Geum.ru

Пакінуць след на зямлі

Вид материалаДокументы

Содержание


Вандроўка па Лідчыне
Пакрыўдзіўся Сучасная казка
За некаторых крыўдна
Крупа павел анатольевич
Подобный материал:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Вандроўка па Лідчыне


У апошні час узрастае цікавасць да гістарычнага мінулага, культурнай і духоўнай спадчыны народа, што ў сваю чаргу вядзе да росту папулярнасці турызму.

Многія мясціны Лідскага раёна, ды і сам горад Ліда, могуць стаць адкрыццём як для айчынных, так і для замежных турыстаў. Падчас вандровак гасцей зацікавяць помнікі археалогіі і этнаграфіі, гісторыі і архітэктуры, культуры і прыроды.

На жаль, мы не можам пахваліцца добра развітай турыстычнай інфраструктурай, распрацаванымі турыстычнымі маршрутамі. Але прадумовы для павелічэння колькасці турыстаў у нашым рэгіёне ёсць. Гэтаму могуць пасадзейнічаць і зручнае геаграфічнае становішча і вялікая колькасць населеных пунктаў з багатай і змястоўнай гісторыяй. Ужо сёння мы павінны думаць і клапаціцца пра развіццё турызму на Лідчыне, а для гэтага ствараць прывабныя ўнікальныя турыстычныя прапановы.

На наш погляд, турыстаў можа зацікавіць двухдзённая экскурсія па некаторых мясцінах Лідчыны, якую мы прапануем.

На мяжы Шчучынскага і Лідскага раёнаў за паўкіламетра ад шашы Гродна–Мінск знаходзіцца вёска Мажэйкава. Яна раскінулася ў жывапісных мясцінах каля ракі Лебяда. У 2005 годзе тут праведзена добраўпарадкаванне. Для турыстаў цікавасць уяўляе сядзібны комплекс (70 – 80-х гг. ХІХ ст.) – помнік сядзібна-паркавай архітэктуры позняга класіцызму; захаваўся дом, будынак стайні і кухні, парк плошчай 5 га і сажалкі з сістэмай каналаў. Госці змогуць пазнаёміцца і з сучасным сельскагаспадарчым прадпрыемствам “Мажэйкава”.

На захадзе, за паўтара кіламетраў ад Мажэйкава, знаходзіцца вёска Мураванка з яе знакамітай Свята-Раства-Багародзіцкай царквою, пабудаванаю ў 1524 годзе. Помнік архітэктуры гатычна-рэнесанснага стылю. Нельга не захапіцца яе непаўторнасцю і хараством, нельга не падзівіцца майстэрству яе будаўнікоў.

Наступны прыпынак нашай вандроўкі – Тарнова. У гэтым населеным пункце турысты пазнаёмяцца з сядзібным помнікам (ХІХ–пач. ХХ стст.), куды ўваходзіць сядзібны дом (помнік эклектычнай архітэктуры), стайня, лядоўня, ветраны млын.

Наш далейшы шлях пралягае ў горад Бярозаўку на шклозавод “Нёман”. На заводзе турысты даведаюцца пра гісторыю заснавання гуты ў 1883 годзе, яго ўладальніках і кіраўніках, пабачаць тэхналагічны працэс вырабу шклянога посуду, пазнаёмяцца з планамі завадчан, перспектывамі развіцця прадпрыемства.

Пасля завяршэння экскурсіі на шклозавод можна накіравацца ў вёску Дакудава ў агратурыстычную гаспадарку. Гаспадыня сядзібы, спадарыня Святлана Агарка (настаўніца мясцовай школы), раскажа аб гісторыі населенага пункта, прапануе турыстам вандроўку па ваколіцах вёскі, пераправу на пароме праз Нёман, наведванне заказніка, бабровых тоняў, пазнаёміць з археалагічнымі помнікамі часоў мезаліту, неаліту і бронзавага вякоў, пакажа дзоты часоў першай сусветнай вайны.У сваёй сядзібе яна прадэманструе прылады працы па апрацоўцы ільну, а таксама ўвесь працэс выпечкі хатняга хлеба.

Турыстаў, без сумніву, заварожыць хараство беларускай прыроды, яны будуць шчыра захапляцца пабачаным і пачутым і атрымаюць вялікае задавальнене. У сядзібе можна і заначаваць.

На другі дзень, раніцою, наша падарожжа працягваецца ў вёску Бердаўка, што размясцілася за 14 кіламетраў ад Дакудава. У Бердаўцы гасцям прапануецца наведаць гісторыка-краязнаўчы народны музей, у якім захоўваецца 2500 экспанатаў асноўнага і дапаможнага фонду. У музеі шмат прадметаў па этнаграфіі, багатая калекцыя археалагічных знаходак, цікавыя матэрыялы па гісторыі Лідчыны часоў мінулай вайны, гісторыі школы, калгаса, змястоўная экспазіцыя па прыродзе роднага краю. Па папярэдняй дамове вучні мясцовай школы могуць паказаць фальклорна-абрадавыя святы “Вячоркі”, ”Калядкі”,”Беларускае вяселле”.

