрыннан келе жатқан университеттер Гейдельберг, Фрайбург, Тюрингенде басында тек философия,медицина-дәрігерлік, теология-дін тану факультеттері болды, кейіннен басқа бағыттарды алды, бірақ жоғарыда аталған факультеттер негізгі болып қалды. Кейінгі 30-40 жыл аралығында пайда болған Германиядағы университеттер Рур, Констанц, Регенсбургте оқытудың жаңа инновациялық технологияларын пайдалану тәжірибелері қолданылуда, неміс жоғарғы оқу орындарына тән кампустар бар. Жоғарғы оқу орындары негізінен «академиялық еркіндікті» ұстайды, өзін-өзі басқару мемлекет тек құқықты бұзбауын бақылайды, өз шаруашылығын жүргізеді, мемлекеттік емтихандар және мемлекеттікке қатысы жоқ академиялық емтихандар алу; профессорлардың еркін оқыту бағдарламасының болуы. Студенттер ұсынылған пәндер(400 астам) мен оқытушыларды өздері таңдайды. Жоғарғы оқу орындарында оқу бастауыш және негізгі курс деп екіге бөлінеді. Бастауыш курс кезінде студенттер ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізудің әдіс-тәсілдеріне үйренеді және тандаған академиялық пәнінен негізгі білім алады. 3-4 семетрден кейін көптеген жоғарғы оқу орындарында аралық емтихан алынады және студентке аралық(диплом алдындағы) дәреже беріледі. Осыдан кейін ғана негізгі курсты оқиды, студент 2-3 жыл ішінде(4-6 семестр) өзі тандаған пән бойынша тереңдете білім алады және диплом, дәреже, бакалавр дәрежесін алумен аяқтайды, немесе магисрдың мемлекеттік емтиханын тапсырады. Бағдарламаның негізгі бөлімі болып саналатын екі семестрлік практика. Лекция университеттегі классикалық оқу түрі, кей факультеттерде оны консультация деп атайды және жоғарғы курс студенттері береді. Семинар сабағында студенттер мен оқытушы біріге отырып оқу процесін өткізеді. Көптеген университеттерде бастауыш курстарда семинарлар «про-семинар» деп аталады, ал негізгі курсты оқығанда ол «орташа» және «негізгі» деп бөлінеді. Семинар сабағына жақсы даярланып қатысқан студенттер арнайы даярланған анықтамалар алады.семинар, лекция немесе практикалық сабақтарға белсене қатысқаны үшін алынған бұл анықтамалар студенттер өміріне ерекше әсер етеді. Оның бірнеше түрлері бар: қатысқаны үшін берілгені «пассивтік», екінші белсенді қатысқанын көрсетеді, үй жұмысын реферат, бақылау жұмыстарын орындауын көрсетеді. Емтиханға студент белгілі бір сандық анықтамаларды көрсеткенде ғана жіберіледі. Немістердің жоғарғы оқу орындарында білім алу мерзімі оның түрі мен академиялық дәрежесіне байланысты. «Стандарттық оқу жүйесі» толық оқу курсын өтіп және бірінші қорытынды емтихан тапсырып белгілі мамандық алып шығу 4,5жылға (9 семестр) созылады.академиялық бакалавр дәрежесін алып шығу кемінде 3-4 жылға созылады. Сосын екінші қорытынды емтихан тапсырады да мастер немесе магистр дәрежесін алады. «Доктор» дәрежесін алу үшін және диссертация қорғау үшін қосымша 2 ден 5 жылға дейін оқиды. Университтегі оқу зерттеу жұмысымен байланысты болғандықтан студенттер оқу мерзімдерін ұзатып отырады. Германиядағы академиялық жыл 2 семестрден тұрады. Жазғы семестр 1 көкектен 30 қыркүйек, қысқы 1 қазаннан 31 наурыз аралығы. Көптеген университеттерде семестр бір ай бұрын басталып, бір ай кейін бітеді. Сесссия үшін екі терма бар, яғни емтихандарды тапсыра алатын уақыты. Емтихан тапсыру үшін студент 20 қаңтарға дейін тіркеледі, үш жұма бойы, егер студент кейін тапсырам десе өтінішін алып тастатады. Көпшілік емтихандар жазбаша түрде 90 минут ішінде алынады. Оны тек даярлығы бар студенттер тапсыра алады. Францияда 87 мемлекеттік университеттер бар, бұрыннан келе жатқан Париждегі 1179 жылы құрылған Сорбонна, қазіргі оқу орталығы 1968 жылы құрылған "София-Антиполис", сонымен қатар көптеген жеке меншік оқу орындары бар. Жоғарғы оқу орындарын үшке бөлуге болады: университеттер, жоғарғы мектеп, арнайы оқу орындары(арнайы мектептер). Франциядағы оқу процесі қысқа және ұзақ бағыттар арқылы оқытылады. Қысқа бағыты 2-3 жыл, индустриалды, әкімшілік, дәрігерлік даярлық салалары, онда диплом алғандардың көпшілігі бірден мамандығы бойынша жұмысқа кіріседі,немесе кәсіби диплом лисанс алу үшін білімін жалғастырады. «Ұзақ»бағыт бойынша француз университеттерінде оқудың 2 түрі бар:жалпы және арнайы. Жалпы 3-4 жыл оқыса, арнайы 4 тен 5 жылға дейін созылады. Университтеттер ұлттық дипломдар береді, білім Министрлігі бекіткен, сонымен қатар университеттің өзінің дипломын бере алады. Жоғары мектептерде оқу 3 жылға созылады, арнайы даярлық бөлімдерінен немесе университеттің 2 курсынан кейін. Сонымен қатар параллдік қабылдау жүйесі де бар, студент белгілі бір курстен