Учебные программы для общеобразовательных учреждений с белорусским и русским языками обучения

Вид материалаДокументы

Содержание


Раздел I. ПЕРВОБЫТНОЕ ОБЩЕСТВО (1 ч)
Раздел IІ. ДРЕВНИЙ МИР (8 ч)
Древний Египет
Цивилизации Древней Индии и Ирана
Древнекитайская цивилизация
Культура Древнего Востока
Т е м а 2. Цивилизации античности (3 ч)
Древний Рим: от общины к империи
Культура античных цивилизаций
Раздел III. СРЕДНЕВЕКОВЬЕ (10 ч)
Экономическая жизнь
Европа феодальная
Европа христианская
Культура и быт европейского Средневековья
Т е м а 4. Славянский мир (2 ч)
Развитие государственности на территории Восточной Европы
Т е м а 5. Цивилизации азии, африки и америки (3 ч)
Социально-экономичное развитие Азии, Африки и Америки
Религия. Культура. Мировосприятие и быт
Раздел IV. ИСТОРИЯ НОВОГО ВРЕМЕНИ (ХVІ—ХVІІІ вв.) (13 ч)
...
Полное содержание
Подобный материал:

МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ




УЧЕБНЫЕ ПРОГРАММЫ

для общеобразовательных учреждений

с белорусским и русским языками обучения




ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ.

ИСТОРИЯ БЕЛАРУСИ



Х, ХIклассы


Минск

Национальный институт образования

2009

Х класс



ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ:

С ДРЕВНЕЙШИХ ВРЕМЕН ДО КОНЦА ХVIII в.


(35 ч, в том числе 1 ч — резервное время)


Введение (1 ч)


Что такое история. Понятие «всемирная история». Историческая периодизация. Понятие «цивилизация» и его определение. Основные тенденции исторического развития.


Раздел I. ПЕРВОБЫТНОЕ ОБЩЕСТВО (1 ч)


Периодизация истории первобытного общества. Проблема происхождения человека. Вопрос о прародине человечества. Ступени эволюции в направлении к «человеку разумному». Эволюция общественных отношений: первобытное человеческое стадо (праобщина), родовая община, соседская община. Племенное сообщество. Неолитическая революция. Зарождение первобытного искусства. Религиозные верования первобытных людей.


Раздел IІ. ДРЕВНИЙ МИР (8 ч)


Т е м а 1. Древневосточные цивилизации (5 ч)


Древняя Месопотамия. Города-государства как особая форма социально-политического сообщества в древности. Шумерская и аккадская городские культуры. Возникновение Вавилонского государства. Законодательство Хаммурапи. Ассирийское государство.

Древний Египет. Время и условия образования древнеегипетского централизованного государства. Характер власти египетских фараонов, их обожествление. Особенности хозяйственной жизни и социальной организации общества. Роль религии и жречество. Расцвет и упадок египетского государства.

Цивилизации Древней Индии и Ирана. Климат, природные условия. Индская цивилизация и ее достижения. Появление на исторической арене индоарийцев. Государства в долине Ганга. Религии Древней Индии. «Веды». Индуизм. Ранний буддизм. Древний Иран. Лидия и государство Ахеменидов. Дарий и его реформы. Зороастризм, его влияние на мировые религии.

Древнекитайская цивилизация. Своеобразие древнекитайской циви­лизации. Начальный период ее истории. Империя Цинь. Образование империи Хань, ее захватническая политика. Великий шелковый путь. Социальная структура. Религия и основные направления философии. Проникновение буддизма.

Культура Древнего Востока. Древние корни современной культуры. Этапы развития древних систем письма. Своеобразие литератур Древнего Востока. Первые записи фольклора. Эпос, поэзия, проза. Достижения в архитектуре: пирамиды и храмы Египта, «Вавилонская башня», Великая стена в Китае. Изобразительное искусство: скульптура, рельеф, живопись. Достижения в математике, астрономии и медицине.


Т е м а 2. Цивилизации античности (3 ч)


Зарождение и расцвет Древнегреческой цивилизации. Периодизация истории Древней Греции. Ее этническая и географическая карта. Цивилизации Минойского Крита и Микен. Гомеровская и архаичная Греция. Формирование и расцвет полисной системы. Государство Александра Македонского.

Древний Рим: от общины к империи. Периодизация истории Древнего Рима. Этническая и географическая карта древней Италии. Царский Рим. Римская республика: политические институты и социальная структура. Кризис и падение Римской республики. Расцвет и гибель Римской империи.

Культура античных цивилизаций. Древнегреческий эпос. Греческий театр. Духовные ценности полисного мировоззрения. Эстетическая ценность и общественная важность достижений в архитектуре и скульптуре древних греков и римлян. Массовые зрелища. Синкретизм античной культуры. Античная культура и современность.


Раздел III. СРЕДНЕВЕКОВЬЕ (10 ч)


Т е м а 3. Западноевропейская цивилизация (5 ч)


Политическая карта средневековой Европы. Раннее средневековье. От варварских королевств к империи Карла Великого. Завоевания арабов, норманнов, венгров в Европе. Англо-саксонские королевства. Европейские государ­ства Высокого средневековья. Феодальная раздробленность. Территориальное расширение западноевропейской цивилизации. Позднее средневековье и время создания централизованных государств. Складывание сословно-представи­тельной монархии.

