Информация

11521. Гіпертиреоз.
Разное

Клініка: захворювання починається гостро, з лихоманки, ознобу, загальної слабкості, головного болю, болю в ділянці шиї. Біль іррадіює в вуха, голову, підсилюється при повороті голови в сторону. У хворих спостерігається тахікардія, підвищена пітливість, плаксивість, подразливість, які мають перехідний характер. Щитовидна залоза збільшена, болюча при пальпації, в окремих ділянках ущільнена, не спаяна з оточуючими тканинами, шкіра над залозою гіперемійована. Лімфовузли не збільшені. Температура тіла 38-40С. Лабораторні дослідження: кров: ШОЕ підвищено, лімфоцитоз, підвищений вміст альфа-2-глобулінів, тироксину та СБЙ, росте титр антитіреогенних імуноглобулінів. На сканограмі визначаються ділянки просвітлення. Накопичення йоду в залозі зменьшено.
11522. Гіпотези та проблеми походження мови
Иностранные языки

Сократ у діалозі Платона «Кратил» говорить: «Я вважаю, що перші з людей, що населяли Елладу, шанували лише тих богів, яких і зараз шанують багато варварів: Сонце, Місяць, Землю, Зорі, Небо. А оскільки вони бачили, що це постійно біжить, створюючи коло обіг, то через цю природу бігу (thein) їм дали назву богів (theoi). Назва «чоловік» означає що, тоді як усі тварини не спостерігають того, що бачать, не порівнюють (anathrein), людина (чоловік), як тільки щось побачить (зловить очима), одразу починає приглядатися, роздумувати над побаченим. Тому вона одна з усіх тварин правильно називається «людиною» (anthropos), адже вона якби «очеловець» того, що бачить». В інших випадках Сократ виходить з того, що встановлювач слів так підбирав звучання, щоб воно зовні відповідало предмету: «Звуком і він скористався для усього тонкого, що могло б проходити через речі. Тому «йти» (ienai) і «кинутися» (iesthai) він зобразив за допомогою йот. Також за допомогою звуків ph, ps, s i dz (це так би мовити «звуки, що дихають») він, надаючи речам назви, використовував схожі їх властивості. Наприклад, він позначив «студене» (psychron), «шипуче» (dseon), «тряску» (seisthai) і взагалі будь-яке потрясіння».
11523. Гіроскопи в науці і техніці
Компьютеры, программирование

Однією з найважливіших величин, знання яких необхідно для водіння корабля або літака, є курс. Визначення курсу можна робити магнітним компасом або за допомогою гіроскопічних приладів. Як відомо, стрілка магнітного компаса вказує напрямок на Північ (точніше - на північний магнітний полюс, який дещо зміщений щодо географічного полюса Землі). Вимірюючи на кораблі кут між напрямом магнітної стрілки і поздовжньою віссю корабля, отримують курс. Однак магнітний компас - вельми недосконалий прилад: показання його спотворюються присутністю залізних мас, магнітними бурями та іншими перешкодами. При поворотах корабля слідом за ним захоплюється і магнітна стрілка, відхиляючись при цьому на значний кут від меридіана. Зважаючи на це отримали розвиток гіроскопічні покажчики курсу: гірокомпас, гирополукомпас і ДРД гірокомпас з чутливим елементом, що вказує на правління меридіана. Властивість цього приладу така, що його гіроскоп сам встановлюється своєю віссю в напрямку на Північ. Цей напрямок є положенням його стійкої рівноваги; якщо відхилити гіроскоп від цього напрямку і надати самому собі, він знову до нього повернеться. Гірокомпас використовуються тільки на морських судах і абсолютно не застосовуються в авіації, тому що при сучасних швидкостях польоту вони мають неприпустимо великі похибки.
11524. Гістарычнае вымярэнне навукі дзяржаўнага кіравання
Юриспруденция, право, государство

