Geum.ru

Совершенствование лабораторной диагностики гонококковой инфекции 14. 00. 36 аллергология и иммунология

Вид материалаАвтореферат

Содержание


через 7 – 10 дней после завершения лечения
через 1 месяц после завершения лечения
Алгоритм проведения контроля излеченности больных гонореей
Практические рекомендации
Список научных работ, опубликованных по теме диссертации
Khabizhanov Askar Bolatovich
Подобный материал:
1   2   3

через 7 – 10 дней после завершения лечения





гонококк не обнаружен








Мужчины: ММ, КМ, ПЦР и/или АСЛ

через 1 месяц после завершения лечения


Женщины: ММ, КМ (в сроки очередной ближайшей менструации), ПЦР и/или АСЛ через 1 месяц после завершения лечения


гонококк обнаружен



Неэффективность лечения или реинфекция



Положительный результат любого из 4-х методов

Отрицательный результат всех 4-х методов



Неэффективность лечения или реинфекция

Снятие пациента с учета

Примечание: * - при исключении факта биологической провокации гоновакциной менее чем за 18 суток до применения метода выявления АСЛ гонококковой специфичности


Рис. 3. – Алгоритм проведения контроля излеченности больных гонореей
  1. Выявлено четкое соответствие (Р<0,001) между результатами ПЦР (равно как и АСЛ) и КМ (χ2=82,6 и χ2=94,3), между результатами ПЦР (и АСЛ) и ММ (χ2=75,55 и χ2=86,6). Частота положительного результата ПЦР и АСЛ при положительном результате КМ существенно (Р<0,001) - в 4,2 и в 5,5 раза выше, чем при отрицательном результате КМ. Аналогично этому частота положительного результата ПЦР (и АСЛ) при положительном результате ММ также существенно (Р<0,001) - в 3,8 и 4,8 раза выше, чем при отрицательном результате бактериоскопии. Данные свидетельствуют о высокой специфичности и ПЦР, и АСЛ.
  2. Полученные отрицательные результаты ММ и КМ при диагностическом обследовании части (25-31%) пациентов ставят под сомнение применение микробиологических методов для контроля эффективности лечения. Показано приоритетное значение для оценки эффективности лечения больных гонореей современных тестов ПЦР и АСЛ, которые обеспечивают получение достоверных результатов в сроки от 4 до 6 недель после окончания лечения.

Практические рекомендации


При обследовании пациентов на гонококковую инфекцию и при верификации излеченности больных гонореей следует использовать, наряду с бактериологическими методами диагностики, методы полимеразной цепной реакции (ПЦР) и выявления антигенсвязывающих лимфоцитов гонококковой специфичности (АСЛ). Порядок применения всех методов исследования изложен в разработанных алгоритмах, способствующих оптимизации контроля за гонореей.