Экономическая жизнь. Природные условия и население. Земледелие. Животноводство и подсобные промыслы. Ремесло и торговля. Возникновение средневековых городов. Цехи и гильдии. Борьба горожан за самоуправление. Социальная жизнь в городах. Роль городов в культурной жизни средневековой Европы.

Европа феодальная. Феодальная иерархия, отношения сюзеренитета—вассалитета. Знать и рыцарство. Роль феодалов в политической и экономической жизни западноевропейского общества. Духовенство и монашество в системе феодальной иерархии. Феодальное землевладение, его формы. Феодальная вотчина. Поземельная и личная зависимость крестьян от феодалов.

Европа христианская. Христианизация Европы. Христианство и язычество. Церковная организация, особенности католической и православной церкви. Роль христианства и церкви в духовной и культурной жизни средневековой Европы. Место церкви в экономической жизни. Роль папства в политической жизни Европы. Церковь и ереси. «Мир католический» и «Мир православный».

Культура и быт европейского Средневековья. Письменность. Образование. Наука. Средневековая западноевропейская литература. Раннее Возрождение и гуманизм. Быт разных социальных групп средневекового общества. Мировосприятие средневекового европейца. Религиозные ценности. Картина мира средневекового человека. Восприятие пространства и времени. Социальная среда. Жизненные ориентиры.


Т е м а 4. Славянский мир (2 ч)

Восточнославянский мир в эпоху Раннего средневековья. Территория расселения славян. Их место среди других народов. Характер взаимоотношений с соседями. Обособление восточных славян. Норманнское и византийское влияние. Древняя (Киевская) Русь и народы азиатских степей. Своеобразие политического строя восточных славян. Хозяйственная жизнь и социальная структура восточных славян.

Развитие государственности на территории Восточной Европы. Киевская Русь, Новгородское, Полоцкое и другие раннефеодальные княжества, их взаимоотношения. Феодальная раздробленность. Политическое развитие в условиях монголо-татарского ига. Русь и Литва. Образование Российского государства. Эволюция институтов власти. Князь и его администрация. Служилые люди. Развитие законодательной системы. Церковь в системе государственного управления.


Т е м а 5. Цивилизации азии, африки и америки (3 ч)


Политическая карта Азии, Африки и Америки в Средневековье. Очаговый характер цивилизаций. Государства средневековой Азии: Китай, Индия, Арабский халифат, Япония, Османское государство. Нашествия кочевников, их итоги. Страны Тропической Африки: государства бассейна реки Нигер, Канем, Эфиопия. Основные государства Америки в Средневековье. Образование и развитие государств тольтеков, ацтеков, майя, инков.

Социально-экономичное развитие Азии, Африки и Америки. Аграрный характер экономики. Ремесло и торговля. Транспортные средства, торговые пути. Традиционное общество. Проблема существования феодальных отношений в средневековых азиатских цивилизациях. Поземельные отношения и отношения господства—подчинения в странах Азии и их особенности. Основные черты государственного строя азиатских стран Средневековья. Социальная структура и формы государственности в цивилизациях Тропической Африки и Америки.

Религия. Культура. Мировосприятие и быт. «Исламский мир» Средневековья. Ислам и буддизм в судьбах средневековых цивилизаций Азии и Африки. Религии средневековых цивилизаций Африки и Америки. Влияние религий на мировосприятие средневекового человека. Восприятие Вселенной. Общество. Особенности мировосприятия средневековых жителей Китая, Индии, исламских стран. Материальный быт. Основные достижения науки и культуры неевропейских цивилизаций в Средневековье.


Раздел IV. ИСТОРИЯ НОВОГО ВРЕМЕНИ (ХVІ—ХVІІІ вв.) (13 ч)


Т е м а 6. Западная Европа и США (7 ч)


Начало капитализма. Рост европейской экономики и торговли, развитие банковской системы. Преобразование Антверпена в финансовую столицу Европы. Начало «атлантической эры» в европейской экономике. Вмешательство государства в экономичную жизнь.

Гуманизм, Возрождение и Реформация. Перемены в духовной жизни и культуре. Гуманизм — философия Возрождения. Противоречивый характер гуманизма. Культура Возрождения. Формирование новой картины мира. Развитие политических идей. «Государь» Н. Макиавелли и «Утопия» Т. Мора. Реформация и религиозные войны.

Европейская колониальная экспансия в ХVІ—ХVIII вв. Истоки колониальной экспансии. Всемирное значение Великих географических открытий. Экономические мотивы. Роль церкви и государства. Борьба европейских стран за владение морскими торговыми путями. Образование колониальных империй. Итоги колониальной экспансии для Европы и стран Азии, Африки и Америки.

Европа в ХVІІ—ХVІІІ вв. Европейский абсолютизм. Франция Людови­-
ка ХІV. Борьба за европейское господство. Экономический застой и демографический кризис в Европе. Английский путь к либерализму и демократии. Буржуазная революция в Англии и ее итоги. Экономическое развитие западноевропейских стран в ХVІІІ в. Социальная структура населения. Сельская и городская жизнь.

