Влияние казахского языка на английскую речь билингвов на уровне простого предложения 10. 02. 19 теория языка

Вид материалаАвтореферат

Содержание


Анализ результатов эксперимента на 4 курсе
Перспективы исследования
ТҮЙІН Зерттеудің өзектілігі
Зерттеу жұмысының нысаны
Диссертациялық жұмыстың мақсаты
Зерттеудің ғылыми жаңалығы
Жұмыстың теориялық маңызы
Жұмыстың практикалық құндылығы
Зерттеу жұмысының болашақ бағыт-бағдары
Tulepova Saule Baktygalievna
The thesis
The subject
The purpose
The scientific novelty
Practical value
Structure of the research
Подобный материал:
1   2

Выводы: 1) Как видно из данного соотношения, количество ошибок, обусловленных интерференцией родного языка казахов-билингвов при порождении устной и письменной речи на Я2 составляет почти треть всех ошибок. Несоответствие в количестве правильных и интерферированных предложений с общим количеством всех реализованных предложений объясняется тем, что число ошибок превышает число предложений, то есть в одном и том же предложении в некоторых случаях отмечена комбинированная интерференция.

Анализ результатов эксперимента на 4 курсе показал следующие данные: наибольшее количество интерферентных ошибок приходится на минус-сегментацию – 1,1%, репласацию – 0,55%, недодифференциацию – 0,25% и плюс-сегментацию – 0,25%. Анализ неинтерферентных ошибок на 4 курсе показал, что большинство ошибок приходится также на тип Б (включая подтипы Б1,Б2,Б3,Б4,Б5) – 3,75%, затем тип Г – 0,7%, тип А – 0,4%, тип Д – 0,2%.

Незначительное количество ошибок, обусловленных влиянием русского языка (тип Г) как на первом (1,15%), так и на четвертом курсах (0,7%) объясняется недостаточной сформированностью навыков устной и письменной речи на русском языке. Гипотетически нами предполагалось, что к 4-му курсу казахи-билингвы овладеют русским языком в той мере, что они будут испытывать наряду с казахским языком и влияние русского языка. Фактически данная гипотеза подтвердилась лишь частично, так как количество ошибок, обусловленных влиянием русского языка так же мало, как и на 1 курсе. Вероятно, объяснение данному явлению лежит в том, что хорошо усвоенный в раннем детстве язык всегда является доминирующим, и даже не менее хорошо усвоенный (но намного позже) второй язык не может вытеснить его из сознания учащегося. Результаты нашего эксперимента косвенно подтвердили мысль большинства психологов, утверждающих, что обучение второму и третьему языкам желательно проводить тогда, когда механизм и система родного языка уже полностью сформированы в сознании обучающегося.

Проанализировав письменную и устную части эксперимента на 4 курсе, мы получили следующие данные. Общая картина соотношения нормативных и интерферированных вариантов предложений английского языка (письменная+устная часть) представлена следующим образом:


Таблица № 2 Общее соотношение интерферентных и неинтерферентных ошибок на 4

курсе



Задания

Общее количество всех реализаций




Правильные реализации


Ошибки, обусловленные интерференцией


Ошибки, не обусловленные интерференцией


1

1000 (100%)

920

92%

29

2,9%

51

5,1%

2

1000 (100%)


936

93,6%

14



1,4%


50

5,0%

Всего

2000

1856

92,8%

43

2,15%

101

5,05%


Вывод: Незначительное количество ошибок, допущенных в устной и письменной англоязычной речи билингвов 4 курса под влиянием казахского языка, отмечено в опущении неопределенного артикля, глагола-связки to be и различных предлогов. Анализ неинтерферентных ошибок, то есть ошибок, не обусловленных влиянием родного языка показал, что наибольшее количество ошибок приходится на тип Б - игнорирование ограничений в правилах Я2 и / или неадекватное применение правил Я2 (и в устной, и в письменной речи билингвов). Отмечено малое количество ошибок, вызванных влиянием русского языка и эмоциональными факторами.

Сравнительный анализ общего количества ошибок информантов 1 и 4 курсов показал значительный спад влияния родного языка учащихся казахского отделения на их англоязычную речь на уровне простого предложения.