кейін жоғарғы мектептің 1 курсына емес 2,3 курсына тапсыра алады. Барлық оқу орындарында сабақ француз тілінде жүреді, бір қатары ағылшын тілінде бағдарламаларын ұсынғанымен (американдық студенттер үшін). Міне, жоғарыда көріп отырғандарыңыздай әр елде жоғарғы оқу орындарында білім алу мен студенттің білімін бағалаудың әртүрлі түрлері мен әдіс-тәсілдері бар. Сондықтан да бір ғана жүйемен жүру тиімді емес. Аралас түрін мамандығының ерекшелігін ескере отырып пайдалану жөн. Мысалы, гуманитарлық білім алатын студенттердің сөйлеу қабылеті, тілді дамытуы ерекше орын алуға тиісті, сондықтанда олардың білімдерін ауызша және жазбаша түрде бағалауды да қолданған жөн. Жалпы қазіргі уақытта еуропалық білімді бағалаудың 6 баллдық жүйесі енгізіліп жатыр: А- «өте жоғары» (тапсырғандардың 10%) В «өте жақсы» ( тапсырғандардың 25%) С-«жақсы» (тапсырғандардың 30%) D-«қанағаттаңарлық» (тапсырғандардың 25%) E «орташа» (тапсырғандардың 10%) F (FX) «қанағаттаңарлықсыз». Қорыта келгенде, көптеген алдынғы қатарлы дамыған еуропалық елдерде Болон процесіне байланысты оқытуда кредиттік жүйе қолданылуда, бірақ маандықтың ерекшелігіне қарай классикалық бағалау түрлері, әсіресе жазбаша алу қатар қолданылады. Сондықтан да студенттердің гуманитарлық мамандықтар бойынша ой еркіндігі мен сөйлеу қабылетін арттыру, дамыту үшін осы жазбаша мен ауызша білімді тексеруді қолдану қажет. Ал жалпы білім беретін пәндерді оқытуда кредиттік бағалау жүйесі тиімді. Жоғарғы білім беруде екі сатылы бакалавриат пен магистратура, ал үшіншісі зерттеу жұмысымен тікелей байланысты докторантура 2-3 жылға созылуы және таңдаған ғылыми бағытына қарай ғылыми атағы мен дәрежесін алу үшін докторлық диссертациямен аяқталғаны білімді тереңдете түсетіні белгілі. Осы шаралардың барлығы Елбасының «Сапалы білім Қазақстанды индустрияландыру мен инновациялық дамытудың негізі болуы тиіс» деген міндетін орындауға бағытталған. Сондықтан да әлемдік білім кеңістігіне кіре алатын ел болуымыз үшін және әлемдік кеңістікте біздің студенттердің дипломын тануы үшін Елбасы айтқандай, «өмір бойы білім алу» әрбір қазақстандықтың жеке кредосына айналуы тиіс. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 1.Н.Ә.Назарбаев «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз» атты Халыққа Жолдауы. 2011 ж. 2. ECTS users guide. - Brussels, February 2005 // Internet: The Site of the European University Association (EUA): ссылка скрыта /education/ programmes/socrates/ects/guide_en.pdf 3. Глухов В. В., Шевченко Е. В. Европейское приложение к диплому: отражение трудоемкости дисциплин // Болонский процесс: Обеспечение признания российского образования за рубежом. СПб., 2004. 4. Чистохвалов В. Н. Кредитные единицы входят в Российскую высшую школу // Высшее образование в России. 2004. N 4. 5. Чубик П. С., Боев О. В., Суржиков А. Л., Соловьев М. А. Опыт использования кредитно-рейтинговой системы и Diploma Supplement в ТПУ / Сб. материалов зонального совещания в ТПУ "Россия и Болонский процесс: задачи, проблемы, перспективы", 11 - 12 мая 2004 г. // Интернет: ссылка скрыта. РЕЗЮМЕ В статье рассматривается методы и совершенствование кредитной технологии обучения в Вузах РК и внедрение кредитно-бальной системы в учебном процессе. Автор делает сравнительный анализ обучения в Болонском процессе в зарубежных вузах, показал разные методы и сроки обучения. SUMMARY In the article examined methods and perfection credit technologies of educating in Higher educational establishments of Republic of Kazakhstan and introduction of the credit-ball system are in an educational process. An author does the comparative analysis of educating in the Bolonia`s process in foreign institutions of higher learning, showed different methods and terms of educating. А.А. Шаяхметова Н.Б.Адилжанов Астана, ЕНУ им.Л.Н.Гумилева ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ УНИВЕРСИТЕТА И ЕГО РОЛЬ В НАЦИОНАЛЬНОЙ СИСТЕМЕ ОБРАЗОВАНИЯ ВУЗ – сложная социально-педагогическая система, последовательно, логично и целостно организованная структура, осуществляющая образовательную деятельность и предоставляющая образовательные услуги. Успешное решение всех задач, стоящих перед вузом, осуществляются в соответствии со стратегическим и перспективным планированием всей системы и такого подхода к реализации намеченных планов, который бы предполагал и заключал в себе продуманную и выверенную систему воздействия, влияния и создания условий. Национальное образование, являясь одной из важнейших подсистем социальной сферы государства, характеризуется