Экскурсаводы музея пазнаёмяць з гісторыяй маёнтка “Бердаўка”, раскажуць аб жыццёвым шляху яго апошняга ўладальніка з 1864 па 1914 гг., дзяржаўным і палітычным дзеячы Расійскай імперыі, беларускім краязнаўцу А.С.Дамбавецкім. Можна наведаць парк, дзе знаходзіцца эфектны неагатычны палац, і пабачыць унутраны інтэр’ер аднаго з яго памяшканняў, дзе месціцца бібліятэка.

Калі з’явіцца вялікае жаданне, ёсць магчымасць арганізаваць выступленне перад гасцямі народнага сямейнага ансамбля Парфенчыкаў.

Наперадзе горад Ліда. Знаёмства з гісторыяй горада пачынаецца ад сцен замка Гедзіміна 1323г. Турыстам прапануем агледзець замак, падняцца на чацвёрты паверх вежы, дзе экспануецца рыцарскі рыштунак. Дарэчы, і ў гэтым годзе ў Лідскім замку ў чарговы раз праводзіўся рыцарскі турнір. Падобныя фэсты рыцараў ужо традыцыйныя і будуць рэгулярна праходзіць у Лідзе.

Пасля гэтага адпраўляемся на пешую экскурсію па горадзе. Аглядаем помнік архітэктуры барока – касцёл Узвіжання Святога Крыжа, затым помнік Ф.Скарыну, помнік архітэктуры класіцызму - Свята-Міхайлаўскую царкву.

Турыстаў можа зацікавіць наведванне гісторыка-мастацкага музея, у якім 33000 музейных прадметаў асноўнага фонду і 4000 навукова-дапаможнага. Багатая калекцыя манет, ордэнаў і медалёў. Археалагічная калекцыя складае 18213 адзінак. У мастацкай калекцыі 100 прац жывапісу і 50 графікі.

Змястоўныя матэрыялы па гісторыі архітэктуры горада, гісторыі вайны размешчаны ў экспазіцыях музея СШ №8 па вуліцы Ігнатава, 34.

Апошняй кропкай гэтага турыстычнага маршруту будзе падарожжа ў музей Ігната Дамейкі, што ў Крупаўскай СШ. Тут госці змогуць пабачыць шматлікія фотакопіі дакументаў, малюнкаў, кніг, якія звязаны з жыццём і дзейнасцю нашага знакамітага земляка. У двары школы ўстаноўлены памятны камень у гонар І.Дамейкі.

Бясспрэчна, ад двухдзённай вандроўкі па Лідчыне ў турыстаў застануцца добрыя ўражанні. Госці не толькі пашыраць свой кругагляд, але, што самае галоўнае, пераканаюцца: у нашым краі таксама ёсць цудоўныя мясціны, тут шмат чаго можна пабачыць і добра адпачыць.

Змест


Ёсць такi куточак. Error: Reference source not found

Апошні ўладальнік маёнтка “Бердаўка”. Error: Reference source not found

Якая справа, такая і слава. Error: Reference source not found

З гісторыi калгаса «Бердаўка» Error: Reference source not found

Ён пабудаваў сабе помнік. Error: Reference source not found

Адукацыя ў Бердаўскім сельскім савеце Error: Reference source not found

Вернасць доўгу. Error: Reference source not found

Чалавечае шчасце. Error: Reference source not found

“Усе мы з весачкі-калыскі” Error: Reference source not found

Бердаўскі гісторыка-краязнаўчы народны музей Error: Reference source not found

Вандроўка па Лідчыне. Error: Reference source not found


Анатоль Крупа нарадзіўся 02.03.1955г. у в. Мастаўляны Лідскага раёна Гродзенскай вобласці. У 1982 годзе закончыў гістрыка-філалагічны факультэт Гомельскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Ф.Скарыны. Працуе дырэктарам Бердаўскай сярэдняй школы-дзіцячага сада, выкладае гісторыю. Стварыў гісторыка-краязнаўчы музей. Аўтар публікацый па краязнаўству.


Пакінуць след на зямлі


Мастацкае афармленне Г.А.Альшэўская

Камп’ютэрная вёрстка Дз.М.Ёрш

Карэктары М.А.Сяўко, Г.А.Альшэўская

Камп'ютэрны набор Г.А.Кравель


Каламіец Васіль(н.16.04.1986г.у г.Лідзе).

Выпускнік Бердаўскай сярэдняй школы 2003г. Курсант следча-экспертнага факультэта Акадэміі МУС Рэспублікі Беларусь.Тэматыка яго паэзіі гумарыстычная і інтымная лірыка.