Асноўныя палажэнні класічнай тэорыі прававой дзяржавы былі сфармуляваныя яшчэ ў XIX ст. нямецкім філосафам І. Кантам (1724-1804). Яны захавалі сваю сілу і значэнне да нашых дзён. Паводле Канта, права выцці дзяржава, у адрозненне ад дэспатычнага або паліцэйскага, само сябе абмяжоўвае пэўным комплексам пастаянных нормаў і правілаў.Вось атрыбуты прававога дзяржавы па І. Кант: - Заснаваная на законе свабода кожнага не падпарадкоўвацца іншаму закону, акрамя таго, на які ён даў сваю згоду; - Грамадзянская роўнасць - прызнаваць якія стаяць вышэй сябе толькі таго ў складзе народа, на каго ён мае маральную здольнасць накладаць такія ж прававыя абавязкі, якія гэты можа накладаць на яго; - Атрыбут грамадзянскай самастойнасці - у прававых справах грамадзянская асоба не павінна быць прадстаўлена нікім іншым. У прававой дзяржаве толькі законна абраны ўрад мае права ўжыць сілу ў якасці прымусу. Урадавая манаполія на сілу азначае адзіны, абавязковы для ўсіх парадак, знішчэнне няроўнасці і разнастайнасці правоў, якія залежалі б ад сацыяльнага, спадчыннага ці іншага статусу. Па справядлівым зацемцы нямецкага прававеда Р. Еринга, права ніколі не можа замяніць або выцесніць асноўны стыхіі дзяржавы - сілы. «Слабасць улады ёсць смяротны грэх дзяржавы». Аднак сіла дзяржавы законная толькі ў тым выпадку, калі яна ўжываецца ў строгай адпаведнасці з правам. Палітычная ўлада павінна рэалізаваць права. Што гэта азначае ў рэчаіснасці? Дзяржава, які выдаў закон, абавязана паважаць гэты закон да тых часоў, пакуль ён існуе і працягвае дзейнічаць, хоць яно правамерна яго перагледзець і нават адмяніць. Гэта і ёсць рэжым законнасці. Пры гэтым праве адводзіцца асноватворная роля ў вызначэнні межаў свабоды. І. Ільін вызначаў правапарадак як «жывую сістэму ўзаемна прызнаюцца правоў і абавязкаў». Адстойваючы свае правы, чалавек жадае іх прызнання і выканання з боку іншых людзей. Разам з тым ён залічвае і сабе ў абавязак прызнаваць і выконваць правы іншых. Прававое дзяржава цэментуе не пагроза прымянення санкцый, а менавіта згоду большасці грамадзян добраахвотна выконваць загады законаў. Прававое дзяржава мяркуе пэўныя ўмовы для свайго сцвярджэнні: народ у цэлым і кожны грамадзянін у асобнасці павінны паспець для ўспрымання ідэі вяршэнства закона ва ўсіх абласцях чалавечага жыцця. Важна, каб кожны ўсвядоміў не толькі межы сваіх інтарэсаў і правоў, але таксама межы сваёй адказнасці і абавязкі да самаабмежаваньня, што набываецца ў выніку доўгага гістарычнага вопыту. Рускі філосаф і гісторык П.И. Наўгародцаў заўважыў: калі дэмакратыя адкрывае шырокі прастор свабоднай гульні сіл, якія праяўляюцца ў грамадстве, то неабходна, каб гэтыя сілы падпарадкоўвалі сябе некаторага вышэйшага, які абавязвае іх пачатку. Свабода, якія адмаўляюць пачатак агульнай сувязі і салідарнасці ўсіх членаў грамадства, паняцце ўлады і аўтарытэту, прыводзіць да самазнішчэння і разбурэння асноў дзяржаўнага жыцця. Свабода - гэта права рабіць тое, што дазваляюць законы. У прававой дзяржаве законы маюць роўную сілу для ўсіх членаў грамадства без выключэння. Нават найвялікшыя заслугі перад дзяржавай не з'яўляюцца падставай для недатыкальнасьці ўлады індывіда. У прававой дзяржаве менавіта закон служыць нябачнай мяжой паміж калектывам і індывідам. Кант даў класічнае абгрунтаванне гэтаму становішчу: кожны грамадзянін павінен валодаць той жа магчымасцю прымусу ў дачыненні уладарныя да дакладнага і безумоўнага выканання закона, што і пануе ў яго дачыненні да грамадзяніна. Заканадавец гэтак жа падзаконны, як і асобны грамадзянін. Падзаконнасьць дзяржаўнай улады дапаўняецца прызнаннем за асобнай асобай неад'емных і недатыкальных правоў. Асабістыя правы і свабоды - гэта магчымасці чалавека, якія агароджваюць ад незаконнага і непажаданага ўмяшання ў яго асабістае жыццё і ўнутраны свет, закліканыя забяспечыць існаванне своеасаблівасць і аўтаномію асобы. Усе правы, якія належаць чалавеку, у роўнай ступені з'яўляюцца асабістымі. Тым не менш у вузкім сэнсе слова пад асабістымі правамі разумеецца толькі частка правоў, непасрэдна абараняюць асабістае жыццё і свабоду кожнага чалавека. Да іх адносяцца правы на жыццё, асабістую недатыкальнасць, павага, абарону гонару і годнасці, свабоду сумлення, недатыкальнасць жылля, свабоду перамяшчэння і выбар месца жыхарства і гэтак далей.
11525. Гістарычныя крынiцы. Класіфікацыя і сістэматизацыя гістаричних крыніц.
История

З самага пачатку азнаямлення з гістарычнымі помнікамі гісторыкі заўважылі, што адны з іх з'яўляюцца «рэшткамі» асобных падзей, другія ў большай ступені апавядаюць аб іншых падзеях («паданні»). Ужо з сярэдзіны ХІХ ст. ідэя такога падзелу была распаўсюджана на ўсю сукупнасць гістарычных крыніц. Пры гэтым мелася на ўвазе, што падзел крыніц па характары адлюстравання адпавядае іх пазнавальнай каштоўнасці. Да «паданняў» адносiлi ўсе паведамленні, якія апісваюць гістарычныя факты, гавораць аб іх, але саміх гэтых фактаў не фіксуюць і ў сучаснасць не пераносяць. Падкрэслiвалася, што ў паданнях перад намі паўстаюць не самі факты і нават не іх асобныя часткі, а толькі іх адлюстраванне ў свядомасці нейкіх інфарматараў. Гэтыя паведамленні аб гістарычных фактах ствараліся спецыяльна для захавання і перадачы гістарычнай інфармацыі і таму яны разглядалiся як субектыўныя ў большай ступені, чым «рэшткі». «Рэшткамі» называлi часткі зяў, якія захаваліся (астанкі людзей, матэрыяльныя сляды iх дзейнасці хатнія рэчы, зброя і г. д., пісьмовыя дакументы для надзённых патрэб). Сюды ж адносiлi мову, песні, рэлікты старых звычаяў. У якасцi галоўнай прыкметы «рэшткаў» вызначалi, што яны не ствараліся спецыяльна для перадачы інфармацыі аб мінулым.
11526. Гістерезис феромагнетиків
Физика

