Удзел беларускага народа СЮ Вялiкай Айчыннай вайне i мiжнародным жыццi пасляваеннага перыяду
Информация - История
Другие материалы по предмету История
Удзел беларускага народа СЮ Вялiкай Айчыннай вайне i мiжнародным жыццi пасляваеннага перыяду
1. Напад фашыiкай Германii на СССР. Пачатак Вялiкай Айчыннай вайны
Пасля капiтуляцыi Францыi чуткi аб падрыхтоСЮцы нямецкага дэсанта на Брытанскiя астравы зрабiлiся аператыСЮным прыкрыццём гiтлераСЮцаСЮ падрыхтоСЮкi нападу на СССР. З гэтай нагоды 18 снежня 1940г. А. Гiтлер падпiсаСЮ дырэктыву №21, больш вядомую як план Барбароса, якая дала пачатак перадыслакацыi сiл вермахта да заходнiх межаСЮ СССР. У гэты да лiку саюзнiкаСЮ А. Гiтлера далучылiся Венгрыя, Румынiя, Славакiя, Балгарыя, Фiнляндыя i РЖспанiя. Высокаразвiты германскi ваенны патэнцыял узмацнiСЮся за кошт эканомiк падпарадкаваных краiн. Так, толькi заводы Чэхаславакii паставiлi А. Гiтлеру пятую частку яго танкаСЮ. Акрамя таго, на СЮзбраенне вермахта былi пайшлi трафеi разгромленых французскiх i iншых дывiзiй.
Усяго супраць Савецкага Саюза Германiя выставiла 80% сваiх войск 190 дывiзiй у колькаii 5, 5 млн. чал., 47 тыс. гармат i мiнамётаСЮ, 4, 5 тыс. танкаСЮ, 5 тыс. самалётаСЮ. Напярэдаднi СЮварвання гэтыя войскi былi сканцэнтраваны СЮ трох армейскiх групоСЮках. Першая з iх ПоСЮнач (камандуючы фельдмаршал В. фон Лееб) мела задачай разгром Чырвонай Армii СЮ Прыбалтыцы i захоп Ленiнграда. Другая група армiй Цэнтр (камандуючы фельдмаршал Ф. фон Бок) павiнна была нанеii асноСЮны СЮдар на поСЮнач ад Палескiх балот уздоСЮж дарогi БрэстМiнcкМасква, знiшчыць чаii Чырвонай Армii i захапiць сталiцу СССР. Трэцяя група армiй ПоСЮдзень (камандуючы фельдмаршал К. фон Рундштэдт скiроСЮвалася на разгром Чырвонай Армii на РОкраiне i захоп Кiева. Па плану Барбароса усе тры групы павiнны былi выканаць пастаСЮленыя задачы i выйii на лiнiю Архангельск Волга Астрахань. Маланкавая вайна (блiцкрыг) павiнна была заняць не больш 10 тыдняСЮ.
22 чэрвеня 1941г. у 3 з паловай 4 гадзiны ранiцы пасля артылерыйскага абстрэлу i налёту авiяцыi нямецкiя войскi на СЮсiм працягу гранiцы з СССР уварвалiся на яго тэрыторыю. Германскi пасол у Маскве В. Шуленбург у 5 гадзiн 30 хвiлiн патлумачыСЮ наркаму замежных спраСЮ В.Молатаву гэтую акцыю А. Гiтлера варожай палiтыкай Савецкага Саюза СЮ адносiнах да Германii i пагрозай нападу на яе з боку Чырвонай Армii. На справе асноСЮнай прычынай вайны зяСЮлялася iмкненне А. Гiтлера да знiшчэння СССР з мэтай прысваення яго нацыянальных багаццяСЮ i каланiзацыi абшараСЮ; фiзiчнай лiквiдацыi камунiстаСЮ, камiсараСЮ, савецкiх работнiкаСЮ, прадстаСЮнiкоСЮ непаСЮнавартых рас; ператварэння СЮ рабоСЮ астатняга насельнiцтва.