Друкаваўся ў мясцовым друку.


Васіль Каламіец


Прыгажосць

Салодкі сон мы быццам снім

Усё ідзе табе да твару.. У час чароўнага кахання…

Нібы зраднілася з табой Не будзь звычайнага спаткання-

І неба сінія абшары, І не было б яго зусім.

і аблокаў цуг над галавой. ***

І срамлівая вясёлка,

Што пасля гулкіх перуноў Гул камбайнаў на палях,

Нябеснай сцежкай да пасаелка Бо жніво бярэ размах.

Цябе адну вядзе дамоў. Толькі сонейка з-за ўзгорка-

Шчасліва свеціцца ў паглядзе Пачынаецца ўборка.

На ранку буйная раса, З гаспадарак весткі йдуць,

Вузенькая сцяжынка ў садзе… Што «на ўзроўні» сушаць,жнуць!

І васілёк у валасах… Толькі дождык з неба ліне-

Заплеценыя туга косы, Вельмі многа збожа гіне,

Брывей густых круты разбег… А было гаворкі шмат:

І срафан перапялёсы- «Ураджай збяром без страт».

Усё на свеце па табе! 17.08.99г.

Усё вітае,маладую,

Ані шкадуючы святла…

…Ды я і сам таму існую,

Каб ты прыгожаю была!

30.04.99г.


Выкрыў

Баран,не адчуваючы бяды,

Сказаў:

-Ты,Воўча,цягнеш не туды!

З тых часоў у лесе тым

Спявалася не мала,-

воўк цягне,як цягнуў,

А Барана не стала.

22.11.99г.


Рацыяналізацыя

Ветфельчар унёс прапанову:

Надоі ўдвоіць на карову.

А для таго ў рот той кароўцы

Зубоў дабавіць па каронцы…

Поспехаў няма «пака».

Каб бык,той можа б і прывык,

А так,заместа малака,

Знайшлі адкусаны язык.

29.08.99г.


Пакрыўдзіўся Сучасная казка


-Нагі мае не будзе тут!,- Рыбак ставок вартуе,

Сказаў разгневаны Вярблюд, Чакае,не нудзіцца…

На шыі ўбачыўшы ў Каня І рыбку залатую

Прыгожа вышыты хамут. Выцягвае з вадзіцы.

Назаўтра з грузам на гарбу Яна гаворыць:

Цягнуў Вярблюд… арбу. –адпусці!

01.09.99г. Адно скажы,

Што трэба?

*** Здабуду,хоць бы з неба!

П'е,гуляе,не працуе, - Пашлі на базу кіраваць!

Дома ў месяц раз начуе. Калі начальствам стану,

З малышамі рэжа ў карты! Чаго не зможаш ты дастаць,

З ім на вуліцы не жарты! Я і табе дастану!

Можа ўрэзаць пад лапатку- 25.09.99г.

Аж забудзеш бацьку і матку

І калі на свет радзіўся.

З кім любіўся і жаніўся.

Можа шэйк скакаць на пані

І шумець на ўсе Гарні.

Вельмі ёмкая натура

Вечны «халасцяк» наш Юра!

14.08.97г.


За некаторых крыўдна


Моладзь моду завяла.

Бародка клінам,што ў казла,

Каля вушэй абвіслі бакі,

Як хвост галоднага сабакі.

На плечы лямцам грыва звісла

І наіграна ўсмешка кісла.

Як кажуць,сталі модныя-

На пеўня мокрага…падобныя.

05.02.99г.


Крупа Павел (н.23.07.1985г. у в.Бердаўцы).

Выпускнік Бердаўскай сярэдняй школы 2002г. Закончыў Гомельскі дзяржаўны тэхнічны універсітэт імя П.В.Сухога,факультэт аўтаматызаваных і інфармацыйных сістэм.Жыве і працуе ў Гомелі.Піша вершы на філасофскую тэматыку.

Друкуецца ў Беларусі і Расіі.


КРУПА ПАВЕЛ АНАТОЛЬЕВИЧ


Не такой, как остальные,

В серой массе мелких душ.

И глаза его большие

Смотрят в небо серых луж.


Нестандартным поведеньем

Все вокруг удивлены.

И железным, верным мнением

Молча лишь раздражены.


Хоть бы выдержала личность

Безудержный гнет толпы.

И не выкрикнула вечность:

“Здесь такие не нужны !”


Не такой , как все другие.

Появился в скудном мире.

Он же временем ошибся.

Для чего он здесь родился?


Он пока еще летает,

Своих сил пока не знает.

Но таким же, как и все,

Ни за что быть не желает.


Все шаблоны и стандарты

Он привык так презирать,

Что откроет свои карты,

Как закончит здесь играть.


