Гістарыяграфія барацьбы беларускага народа супраць паланізацыі перыяду Расійскай імперыі
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
±у за антикатолическую. Грунтуючыся на зацвярджэнні аб пэўнай самабытнасці беларусаў у складзе рускага народа, западноруссисты пакінулі амаль без змен ўяўленне аб адмоўнай ролі каталіцтва, уніі і г.д.
Характэрным прадстаўнік гістарыяграфіі таго перыяду быў Платонаў С.Ф. У сваёй кнізе Поўны курс лекцый па рускай гісторыі ён сцвярджае: праваслаўныя людзі адчулі небяспеку (каталіцызму пасля Люблінскай уніі) і зразумелі неабходнасць энергічнага адпору… Але арыстакратыя з прычыны прапаганды езуітаў мала-памалу пераходзіла ў каталіцызм, дзякуючы чаму атрымала вялікія палітычныя правы. З здрадай арыстакратыі барацьба ўсёй цяжарам лягла на дробны заходнярускія люд. Ён і вынес яе на сваіх плячах, карыстаючыся для барацьбы тымі сродкамі, якія давала яму царкоўная арганізацыя. Платонаў вылучае два віды барацьбы - легальную і нелегальную. Пад легальнай ён разумее дзейнасць праваслаўных брацтваў. Але менавіта гэтыя братэрства, паставіўшы пад свой кантроль архірэяў, выклікалі незадаволенасць праваслаўных дзеячаў і схіліла многіх з іх у карысць уніі 1596 г. Але і пасля заключэння уніі праваслаўныя працягвалі барацьбу, дамагліся захавання Кіева-Пячорскай лаўры, духоўнай акадэміі, кафедры мітрапаліта ў Кіеве. Нелегальныя формы барацьбы - забойства І. Кунцэвіча, паўстання казакоў і г. д.
Варта адзначыць, што нягледзячы на ??высокі прафесійны ўзровень вышэйназванага працы, Платонаў ня даследуе антыфеадальнай барацьбу беларускіх сялян супраць польскіх паноў і г.д.
У другой палове 19 стагоддзя ўзнікае і яшчэ адно - цалкам новае зява - беларуская гістарыяграфія, якая была весьнікам пачатку беларускага нацыянальнага адраджэння. Пічэта, Ластоўскі, Доўнар-Запольскі пачыналі сваю працу менавіта ў гэты перыяд. Вышэй не ставілася задача падрабязнага разгляду таго, як прадстаўлялі барацьбу беларускага народа супраць паланізацыі гэтыя гісторыкі, варта толькі адзначыць, што іх увагу да беларускага Рэнесансу 16 стагоддзя само па сабе было адказам на гэтае пытанне: культурны росквіт беларускай культуры 16 - 17 стагоддзя, дасягненні беларускай грамадскай думкі былі шмат у чым накіраваныя супраць каталіцкай і польскай экспансіі.
Такім чынам, руская гістарыяграфія перыяду існавання Расійскай імперыі, прысвечаная пытанню барацьбы беларускага народа супраць паланізацыі, характарызавалася наступнымі прыкметамі:
) вызначэнне беларускага народа як часткі расійскага;
) звядзенне барацьбы супраць паланізацыі да клерыкальнай гісторыі;
) непрыняцце пад увагу антыфеадальнай барацьбы;
) рэзка негатыўнае стаўленне да уніі і каталіцтва.
Расійская гістарыяграфія была на службе ў дзяржавы і адлюстроўвала дзяржаўную палітыку ў дачыненні да беларускіх земляў, якая характарызавалася тымі рысамі, такімі як негатыўнае стаўленне да антыфеадальнай барацьбе, супрацьстаянне з каталіцкай царквой. Аднак у цэлым расійская гістарыяграфія, прысвечаная барацьбе беларускага народа супраць паланізацыі, мела прагрэсіўнае значэнне, таму што яна заклала аснову вывучэння пытання.
2. Гістарыяграфія савецкага перыяду
Кастрычніцкая рэвалюцыя паклала канец Расійскай імперыі. Новае дзяржава складалася на яе тэрыторыі. Можна было меркаваць, што стаўленне новага рускага дзяржавы да Беларусі, мяркуючы па асобных інтэрнацыяналістычныя тэндэнцыям, зменіцца на больш прымальнае. Стварэнне СССР, у склад якога ўваходзіла БССР, здавалася, было пацвярджэннем гэтаму.
У 20-я гады адбывалася складанне савецкай гістарыяграфіі. У Беларусі ішоў актыўны працэс беларусізацыі, складалася свая нацыянальная эліта, развівалася беларуская гістарыяграфія. Працягвалася дзейнасць такіх вядомых фігур беларускай гістарычнай навукі, як Пічэты, Ластоўскага, Доўнар-Запольскага. Іх працы па гісторыі мелі пэўныя нацыяналістычныя тэндэнцыі, апявалі Залаты век гісторыі Беларусі (16 ст.). У гэтых працах барацьбе беларускага народа супраць паланізацыі надавалася невялікая ўвага. Аднак у пачатку 30-х гадоў, з першымі праявамі палітыкі рэпрэсій, па беларускай эліце быў нанесены моцны ўдар. Многія дзеячы беларускай культуры былі арыштаваныя або расстраляныя. Гістарычная думка была загнаная ў догмы марксізму ў вульгарна-сталінскім разуменні. Знік цвярозы гістарычны аналіз. Гэтыя тэндэнцыі працягваліся і ў пасляваенны перыяд.
Для савецкай гістарыяграфіі былі характэрныя дзве тэндэнцыі. З аднаго боку, савецкія гісторыкі як марксісты павінны былі ў сваіх працах абапірацца на класікаў марксізму-ленінізму, на т.зв. першакрыніцы. Але гэта была толькі бачнасць, пад якой хавалася сапраўдны твар значнай часткі расійскай гістарыяграфіі. Гэта твар быў выключна нацыяналістычным. Расія, былая на чале СССР, у працах гісторыкаў ўслаўлялася як самае вялікае, самае справядлівае дзяржава. Усе народы, якія ўваходзілі ў склад СССР, абяўляліся гарачымі прыхільнікамі ўваходжання ў Расію, а перашкаджалі ім нейкія зласлівыя феадалы.
Афіцыйная гістарычная канцэпцыя савецкага перыяду была наступнай: калі вырасьце ў Сярэднявечча, рускае дзяржава была кропкай прыцягнення для навакольных народаў. Народы ў большасці сваёй добраахвотна далучаліся да Расіі і ў наступстве збіралі плён ўваходжання ў прагрэсіўнае дзяржава. Супраціў далучэнні народаў да Расіі аказвалі феадалы, якія абапіраюцца на замежную падтрымку (Польшчы, Турцыі і г.д.), народныя жа масы не толькі хацелі, але і змагаліся за далучэнне да Расіі. Асабліва ж гэта тычылася беларусаў і ўкраінцаў, якія, зыходзячы ?/p>