Список научных работ, опубликованных по теме диссертации

  1. Хабижанов А.Б. ПЦР-диагностика хламидийной и гонококковой инфекции у мужчин с жалобами на выделения из уретры // Материалы II Конгресса дерматовенерологов Республики Казахстан, -Алматы: 2000.-С.-241.
  2. Хабижанов А.Б. Значение метода ПЦР-диагностики при различных видах инфекций, передающихся половым путем // Материалы международ-ной конференции “БППП и репродуктивное здоровье”, -Астана–Павлодар: 2001. –С.-21-22.
  3. Шакиров М.Т., Пшеничная Л.А., Каральник Б.В., Хабижанов А.Б. Использование метода полимеразной цепной реакции в диагностике инфекций, передающихся половым путем // Методические рекомендации. –Астана. –2002. –28 с.
  4. Акышбаева К.С., Пшеничная Л.А., Утегенова А.К., Нургалиева А.К., Хабижанов А.Б. Выявление гонореи среди беременных // Материалы II Международной конференции “Современные аспекты эпидемиологии, клиники, диагностики, терапии дерматозов и ИППП”, -Алматы: 2000.-С.-99-101.
  5. Нурпеисов Т.Т., Пшеничная Л.А., Хабижанов А.Б., Сейтакынова С.С., Мухамедъярова А.З. Хламидийная инфекция урогенитального тракта у беременных // Материалы II Международной конференции “Современные аспекты эпидемиологии, клиники, диагностики, терапии дерматозов и ИППП”, -Алматы: 2000.-С.-137-138.
  6. Каральник Б.В., Хабижанов А.Б. Сравнение эффективности тестов антигенсвязывающих лимфоцитов, ПЦР, микроскопии мазка и культу-рального метода в диагностике гонореи// Материалы II Международной конференции “Современные аспекты эпидемиологии, клиники, диагностики, терапии дерматозов и ИППП”, -Алматы: 2000.-С.-202.
  7. Пшеничная Л.А., Хабижанов А.Б., Утегенова А.К., Нургалиева А.М. Беременность и хламидийная инфекция // Вестник Казахского Националь-ного медицинского университета им. С.Д.Асфендиярова. -№2 (20). –2003. –С.101-107.
  8. Хабижанов А.Б. Распространенность и клинико-лабораторная диагностика гонореи // Вопросы дерматологии и венерологии. -№1-2 (17-18). –2004. –С.8-16.
  9. Шакиров М.Т., Каральник Б.В., Шакиров М.М., Хабижанов А.Б. Сравнительная оценка эффективности рутинных и современных лабо-раторных тестов в диагностике гонореи и контроле излеченности // Вопросы дерматологии и венерологии. -№1-2 (17-18). –2004. –С.17-20.
  10. Ускенбаева А.С., Хабижанов А.Б. Эффективность циклоферона в лечении хронической гонококковой инфекции у женщин // Вестник Казахского Национального медицинского университета им. С.Д.Асфендиярова -№1. –2005. –С.97-101.
  11. Хабижанов А.Б. Диагностическая чувствительность отдельных лабораторных методов в диагностике хронических форм гонококковой инфекции // Материалы Международной научной конференции “Актуальные проблемы аллергологии и иммунологии”, посвященной 90-летию со дня рождения академика НАН РК Н.Д.Беклемишева, -Астана: -2005. –С.-190-191.
  12. Хабижанов А.Б., Аскарова Г.К. Опыт использования различных лабораторных методов исследования при проведении контроля излеченности гонококковой инфекции // Материалы III Международного Конгресса “Актуальные вопросы эпидемиологии, клиники, диагностики, профилактики и терапии социиальнозначимых дерматозов и ИППП”, посвященного 75-летию НИКВИ, -Алматы: 2005.-С.-250-251.
  13. Аскарова Г.К., Хабижанов А.Б., Утегенова А.К., Нургалиева А.М. Сравнительная оценка диагностической чувствительности лабораторных методов в диагностике хронических форм гонококковой инфекции // Материалы Международной научно-практической конференции “Геномные технологии в медицине и медицинское образование на рубеже веков”, -Алматы: 2006.-С.-160-161.
  14. Хабижанов А.Б. Предварительный патент на изобретение “Способ диагностики гонококковой инфекции”, Регистрационный № 18353. –Астана. Зарегистрировано 18.01.2007.
  15. Ыскак Б.Е., Ешимов А.Е., Хабижанов А.Б., Казыбаева Э.А. Возможности применения метода амплификации с вытеснением цепи (SDA; BD ProbTec ET) в диагностике гонореи и урогенитального хламидиоза у беременных // Материалы II Всероссйского Конгресса дерматовенерологов, -Санкт-Петербург: 2007.-С.-168-169.

Хабижанов Асқар Болатұлы


Соз инфекциясының лабораториялық жетілдіру


14.00.36 – аллергология мен иммунология


Медицина ғылымдарының кандидаты

ғылыми дәрежесін алу үшін ұсынылған диссертация


ТҰЖЫРЫМ


Урогениталдық ағзалардың қабыну дерттері бар 150 ауру тексерілуден өтті. Олардың 98-і соз диагнозымен (негізгі топ), 52-і соз инфекциясынв байланысты емес аурулармен, оның ішінде жыныс жолдарымен тарайтын басқа аурулар да (бақылау тобы) болды.

Зерттеу мақсаты: иммунологиялық, молекулярлық-генетикалық, әдістердің ежелегі бактериоскопиялық және бактериологиялық әдістердің нәтижелерімен салыстырмалы түрде бағалау негізінде создың лабораториялық диагнозын және онан мүлдем айығуын бақылауды жетілдіру.

Жұмыс әдістері: бактериоскопиялық, бактериологиялық, антигенбайлаушы лимфоциттерді (АБЛ) анықтау, гонококктың ДНҚ-ын табиғи жолмен репликациялау бағытымен жасалатын полимеразды-шеңберлік реакция (ПШР). Зерттелетін материал қан, цервикалдық каналдан және/немесе уретраның эпителиалды жасушаларының қырындысы мен жағындысы.