Таблица № 3 Динамика синтаксической интерференции с 1по 4 курсы

Курсы


Ошибки, обусловленные интерференцией


Ошибки, не обусловленные интерференцией

1


633 (31,65%)


189 (9,45%)


4

43 (2,15%)

101 (5,05%)



ЗАКЛЮЧЕНИЕ


Таким образом, проведенные исследования дают основание для следующих выводов:
      • анализ языковой ситуации в Республике Казахстан показал, что в сознании формирующейся вторичной языковой личности билингва наряду с системой родного языка присутствует система второго, русского языка, на которую накладывается языковая система английского языка. Следовательно, в англоязычной речи билингва неизбежно должны обнаруживаться следы отрицательного влияния как родного, так и русского языков;
      • синтаксическая интерференция может присутствовать во всех типах билингвизма, предшествующих координативному типу; типы и характер проявления синтаксической интерференции зависят от совокупности лингвистических и экстралингвистических факторов;
      • психолингвистической основой интерференции является внутрисубъектное сосуществование двух или более языковых систем в сознании билингва и не соотнесенность навыков их реализации в речи; лингвистическую основу составляют расхождения в коррелирующих синтаксических конструкциях, в совокупности с психолингвистическими предпосылками приводящие к интерференции;
      • выявлены следующие типы ошибок в построении простого предложения английского языка, обусловленные влиянием родного языка (по диминуэндо): минус-сегментация, репласация, плюс-сегментация, недодифференциация, реинтерпретация, субституция;
      • к ошибкам, не обусловленным влиянием родного языка билингва, относим: сверхобобщение правил Я2; игнорирование ограничений в правилах Я2 и / или неадекватное применение правил Я2; незнание правил Я2; влияние русского языка; эмоциональные; другие;
      • анализ ошибок билингвов показал следующее несоответствие в спрогнозированной и реальной интерференции: при употреблении английских предлогов не было отмечено случаев сверхдифференциации, которая выражается неправильным употреблением предлога вследствие количественного и/или качественного несовпадения коррелятов в казахском и английском языках;
      • анализ экспериментального материала показал, что на 1 курсе количество ошибок, возникших под отрицательным влиянием родного языка превышает количество неинтерферентных ошибок почти втрое. На 4 курсе наблюдается значительный спад влияния родного языка, однако неинтерферентные ошибки присутствуют, хотя изменились характер и типы;
      • отмечено незначительное влияние русского языка, которое не возросло к 4-му году обучения студентов казахского отделения. В данном случае наша гипотеза о параллельном влиянии казахского и русского языков на английскую речь билингвов подтвердилась лишь частично;
      • частотность возникновения интерференции зависит от двух факторов:
  1. от уровня речевого развития в казахском языке и осознанного владения им;
  2. от уровня владения Я2: чем лучше обучаемый владеет Я2, тем меньше явлений интерференции у него возникает;

Перспективы исследования усматриваются, во-первых, в возможности применения результатов эксперимента в создании комплекса методических рекомендаций по обучению синтаксису английского языка в казахской аудитории, во-вторых, в изучении синтаксической интерференции на уровне усложненного и сложного предложений, а также на уровне текста, в изучении влияния грамматической системы родного, казахского языка на англоязычную речь казахов-билингвов в парадигматическом плане.


Список использованных источников:

  1. Карлинский А.Е. Принципы, методы и приемы лингвистических исследований. – Алматы: КазУМО и МЯ, 2003. – 184с.
  2. Исаев М.К. Фонетическая интерференция при казахско-английском искусственном двуязычии. – Алма - Ата, 1986. – 122с.
  3. Кунанбаева С.С. Методика обучения лексико-грамматическому высказыванию в языковом вузе (на материале обучения системе английских темпоральных предлогов). Дисс.канд.пед.наук. – Алма-Ата, 1979. – 185с.
  4. Исенова Б.С. Интерференция при изучении английского грамматического минимума в казахской школе // Языковые контакты и интерференция. –Алма-Ата: КазГУ, 1984. – С. 38-39.
  5. Вайнрайх У. Одноязычие и многоязычие // Новое в лингвистике. Выпуск VI. – Москва: «Прогресс», 1972. – С.25-30.
  6. Карлинский А.Е. Основы теории взаимодействия языков. – Алма-Ата: Гылым, 1990. – 181с.
  7. Хасанулы Б. Языки народов Казахстана: от молчания к стратегии развития. –Алматы: Арда, 2007. – 384с.
  8. Караулов Ю.Н. Словарь Пушкина и эволюция русской языковой способности. – М.: КомКнига, 2006. – 168с.
  9. Савелло Е.В. Феноменологическая сущность и категориальная характеристика билингвизма // Материалы международной заочной конференции «Актуальные проблемы науки и образования», Серия «Гуманитарные науки». Вып.1. – Ставрополь, 2009. – 172с. // ссылка скрыта
  10. Corder P. The Significance of Learner’s Errors // Error Analysis. – Longman, 1994. – Р.19-28.
  11. Windra Handayani. Lexical interference of Minangkabaunesse into Indonesian found in novel “Tenggelamnya Kapal Van Der Wijck” // Thesis Proposal // ссылка скрыта
  12. Nada AbiSamra. An Analysis of Errors in Arabic Speakers’ English Writings // ссылка скрыта
  13. J.C.Richards. A Non-Contrastive Approach to Error Analysis // Error Analysis. – Longman, 1994. – Р.172-188.
  14. Гринберг Дж. Некоторые грамматические универсалии, примущественно касающиеся порядка значимых элементов // Новое в лингвистике. Вып. V (Языковые универсалии). – Москва: Прогресс, 1970. – С. 114-162.