На рис. 4а зображений феромагнетик, що складається з одного домена. У цьому випадку в зовнішньому просторі виникає магнітне поле, що містить в собі певну енергію. На рис. 4б зображені два домени з протилежним напрямком намагніченості. Зовнішнє магнітне поле тут зменшується зі збільшенням відстані швидше, ніж у випадку а, і енергія, що міститься в полі, виявляється меншою. У випадку, показаному на рис. 4в, магнітне поле практично існує тільки в безпосередній близькості від поверхні магнетика й енергія поля ще менша. Накінець, на рис. 4г зображений випадок, коли в зовнішньому просторі магнітного поля зовсім немає. Тут існують «замикаючі» домени у формі тригранних призм, бічні поверхні яких складають кут 45° з вектором намагніченості. У наслідок цього магнітний потік проходить винятково всередині феромагнетика, він замикається граничними доменами, чим і обумовлена їхня назва - замикаючі домены. Стан г енергетично більш вигідний, ніж попередні стани, і тому феромагнетик, що знаходиться, наприклад, у стані а, буде прагнути перейти в стан г. Нарешті, на мал. 4д показана ціла сукупність доменів разом із замикаючими їх доменами, де також немає зовнішнього поля. Подібна форма доменів дійсно спостерігається на досліді. Таким чином, розбивка феромагнетика на домени відбувається тому, що при утворенні доменних структур енергія феромагнетика зменшується (Л.Д. Ландау й Е.М. Лифшиц).
11527. Гісторыка-мемуарная літаратура
Литература

Наколькі вялікай была цяга да "алітаратурвання" дзелавога пісьменства, сведчыць перапіска аршанскага старасты Філона Сямёнавіча Кміты-Чарнабыльскага (1530-1587) з членамі каралеўскай рады Вялікага княства Літоўскага. "Допісы" яго ўяўляюць сабой сакрзтныя данясенні аб пагранічным жыцці, ваенных справах і намерах рускага цара Івана Грознага. Важная і яшчэ адна акалічнасць. Кіруючыя колы Вялікага княства Літоўскага, скарыстаўшы тое, што Рэч Паспалітая апынулася ў паласе зацяжнога бескаралеўя пасля смерці Жыгімонта II Аўгуста (1572) і кароткачасовага знаходжання на польскім троне французскага прынца Генрыха Валуа (1574), пачалі весці сакрэтныя перагаворы з Масквою адносна магчымага вылучэння на польскі каралеўскі трон Івана Грознага або яго сына Фёдара. Сам Кміта-Чарнабыльскі непасрэднага ўдзелу ў гэтых перагаворах не прымаў, але пра ўсё добра ведаў і па абавязку дзяржаўнай службы паведамляў аб маскоўскіх справах у Вільню. Перапіска Кміты-Чарнабыльскага мае значную цікавасць і па змесце, і па форме. Аўтар "Допісаў" не проста паведамляў аб тых ці іншых фактах эканамічнага, палітычнага і дзяржаўнага жыцця Маскоўскай дзяржавы або Рэчы Паспалітай, а даваў ім сваю ацэнку. Дзелавую перапіску ён ажыўляў каларытнай бытавой лексікай, яркімі эпітэтамі і трапнымі параўнаннямі, прымаўкамі і прыказкамі, што надавала ёй эмацыянальную афарбоўку, мастацкую выразвасць: "Коли топили, топор давали, а выплывши - ни топорніца"; "Яко доробило лихо, прорежутся и зубы"; "Ожегшися на молоце, велено на воду дуть"; "И каши не хочу, и по воду не иду"; "Просто як овца: где их больш берет волк, там оне дальше за ним идут" і інш. Напісаныя ў апавядальным стылі жывой народнай мовай, некаторыя допісы Кміты-Чарнабыльскага выходзяць за рамкі дзелавых данясенняў і набліжаюцца да літаратурных твораў. Паколькі асобай Грознага цікавілася пэўная група сенатараў Вялікага княства Літоўскага, у "Допісах" яму ўдзелена галоўная ўвага. Аднак ні ў адным з іх Кміта-Чарнабыльскі не праявіў ні сімпатый, ні антыпатый да Грознага. Займаючы аб'ектывісцкую пазіцыю, ён тым не менш ва ўгоду сваім мецэнатам пісаў пра Грознага ў пазітыўным плане, схіляўся перад яго дзяржаўнай мудрасцю. Станоўчая характарыстыка рускага цара, шырока пададзеная ў допісе "Да Астафея Валовіча, кашталяна троцкага" ад 5 жніўня 1574 г., была невыпадковай. Яна несла пэўную сэнсавую нагрузку і мела пэўны палітычны падтэкст. Гэта быў своеасаблівы, удала абраны аўтарам тактычны прыём для палемікі з той часткай сенатараў, якія імкнуліся выбраць каралём Рэчы Паспалітай толькі прадстаўніка іншаземнай, да таго ж яшчэ і магутнай манархіі. Вось чаму Кміта-Чарнабыльскі наўмысна ідэалізуе Грознага, нават называе яго прадбачлівым біблейскім прарокам Авакумам, робіць цара рупарам сваіх ідэй.
11528. Гісторыя Беларусі ў другой палове XIX стагоддзя
История

