Савецко-польска вайна
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
µмны дагавор, па якім Урангель пацвярджаў ўсе абавязкі царскай Расіі перад Францыяй. Акрамя таго, Францыі перадаваліся правы на эксплуатацыю ўсіх чыгунак Еўрапейскай Расіі, канфіскацыя мытня і партовай даніны ва ўсіх партах Чорнага і Азоўскага мораў, ёй падаваліся лішкі хлеба на Украіне і Кубанскі вобласці, тры чвэрці здабычы нафты і чвэрць здабычы вугалю ў Данецкай вобласці.
Адначасова з падрыхтоўкай арміі буржуазнай Польшчы і Урангеля імперыялістамі Антанты былі прыняты меры па ўзмацненні антысавецкай інтэрвенцыі на Далёкім Усходзе. Па задуме Антанты ўзброеныя сілы буржуазна-памешчыцкай Польшчы, Урангеля і Японіі павінны былі згуртавана дзейнічаць на захадзе, поўдні і на Далёкім Усходзе. Антанта спрабавала ўцягнуць у вайну таксама Грузію, Азербайджан, Арменію, якія ў той час знаходзіліся пад уладай буржуазных нацыяналістаў.
Аднак народы Закаўказзя не дапусцілі ўдзелу гэтых краін у новай антысавецкай вайне.
Колькасць сіл інтэрвентаў і белагвардзейцаў, якія выступілі ў 1920 годзе супраць Савецкай Расіі, перавышала 1 млн. чалавек. План польскага галоўнакамандавання, адобраны Антантай, прадугледжваў на першым этапе ваенных дзеянняў разгром 12-й і 14. Савецкіх войскаў і захоп Украіны.
Да пачатку наступу польскія войскі былі зведзены ў шэсць войскаў. Па іх ўсходнім фронце было засяроджана 148,5 тыс. штыкоў і шаблі, 4157 кулямётаў, 894 снарадаў.
Інтэрвентамі супрацьстаялі савецкія войскі Заходняга (камандзір М. Гиттис, член Рэўваенсавета І. С. Ушлихт) і Паўднёва-Заходняга (камандзір А. І. Ягораў, член Рэўваенсавета Р. І. Берзіня) франтоў агульнай колькасцю 65,2 тыс. чалавек з 3208 кулямётаў і 666 снарадамі.
На гэтых франтах польскіх войскаў было засяроджана ў 2 разы больш, чым савецкіх. На Украіне, дзе вораг рыхтаваўся нанесці галоўны ўдар, яго сілы перавышалі савецкія войскі больш чым у чатыры разы.
З мэтай стварыць больш спрыяльныя ўмовы для наступу на Украіну, праціўнікі ў пачатку сакавіка правялі лакальныя наступу ў Беларусі. Войскі Пілсудскага занялі Мозур, Калиновичи і Овруч, перарэзаўшы чыгунку, якая зьэднувала Заходні і Паўднёва-Заходні франты Чырвонай Арміі.
Красавік 17 галоўнакамандуючы польскай арміяй Пілсудскі аддаў загад наступу на Украіну. Уварванне пачалося 25 красавіка.
Камуністычная рабочая партыя Польшчы рашуча выступіла аб антысавецкай вайны. Знаходзячыся ў падполлі, яна заклікала масы да звяржэння антынароднага кіраўніцтва Польшчы і да абароны Савецкай Расіі. Польскія рабочыя, гаварылася ў яе звароце "Да пралетарыяў усіх краін", не маюць нічога агульнага з надыходам польскай мілітарызму на Савецкую Расію. Польскія камуністы рашучым чынам асуджаюць гэтую вайну, якая адбываецца ў інтарэсах кіраўнікоў сусветнага капіталу. "У вобразе Чырвонай Арміі яны бачаць яны бачаць не захопнікаў, якія пагражаюць нашай свабодзе, а саюзнікаў у нашай рэвалюцыйнай барацьбе за свабоду" [29; 134].
Разам з польскай арміяй выступілі ўкраінскія буржуазныя нацыяналісты. 27 Красавіка была падпісана таемная "палітычная канвенцыя" з Польшчай і 24 красавіка - "ваенная канвенцыя", якая атрымала назву "Варшаўскі дагавор". Па гэтай дамовы пятлюраўцы саступалі буржуазна-памешчыцкай Польшчы больш за 100 тыс. квадратных кіламетраў ўкраінскай тэрыторыі з насельніцтвам колькасцю 5200 тыс. чалавек. Па загадзе Пятлюры групоўкі Цюцюннік, Струк, Забалотны і іншых правадыроў ўзмацнілі свае дзеянні ў савецкім тыле.
Войскі 12-й і 14. Савецкіх войскаў сустрэлі ўдары суперніка. Аднак пад націскам перавышаны сіл польскіх інтэрвентаў яны вымушаныя былі з баямі адыходзіць на ўсход. 7 мая інтэрвенты занялі Кіеў.
Услед за польскімі войскамі вярталіся памешчыкі і капіталісты. Акупанты вывозілі прамысловае абсталяванне, рабавалі насельніцтва; карныя органы падпальвалі вёскі, расстрэльвалі мужчын і жанчын "за непадпарадкаванне". Усюды ўкаранялася польская адміністрацыя. У асобе акупантаў на Украіну вярнулася Дырэкторыя з атаманам Пятлюра. Аднак "ўлада была прывіднай, фактычна яна распаўсюджвалася толькі на раёны Вінніцы, дзе засяродзілася" кіраўніцтва "Пятлюры. Напад буржуазна-памешчыцкай Польшчы на Савецкую Расію зноў высунула на першы план абарону краіны. "Усё для фронту, усё для разгрому ворага" - такое быў галоўны лозунг дня. 30 красавіка 1920 ВЦК і Саўнаркам апублікавалі зварот "Да ўсіх рабочым, сялянам і сумленным грамадзянам Расіі". 23 мая былі апублікаваныя тэзісы ЦК РКП (б) "Польскі фронт і нашы задачы". У гэтых дакументах выкрываліся мэты Антанты ў новай вайне і раскрываўся справядлівы, абарончы характар барацьбы Савецкай Расіі.
Мабілізацыя камуністаў у Маскве пачалася 1 траўня і была праведзена тэрмінам у адзін тыдзень. На фронт было накіравана 513 камуністаў. Петраград даў Чырвонай Арміі каля 700 камуністаў, Тула - 107, Цвер - 400, Самара - 100, Самборский губернская арганізацыя РКП (б) - 95.
Найбольшую працу па мабілізацыі сіл на процідзеянне захопнікам правяла партыйная арганізацыя Украіны, дзе разгортваліся жорсткія баі. 27 Красавіка ЦК КП (б) Украіны абвясціў цалкам мабілізаванымі партыйныя арганізацыі Кіеўскай, Валынскай і Падольскай губерняў, а ў пачатку ліпеня мабілізацыя была распаўсюджана на Чарнігаўскую, Мікалаеўскую і Адэскую губерні.
Актыўна ўдзельнічалі ў барацьбе супраць інтэрвентаў камуністы Беларусі. Да пачатку 1920 значная частка гэтай краіны была акупаваная польскімі войскамі. Усяго з красавіка па лістапад 1920 г. па ўсёй краіне было праведзена 5 партыйных мабілізацый, якія далі фронту 24244 ка