Список публикаций по теме диссертации:

  1. К вопросу о метаязыке в исследованиях по синтаксической интерференции // Вестник КазНУ имени Аль-Фараби, Серия филологическая. – Алматы, 2006. – № 3 (93) – С. 78-80.
  2. Проблемы синтаксической интерференции в межкультурной коммуникации // Проблемы модернизации экономики Казахстана в условиях глобализации: Материалы международной научно-практической конференции. – Алматы, 2006. – С.318-324.
  3. К проблеме синтаксической интерференции в английской речи казахов-билингвов // Тілтаным – Языкознание. – Алматы: Институт языкознания им.А.Байтурсынова, 2007. – № 2. – Б.174-179.
  4. К вопросу об актуальном членении предложения английского языка // Вестник КазУМО и МЯ им.Абылай хана. – Алматы, 2007. – № 2. – С.206-215.
  5. Интерференция как объект исследования лингвистики и методики // Современный мир: доминирующие стратегии развития: Материалы международной научно-практической конференции. – Алматы, 2007. –Часть 2.–С.131-138.
  6. Interference as a result of bilingualism // Қазақ тіл білімінің өзекті мәселелері: Материалы международной научно-теоретической конференции, посвященной 110-летию профессора К.Жубанова. – Алматы: «Кие» лингвоелтану инновациялық орталығы», 2009. – С.266-269.
  7. О формировании вторичной языковой личности в процессе овладения иностранным языком // Актуальные проблемы современной науки и образования: Материалы Всероссийской научно-практической конференции с международным участием, посвященной 100-летию Башкирского государственного университета. – Уфа: РИЦ БашГУ, 2010. – Том 5. – С.254-259. // www sibsu.ru



«Қостілді студенттердің (Билингвтердің) ағылшын тілінде сөйлеу әрекетіне жәй сөйлем деңгейіндегі қазақ тілінің әсері» атты 10.02.19 – тіл теориясы мамандығы бойынша филология ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесіне ізденуші Тулепова Сәуле Бақтығалиқызының диссертациясының авторефератына


ТҮЙІН

Зерттеудің өзектілігі. Зерттеу жұмысының өзектілігі бірнеше факторларға байланысты. Біріншіден, Отандық тіл білімінің дамуы қазақ тілінің ерекшеліктеріне байланысты әр түрлі мәселелерді, сонымен қатар, шет тілін, атап айтсақ қазақ тілінің әсерін қарастыруды талап етеді. Екіншіден, аталмыш әсер билингвтің шет тілін үйренуіне кері әсерін тигізбей қоймайтын негізгі факторлардың бірі болмақ. Бұл салада жүргізілген зерттеу жұмыстардың аздығы қазақ тілді аудиторияларда ағылшын тілін үйретуге байланысты мәселерді шешуді қиындатып отыр.

Зерттеу жұмысының нысаны. Билингв-қазақтың ана тілінің әсерімен немесе әсерінсіз туындаған жәй сөйлем деңгейіндегі қателер.

Зерттеу жұмысының пәні – қазақ-ағылшын қостілдік жағдайындағы жәй сөйлем деңгейінде байқалатын синтаксистік интерференцияның шығу көзі, түрі және сипаты.

Диссертациялық жұмыстың мақсаты – қазақ тілі ана тілі болып, ағылшын тілі – үйренуші тіл болып табылатын билингвтің ауызша және жазбаша тілінде байқалатын қазақ-ағылшын синтаксистік интерференциясын зерттеу, сонымен қатар, жәй сөйлем деңгейіндегі нақты интерференциялардың шығу көзін, түрін және сипатын анықтау болмақ.