Беларускае ідэйнае народніцтва. На Беларусі ідэі народнікаў падзялялі кіраўнікі “правага” крыла “чырвоных" пад час паўстання 1863 года - гэта К. Каліноўскі, В. Урублеўскі, З. Серакоўскі. А з 1874 года ў Пецярбургу пачалі ўтварацца нелегальныя гурткі студэнтаў навучальных устаноў, выхадцаў з беларускіх губерняў. На пачатак 1880-х гадоў наспела неабходнасць стварыць цэнтр беларускага народніцтва ў Пецярбурге, і зроблена гэта было на базе беларускага студэнцкага зямляцтва. Ідэйна неабходнасць беларускага народніцкага руха абгрунтоўвалася яшчэ І. Грынявіцкім і ў ананімных адозвах да беларускага студэнцтва. У 1881 годзе ў адозве “Да беларускай моладзі" ёсць заклік дзейнічаць на карысць Беларусі, але пакуль яшчэ ў межах існуючай палітычнай сістэмы. Прыкладна такіе па складу і “Лісты аб Беларусі”, якія выйшлі ў 1882 годзе пад псеўданімам Даніла Баравік. Але гэта згодніцкая пазіцыя не ўсімі была падтрымана. У 1884 годзе Шчыры Беларус заклікае звергнуць цара разам з іншымі рэвалюцыйнымі сіламі Расіі. У тым жа годзе студэнты пецярбургскіх ВНУ А. Марчанка, Х. Ратнер, М. Стацкевіч, У. Крупскі структурна аформілі Беларускую сацыял-рэвалюцыйную групу “Гоман”, якая існавала з пачатку 1880-х гадоў і пачалі выдаваць аднайменны часопіс (выйшла 2 нумары). Гоманаўцы падзялялі асноўныя палажэнні праграмы “Народнай волі”, але дадаткова яны выступалі за абяднанне ўсіх рэвалюцыйных сіл імперыі і распрацавалі пытанне аб існаванні асобнай беларускай нацыі, выставілі патрабаванне сацыяльнага і нацыянальнага разняволення беларусаў у супрацлегласць да афіцыйнай тэорыі “заходнерусізму”. Гоманаўцы так сама спрабавалі абвясціць сябе цэнтрам усіх народніцкіх арганізацый Беларусі, але стварыць адзіную народніцкую беларускую арганізацыю не здолелі - вельмі добра працавала царская сыскная паліцыя і існавалі разнагалоссі паміж мясцовымі гурткамі. З разгромам “НВ" перастала існаваць і група “Гоман”.
11529. Гісторыя першабытнаабшчыннага ладу на тэрыторыі Беларусі
История

Фетыш гэта прадмет, якi будзе дапамагаць яго уладальнiку. Кожны род меў сваю свяшчэнную жывёлу «татэм». Вера ў звышнатуральную сувязь памiж членамi рода i якой-небудзь жывёлай цi раслiнай называецца татэмізм. Людзі верылі, што могуць уздзейнічаць на іншых асоб і нават на прыродныя зявы пры дапамозе магічных дзеянняў, рытуалаў і пэўных слоў. Taкiмi былi адны з першых формаў рэлiгii веры чалавека ў надзвычайныя сiлы. Яны ўвасобiлiся ў шанаваннi сонца, агню, пакланeннi вужам, веры ў магiчную сiлу камянёў. Паводзіны членаў роду рэгуляваліся, такім чынам, паводле склаўшыўся традыцый, якія ахоўваліся пэўнымі людзьмі, родавай мараллю і звычаямі. Парушэнне іх было небяспечным, бо чалавек не мог існаваць па-за родам.
11530. Гісторыя развіцця плавання
Медицина, физкультура, здравоохранение

Папулярнай рускай школай плавання, дзе была даволі шырока пастаўлена спартовая праца, з'яўлялася Шуваловская школа, арганізаваная ў 1908г. па ініцыятыве В. В. Пескова на Суздальскім возеры ў прыгарадзе Пецярбурга - Шувалове. У Шуваловской школе плавання лік чальцоў і так званых чальцоў-спаборнікаў даходзіла ў розныя гады да 300-400 чалавек. Гэта былі пераважна навучэнцы сярэдніх і вышэйшых навучальных устаноў, якія разам з бацькамі (служэлымі і дробнымі буржуа) выязджалі з Пецярбурга ўлетку на дачу ў Шувалове. У гэтай школе ажыццяўлялася навучанне спартовым спосабам плавання, і арганізоўваліся водныя святы і спаборніцтвы па плаванні, скачкам у ваду і воднаму пола, праводзіліся выпрабаванні на магістра і кандыдата плавання. Гэта школа аказала значны ўплыў на развіццё плавання ў дарэвалюцыйнай Расіі. У 1912г. у Маскве арганізуецца "Маскоўскае грамадства аматараў плавання" (МОЛП), якое праводзіла заняткі не толькі ўлетку, але і ўзімку (у Сандуновских лазнях).
11531. Гісторыя развіцця ЭВМ электронная пошта
Компьютеры, программирование

Для кожнага абанента на адным з сеткавых кампютэраў выдзяляецца вобласць памяці - электронная паштовая скрынка. Доступ туды ажыццяўляецца паводле адраса, які паведамляецца абаненту, і паролю, які абанент прыдумвае сам. Пароль вядомы толькі абаненту і сеткаваму кампютэру. Кожны абанент электроннай пошты можа праз свой кампютэр і мадэм паслаць ліст любому абаненту, зазначыўшы ў пасланні яго паштовы адрас. Усе лісты, што паступаюць на некаторы паштовы адрас, запісваюцца ў выдзеленую для іх вобласць памяці сеткавага кампютэра. Сеткавы кампютэр, які ўтрымлівае паштовыя скрынкі называецца хост кампютэра (ад host-“гаспадар”). Існуюць два асноўных спосаба прыёма электроннай пошты. Першы называецца off-line (па-за лініяй), заключаецца ў тым, што пры кожным сеансе сувязі кампютэра абанента з сеткавым кампютэрам адбываецца абмен лістамі ў аўтаматычным рэжыме: усе пасланні, што прыйшлі на адрас абанента адпраўляюцца на яго кампютэр. Назва off-line падкрэслівае той факт, што азнаямленне з лістамі і іх чытанне адбываецца, калі сувязь з сеткавым кампютэрам ужо завершана.
11532. Гісторыя эканамічнага развіцця Беларуссю ў канцы XVII - пачатку 18 ст.
История