Европейская наука и культура ХVІІ в. Эпоха Просвещения Научная революция. И. Кеплер, Г. Галилей и И. Ньютон. Философы Р. Декарт, Б. Спиноза и Г. Лейбниц. Наука и религия. Формирование новой картины мира. Барокко и классицизм. Литература, живопись и архитектура. Идеология Просвещения:
Ш. Монтескье, М. А. Вольтер, Ж. Ж. Руссо, Т. Пейн, французские энциклопедисты.

Война североамериканских колоний Англии за независимость и образование Соединенных Штатов Америки. Социально-экономическая жизнь североамериканских колоний накануне войны за независимость. Военные действия. Декларация независимости. Конституция США 1787 г. Итоги войны за независимость.

Великая французская революция 1789—1799 гг. Падение феодально-монархического режима. Революционный террор. Установление военной диктатуры Наполеона Бонапарта во Франции. Революционная Франция и Европа.


Т е м а 7. Россия на пути к установлению абсолютизма
(ХVI—ХVIII вв.) (3 ч)



От Московского царства к Российской империи (становление абсо-
­лютизма).
«Смутное время» и гражданская война в Русском государстве. Ликвидация итогов «смуты». Усиление крепостничества. Боярская дума. Земские
соборы. Приказы. Соборное уложение 1649 г. Зарождение абсолютизма.
Петр I  — император. Реформы управления. Церковь и государство. Дворян-
ство — опора самодержавия. «Просвещенный абсолютизм».

Внешняя политика России. Войны России с Речью Посполитой. Попытки выхода к Черному морю. Международное положение в начале ХVIII в. Азовские походы. Начало Северной войны. Реорганизация армии. Первые победы. Полтавская битва. Прусский поход. Успехи на море. Ништадский мир. Каспийский поход. Участие в Семилетней войне. Русско-турецкие войны. Итальянский и швейцарский походы А. В. Суворова. Итоги внешней политики.

Русская культура в ХVI—ХVIII вв. Особенности развития культуры в Новое время. Начало обмирщения культуры. Отображение событий в литературе и живописи. Зодчество. «Русское барокко». Образование. Научные знания и техника. Достижения петровской эпохи: школы, развитие науки и техники. Реформы в области культуры. Усиление культурных связей с Западной Европой. Академия наук, Московский университет. М. В. Ломоносов. Географические экспедиции. Литература, театр, живопись, архитектура. Новые явления в быте и культуры русских людей.


Т е м а 8. Страны Азии в ХVI—ХVIII вв. (3 ч)


Япония в эпоху Токугава. Объединение страны на рубеже ХVI
ХVII вв. Система сёгуната. Сословная структура японского общества. Религиоз­ная жизнь. Изоляция Японии от внешнего мира. Относительный расцвет Японии в ХVII в. Постепенный упадок в ХVIII в.

Циньская империя в Китае. Завоевание Китая маньчжурами и образование империи Цинь. Активная завоевательная политика. Китайская община. Государственный строй. Экономическое развитие Китая в XVII—XVIII вв. «Закрытие» страны. Культура.

Османская империя (Турция). Правление Сулеймана Великолепного. Упадок военно-ленной системы и могущества империи в ХVIII в. Попытки реформ. Возникновение «восточного вопроса». Культура.


Итоговое обобщение (1 ч)


Основные понятия: абсолютизм, античная демократия, античная цивилизация, арабо-исламская цивилизация, ассимиляция, буддизм, буржуазная революция, вассалитет, восточная деспотия, государство, гражданская война, даосизм, диктатура, древневосточные цивилизации, западная цивилизация, империя, индуизм, история, иудаизм, капитализм, католичество, колониальная империя, колонизация, культура, монотеизм, натуральное хозяйство, научная картина мира, научная революция, национальное самосознание, неограниченная монархия, «неолитическая революция», ограниченная (конституционная) монархия, парламентская республика, первобытное общество, первоначальное накопление капитала, политический кризис, православие, праобщина, представительные органы государственной власти, промышленный переворот, протекторат, протестантизм, республика, сословие, сословно-представительная монархия, Средневековье, товарно-денежное хозяйство, традиционное общество, третье сословие, феодальные отношения, христианство, централизованное государство, цивилизация, экспансия, эллинистическая цивилизация, язычество.


ГІСТОРЫЯ БЕЛАРУСІ:

СА СТАРАЖЫТНЫХ ЧАСОЎ ДА КАНЦА ХVIII СТ.


(35 гадзін, у тым ліку 1 гадзіна — рэзервовы час)


Уводзіны (1 гадзіна)


Гісторыя Айчыны — неад’емная частка гісторыі Еўропы і свету. Перыядызацыя гісторыі Беларусі. Асноўныя крыніцы і даследаванні па гісторыі Беларусі.


Раздзел І. ПЕРШАБЫТНАЕ ГРАМАДСТВА.
БЕЛАРУСЬ У VІ—ХIII стст.
(12 гадзін)


Першабытнае грамадства ў эпоху каменнага і бронзавага вякоў. Засяленне тэрыторыі Беларусі першабытнымі людзьмі. Асноўныя археалагічныя культуры неаліту і бронзавага веку. Распад індаеўрапейскага праэтнасу і з’яўленне індаеўрапейскіх плямён на Беларусі. Пераход ад прысвойваючай да вытворчай гаспадаркі. Эвалюцыя сямейных адносін і грамадскага ладу.