Осы мақсатқа сәйкес мынадай міндеттерді шешу алға қойылды:
  • Қазақстан Республикасының тілдік жағдайды талдай отырып, интерференцияның негізгі себебін анықтау мақсатымен жаңадан қалыптасып келе жатқан билингвтің негізгі тілін айқындау;
  • билингвтің қостілді табиғатын түсіндіру мақсатымен классификациялаудың белгілі жүйелеріне сай қазақ-ағылшын билингвизмнің түрін анықтау;
  • салғастырылушы тілдердегі болымды, болымсыз және сұраулы сөйлемдердегі сөз тәртібін қарастыру және ұқсастықтар мен айырмашылықтар негізінде потенциалды интерференцияның саласын айқындау;
  • ағылшын тілінің сөйлем-демеулік жүйесіне (предлоги), олардың қазақ тілімен функционалдық сәйкестігіне, салғастырылушы тілдердегі белгілілік/ белгісіздік берілу жолына талдау жасау арқылы ұқсастықтар мен айырмашылықтар негізінде потенциалды интерференцияның саласын айқындау;
  • нақты интерференцияны анықтау мақсатымен эксперимент жүргізу;
  • эксперимент нәтижелерін анықтай отырып, синтаксистік интерференцияның объективті шығу көздері мен түрлерін, олардың себептерін анықтау.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы билингвтердің ауызша және жазбаша ағылшын тіліне жәй сөйлем деңгейіндегі қазақ тілінің тигізер әсері бірінші рет қарастырылып отырылуымен түсіндіріледі. Қазақ және ағылшын тілдеріндегі жәй сөйлем мүшелерінің орын тәртібін талдай отырып және эксперимент нәтижелеріне сүйене отырып біз қазақ студенттерінің ағылшын тілінде жәй сөйлем құру барысында пайда болатын интерференцияның сипатын анықтадық.

Жұмыстың теориялық маңызы. Зерттеу жұмысының нәтижелері қазақ-ағылшын билингвизмнің жалпы сипатын және интерференцияның жалпы теориясын толықтырады. Сонымен қатар, қазақ және ағылшын тілдірінің салғастырмалы синтаксисін дамытуға өз үлесін қосады.

Жұмыстың практикалық құндылығы. Эксперимент нәтижелерін қолдана отырып қазақ тілді аудиторияларда ағылшын тілін үйретуге байланысты зерттеудің материалдары мен теориялық тұжырымдары қазақ және ағылшын тілінің салғастырмалы синтаксисі бойынша жоғары оқу орындарында арнайы курсты оқытуға негіз болмақ.

Әр түрлі деңгейде қол жеткізген зерттеу нәтижелері төмендегідей:
  • қазақ-ағылшын билингвтердің қостілді табиғатын түсіндіру мақсатымен ағылшын тілін үйренуші студенттердің алғашқы және соңғы сатыларындағы негізгі билингвизм типтері анықталды;
  • қазақ және ағылшын тілдеріндегі жәй сөйлем құрылымының ерекшелігі талданды;
  • болымды, болымсыз және сұраулы сөйлемдердегі сөз тәртібін қарастыру арқылы ұқсастықтар мен айырмашылықтар негізінде потенциалды интерференцияның саласы айқындалды;
  • ағылшын тілінің сөйлем-демеулік жүйесін (предлоги), олардың қазақ тілімен функционалдық сәйкестігін, салғастырылушы тілдердегі белгілілік/ белгісіздік берілу жолын қарастыру арқылы ұқсастықтар мен айырмашылықтар негізінде потенциалды интерференцияның саласы айқындалды;
  • нақты интерференция нәтижелерін талдай отырып, билингвтің ағылшын тілінде жәй сөйлем құру барысында қазақ тілінің тигізер әсеріне байланысты пайда болатын қателердің негізгі түрлері (типтері) анықталды (минус-сегментация, репласация, плюс-сегментация, төменгі деңгейде дифференциялау, жалған интерпретациялау, субституция).