У другой палове XVIII ст. ліквідуюцца вынікі разарэння і ў сялянскіх гаспадарках. Ураджаі былі ніжэй, чым на панскім полі, але ужо складалі сам 3 3,5. Сяляне асвойвалі пустуючыя землі, а таксама расчышчалі ад лесу новыя плошчы. Сярэдні зямельны надзел прыватнаўласных сялян у другой палове XVIII ст. у цэлым па Беларусі склаў 0,63 валокі (больш чым 13,4 га) на адну гаспадарку. Ён большы, чым у перыяд войнаў і разбурэнняў, але яшчэ не дасягнуў узроўню даваеннага часу. На ўсходзе Беларусі сярэдні зямельны надзел быў некалькі большым, чым у заходніх і цэнтральных рэгіёнах. Пры аброчнай сістэме гаспадарання, якая пераважала на ўсходзе, у сяляніна была магчымасць апрацоўваць большую дзялянку зямлі.
11533. Гісторыя этнаграфіі Беларусі
Культура и искусство

У вывучэнні традыцыйна-бытавой культуры Паўночнай Беларусі прыкметнае месца ў шэрагу нястомных збіральнікаў этнаграфічнай спадчыны належыць М.Я.Нікіфароўскаму. У сваіх «Нарысах простанароднага жыцця-быцця ў Віцебскай Беларусі» (1895) ён узнаўляе шырокую і рэалістычную карціну народнага жыцця, скурпулезна, з метадычнай паслядоўнасцю апісвае сялянскую сядзібу - жылле, гаспадарчыя і прамысловыя пабудовы, разнастайныя прадметы ўжытку, земляробчыя прылады, адзенне, ежу. Кніга М.Нікіфароўскага - гэта першае ў Беларусі, як і наогул у тагачаснай Расіі, грунтоўнае і сістэматычнае даследаванне матэрыяльнай культуры. Вывучэнню этнаграфічнай спадчыны беларусаў аддаў шмат сіл і энергіі вядомы беларускі этнограф Е.Р. Раманаў асноўная яго праца «Беларускі зборнік» у 9 тамах (1886-1912) - свайго роду энцыклапедыя народнага жыцця. Тут знайшлі адлюстраванне амаль усе бакі народнай культуры і быту - песні, танцы, гульні, абрады, звычаі, народныя веды, аграрны каляндар, прыкметы, павері і г.д. Багатыя матэрыялы па духоўнай культуры беларусаў і рускіх Смаленскай губерні былі сабраны і сістэматызаваны У.М. Дабравольскім. Асноўная яго праца - «Смаленскі этнаграфічны зборнік» (ч. 1 - 4, 1891-1903). Выніковай была і збіральніцкая дзейнасць П.В. Шэйна, які арганізаваў шырокую сетку карэспандэнтаў (у ліку іх былі М.Нікіфароўскі, Ю. Крачкоўскі, Я. Карскі, А. Багдановіч, З. Радчанка); паступіўшыя да яго запісы былі сістэматызаваны і выдадзены ў трох тамах пад назвай «Матэрыялы для вывучэння быту і мовы рускага насельніцтва Паўночна-Заходняга краю» (1887-1902).Важнай вехай у этнаграфічным вывучэнні Беларусі быў Першы ўсерасійскі перапіс насельніцтва (1897), які даў даволі рэальную карціну этнічнай сітуацыі ў Беларусі. У выніку перапісу быў атрыманы шырокі спектр статыстычных даных аб этнічным, сацыяльным і канфесійным складзе насельніцтва ў селах і гарадах, у валасцях, паветах і губернях, паказана яго полаўзроставая структура, пісьменнасць, дэмаграфічны рост, заняткі. У аснову вызначэння этнічнага складу была пакладзена родная мова. Беларускую мову як родную назвалі 82,5% жыхароў Магілеўскай і 76% - Мінскай губерняў. Тут адзначалася стракатасць нацыянальнага складу ў гарадах Беларусі і асобных яе рэгіенах. Так, на тэрыторыі Гродзенскай губерні налічвалася да 40 «наречий», на якіх размаўляла мясцовае насельніцтва. Даныя перапісу былі дэталева прааналізаваны, зведзены ў табліцы і выдадзены асобнымі выпускамі (сшыткамі) па кожнай губерні. Яны зяўляюцца каштоўнай крыніцай па вывучэнні этнічнай гісторыі Беларусі. Пачатак ХХ стагоддзя адзначаны выхадам у свет буйнейшай абагульняючай працы Я.Ф. Карскага «Беларусы» (1-3 т., 7 выпускаў; 1903-1922). У 1-ым томе «Уводзіны ў вывучэнне мовы і народнай славеснасці» ён на аснове ўсебаковага параўнаўчага вывучэння разнастайных крыніц разглядае праблемы паходжання беларусаў, вызначае самабытныя, глыбока нацыянальныя рысы іх культуры. Беларусаў ён лічыў карэнным насяленнем, а іх мову адносіў да самастойнай этналінгвістычнай сістэмы, што захавала ў лепшым стане, у параўнанні з іншымі, сваю першародную славянскую аснову. У выніку арэальнага этналінгвістычнага даследавання ім была складзена этнаграфічная карта «беларускага племені», дзе ён вызначае асноўны масіў беларускіх гаворак і іх дыялектныя асаблівасці. Працу Я.Ф. Карскага і яго ўплыў на далейшае развіцце этнаграфічнай і беларусазнаўчай навукі цяжка пераацаніць. Яна падводзіла вынікі дасягненням у галіне беларускага мовазнаўства, славістыкі і этнаграфіі ў пачатку ХХ ст. Глыбокай распрацоўкай гістарычнай тэматыкі і праблем развіцця беларускай традыцыйнай культуры вызначаюцца і працы вядомага беларускага даследчыка канца ХІХ - першых дзесяцігоддзяў ХХ ст. М.В. Доўнар-Запольскага. Ім сабраны і абагульнены арыгінальныя матэрыялы па песенным фальклоры, сямейных звычаях і абрадах, народнаму звычаеваму праву, беларускаму вяселлю, што выкладзены ў яго працах «Беларускае вяселле і вясельныя песні» (1888), «Песні пінчукоў» (1895), «Звычаевае сямейнае права сялян Мінскай губерні» (1897) і інш.У плеядзе выдатных даследчыкаў народнай культуры Палесся адно з самых ганаровых месцаў належыць А.К. Сержпутоўскаму. Сабраныя ім у выніку шматгадовай экспедыцыйна-пошукавай работы і апублікаваныя затым матэрыялы вызначаюцца арыгінальнасцю, інфарматыйнай насычанасцю, свежасцю і сведчаць аб глыбокім веданні народнага жыцця. Асаблівую ўвагу ён удзяляў матэрыяльнай культуры - жыллю, сельскагаспадарчым прыладам, бортніцтву, рыбалоўству, грамадскім звычаям і абрадам, чаму былі прысвечаны спецыяльныя работы «Земляробчыя прылады працы беларускага Палесся» (1910), «Бортніцтва ў Беларусі» (1914), «Нарысы Беларусі» (1907), «Прымхі і забабоны беларусаў-палешукоў» (1930) і інш. Значную цікавасць уяўляюць для нас і этнаграфічныя матэрыялы, сабраныя і апрацаваныя І.А. Сербавым. Даследчык спалучаў у сваёй асобе веды прафесійнага этнографа з працавітасцю нястомнага вандроўніка і дапытлівага назіральніка. Пачатак ХХ стагоддзя быў адзначаны ўздымам грамадска-палітычнага руху, ростам нацыянальнай самасвядомасці, шырокай хваляй нацыянальна-культурнага адраджэння. Прыкметную ролю ў мабілізацыі мясцовых краязнаўчых сіл, у выхаванні новай генерацыі даследчыкаў народнай культуры і быту адыграла газета «Наша ніва» (1906-1915). Яна была заснавана ў Вільні братамі І. Луцкевічам і А. Луцкевічам, В.Іваноўскім і іншымі дзеячамі Беларускай Сацыялістычнай Грамады. Браты Луцкевічы былі і заснавальнікамі Беларускага музея ў Вільні (Віленскі беларускі гісторыка-этнаграфічны музей), які дзейнічаў у 1921-1945 гг. Яго асновай паслужыла прыватная калекцыя старасвецкіх рэчаў, сабраная І. Луцкевічам. Справу беларускага культурнага адраджэння ў 20-ыя гады прадоўжыў гісторыка-краязнаўчы часопіс «Наш край» (1925-1930), дзе друкавалася шмат матэрыялаў і карэспандэнцый з месцаў, аб стане мясцовай эканомікі, развіцці рамёстваў і промыслаў, быце розных слаёў насельніцтва. Асобныя бакі матэрыяльнай культуры і вытворчай дзейнасці былі разгледжаны ў працах І.М. Браіма (рыбалоўства), М.Я. Грынблата (адзенне, промыслы), В.С. Гуркова (жылле, пчалярства), Г.М. Курыловіч (ткацтва), А.І. Лакоткі (жылле), Л.А. Малчанавай (матэрыяльная культура), С.А.Мілючэнкава (ганчарства), І.Д. Назінай (музычныя інструменты), М.Ф. Раманюка (адзенне), Я.М. Сахуты (мастацкія промыслы), В.Я. Фадзеевай (вышыўка), В.С.Цітова (матэрыяльная культура, промыслы), С.Ф. Цярохіна (пчалярства, паляванне). Прыкметнай зявай у гісторыі беларускай этнаграфіі зявілася выданне энцыклапедыі «Этнаграфія Беларусі» (1989), у стварэнні якой прымала ўдзел шырокая навуковая грамадскасць. Разам з тым распачалася работа над шматтомным выданнем «Беларусы» у шасці тамах, кожны з каторых прысвечаны асобнаму раздзелу этнаграфічных ведаў аб Беларусі, этнагенезу і этнічнай гісторыі яе народаў, традыцыйнай гаспадарчай, матэрыяльнай і духоўнай культуры. Зяўленне падобных выданняў сведчыць аб тым, што этнаграфічная навука ў Беларусі мае бясспрэчныя фундаментальныя дасягненні абагульняючага характара.
11534. Глава государства США и Великобритании
Разное