Насельніцтва Беларусі ў жалезным веку (VII ст. да н. э. — V ст. н. э.). Асноўныя археалагічныя культуры жалезнага веку на тэрыторыі Беларусі. Праблемы этнічнай ідэнтыфікацыі. Побыт насельніцтва. Рассяленне ўсходніх славян, іх адносіны з фіна-уграмі і балтамі. Супольнасці ўсходніх славян. Славянізацыя балтаў і фіна-уграў.

Засяленне славянамі тэрыторыі Беларусі. Асноўныя канцэпцыі аб паходжанні ўсходнеславянскіх плямён. Супольнасці крывічоў, дрыгавічоў, радзімічаў. Фарміраванне класавага грамадства ва ўсходніх славян. Першыя княжанні.

Старажытныя вераванні і погляды. Мастацтва. Вытокі рэлігійных уяўленняў. Язычніцкія вераванні. Звычаі і абрады старажытнага насельніцтва Беларусі. Пахавальны абрад. Сувязь вераванняў балтаў і ўсходніх славян з індаеўрапейскімі. Першабытнае мастацтва. Захаванне язычніцтва да сучаснага часу.

Складанне агульнай дзяржавы Кіеўскай Русі. Пашырэнне ўлады кіеўскіх князёў на княжанне ўсходніх славян і землі балтаў і фіна-уграў. Дынастыя кіеўскіх князёў і стварэнне ўдзелаў. Княствы на тэрыторыі Беларусі. Полацкае княства: тэрыторыя, асаблівасці дзяржаўнага ладу. Стварэнне княжацкай дынастыі. Тураўскае княства і яго асаблівасці. Погляды гісторыкаў на праблему паходжання Старажытнарускай дзяржавы славян і назвы «Русь». Праблема фарміравання старажытнарускай народнасці.

Сацыяльна-эканамічнае развіццё. Узнікненне гарадоў. Складанне феадальных адносін. Грамадскі лад і гаспадарка Кіеўскай Русі. Узнікненне і рост гарадоў. Агульнае і асаблівае ў сацыяльна-эканамічным развіцці беларускіх зямель і ў побыце насельніцтва.

Феадальная раздробленасць. Знешнепалітычнае становішча ў канцы ХІІ — першай палове ХIII ст. Прычыны феадальнай раздробленасці. Удзельныя, валасныя княствы і іх узаемаадносіны. Землі Верхняга і Сярэдняга Падняпроўя, Пасожжа, Пабужжа і Панямоння. Мангола-татарскае нашэсце на Русь і ў Цэнтральную Еўропу. Неабходнасць ваенна-палітычнага саюзу ўдзельных княстваў.

Язычніцтва. Народны каляндар і святкаванні. Язычніцкія вераванні. Адлюстраванне ў народным календары гаспадарчай дзейнасці.

Прыняцце і распаўсюджанне хрысціянства. Прычыны прыняцця хрысціянства ў Кіеўскай Русі. Распаўсюджванне хрысціянства на землях Беларусі. Спалучэнне хрысціянства і язычніцкіх вераванняў у народнай свядомасці, традыцыях і абраднасці. Значэнне прыняцця хрысціянства для ўсходніх славян. Рэлігійна-асветніцкія дзеячы ХІІ ст.

Фальклор і пісьменства. Старажытны фальклор. З’яўленне пісьменства. Помнікі эпіграфікі і сфрагістыкі. Летапісанне ўсходніх славян. Звесткі пра Кіеўскую Русь і землі Беларусі ў летапісах і паданнях іншых краін і народаў. Літаратура. «Жыціе Ефрасінні Полацкай», творы Кірыла Тураўскага, Кліменція Смаляціча.

Архітэктура і жывапіс. Прыкладное мастацтва. Архітэктурныя стылі Ранняга сярэдневякоўя ў краінах Заходняй Еўропы і ў Візантыі. Архітэктура і жывапіс Кіеўскай Русі. Манументальнае дойлідства і фрэскавы жывапіс Беларусі. Уплыў Візантыі і іншых краін на культуру Кіеўскай Русі.

Урок абагульнення


Раздзел ІІ. БЕЛАРУСЬ У ДРУГОЙ ПАЛОВЕ ХIII—ХVIII ст. (21 гадзінагад)


Станаўленне Вялікага княства Літоўскага. Сярэдняе і Верхняе Панямонне ў канцы ХІІ — пачатку ХIII ст. Узвышэнне Міндоўга. Паход літоўскіх дружын на Русь. Узаемаадносіны з Галіцка-Валынскім княствам, Польскай дзяржавай і крыжакамі.

Федэратыўны характар і ўсходнеславянскі этнічны фундамент Вялікага княства Літоўскага. Палітычная сітуацыя, дзяржаваўтваральныя працэсы ў другой палове ХІІІ — першай палове ХІV ст. ва Усходняй Еўропе. Далучэнне Вялікім княствам Літоўскім усходнеславянскіх зямель. Усходнеславянскі фундамент ВКЛ. Цэнтралізатарскія тэндэнцыі ў палітыцы вялікіх князёў літоўскіх.

