Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў нарадзіўся ў Маскве 21 мая 1921 г.
Яго бацька Дзмітрый Іванавіч - быў выкладчыкам фізікі, вядомым аўтарам навукова-папулярных кніг, падручнікаў, задачніку, па якіх вучылася не адно пакаленне савецкіх людзей.
Маё дзяцінства прайшло ў вялікай камунальнай кватэры, дзе, зрэшты, большасць пакояў займалі сямі нашых сваякоў і толькі частка - староннія. У доме захоўваўся традыцыйны дух вялікі моцнай сямі - пастаяннае дзейны працавітасць і павагу да працоўнага ўменню, узаемная сямейная падтрымка, каханне да літаратуры і навуцы. Мой бацька добра іграў на раялі, часцей за Шапэна, Грыга, Бетховена, Скрабіна. У гады грамадзянскай воіны ён зарабляў на жыццё, гуляючы ў нямым кіно. Душой сямі, як я гэта з удзячнасцю адчуваю, была мая бабуля Марыя Пятроўна, якая сканала перад вайной ва ўзросце 79 гадоў. Для мяне ўплыў сямі было асабліва вялікім, так як я першую частку школьных гадоў вучыўся дома. Я з адзнакай скончыў школу ў 1938 годзе і тады ж паступіў на фізічны факультэт Маскоўскага універсітэта.
Скончыў яго таксама з адзнакай ўжо падчас вайны, у 1942, у эвакуацыі, у Ашхабадзе, летам і восенню 1942 года некалькі тыдняў жыў у Кіраве, куды першапачаткова быў накіраваны на працу па заканчэнні універсітэта, затым працаваў на лесанарыхтоўках у глухой сельскай мясцовасці пад Мелеском. У верасні 1942 гады накіраваны на вялікі ваенны завод на Волзе, дзе працаваў інжынерам-вынаходнікам да 1945 г.
Працуючы на заводзе, А.Д. Сахараў стаў аўтарам шэрагу вынаходніцтваў у галіне кантролю прадукцыі. У 1944 г. ён напісаў некалькі артыкулаў па тэарэтычнай фізіцы і накіраваў іх у Маскву на водгук. У 1945 г. А.Д. Сахараў быў залічаны аспірантам у Фізічны інстытут АН СССР ім. Лебедзева (ФИАН).
"Калі Андрэй Дзмітрыевіч ўпершыню прыйшоў у інстытут у пакой Тамм, - успамінае член-карэспандэнт АН СССР Е.Л. Фейнберг, - і размаўляў з ім, Ігар Яўгенавіч раптам выбег у калідор і, натолкнувшись на мяне, у крайнім ўзбуджэнні сказаў: " Вы ведаеце, Андрэй Дзмітрыевіч сам здагадаўся, што ў уранавай катле (так тады зваўся рэактар) ўран павінен размяшчацца не раўнамерна, а блокамі!". Гэта ўзбуджэнне Тамм было цалкам апраўдана: калі да гэтага амаль вырашальнага прынцыпу дадумаліся буйныя фізікі-ядзершчыкі, гэта было вельміважным дасягненнем".
У 1948 г. А.Д. Сахараў быў уключаны ў навукова-даследчую групу па распрацоўцы тэрмаядзернага зброі. Кіраўніком групы быў акадэмік І.Я. Тамм. "Наступныя 20 гадоў, - пісаў А.Д. Сахараў, - бесперапынная праца ва ўмовах звышсакрэтнасці і звышнапружання спачатку ў Маскве, затым у спецыяльным навукова-даследчым сакрэтным цэнтры".
У жніўні 1953 г. на Сяміпалацінскам палігоне была ўзарвана 1. Вадародная бомба. І потым яшчэ дзесяць гадоў тут рэгулярна праводзіліся надземныя выбухі, аж да падпісання дамовы ў 1963 г. аб забарона выпрабаванняў ядзернай зброі ў трох асяроддзях.
Усе мы тады былі перакананыя ў жыццёвай важнасці гэтай працы для раўнавагі сілаў ва ўсім свеце і захопленыя яе грандыёзнасцю.
У 1953 г. А.Д. Сахараў быў абраны сапраўдным членам АНСССР.
Успамінаючы аб сумеснай працы з Андрэем Дзмітрыевічам, акадэмік Ю.Б. Харытон пісаў: "Шырата інтарэсаў Сахарава была незвычайнай. Памятаю, як-то мы стаялі ўтрох-ўчатырох у дошкі і Андрэй Дзмітрыевіч выкладаў нам сваю ідэю взрывомагнитных імпульсаў. Гэта было фантастычна цікава, хоць не ўсё тут яму самому было ясна. Можна было бачыць, як думка яго рухалася да канкрэтнай схеме, і нашы фізікі неўзабаве рэалізавалі яго думкі".
У 50-я гады А.Д. Сахараў, глыбока заклапочаны праблемай ядзерных выпрабаванняў, пачаў актыўную барацьбу за іх забарона або абмежаванне. Яго паплечнікам у гэтым стаў акадэмік І.В. Курчатаў.
Я ганаруся тым, што быў адным з ініцыятараў Дагавора аб забароне ядзерных выпрабаванняў у трох асяроддзях.
Займаючыся праблемамі ўплыву выпраменьвання на спадчыннасць, А.Д. Сахараў зразумеў усю згубнасць забаронаў Лысенка на вывучэнне законаў генетыкі. На агульным сходзе Акадэміі навук СССР у 1964 г.А.Д. Сахараў, якога падтрымалі І.Я. Тамм і шэраг іншых акадэмікаў, выступіў супраць абрання ў Акадэмію Нуждина, які зяўляўся паплечнікам ўсёмагутнага у той час Лысенка, і дамогся свайго. У 1965 г. акадэмікі А.Д. Сахараў і М.А. Леантовіч звярнуліся ў Прэзідыум Акадэміі навук СССР з лістом супраць лысенковщины, процідзейнічаць развіццю генетыкі.
Разяднанасць чалавецтва пагражае яму гібеллю.
Перад тварам небяспекі любое дзеянне, якое павялічвае разяднанасць чалавецтва, любая пропаведзь несумяшчальнасці сусветных ідэалогій і нацый - варяцтва, злачынства.
У 1953 - 1968 гг. грамадска-палітычныя погляды А.Д. Сахараў зведалі вялікую эвалюцыю. Удзел у распрацоўцы тэрмаядзернага зброі, у яго выпрабаваннях "суправаджаліся ўсё больш вострым усведамленнем спароджаных гэтым маральных праблем" (А.Д. Сахараў).
Пачынаючы з 1964 г. круг хвалявалі А.Д. Сахараў пытанняў ўсё больш пашыраўся.
У 1968 г. зявіўся артыкул Сахарава "Роздум аб прагрэсе, мірным суіснаванні і інтэлектуальнай свабодзе", за якую ён быў адхілены ад сакрэтнай працы. Андрэй Дзмітрыевіч вярнуўся ў ФИАН старэйшым навуковым супрацоўнікам Аддзела тэарэтычнай фізікі. У сакавіку 1971 г.А.Д. Сахараў накіраваў Л.І. Брэжневу" Памятную запіску". Праз 15 месяцаў, не атрымаўшы ніякага адказу, Сахараў перадаў яе для апублікавання дапоўніўшы "Пасляслоўе".
З "Памятнай запіскі" А.Д. Сахараў Генеральнаму сакратару ЦК КПСС тав. Л.І. Брэжневу: Я выказваю меркаванне, што было б правільным наступным чына