Аурулардан анамнез жиналды, клиникалық тексерулер жүргізілді. Материалдарды математикалық жолмен талқылау үшін вариациялық статистикалық талдау, Стьюдент формуласымен сенім коэффициентін есептеп шығару, Фишер әдісімен сериялық және жиіліктік анализдің салыстырмалы тәсілді, Пирсонның сәйкестік критериі (χ2) қолданылды.

Зерттеу нәтижелері. Қазақстанда созбен аурушаңдық көрсеткіші төмендеу бағытында, бірақ әлі де едәуір көп, оның жиілігі мерез санымен бірдей, 1:1. Қазақстанда соз ауруының тіркелуі өте төмен. Республикада соз инфекциясының таралуының төмен көрсеткіштерінің негізгі бір себебі – создың лабораториялық диагнозының жеткіліксіздігіне, оның өзі қолданылатын бактериологиялық әдістердің мүмкіншіліктерінің жеткіліксіздігіне байланысты. Соз инфекциясына диагноз қоюды жетілдіруге бағытталған мәселелерді шешудің қажеттігі шықты. Создың сенімді диагнозы 83 ауруға қойылды, олардың ішінде еркектер (54,2%) 25 жасқа дейінгілер, әйелдердің 26-35 (48,5%) жастағылары көбірек болды. Создың жаңа басталған түрі еркектер арасында (64,6%), ал созылмалы түрі әйелдерде (72,7%) көбірек.

ПШР диагностикалық тиімділігі бактериоскопиялық әдіске қарағанда 1,4 есе, АБЛ тиімділігі 1,3 есе, жоғары, ал бактериологиялықпен салыстырғанда 1,3 есеге бірдей жоғары болды. ПШР мен АБЛ-дің жаңа басталған создағы сезімталдығы бірдей - 100%, ал бактериоскопиялықта 70,0±7,1%, бактериологиялықта 75,6±6,7%-ға ғана тең. Создың созылмалы түрінде ПШР сезімталдығы 100%, АБЛ-дікі 88,1±5,0%-ға тең; бұл көрсеткіш бактериоскопиялықта 71,4±7,0%, бактериологиялықта 73,8±6,8% құрады. Созға диагнозды ПШР мен АБЛ әдістерімен қоюда олардың тиімділігі мен арнайылық көрсеткіштеріне ауру адамдардың жынысы мен жас мөлшерінің бөлек әсері болмайды.

ПШР мен АБЛ әдістердін арнайылық қасиеті қолданылып жүрген әдістермен салыстырғанда олардан едәуір жоғары болды.

Ем аяқталған соң ауру адамның мүлдем айыққанын не айықпағанын анықтау үшін 4 аптадан 6 аптпға дейінгі уақыт ішіндегі ем тиімділігін бақылауға қойылған ПШР мен АБЛ әдістерінің сенімді нәтижелері бұрынғы әдістер нәтижелерінен әлдеқайда жоғары болып шықты.

Жұмыс нәтижелерін тәжірибеге енгізу. Ғылыми жұмыстың нәтижелері ҚР ДСМ ТВҒЗИ клиникасында, дәрігерлер мамандығын жетілдіру курстарындағы дәрістерге және практикалық сабақтарға енгізілді. ҚР ДСМ ТВҒЗИ ғылыми кеңесі бекітпен (11.07.2001, №7 хаттама) «Полимеразды-шеңберлік реакция әдісін жыныс жолдарымен тарайтын инфекцияларға диагноз өою үшін пайдалану» деген әдістемелік нұсқаулар диссертация материалдарының нәтижелеріне сүйеніп жасалды. Нұсқаулар Алматы, Қарағанды, Петропавловск, Павлодар, Ақтөбе, Қостанай тері-венерология диспансерлері және Өзбекстан Республикасы ДСМ-ның дерматология және венерология ҒЗИ-ның жұмысына енгізілді.

Тәжірибелік ұсыныстар. Соз ауруына диагноз қоюда және ем нәтижесінің тиімділігін тексеруде ПШР мен АБЛ әдістерін қалай да қолдану қажет, жоғары сезімталдығы мен арнайылық қасиеттері болғандықтан олар бұрынғы бактериоскопиялық, бактериологиялық әдістермен қатар және бірге қойылуы тиіс. Әртүрлі лабораториялық әдістердін диагностикалық мүмкіншіліктеріне қарап, біздер жасаған жолмен соз инфекциясының диагностикалық алгоритмі құрастырылды. Соз ауруынан мүлдем айыққанын бақылау жолында ұсынылып отырған алгоритмдегі ПШР мен АБЛ тәсілдерінен нәтиже алу үшін қажет болатын уақыт мерзімі екі есі қысқарады. Бұның өзі ауруды дер кезінде есептен шығаруға, демек олардың психологиялық реабилитациясын тездетуге, немесе емнің қайталанатын курсын ертерек бастауға мүмкіндік береді.