Знешнепалітычнае становішча ВКЛ у канцы ХІV — першай палове ХVІ ст. Адносіны Вялікага княства Літоўскага з Візантыяй і Ватыканам. Уніі Польшчы і ВКЛ. Барацьба з крыжацкай экспансіяй і агрэсіяй мангола-татар. Пачатак барацьбы Маскоўскай Русі і ВКЛ за рускія землі.

Вярхоўная ўлада ў Вялікім княстве Літоўскім. Уладныя прэрагатывы вялікага князя. Рада. Сейм. Заканадаўства. Роля літоўскай, беларускай і ўкраінскай знаці ў кіраванні дзяржавай.

Мясцовае кіраванне. Судовая сістэма. Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел і сістэма мясцовых органаў улады і кіравання. Эвалюцыя судовай сістэмы.

Утварэнне і развіццё Рэчы Паспалітай у XVI—XVIII стст. Умовы аб’яднання Кароны і Княства. Федэратыўны характар будаўніцтва. Барацьба шляхты за больш самастойнае кіраванне. Інтэграцыйныя і дэзінтэграцыйныя працэсы ў палітыка-дзяржаўным развіцці Рэчы Паспалітай. Паслабленне цэнтральных улад. Унутранае становішча Рэчы Паспалітай у ХVІІ—
ХVІІІ стст. Запозненыя спробы рэформ.

Знешнепалітычнае становішча Рэчы Паспалітай у другой палове XVI—XVIII ст. (2 гадзіны). Лівонская вайна. Інтэрвенцыя ў Расію ў «Смут­ныя часы». Адносіны са Швецыяй, Расіяй. Уплыў казацкіх рухаў на Украіне сярэдзіны XVII ст. на насельніцтва Беларусі. Ваенныя падзеі 1654—1667 гг.

Вайна са Швецыяй. Паўночная вайна і яе ўплыў на Рэч Паспалітую. Абарона Расіяй «шляхецкіх вольнасцей». Новая расстаноўка сіл пасля Сямігадовай вайны. Выкарыстанне еўрапейскімі краінамі паслаблення Рэчы Паспалітай. Умяшальніцтва ва ўнутраныя справы Рэчы Паспалітай еўрапейскіх дзяржаў і яе падзелы.

Асноўныя тэндэнцыі сацыяльна-эканамічнага развіцця. Пераход ад феадальнага да буржуазнага грамадства ў Заходняй Еўропе. Аграрны характар эканомікі Вялікага княства Літоўскага. Станаўленне фальваркова-паншчыннай сістэмы гаспадарання, яе асноўныя рысы. Юрыдычнае афармленне прыгонніцтва.

Унутраны гандаль і знешнеэканамічныя сувязі. Развіццё рыначных адносін. Беларускія землі ў гандлёва-эканамічных стасунках еўрапейскіх краін. Унутрыэканамічныя сувязі і этнічная кансалідацыя. Стан гарадоў і эвалюцыя гарадскога жыцця.

Сацыяльная структура феадальнага грамадства ВКЛ. Змены ў саслоўна-класавай структуры грамадстваў заходнееўрапейскіх дзяржаў. Фарміраванне асноўных класаў і саслоўяў феадальнага грамадства Вялікага княства Літоўскага: шляхты, сялянства, мяшчанства — і іх узаемастасункі. Класавая барацьба і сацыяльныя канфлікты.

Праваслаўе і каталіцызм у ВКЛ XIV—XVI стст. Роля і месца царквы ў феадальным грамадстве. Канфесійная сітуацыя ў Еўропе. Беларускія землі на памежжы двух хрысціянскіх веравызнанняў. Месца праваслаўнай царквы ва ўнутранай і знешняй палітыцы вярхоўнай улады ВКЛ. Распаўсюджванне каталіцызму ў канцы ХІV — пачатку ХV ст. і яго прывілеяванае становішча. Крызіс праваслаўнай царквы ў Вялікім княстве Літоўскім і спробы яе рэфармавання.

Рэфармацыя ў Вялікім княстве Літоўскім. Рэфармацыйны рух і яго плыні ў другой палове ХVІ ст. Асаблівасці рэфармацыі на беларускіх землях. Контррэфармацыя. Грэка-каталіцкая царква і праваслаўе ў ХVII—ХVIII стст. Роля рэлігійнага пытання ў падзелах Рэчы Паспалітай.

Берасцейская царкоўная унія. Планы і спробы заключэння царкоўна-рэлігійнай уніі ў канцы XIV — пачатку XVI ст. Прычыны заключэння Берасцейскай уніі. Берасцейскі царкоўны сабор. Станаўленне уніяцкай царквы.

Фарміраванне беларускага этнасу. Складванне этнічнай тэрыторыі бела­русаў. Назва «Белая Русь». Фарміраванне этнічнай свядомасці. Мента­літэт беларусаў. Сацыяльна-эканамічныя і грамадска-палітычныя ўмовы этнаса­цыяльнага развіцця беларусаў.

Матэрыяльная і духоўная культура. Прылады працы. Жыллё і пабу­довы. Рамёствы і промыслы. Адзенне. Ежа і піццё. Сям’я і побыт. Вераванні, мараль, традыцыі, абрады, звычаі, фальклор, мелас беларусаў.

Этнічныя меншасці ў Беларусі. Татарскае і яўрэйскае насельніцтва Беларусі — рассяленне, заняткі, культура. Іншыя народы ў этнічных працэсах на беларускіх землях.