Зерттеу жұмысының болашақ бағыт-бағдары біріншіден, қазақ тілді аудиторияда эксперимент нәтижелерін қолдана отырып, ағылшын тілі синтаксисін үйретудің әдіснамалық кешенін құрастырумен, екіншіден, күрделендірілген және күрделі сөйлем, мәтін деңгейіндегі синтаксистік интерференцияны зерттеумен, қазақ ана тілі грамматикалық жүйесінің қазақ билингвтердің ағылшынша сөйлеу әрекетіне тигізер әсерін парадигматикалық түрде қарастырумен байланысты.


Tulepova Saule Baktygalievna


Influence of the Kazakh language on the production of English

simple sentences by bilinguals


SUMMARY

on the author’s abstract of thesis for the scientific degree of the Candidate of Philological Sciences on speciality 10.02.19 – Theory of language


The thesis is devoted to the research of Kazakh language influence on the production of English simple sentences by bilinguals.

The actuality of the research is motivated by the fact, that Kazakh students commit a lot of errors while speaking and writing in English. It must be pointed out, that thorough examination of those errors gives opportunity to find their sources, which can be defined as interlingual and intralingual.

We are interested in interlingual errors, that arise due to the L1 (mother tongue) transfer or L1 interference. Discovering difficulties encountered by the learners in a foreign language acquisition can help to prevent the occurrence of interference errors and improve the effectiveness of L2 learning process.

The subject of the research is Kazakh and English stylistically neutral positive, negative and interrogative simple sentences.

The object of the research is interlingual (interference) and intralingual (developmental) errors, committed by Kazakh bilinguals when producing English simple sentences.

The purpose of the research is to reveal sources, character and types of syntactical interference of bilinguals mother tongue into English found in English simple sentences.

In order to achieve the aim the following objectives were set:
  • to determine the dominant language of a bilingual which will influence his production of English simple sentences by analyzing linguistic situation in the Republic of Kazakhstan;
  • to reveal basic types of Kazakh-English bilingualism in accordance with the widespread systems of classification;
  • to define the functions of word order in Kazakh and English stylistically neutral positive, negative and interrogative simple sentences and to determine the potential interference;
  • to analyze structural peculiarities of English prepositions and articles and their functional equivalents in Kazakh and to determine the potential interference;
  • to reveal the factual interference by conducting a psycholinguistic experiment with recipients;
  • to reveal and differentiate the types, sources and causes of syntactical interference.

The scientific novelty of the research. In the work for the first time an attempt was made to reveal and describe the syntactical errors, committing by bilinguals while speaking and writing in English.

Theoretical value of the research is that the research material, theoretical positions and results bring in the certain contribution to the theory of Kazakh-English bilingualism and general theory of interference. The results can be useful in developing comparative syntax of Kazakh and English.

Practical value of the research. Thesis’ materials can be used in special courses of Kazakh and English comparative syntax. The results can serve as a base for course books, aimed at the prevention of Kazakh-English interference errors on the level of a simple sentence.

Research results:
  • basic types of Kazakh-English bilingualism are defined;
  • structural peculiarities of Kazakh and English simple sentences are revealed;
  • by analyzing the functions of word order in Kazakh and English stylistically neutral positive, negative and interrogative simple sentences the potential interference is determined;
  • by analyzing structural peculiarities of English prepositions and articles and their functional equivalents in Kazakh the potential interference is determined;
  • by conducting a psycholinguistic experiment with recipients the factual interference is revealed (interlingual errors - omission, replacement, addition, under differentiation, reinterpretation, substitution);
  • intralingual and developmental errors are revealed as well.

Structure of the research: the thesis consists of introduction, three chapters, conclusion, list of used linguistic sources.

In the introduction the relevance of the research topic is proven, the object and subject matter are identified. The objective and tasks are discussed. The primary research idea, scientific novelty, the theoretical and practical results of the research, substantive provisions which put to the defense are defined.

The first section of the research project “The basic issues of bilingualism and interference” consists of four paragraphs “The Current Linguistic Policy of the Republic of Kazakhstan”, “Aspects of investigation and types of bilingualism”, “Language individual of a bilingual”, “Basic factors and types of language interference” and considers general theoretical bases of the research.

In the second part of the research an analysis of the peculiarities of the Kazakh and English simple sentences is conducted and the potential interference is determined as well.

In the third part the psycholinguistic experiment with recipients is conducted and the factual interference is revealed.

In conclusion the main results of the research are presented, which are obtained on the basis of data and analysis of the results.

The perspective of the research is in possibility of using the results of the research in compiling of methodological recommendations on Kazakh-English syntax, in investigation of syntactical interference on complex sentence and text levels.