Ты мне доверила свой сон,

Где слышен тихий сердца звон.

И здесь под мраком тишины

Я охраняю твои сны.


И мне так страшно не успеть

своим теплом тебя согреть.

И я боюсь спугнуть твой мир,

Где столько красочных картин.


***************************************


Вот опять обычный день:

Солнце, небо, твоя тень.

Шаг за шагом, где ответ?

Есть ответ? Ответа нет.


Вот опять обычный вздох.

Все ли сделал? Все ли смог?

Может хватит еще сил

Изменить весь этот мир.


Вот опять обычный шаг.

Все же что-то здесь не так.

Столько страха и болезней,

Чтоб жилось нам интересней.


Вот опять обычный сон:

Все поет мне в унисон.

Но я знаю, что проснусь

И в свой мир опять вернусь.


Зачем мне небо без тебя?

Зачем мне солнце и вода?

Зачем мне ливень или зной,

Когда не рядом ты со мной?


Зачем улыбки милых лиц?

Зачем мне пенье быстрых птиц?

Зачем мне жить без милых глаз,

Что музу дарят каждый час?


Стоит только захотеть,

Можно даже полететь

Через будней пелену

Не во сне, а наяву.


Нужно лишь себя уверить,

В свои силы раз поверить.

И все будет здесь твоим

Близким, ярким и живым.


Все в руках твоих сожмется,

Своей лаской разольется

По слабеющим телам,

По сердцам и головам.


Здесь луна и я один,

Мы на звездочки глядим.

Сколько малых и больших,

Много светлых и немых.


Мы все вместе, но далеки,

Терпим времени потоки,

Терпим страх и униженье,

Смотрим вниз на представленье.


Здесь созвездий пояса,

Глаз умерших голоса.

Вокруг летают и кружатся,

Заставляя нас меняться.


Через сотни тысяч лет,

Как все спутники планет,

Будем мило вниз светить,

Помогая внукам жить.


*************************************************


Не дано нам глупым знать,

Что ведь можем мы летать

От успехов и от силы,

Что дает нам Бог единый.


Мы стремимся лучше быть,

По теченью плавно плыть.

Но ведь что-то ускользает

И в труху нас превращает.


Все в округе закружилось,

Завертелось, изменилось.

Только вечность здесь осталась,

Та, что жизнью называлась.


************************************************************


Избавьте мир от шумных споров,

Бездушных слов и разговоров.

Пусть станет чище и светлей

В умах измученных людей.


Сотрите ложь и злую лесть,
Ведь столько света рядом есть.

Здесь много разной клеветы,

Обман и боль ее хвосты.


Пускай исчезнут боль и страх,

И безысходности кулак,

Растает тихо в небе чистом

Под солнцем ярким и лучистым.


Забудьте тех, кто вас обидел,

Кто был не мил и ненавидел.

Ведь больше тех, кто любит вас,

Десятки добрых, верных глаз.


Тишиной владеть умеешь,

Как всем небом и землей.

Но когда же ты узреешь,

Что болею я тобой.


Все сильней заболеваю

С каждой мыслью о тебе.

Как лечиться, я не знаю,

Все больней любовь во мне.


И мне плевать, я разобьюсь

О неприступности пороги

И в капли верности сольюсь,

Ища к тебе одной дорогу.


И непременно я дождусь

Ответов самых нежных, сладких

И не за что не отвернусь

От взглядов твоих мягких.


С каждым мигом и секундой,

С каждым взглядом на луну

Понимаю каждой клеткой:

Я люблю тебя одну.


***************************************************************************

День светлой радости

Его стоит подождать.

Он, подобно нежной сладости,

Нас заставит понимать.


Понимать все то, что важно,

Что вокруг нас и нигде,

И проблемы видеть просто,

Любоваться красоте.


Ничего не происходит,

Плавно тянет за собой.

Время вновь течет, уходит,

Остаюсь я с пустотой.


Но изменится все в скорее:

Будешь рядом ты со мной,

Разорву твое я горе,

Раздавлю одной рукой.


Не любил я раньше жить,

Просто в мире этом быть.

Раньше все не получалось,

На песчинки рассыпалось.


И терпенье надрывалось.

В тела дрожь всё превращалось.

Из любых моих шагов

Получал себе врагов.


И бездонные желанья

Безуспешного старанья

Своей цели не имели

И все мимо пролетели.


Но вдруг все перевернулось,

Засмеялось, улыбнулось.

Столько счастья мне явилось

И недоброе забылось.


Все мои мечты, заботы

И волнений повороты

Развернулись, разрешились,

Изменились и разбились.


Постепенно, не спеша,
Еле слышно, чуть дыша,

Свое счастье создавал,

В своем мире пропадал.


Своих целей добивался,

Всем проблемам улыбался.

Я терпел и смело дрался,

Устоял и здесь остался.