Что касается отношений Королевы с Правительством, то сердцевина последнего Кабинет возник в конце XVII в. как комитет Тайного совета монарха. Тайный совет состоит из членов королевской семьи, архиепископов, министров и почетных членов, насчитывая более 420 человек. В полном составе он собирается в особо торжественных случаях, а вообще кворум в нем составляют три члена. Формально существуя как совещательный орган при монархе, Тайный совет созывается на заседания по решению Королевы чаще всего в случаях принятия ею актов, имеющих юридическую значимость: прокламаций в Совете и приказов в Совете. Прокламации принимаются по вопросам объявления войны и заключения мира, созыва Парламента, объявления перерыва в его работе и роспуска Палаты общин. По другим вопросам издаются приказы в Совете, которые доктриной подразделяются на законодательные, исполнительные и судебные. Королева назначает Премьер-министра, однако, как правило, она при этом не свободна, ибо вынуждена назначить лидера партии, имеющей большинство мест в Палате общин. В противном случае, не имея доверия Палаты, Правительство вообще не смогло бы работать. Иногда, однако, оказывается, что победившая на выборах партия затрудняется с определением своего лидера, и в этих случаях монарх принимает решение по своему усмотрению. Таким образом, в 1957 г. Елизавета II назначила Премьер-министром Г. Макмиллана, а в 1963 г. А Дугласа-Хьюма, которые именно в силу этого назначения стали лидерами партии консерваторов. Более того, в 1974 г. результаты выборов в Палату общин не дали отчетливого преимущества ни одной из партий, и Королева сама приняла решение о сформировании Правительства лейбористами. Королеве принадлежит и право назначения министров, которое она осуществляет по указанию Премьер-министра. Правительство действует от имени Короны, это Правительство Ее Величества. В судебной сфере монарх назначает судей, ему принадлежит право амнистии и помилования. Монарх главнокомандующий вооруженными силами, хотя воинское звание самой Королевы полковник. Она назначает высших должностных лиц в вооруженных силах, присваивает звания офицерам армии, авиации и флота, награждает знаками отличия. Королева возглавляет Содружество. Содружество это своеобразная экономико-правовая форма связи Соединенного Королевства с его бывшими колониями. Ныне оно включает 53 государства, из которых 16, в том числе Канада, Австралия и Новая Зеландия, суть доминионы, т. е. признают Елизавету II и своим главой государства. Она промульгирует конституции этих государств, по представлению их правительств назначает генерал-губернаторов, которые действуют от ее имени. Во внешнеполитической сфере Королеве принадлежит также право назначения дипломатических представителей, заключения международных договоров, объявления войны и заключения мира. Наконец, своеобразие статуса британской Королевы заключается в том, что она, как мы уже отметили, возглавляет церкви англиканскую в Англии и пресвитерианскую в Шотландии. В этом качестве она назначает церковных иерархов церкви Англии. Акты Королевы подлежат контрасигнатуре Премьер-министра. Данное правило сформулировано в Акте об устроении 1701 г. Тем самым ответственность за эти акты несет Правительство, исходя из формулы «Король не может быть неправ», выражающей принцип неответственности монарха. Институт монархии сохраняется в Великобритании как символ единства нации, преемственности в ее развитии, как гарант стабильности в обществе. Этому способствуют политический нейтралитет монарха, который, в частности, не может состоять ни в одной политической партии, его информированность в вопросах управления и компетентность, обеспечиваемая подготовкой с детства к достойному несению своей функции и затем многолетним опытом.
11535. Глава муниципального образования
Юриспруденция, право, государство