специфическими характеристиками, присущие образовательному процессу и образовательным учреждениям. Специфическими характеристиками являются признаки, черты, предназначение и задачи: Предназначение системы качество образования представлено факторами, обеспечивающими с одной стороны историческую преемственность, гражданско-патриотическое воспитание, непрерывный характер образования, многообразие типов и видов образовательных учреждений, профессиональный рост и профессиональная мобильность в условиях информатизации общества и развития наукоемких технологий, с другой стороны, факторы, зависящие от интересов всего государства и его институтов: реализация конституционного права и равные возможности на получение бесплатного образования высокого качества; сохранение и развитие единого образовательного пространства Казахстана; участие органов государственной власти в деятельности муниципальных образовательных учреждений; формирование в общественном сознании отношения к образованию как к высшей ценности гражданина, общества и государства, светский характер образования; создание условий для полноценного и ответственного обучения и воспитания детей в семье, образовательных учреждениях всех форм, типов и видов; оказание всесторонней заботы о сохранности жизни, здоровья, физическом воспитании и развитии учащихся и студентов; поддержка и сохранение этнической и национально-культурной самобытности народов Казахстана, гуманистических традиций и их культур; развитие высших учебных заведений как центров образования, культуры, науки и новых технологий. Следующими немаловажными составляющими образовательной системы Республики Казахстан являются признаки и черты образования: признаки: - демократизация: общедоступность высшего образования, создание системы непрерывного образования; - диверсификация: многовариантная по содержанию, методам, формам, срокам и траекториям, личностно ориентированная система разноуровневых учебных заведений; - интернационализация: академическая мобильность обучаемых и преподавателей; международное признание документов об образовании, ученых степеней и званий; - превращение образования в ключевой компонент комплекса мер по поддержке развития научно-технического прогресса, экономического роста и обеспечения занятости населения; - трансформация содержания, методов, ценностей, целей, отхода от традиционной системы образования высшей школы, процесс учения становится творческим, широкое распространение и внедрение получают новые образовательные и информационные технологии; - коммуникация педагога и учащегося, ставших соучастниками единого образовательного процесса. Черты: - общедоступность, обеспечение предпосылок и гарантий качественного образования для всех; - многообразие условий качественного образования для каждого; - непрерывность, творческий и новаторский характер, дальнейшее развитие системы оперативно обновляемого образования в течение всей жизни; - практическая направленность образования, полноценная подготовка подрастающих поколений к жизни и труду; - адекватность образования, его соответствия потребностям и задачам развития экономики, культуры, науки и технологий; - международный характер образования, более ограниченное сочетание в его содержании и организации лучших отечественных традиций с подходами и принципами, утвердившимися в мировой практике. Система менеджмента качества в образовании опирается на системный, комплексный, процессный, маркетинговый, культурологический и ситуационный подходы. Комплексный подход в условиях образования в вузе – это форма взаимодействия и взаимозависимости дисциплин, форма междисциплинарной интеграции и важнейшее условие успешной деятельности учреждения. Системный подход – способ горизонтального и вертикального взаимодействия структур образовательного учреждения, это администрация, начиная от высшего руководства и представителя руководства и владельцев процессов до последнего звена персонала, от студента, магистра и т.