Знешняя палітыка В'етнама: ад старажытнасці да пачатку XX стагоддзя
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
слабленым ўладнымі супярэчнасцямі.
1. КРЫЗІСЕ Ветнамская Феадалізму: ВАЙНА ХАТ ЧИНЬ І Нгуен
Дзесяцігоддзі праўлення каралёў дынастыі Ле не прайшлі дарма: дзяржава, перажывае перыяд росквіту, выйшла на новы ўзровень свайго развіцця. На світанку Новага часу вьетское таварыства было адным з найбольш дынамічных і складаных у ПУА, а дзяржава Дайвьет (нароўні з Сіямам) - адным з наймацнейшых у регионе1. Аднак неўзабаве ў Дайвьете, як і ў любым феадальнай дзяржаве таго часу, сталі адбывацца незваротныя змены, якія падрываюць моц дзяржавы ўе. XVII ст. быў адзначаны завяршэннем эпохі развітога феадалізму ўсходняга тыпу ў ветнамскім дзяржаве. Прычын таго было некалькі: перш за ўсё, інтэнсіўна гніло супольнае землеўладанне, што непазбежна вабіла за сабой зяўленне ў вёсцы спадчынных, у тым ліку і служылых землеўладальнікаў, чый прывілеяваны статус быў шмат у чым звязаны з ваеннай службай або выкананнем чынавенскіх функцый. Адначасова ў значнай часткі сялян скарачаўся памер уладанняў, што ставіла іх у эканамічную залежнасць ад прывілеяванай групы: сяляне замест таго, каб вырабляць самім, пастаўлялі буйным землеўладальнікам працоўную сілу. Пласт сярэдняга сялянства няўхільна размываюцца, супольная арганізацыя паступова ператварылася ў прыладу панавання памешчыка ў деревне2.
Што ж тычыцца класа феадалаў, то і ўнутры яго адбываліся незваротныя змены, якія выяўляліся ў рэзкім аслабленні пазіцый вышэйшай і сярэдняй грамадзянскай чынавенства, а таксама заняпадам ўлады імператара: пачынаючы з XVII ст. кіруючая дынастыя Ле пачала паступова губляць сваю магутнасць, што, у сваю чаргу, спрыяла замене іх улады на вышэйшым узроўні уладай тюа - кіраўнікоў акруг, спадчынных ваенных руководителей3. Рост гарадоў і развіццё ў іх рамёстваў дазвалялі ім забяспечыць сябе ўсім неабходным.
У двух асноўных частках Дайвьета - Паўночнай і Паўднёвай - названыя працэсы працякалі па-рознаму. Так, у раёне дэльты Чырвонай ракі склалася княства Дангнгоай - валоданне тюа з роду Чинь. Асаблівасцю развіцця гэтага княства зяўлялася памацнялася аграрнае перанасяленне, характэрнае для Паўночнага Дайвьета. Яно, з аднаго боку, спрыяла памяншэння памераў сялянскіх надзелаў і ўмацоўвала пазіцыі буйных памешчыкаў, а з другога боку - перашкаджала стварэнню буйных памешчыцкіх уладанняў, так як зямель у прынцыпе было мала. Такім чынам, для Поўначы ў XVII ст. былі характары пачасціліся канфлікты ў вёсцы, пры ўмове параўнальна хуткага развіцця гарадоў, рамяства і гандлю.
Вырашыць праблему перанасялення паўночных раёнаў магло б масавае перасяленне сялян на поўдзень, дзе квітнела рысаводства. Аднак пасля адукацыі на поўдні самастойнага княства тюа з роду Нгуен - Дангчонг, працэс перасялення прыкметна ўскладніўся. Спробы Чиней захапіць шырокія і менш заселеныя зямлі Поўдня поспехам не увенчались4.
Вайна двух найбуйнейшых феадальных дамоў Дайвьета прывяла да жаласных наступстваў для сялянства: у некалькі разоў выраслі падаткі, скараціўся памер сялянскіх надзелаў, многія земляробы былі вымушаныя пакінуць звыклы род дзейнасці і адправіцца батрачыць на багатых надзелах феадалаў. Такое становішча спраў не магло не выклікаць абурэньне сялянскага люду. Аднак феадальныя дома Чинь і Нгуен бяздзейнічалі, занятыя міжусобіцамі і імкненнем да ўзбагачэння. Іх захопленасць ўзаемнымі склокамі прывяла да цалкам лагічнаму зыходу: у другой палове XVIII стагоддзя ў горных раёнах краіны ўспыхнула сялянскае паўстанне, у рэкордныя тэрміны якое ахапіла ўсю краіну, і атрымала назву сялянская вайна Тэйшонов.
Тэйшоны - назва бярэ свой пачатак ад Ветнам. Тэй Шон - Заходняя гара, паколькі сялянскае паўстанне пачалося ў горнай правінцыі Кюиньон. Паўстанне ўзначалілі 3 брата: чыноўнік Нгуен Ван Няк, гандляр Нгуен Хюэ і будыйскі манах Нгуен Ван Лі. Асноўнымі патрабаваннямі тэйшонов былі: памяншэнне падаткаў, перадача ўлады ад Нгуен да Ле, замена нгуеновской администрации5. Пачаўшы выступленне ў 1771 г., паўсталыя выганялі чыноўнікаў Нгуен, захоплівалі маёмасць чыноўнікаў і феадалаў, дзялілі яго паміж сялянамі. Сацыяльны склад паўстання быў даволі стракаты: тут былі і сяляне, і дробныя дзяржаўныя служачыя, купцы і рамеснікі. Аднак усіх гэтых людзей абядноўвала адно: жаданне скінуць з сябе феадальны прыгнёт, спыніць спусташэнне земляробаў, спыніць самаўпраўнасць Нгуен. Паўстанне, якое пачалося ў Кюиньоне, хутка ахапіла ўсю краіну і набыло характар сялянскай вайны.
Нгуены, занятыя сваімі склокамі з Чинями, не змаглі своечасова задушыць паўстанне: толькі калі з моманту яго пачатку прайшло 3 гады, Нгуены накіравалі супраць паўстанцаў рэгулярную армію. У той жа самы час Чини вырашылі скарыстацца гэтай сітуацыяй, каб захапіць шэраг зямель. Тэйшоны на той момант былі яшчэ слабыя, каб супрацьстаяць ім, таму вымушаныя былі падпарадкавацца, атрымаўшы тытулы ад Чиней. Гэтую перадышку тэйшоны выкарысталі для паспяховай барацьбы з Нгуен на поўдні, у некалькі разоў пашырыўшы падпарадкаваную ім тэрыторыю. У 1778 г. Нгуен Ван Няк абвясціў сябе імператарам дзяржавы Тэйшонов. Пераможаныя Нгуены абгрунтаваліся ў правінцыі Зядинь, зрабіўшы яе насельніцтва сваёй апорай у барацьбе з Тэйшонами
У гэты час ужо ішоў працэс феадалізацыі вярхоў руху тэйшонов, прычым, што зацвярджаецца імі парадак ішоў насуперак з інтарэсамі сялянства, якое тэйшоны падтрымлівалі ў пачатку паўстання. Раслі падаткі на ўтрыманне арміі, двара, чыноўніцкага апарату. Кіраўнікі руху Тэйшонов ў большасці сваёй ператва?/p>