Помимо главы муниципального образования высшего должностного лица уставом муниципального образования могут быть предусмотрены иные должностные лица местного самоуправления: а) выборным и б) замещающие муниципальную должность путем заключения контракта. Должностные лица местного самоуправления наделяются исполнительно-распорядительными полномочиями по решению вопросов местного значения и (или) по организации деятельности органа местного самоуправления. Так, Федеральным законом «Об общих принципах организации местного самоуправления в Российской Федерации» предусмотрена возможность введения должности главы местной администрации лица, назначаемого на эту должность по контракту заключаемому по результатам конкурса на замещение указанной должности на срок полномочий, определяемый уставом муниципального образования. Введение должности необходимо в случае, если глава муниципального образования в соответствии с уставом муниципального образования является председателем представительного органа муниципального образования и не может одновременно возглавлять местную администрацию (исключение делается для сельского поселения, в котором предусмотрено формирование исполнительно-распорядительного органа, возглавляемого главой муниципального образования, исполняющим одновременно полномочия председателя представительного органа муниципального образования).
11536. Глава семьи: распределение ролей и способ выживания
Социология

К особенностям стратегий выживания «женских» и «мужских» семей в первую очередь следует отнести и то, что женское стремление активно изменить материальную ситуацию в семье зачастую определяется наличием детей и их интересами. Мужчины, управляя домохозяйством, стремились к большей эксплуатации материальных и имущественных ресурсов, которые уже имеет семья, - не только к использованию денег, заработанных другим членом семьи (часто женщиной), но и к получению дохода путем сдачи или распродажи нажитого имущества. Это нередко случалось именно в тех семьях, где дети уже выросли и необходимость такой стратегии определялась стремлением мужчины удовлетворить собственные потребности. Хотя в семьях, возглавляемых женщиной, реже присутствовали какие-либо сбережения, занимали деньги «женские» домохозяйства не чаще, чем «мужские», а накопившиеся долги в основном имелись только в семьях с детьми, т. е. объективно находящихся в трудной ситуации. Домохозяйства, возглавляемые мужчиной, часто увязали в долгах независимо от того, есть в семье дети или нет. Предотвратить эту тенденцию могла, пожалуй, только ситуация, когда глава семьи - мужчина был ее основным кормильцем и помогал организовывать семейный бюджет. На практике же в домохозяйствах, возглавляемых мужчинами, так было далеко не всегда.
11537. Главная любовь Маяковского
Литература

Можно лишь удивляться стойкости Л.Ю. Брик, которая держала в течение почти трех лет на известном расстоянии раскаленного до бела поэта; стараясь интуитивно нащупать возможность одновременного пребывания в двух качествах - музы вдохновляющей на безумства и просто любящей женщины, которую эти гиперболизированные до предела страсти чисто по-человечески пугали. Только в 1918 году, - писала Брик, - с смогла с уверенностью сказать о нашей любви. Маяковский больше любил, чем был любим. Из стихов, из писем, из воспоминаний близких людей складывается противоречащая плакатному имиджу поэта ситуация, в которой агитатор, горлан и главарь, вёл себя с любимой женщиной, как робкий неумелый мальчик. Подлизывался, капризничал, мельтешил. Свои письма к Лиле Брик Маяковский неизменно подписывал "щен". Письма изобилуют невероятным количеством сладких эпитетов, больше приличествующих разомлевшему от первой любви гимназисту.
11538. Главнейшие периоды в истории русской педагогии и их характер
Педагогика

