Удзел беларускага народа СЮ Вялiкай Айчыннай вайне i мiжнародным жыццi пасляваеннага перыяду
Информация - История
Другие материалы по предмету История
ай фашыiкай акупацыi, каля 8 тыс. камунiстаСЮ мусiла перайii на нелегальнае становiшча. Да канца жнiСЮня ва СЮмовах акупацыi пачалi сваю дзейнаiь Мiнскi, Гомельскi i Пiнскi абласныя, 1 гарадскi i 19 раённых падпольных камiтэтаСЮ партыi.
У Мiнску да канца 1941г. дзейнiчала звыш 2 тыс. патрыётаСЮ, арганiзаваных гарадскiм камiтэтам на чале з РЖ. Казiнцом. Да вызвалення Мiнска тут дзейнiчала 9 тыс. чал. падпольшчыкаСЮ, у тым лiку 1 025 камунiстаСЮ i 2 044 камсамольцаСЮ. У сакавiку 1942г. пачаСЮ дзейнiчаць Вiцебскi, у жнiСЮнi Пiнскi абкам КП(б) Б.Восенню 1942г. партыйны цэнтр Вiцебска стварыСЮ у горадзе разгалiнаванае падполле. Найбольшую актыСЮнаiь выявiла група В.Харужай. У вераснi 1942г. у Гомелi дзейнiчала каля 20 груп. У 19421943гг. моцны падпольны рух iснаваСЮ у Магiлёве, дзе 40 груп (каля 400 чал.) абядналiся СЮ адзiную арганiзацыю Камiтэт садзеяння Чырвонай Армii. Вялiкi СЮклад у падпольную барацьбу СЮнеслi камунiсты Бабруйска, Баранавiч, Барысава, Брэста, Вiлейкi, Жлобiна, Калiнкавiч, Оршы i iншых гарадоСЮ.
Падпольшчыкi неслi велiзарныя страты. Так, у вынiку двух правалаСЮ у складзе каля 700 патрыётаСЮ загiнула партыйнае кiраСЮнiцтва падполля Мiнска. З 1 500 падпольшчыкаСЮ Вiцебска загiнуСЮ кожны трэцi. Але партыя не прыпыняла барацьбы i СЮздымала на яе новых змагароСЮ. Усяго СЮ баявым падполлi СЮдзельнiчала каля 70 тыс. чал. РЖх намаганнямi адбывалiся дыверсii на фабрыках i заводах, забойствы акупантаСЮ i iх наймiтаСЮ, збор разведдадзеных, распаСЮсюджанне газет i лiстовак, зводак РЖнформбюро i iнш. Умелая каардынацыя камунiстамi партызанскага i падпольнага руху забяспечылi лiквiдацыю гаСЮляйтэра В. фон Кубэ, якую здзейснiлi А. Мазанiк, М. Восiпава i Н.Траян.
Усяго СЮ баявым падполлi СЮдзельнiчала каля 70 тыс. чал. Лепшым з iх У.Амельянюку, Е.Зяньковай, РЖ. Казiнцу, М.Кедышку, М. Кабушкiну, Я.Клумаву, З.Партновай, В.Харужай i iнш. прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.
Першыя партызанскiя атрады арганiзавалi i СЮзначалiлi камунiсты. Так, 26 чэрвеня СЮ Пiнскiм раёне пачаСЮ дзейнiчаць атрад на чале з В.Каржом. 9 лiпеня на барацьбу з ворагам узняСЮся атрад, сфармiраваны Суражскiм райкамам партыi Вiцебскай вобл. на чале з М.Шмыровым. З першых дзён лiпеня пачаСЮ баявую дзейнаiь атрад Чырвоны Кастрычнiк, якi СЮзначалiСЮ першы сакратар Кастрычнiцкага райкама партыi Палескай воблаii Ц. БумажкоСЮ.
У адказ на пастанову ЦК УКП(б) ад 18 лiпеня 1941г. Аб арганiзацыi барацьбы СЮ тыле германскiх войск да 25 лiпеня 1941г. партыйнымi камiтэтамi Беларусi было створана 118 атрадаСЮ з 2 600 партызанамi, а праз месяц колькаiь патрыётаСЮ ужо складала каля 12 тыс. чал. 6 жнiСЮня 1941г. за вялiкiя поспехi СЮ барацьбе з ворагам Ц.Бумажкову i Ф. ПаСЮлоСЮскаму першым з савецкiх партызан было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.