Khabizhanov Askar Bolatovich


The perfection of laboratory diagnostics of the gonococcal infection


14.00.36 – Allergology and Immunology


The dissertation on competition of degree of candidate of medical sciences


SUMMARY


With the purpose to perfect of laboratory diagnostics and control after treatment of gonorrhoea on grounds comporative appraisal of results between immunological, molecular and microscopy, bacteriological methods 150 patients with inflammatory diseases of urogenital canals had been examinated. There were 98 patients with gonorrhoea (basic group) and 52 patients with another non-gonococcal STI (control group).

The research methods. There are microscopy, bacteriological method, antigenbinding lymfocytes – ABL (with antigonococcal specification), polymerase chain reaction – PCR (on natural replication of gonococcal DNA principle). The specimens for research were: blood, swabs and scarps of cells from urethra and cervix.

The patients had been collected anamnesis information and had been examinated clinicaly. The math analysis were: variation-statistical methods, calculation of authenticity coefficient by Student,s formula, comporative method of series and frequency analysis by Fisher, criterion of accordance by Pirson (χ2).

The results of research. The sickness rate of gonorrhoea in Kazakhstan is having tendency to lowering, but it is enough high for the present, its frequency correlation with syphilis is 1:1. The registration of gonorrhoea is low paradoxically. One in basic reasons of little values of gonococcal infection spreading index is insufficient laboratory diagnostics of gonorrhoea, it conditioned by insufficiencies in used standardly bacteriological methods of research. So there is necessiy to solve an answer directed on perfection of diagnosties of gonococcal infection.

The authenic diagnosis of gonorrhoea was put to 83 (84,7±3,6%) patients, among them the men prevailed in age under 25 (54,2%), women – in 26-35 years (48,5%). The pointed age categories are known to be characterized by most sexual activity. From patients with gonorrhoea the recent forms had been had more often among men (64,6%) and chronic forms - more often among women (72,7 %).

The diagnostics effeciency of PCR was being higher at 1,4 ones (ABL - 1,3 ones) than microscopy, and both tests was being higher at 1,3 ones than bacteriological method. The sensitivity of PCR and ABL for recent gonorrhoea was being eqally 100%, but microscopy was being only 70,7±7,1% and bacteriological method - 75,6±6,7%. For chronic forms of gonorrhoea sensitivity of PCR was being 100%, ABL - 88,1±5,0%, microscopy - 71,4±7,0%, bacteriological method - 73,8±6,8%.

The specifiency of PCR and ABL was also being higher than microscopy and bacteriological method.

The sexual distinction and age of patients were not influencing on the sensitivity and specifiency of diagnostics of gonorrhoea by PCR and ABL methods.

For control after treatment PCR and ABL was giving enough authentic results in time 4-6 weeks after therapy had been finished.

The introductions research results to practical work. The research results had been inculcated in Research Science skin venereal institute MH RK, are using on lectures and seminars in course for increase of doctor qualification. Methodical recomendations «The using polymerase chain reaction for diagnostics of sexual transmitted infections», asserted on Science Council of RSSVI MH RK (report №7, 11.07.2001), was devised by means of research materials of thesis. The recomendations have inculcated into the work of skin-venerological clinics in Almaty, Caraganda, Petropavlovsk, Pavlodar, Actobe, Costanay and in RSI of dermatology and venerology MH of Uzbekistan Republic.

The practical recomendations. The PCR and ABL methods should be used in diagnostics of gonorrhoea and control after treatment, their high sensitivity and specifiency demonstrate using them with former microscopy and bacteriological method together. We have worked the algorithm of laboratory diagnostics of gonococcal infection taking into account diagnostical possibilities of different laboratory methods (microscopy, bacteriological method, ABL with antigonococcal specification, PCR (on natural replication of gonococcal DNA principle). In propounded algorithm of control after treatment of gonorrhoea by PCR and ABL methods the period for getting of results is decreasing at two time. It will be giving authentic possibilities for timely striking off the register of patients (it will be conducive to more rapid psychological rehabilitation of their) or prescribing of repeated therapeutic course of gonorrhoea.