Адраджэнне ў Беларусі. Прычыны ўзнікнення і развіццё ідэй Адраджэння ў Беларусі. Спецыфічныя асаблівасці Адраджэння ў Беларусі. Сувязь з заходнееўрапейскімі рэнесансавымі традыцыямі. Дзеячы Адраджэння і Рэфармацыі.

Культура Беларусі ў канцы XVI — сярэдзіне XVIII ст. Праваслаўныя брацтвы і іх дзейнасць. Стан беларускай мовы. Развіццё асветы. Навука. Грамадска-палітычная думка. Літаратура: рэлігійная, свецкая, гісторыка-мемуарная. Выяўленчае мастацтва. Архітэктура. Тэатр.

Асветніцтва ў Беларусі (другая палова XVIII ст.). Асаблівасці эпохі Асветніцтва ў Беларусі. Асветніцтва і адукацыя. Навука. Беларускае мастацтва ў другой палове ХVIII ст.

Урок абагульнення


Асноўныя паняцці: абмежаваная (канстытуцыйная) манархія, айчынная гісторыя, акаталічванне, алігархія, беларуская культура, грамадзянская вайна, дзяржава, каланізацыя, капіталізм, каталіцызм, натуральная гаспадарка, нацыянальная самасвядомасць, неабмежаваная манархія, «неалітычная рэва­люцыя», паланізацыя, палітычны крызіс, парламентская рэспубліка, патрыярхаль­нае рабства, першабытнае грамадства, першапачатковае накап­лен­не капіталу, поліэтнічная дзяржава, праваслаўе, прадстаўнічыя органы дзяржаўнай улады, прамысловы пераварот, пратэстантызм, пры­гонніцтва, раннефеадальная дзяржава, рэспубліка, саслоўе, саслоўна-прадстаўнічая манархія, старажытнаўсходнія цывілізацыі, Сярэдневякоўе, таварна-грашовая гаспадарка, уніяцтва, фальваркова-паншчынная сістэма, феадальныя адно­сіны, хрысціянства, цывілізацыя, цэнтралізаваная дзяржава, эканамічны крызіс, экспансія, язычніцтва.

XI КЛАСС


ВСЕМИРНАЯ ИСТОРИЯ:

XIX — НАЧАЛО XXІ в.


(35 ч)


Введение (4 ч)


Всемирная история: смысл и назначение. Что такое история? Предмет истории. Отрасли исторической науки. Вспомогательные исторические дисциплины. Связь истории с другими гуманитарными науками. Функции исторического познания. Периодизация всемирной истории. Основные концепции исторического процесса.

Цивилизационное наследие Древнего мира и Средних веков. Последствия неолитической революции и возникновение цивилизаций. Восточный и античный (западный) пути развития. Основные этапы развития восточных цивилизаций. Становление западноевропейской цивилизации. Особенности развития славянского мира.

У истоков индустриальной цивилизации (XVI—XVIII вв.). Смысл и содержание истории Нового времени. Восток и Запад: встреча цивилизаций и ее последствия. Зарождение капитализма. Европейское Возрождение. Реформация. Историческое значение эпохи Просвещения.


Раздел І. СТРАНЫ МИРА В XIX — НАЧАЛЕ ХХ в. (9 ч)


Место ХIХ столетия в мировой истории. Влияние промышленной революции и технического прогресса на общество. Западная Европа и США. Особенности исторического развития России. Начало модернизации в странах Азии, Африки и Латинской Америки.

Промышленная революция XIX в. Промышленная революция как феномен европейской истории. Экономический рост и индустриализация в Европе. Аграрная революция. Промышленная революция и наука. Обострение социальных проблем.

Франция и Европа в эпоху наполеоновских войн. Франция: от республики к империи. Наполеоновские войны и перемены в Европе. Создание Венской системы международных отношений.

Европа в эпоху национальных движений и революций. Европа в период реакции (1815—1830 гг.). Консерваторы и либералы. Национальные движения и революции 1820-х гг. Революции 1830-х и 1848—1849 гг. Возник­новение новых национальных государств в Европе.

Страны Запада во второй половине XIX — начале ХХ в. Экономическое развитие стран Запада. Новые явления в мировой экономике. Политическое развитие западного мира. Возникновение и эволюция политических партий.

Российская империя в XIX — начале XX в. Россия в первой половине XIX в. Экономический рост. Начало буржуазных реформ. Возникновение и развитие революционного движения и его последствия.

Наука, литература и искусство в ХІХ — начале ХХ в. Технический прогресс, общество и культура. Развитие науки. Основные тенденции в развитии культуры. Романтическое и реалистическое направления в литературе и искусстве. «Эпоха конца века». Начало модерна. Натурализм. Футуризм.

Кризис традиционного общества в странах Востока. Основные черты восточных обществ к началу ХIХ в. Япония и начало японского варианта модернизации. Колониальный и полуколониальный типы модернизации (Индия, Китай). Страны Востока в эпоху «пробуждения Азии». Африка.