Група армiй Цэнтр уварвалася на Беларусь сiламi 635 тыс. меСЮшых баявы вопыт салдат i афiцэраСЮ, 10 763 гармат i мiнамётаСЮ, звыш 810 танкаСЮ i самаходак, 1 194 самалётаСЮ. РЖм працiстаялi 3, 10, 4-я армii i Пiнская ваенная флатылiя Заходняй Асобай ваеннай акругi (ЗАВА) у складзе 673 тыс. салдат i афiцэраСЮ, звыш 14 тыс. гармат i мiнамётаСЮ, 2 189 (у тым лiку 383 новых) танкаСЮ, 1 549 самалётаСЮ.
Яшчэ да пачатку вайны перад ваеннаслужачымi ЗАВА стаяла задача абаранiць дзяржаСЮную гранiцу даСЮжынёй 470км памiж Лiтвой i РОкраiнай, i, калi спатрэбiцца, нанеii сакрушальны СЮдар па агрэсару на яго ж тэрыторыi. Менавiта з гэтай нагоды на Беластоцкiм выступе, якi выгадна СЮклiньваСЮся СЮ германскую тэрыторыю, былi размешчаны буйныя вайсковыя сiлы. Тут жа паблiзу размяшчалiся штабы: 3 армii у Гродна, 4-й у Кобрыне, 10 у Беластоку. Але зараз, ва СЮмовах раптоСЮнага нападу ворага, разбурэння камунiкацый, адсутнаii дырэктыСЮ з Масквы i Мiнска прыгранiчным чаiям пагражаСЮ поСЮны разгром. Так, нягледзячы на пэСЮную колькасную перавагу сiл ЗАВА над групай армiй Цэнтр, фельдмаршал Ф. фон Бок пачаСЮ наступленне СЮ напрамках Сувалкi Вiльнюс Мiнск i Брэст Баранавiчы Мiнск з мэтай акружэння савецкiх войск.
Першымi СЮдар агрэсара СЮзялi на сябе 11 беларускiх пагранатрадаСЮ у складзе 19 519 пагранiчнiкаСЮ i абаронцаСЮ нешматлiкiх агнявых кропак лiнii Молатава. Так, у раёне Гродна 3-я пагранзастава пад камандаваннем лейтэнанта В.Усава 8 гадзiн стрымлiвала ворага. Пагранiчнiкi 1-й заставы на чале з малодшым лейтэнантам А. Сiвачовым за 11 гадзiн баёСЮ нанеслi адчувальны СЮрон гiтлераСЮцам каля в. Галавенчыцы. Пагранiчнiкi 4-й заставы на чале з лейтэнантам Ф. Кiрычэнка адбiлi 5 варожых атак пад в. Драгунь. Амаль усе яны загiнулi, але прысягi не парушылi i не адступiлi.
Гераiчнае супрацiСЮленне ворагу аказаСЮ 4-тысячны гарнiзон Брэiкай крэпаii на чале з капiтанам РЖ. Зубачовым i палкавым камiсарам Я. Фамiным. Абаронай Усходняга фарта камандаваСЮ маёр П. ГаСЮрылаСЮ. Заходнюю частку крэпаii абаранялi пагранiчнiкi на чале з лейтэнантам А. Кiжаватавым, Цярэспальскую вежу лейтэнант А. НаганаСЮ з групай байцоСЮ. Помнiкам мужнаii i гераiзму абаронцаСЮ застаСЮся надпiс Я памiраю, але не здаюся. Бывай, Радзiма. 20.VРЖРЖ.41г..
Вялiкi СЮрон злучэнням ЗАВА, пераiменаванай у Заходнi фронт, быСЮ нанесены сiламi 2-га паветранага флота на чале з фельдмаршалам А.Кесельрынгам. Толькi 22 чэрвеня фашыстамi было знiшчана 738 нашых самалётаСЮ, з якiх 528 на зямлi. Савецкiя лётчыкi, якiм удалося падняць свае самалёты СЮ паветра, у першы дзень вайны збiлi 143 варожых бамбардзiроСЮшчыкаСЮ i знiшчальнiкаСЮ, у тым лiку 15 метадам тарана. Не шкадуючы жыцця, такiя подзвiгi здзейснiлi Дз. КокараСЮ, А. ДанiлаСЮ, С. ГудзiмаСЮ, П. РабцаСЮ i iнш. З адзiным жаданнем нанеii як мага большы СЮрон фашыстам дзейнiчаСЮ 26 чэрвеня пад Радашковiчамi лётны экiпаж на чале з капiта