У 1942г. ЦК КП(б) Б атрымаСЮ дазвол ЦК УКП(б) на адклiканне з Чырвонай Армii беларускiх камунiстаСЮ для iх падрыхтоСЮкi СЮ якаii арганiзатараСЮ партызанскага руху. З гэтай мэтай у красавiку 1942г. у г.Мураме РОладзiмiрскай вобл. быСЮ створаны Асобы беларускi збор. Да верасня 1942г. на Беларусь былi перапраСЮлены 20 атрадаСЮ, 102 арганiзатарскiя i 62 дыверсiйныя групы, якiя налiчвалi больш за 3 тыс. чал. АсноСЮным меiам iх перакiдкi сталi так званыя Суражскiя вароты, якiя СЮтварылiся на стыку груп армiй ПоСЮнач i Цэнтр.
30 мая 1942г. пры СтаСЮцы ВярхоСЮнага ГалоСЮнакамандавання быСЮ утвораны Цэнтральны Штаб партызанскага руху (ЦШПР) на чале з РЖ сакратаром ЦК КП(б) Б П.Панамарэнкам. Як вынiкала з загаду народнага камiсара абороны Саюза ССР РЖ. Сталiна за №00189 ад 5 верасня 1942г. Аб задачах партызанскага руху, роля беларускiх мiiСЮцаСЮ значна павялiчвалася. З гэтай нагоды 9 верасня СЮтвараСЮся Беларускi штаб партызанскага руху (БШПР) як ваенна-баявы орган ЦК КП(б) пад старшынствам РЖРЖ сакратара ЦК П. Калiнiна.
28 лютага 1943г. Пленум ЦК КП(б) прыняСЮ пастанову аб узмацненнi барацьбы супраць акупантаСЮ. З гэтай нагоды на Беларусь былi перакiнуты работнiкi Баранавiцкага, Брэiкага, Вiлейскага i Беластоцкага падпольных абкамаСЮ. На працягу з сакавiка па чэрвень 1943г. у тыл ворага было адпраСЮлена звыш 220 партыйных кiраСЮнiкоСЮ. Да канца 1943 пачатку 1944г. сiстэма партыйнага кiраСЮнiцтва народнай вайной складалася з 10 падпольных абкамаСЮ, 17 мiжрайкамаСЮ, 8 гаркамаСЮ, 2 гаррайкамаСЮ i 166 райкамаСЮ КП(б) Б.
Па меры арганiзацыi партызанскага руху асобныя атрады згуртоСЮвалiся СЮ брыгады. Так, З красавiка 1942г. М. ШмыроСЮ узначалiСЮ Першую беларускую брыгаду. На працягу СЮсяго перыяду акупацыi СЮ Беларусi дзейнiчалi 199 брыгад, 14 палкоСЮ (997 атрадаСЮ) i 258 асобных атрадаСЮ, у якiх налiчвалася 374 тысячы байцоСЮ; На 1 лiпеня 1943г. камунiсты СЮзначальвалi 89, 6% атрадаСЮ и 96, 1% брыгад. У межах асобных раёнаСЮ i аблаiей брыгады абядноСЮвалiся СЮ злучэннi пад кiраСЮнiцтвам падпольных абкамаСЮ i на чале з iх сакратарамi.
Важнейшым сродкам актывiзацыi партызанскага руху СЮ 19421943гг. зяСЮлялiся рэйды па тылах акупантаСЮ, iнiцыiраваныя падпольнымi абкамамi партыi. Так, атрады Мiнска-Палескага злучэння, брыгада iмя К.Заслонава прайшла 300-кiламетровым маршам па Вiцебскай i Мiнскай аблаiях. Атрад Баявы начале з А.Флягонтавым здзейснiСЮ пераход у 500км. Пад час 1000 кiламетровага рэйду Беластоцкага злучэння на чале з сакратаром падпольнага абкама партыi В. Самуцiна колькаiь байцоСЮ узрасла з 700 да 1 800 чал., было знiшчана шмат захопнiкаСЮ, падарваны дзесяткi эшалонаСЮ i 1100 рэяк.
З лiстапада 1942 па снежань 1943г. узначалены камунiстамi партызанскi рух па формах i размаху баявых дзеянняСЮ, спосабу кiравання iмi набываСЮ маштабы СЮсенароднай вайны. Яе праявы адбiлiся СЮ разгроме акупацыйны