Урок обобщения


Основные понятия: промышленная революция, модернизация, инду­стри­ализация, аграрная революция, консерватизм, либерализм, нацио­наль­но-освободительное движение, буржуазно-демократическая революция, импе­ри­ализм, монополия, парламентаризм, конституционная (парла­ментская) монар­­хия, президентская республика, парламентская республика, полити­ческая пар­тия, марксизм, социал-демократизм, политический кризис, экономический кризис, кризис традиционного восточного общества, «пробуждение Азии».


Раздел II. МИР В XX — НАЧАЛЕ XXI в. (21 ч)


Начало кризиса индустриального общества. Страны Запада: основные тенденции развития. Первая мировая война и ее последствия. Мировой экономический кризис. Россия. Страны Азии, Африки и Латинской Америки в первой половине ХХ в.

Первая мировая война. Причины и предпосылки войны. Ход военных действий и основные сражения. Новый облик войны. Итоги Первой мировой войны.

Создание Версальско-Вашингтонской системы международных отношений. Проблемы послевоенного устройства мира. Парижская мирная конференция и «большая тройка». Версальский мирный договор. Создание Лиги Наций. Мирные договоры с союзниками Германии. Вашингтонская конференция.

Февральская и Октябрьская революции в России. Россия в Первой мировой войне. Февральская революция и ее последствия. Кризис власти Временного правительства. В. И. Ленин и большевики. Октябрьский переворот и начало социалистической революции.

Страны Запада в межвоенный период. Последствия Первой мировой войны и решение проблем послевоенного развития. Социально-эконо­ми­ческое и политическое развитие США, Великобритании, Франции. «Великая депрессия» и пути ее преодоления.

Утверждение фашистских режимов в Европе. Истоки фашизма в Европе. Приход к власти фашистов в Италии. Нацистский режим в Германии. Идеология и практика фашизма.

Советское государство в 1917—1939 гг. Гражданская война и ее послед­ствия. Советская модель модернизации. Образование СССР. Основные черты советской политической системы. Итоги экономической трансформации.

Развитие науки и культуры в межвоенный период. Средства массовой информации. Открытия в естественных и социальных науках. Противоречивый характер развития науки. Литература и искусство.

Страны Азии, Африки и Латинской Америки в межвоенный период. Территориальный передел мира после войны. Национально-освободительные дви­жения за независимость и модернизацию (Китай, Индия, Турция, Иран, Аф­ри­канский континент). Особенности развития Японии и стран Латинской Америки.

На пути к новой мировой войне. Крах Версальской системы международных отношений. Агрессивная политика фашистской Германии и Японии. Очаги международной напряженности. Политика «умиротворения» и ее последствия.

Вторая мировая и Великая Отечественная войны. Начало Второй мировой войны. Оккупация Польши фашистской Германией. «Странная война» в Европе. Воссоединение Западной Украины и Беларуси с УССР и БССР. При­соединение прибалтийских республик к СССР. Советско-фин­ляндская война. «Битва за Англию». Нападение Германии на Советский Союз. Периоди­зация Великой Отечественной войны. Героическая борьба советского народа против фашистской агрессии. Решающие сражения Второй мировой и Великой Отечественной войн. Коренной перелом в ходе войны. Освободительная миссия Красной Армии в Европе. Разгром фашистской Германии и милита­ристской Японии.

Мир во второй половине ХХ в. Начало «холодной войны». Противостояние СССР—США. Германский вопрос. Карибский кризис. Разрядка международной напряженности. Поворот от разрядки к конфронтации. Распад СССР и социалистического лагеря. Конец враждебного противостояния. Углубление интеграции и процессы дезинтеграции. Китайская модель ускоренной модернизации.

Западная Европа и создание Европейского Союза. Проблемы социально-экономического развития. Государство всеобщего благоденствия. На пути к европейскому единству. Создание Европейского Союза. Сохранение этнического многообразия. Угроза национализма в Европе.

СССР в 1945—1991 гг. СССР после войны. Реформы Н. С. Хрущева. Эпоха «развитого социализма» (1964—1985). Проблемы внешней политики. Перестройка и кризис политики М. С. Горбачева. Распад СССР.

Российская Федерация. Провозглашение суверенитета. Радикальная экономическая реформа. Октябрьские события 1993 г. и принятие конституции РФ. Социально-экономическое и политическое развитие России в 1990— 2000-е гг. Внешнеполитические вызовы.

Страны Восточной Европы. Установление советского контроля. Кризисы и потрясения. Независимый курс И. Б. Тито. Борьба Польши за демократию. «Бархатные революции». Проблемы переходного периода. Распад Югославского федеративного государства.

Проблемы развития стран «третьего мира». Распад колониальной системы и обретение независимости. Развивающиеся страны — субъект международных отношений. Новые государства в поисках стабильности. Преодоление препятствий на пути развития. Политика неприсоединения. «Горячие точки» планеты.

Наука и культура во второй половине ХХ — начале XXI в. Научно-техническая революция. Развитие электроники и компьютеризации. Освоение космоса. Достижения в области медицины и биологии. «Зеленая революция». Противоречивый характер развития НТР. Новые явления в области культуры и образования. Развитие общественной мысли. Изобразительное искусство. Художественная литература. Архитектура.

Урок обобщения


Заключение. Мир в начале XXI в. (1 ч)

Новая стадия развития цивилизации. Постиндустриальное общество. Эволюция двухполюсной структуры мира.