д. профессорско-преподавательского состава. Процессный подход - совокупность непрерывных взаимосвязанных действий, направленных на достижение поставленных целей. Маркетинговый подход – ориентация на потребителя, изучение спроса на образовательные услуги, в вузе функционируют специализированные отделы и службы, осуществляющие анализ потребности профессионального рынка, проводится мониторинг потребности в специалистах нашего вуза, осуществляется сопровождение дипломированных специалистов (отдел приема, практики и трудоустройства) в направлении изучения выпуска специалистов, их дальнейшее устройство на работу по специальности, построенный на тесном контакте с работодателями, привлечение специалистов с помощью специальной зарплаты в села, районы, и забота о дальнейшем их образовании в виде ФПК, целевого обучения (факультет дополнительного образования). Культурологический подход – это создание корпоративной культуры, которая зависит от культурно-этического уровня персонала университета. Ситуационный подход, заключается в конкретном наборе обстоятельств, которые сильно влияют на организацию в данное конкретное время [1]. Важнейшими характеристиками деятельности вуза, успешно работающий в сфере образовательных услуг является конкурентоспособность, выраженная в увеличении предложений образовательных услуг над спросом (усиление конкуренции), удовлетворение существующих и потенциальных запросов потребителей (приоритетные запросы), непосредственно качество образовательных услуг и внедрение инновационных образовательных технологий (интернет, мультимедиа, программное обеспечение, база данных JSTOR и т.п.) [2]. Евразийский национальный университет им.Л.Н.Гумилева осуществляет свою деятельность в направлении понимания такой системы образования, которая включает следующее: диалектический подход к определению целей и задач образования; профессиональное понимание целостности вузовской системы, включающая в себя не только наличие двух сильных позиций образования – профессорско-преподавательский состав и студенты, но и учет структурных подразделений, участвующих в образовании; проектирование качеств личности будущего специалиста на профессионально-ориентированное образование; композиционное единство содержания, форм, методов и средств образовательных процессов; динамичность и перспективность образовательных траекторий образовательного учреждения; ясность и конкретность требований ко всем видам деятельности; внимательное изучение изменений личности обучаемого, стимулирование и контроль становления и развития поликультурной, полиязычной личности будущего специалиста. Основная задача ЕНУ им.Л.Н.Гумилева - это качественная подготовка обучаемых, высокая научная, теоретическая и методическая компетенция преподавателей, целостная инфраструктура образовательного учреждения, поддерживающая комфортное состояние университета. Главными задачами вуза в условиях кредитной технологии обучения должны стать:
Международные стандарты образования определяют концептуальные положения организации обучения: большая специализация; высокая квалификация преподавателей, научно-теоретический и методический уровень учебных программ, применение в учебно-воспитательном процессе интерактивных, креативных, инновационных методов воздействия на обучающихся. Одним из показателей конкурентоспособности университета является мотивация одобрения образовательного учреждения преподавателями, сотрудниками и студентами. Анализ мотивации одобрения вызвал среди опрошенных большой интерес. На вопросы анкеты и тестовой карты «мотивация одобрения» роли вуза в образовании Республики Казахстан, состоявшая из 7 утверждений (соответственно 1 – имеют представление; 2 – не имеют единого взгляда на проблему качества; 3 – считают, что это личное дело обучаемых) показала следующие результаты (см. Таблицу – «Анализ мотивации одобрения роли вуза») Таблица 1. – Анализ мотивации одобрения роли вуза
Если усредненная оценка экспертов колеблется в пределах 0-25 %, то высшее образование проходит напряженно, что влияет на качество образования и на систему взаимодействия процедур и процессов вуза. 25-50 % – означает, что некоторая часть участников общего процесса обеспечения образовательной услугой считает возможным введение квалификационных требований. 50-75 – характеризует участников опроса удовлетворительно, владеющих некоторыми знаниями и навыками предоставления образовательной услуги. 75-100 – высокий уровень личностного притязания к продвижению идей, задач и целей предоставления образовательной услуги в вузе. Таким образом, как видно из таблицы, в целом уровень мотивации одобрения роли вуза в образовании находится на третьем уровне (70, 8%), что демонстрирует вполне допустимые нормы и критерии требований национального образования, готовность ППС, докторантов, магистров и студентов к выполнению стандартов образования достаточно высок, известно, что подготовка магистров и докторантов в университете опирается в основном на индивидуальную форму обучения (91,8) и т.д. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||