Второй период истории русской педагогии продолжается до воцарения императора Александра II, т. е. до эпохи освобождения крестьян от крепостной зависимости и обстоятельств, непосредственно предшествовавших этому великому событию. Характер его преобладающая государственность всего народного образования. В этот период заведование делом народного образования взяло в свои руки государство, оттеснив церковь не только что на второй, но даже и на третий план. Государство признало, что образование должно служить государственным интересам, готовить просвещенных служилых людей, поэтому оно должно быть практично, профессионально, а для этого сословно. Путем школ и образования не следует выводить учащихся из тех сословий, к которым они принадлежат по рождению, ибо это могло бы вести к потрясению основ государства, но не следует оставлять народонаселение и без образования, что также вредит государственным интересам. Самое лучшее давать образование в меру, причем каждому сословию назначить определенный тип образования, определенную школу, каждого с детства подготовлять к ожидающей его в будущем деятельности. Государственность, профессиональность и сословность это троица единосущная и нераздельная во второй период русской педагогии. Об общем образовании граждан, о воспитании человека в то время не заботились. Попытки к этому были, но слабые, пущены были в ход слова, но без соответствующих понятий и дел. Государству нужны были профессионалы, а не люди вообще. Держа крепко образование в своих руках, государство неблагосклонно смотрело на частную инициативу в деле образования: оно боролось против старой свободной дьячковской школы, боролось с частными пансионами и школами, стремилось подчинить своему надзору и контролю семейное воспитание. Крайне нуждаясь в образованных деятелях, оно сначала покровительствовало образованию, стараясь заохотить к нему общество, создавало для него разнообразные школы, писало для них уставы; но когда увидало, что образование как-то невольно тяготеет к свободе и сопрягается с бессословностью, т. е. грозит всему существующему политическому и социальному укладу жизни, оно начало опасаться образования, побаиваться его, начало его сдерживать, умерять, стараясь отпускать его аптекарскими дозами. Еще Екатерина II признавалась Салтыкову, что "il ne faut point donner d'instruction au bas peuple: quand il en saura autant que vous et moi, il ne voudra plus nous obеir, comme il nous obеit aujourd'hui". А при императоре Николае I и думали и говорили еще решительнее о народном образовании: в своих "Письмах о воспитании наследника русского престола" Ушинский, рассуждая о причинах отсутствия в русском образованном обществе времени императора Николая I общественных убеждений, находит их две: 1) отсутствие прочных, постоянных и ясно высказанных политических убеждений в самом правительстве не только в различные царствования, но даже в одно и то же и 2) характер воспитания русского юношества, воспитания, ограничивавшегося заботой об увеличении знаний и совсем оставлявшего в стороне развитие убеждений. Вследствие этого не только философия была изгнана из университетов, но даже невинная логика из гимназий; ревностные исполнители воли правительства не только преследовали всякое философское направление в учебных заведениях и литературе, но даже прямо выражали свое официальное, а вместе с тем и искреннее отвращение от всякого рода мышления. "После Февральской революции наши сановитые педагоги не шутя поговаривали о том, как бы оставить одни технические заведения в России, готовить инженеров, моряков, офицеров и даже астрономов, потому что и астрономия может придать нам ученый блеск за границей, и вовсе не приготовлять политиков, философствующих юристов, публицистов и тому подобных ненужных и беспокойных людей". "Вовсе отказаться от образования нельзя, рассуждали они, и стыдно и опасно: можно, пожалуй, дойти до такого состояния, когда сотня европейских пушек заставит трепетать стомиллионную империю; но нельзя ли дело устроить так, чтобы, усвоив все плоды европейской жизни, остаться при азиатских понятиях?" К счастью человеческой природы, замечает Ушинский, это оказалось совершенно невозможным (письмо 3-е).
11539. Главное Адмиралтейство
Культура и искусство

Широкий, открытый в сторону Невы двор Главного Адмиралтейства, где продолжалось строительство кораблей, препятствовал развитию транспортных коммуникаций по берегу Невы и оформлению единого облика набережных. Береговая линия была прорезана десятью шлюзами, а также каналами для прохода судов между корпусами Адмиралтейства и вокруг него. Крепостной вал, окружавший верфь, тоже не гармонировал с новыми постройками. Вокруг Адмиралтейства в течение десятилетий возводились и обновлялись дворцы и соборы, впитывая динамику архитектуры, градостроительства, художественной скульптуры, гранитных набережных и многоцветных дворцов, изменявших все линии, плоскости пространства и цветовую гамму. При этом ансамбль вокруг Главного Адмиралтейства формировался с соблюдением требований фортификационной науки того времени, когда местность вокруг верфи-крепости должна была быть свободной и просматриваться как минимум на 300 сажен. На этой экспланаде запрещались какие-либо постройки.
11540. Главное о метаболизме и обмене веществ
Медицина, физкультура, здравоохранение

Не стоит надеяться, что таким образом вы улучшите свой обмен веществ. Как только ваш организм почувствует, что для него наступили тяжелые времена, он тут же перейдет в режим пониженного энергопотребления. Женщины, подавляющие свой аппетит усилием воли или с помощью специальных препаратов, расходуют на 40% калорий меньше, чем женщины, питающиеся нормально. Пока еще точно не определена мера дефицита калорий, которая приводит к активизации процессов обмена веществ. Однако эксперты утверждают, что потребление калорий в меньшем объеме, чем требуется для поддержания физиологических функций организма, чревато последствиями. Если вы хотите сбросить свой вес, придерживайтесь следующего правила: потребляйте калорий больше, чем требуется для их расхода в состоянии покоя, но меньше общего количества калорий, которые вы сжигаете за день. Например, если первое значение составляет 1500 калорий и еще 450 вы расходуете, занимаясь своими повседневными делами и выполняя упражнения на велотренажере, значит, ваш дневной рацион должен находиться в пределах между 1500 и 1950 калорий.

Blog

Информация