Основные понятия: история, неолитическая революция, цивилизация, го­сударство, восточный тип культуры, западный тип культуры, античность, фео­дализм, христианство, индустриальное общество, европейская циви­ли­зация, колониальная экспансия, Великие географические открытия, мануфак­тура, капитализм, первоначальное накопление капитала, Возрож­дение (Ре­нессанс), гуманизм, Реформация, Контрреформация, Просвещение; инду­стри­альное общество, мировая война, Первая мировая война, мировой эконо­мический кризис, Версальско-Вашингтонская система международных отно­шений, фашизм, национал-социализм, гражданская война, советская модель модернизации, советская политическая система, мандатная система, Вторая мировая война, «холодная война», биполярный мир, разрядка между­народной напряженности, страны «третьего мира», интеграция, дезин­теграция, китайская модель модернизации, Европейский Союз, государство все­общего благоденствия, перестройка, «новое политическое мышление», «шо­ковая» терапия, «бархатная революция», Движение неприсоединения, локальные войны и конфликты, научно-техническая революция, весте­рнизация, постиндустриальное (информационное) общест­во, гло­бализация.

ГІСТОРЫЯ БЕЛАРУСІ:

ХІХ ПАЧАТАК ХХІ ст.


(35 гадзін, у тым ліку 1 гадзіна — рэзервовы час)


Уводзіны (4 гадзіны)


Роля і месца гісторыі Беларусі ў працэсах грамадска-гістарычнага развіцця. Адзінства гістарычнага працэсу ва ўсходнееўрапейскім рэгіёне. Гісторыя Беларусі ў кантэксце рэгіянальнага развіцця. Асаблівасці фарміравання і развіцця беларускага народа.

Беларусь ва ўсходнеславянскім свеце (V — першая палова
ХІІІ ст.).
Раннефеадальная дзяржаўнасць усходніх славян на тэрыторыі Беларусі. Месца беларускіх зямель у працэсе станаўлення Старажытнарускай дзяржавы (Кіеўскай Русі). Духоўныя каштоўнасці ўсходнеславянскага свету і Беларусь.

Беларусь у Вялікім княстве Літоўскім (другая палова ХІІІ — першая палова XVI ст.). Утварэнне Вялікага княства Літоўскага. Шматэтнічны склад насельніцтва княства. Развіццё беларускіх зямель у складзе Вялікага княства Літоўскага. Фарміраванне беларускай народнасці.

Беларускія землі ў складзе Рэчы Паспалітай (другая палова XVI —XVIІІ ст.). Люблінская унія. Утварэнне Рэчы Паспалітай. Становішча Вялікага княства Літоўскага ў складзе Рэчы Паспалітай. Палітычныя крызісы ў Рэчы Паспалітай. Падзелы Рэчы Паспалітай.


Раздзел І. БЕЛАРУСЬ У ХІХ ПАЧАТКУ ХХ ст. (9 гадзін)


Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел. Палітычнае і канфе­сій­нае развіццё Беларусі ў першай чвэрці ХІХ ст. Адміністрацыйна-тэры­та­рыяльны падзел. Кіраванне далучанымі беларускімі землямі. Сацыяль­ная і кан­фесійная палітыка. Вайна 1812 г. і яе вынікі для Беларусі.

Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у першай па­лове ХІХ ст. Асаблівасці развіцця сельскай гаспадаркі. Аграрныя рэформы П. Дз. Кісялёва. Развіццё прамысловасці. Унутраны і знешні гандаль. Паляпшэнне шляхоў зносін.

Грамадска-палітычны рух у Беларусі ў першай палове ХІХ ст. Польскія і расійскія дваранскія рэвалюцыянеры ў Беларусі. Паўстанне 1830—1831 гг. на беларускіх землях. Дзейнасць тайных таварыстваў у Беларусі. Змены ва ўрадавай палітыцы ў Беларусі ў 1830—1850-я гг.

Асаблівасці буржуазных рэформ у Беларусі ў другой палове ХІХ ст. Асаблівасці адмены прыгоннага права ў беларускіх губернях. Буржуазныя рэформы 1860—1870-х гг. І іх вынікі. Станаўленне прадпрымальніцкай гаспадаркі. Фарміраванне аграрнай буржуазіі. Спецыялізацыя сельскай гаспадаркі.

Прамысловая рэвалюцыя ў Беларусі. Шлях да індустрыяльнага грамадства. Асаблівасці пераходу ад мануфактурнай да машыннай вытворчасці. Спецыялізацыя прамысловасці. Будаўніцтва чыгунак. Водны транспарт. Гандаль. Урбанізацыя.

Развіццё капіталізму і фарміраванне класаў індустрыяльнага грамадства ў Беларусі ў пачатку ХХ ст. Сталыпінская аграрная рэформа. Земская рэформа ў Беларусі. Асаблівасці індустрыяльнага развіцця.

Грамадска-палітычны рух у Беларусі ў другой палове ХІХ — пачатку ХХ ст. Паўстанне 1863—1864 гг. Сялянскі рух і народніцкія арга­нізацыі ў Беларусі. Рабочы рух і стварэнне сацыял-дэмакратычных арга­нізацый у Беларусі. Беларусь у гады буржуазна-дэмакратычнай рэва­люцыі 1905—1907 гг.

Культура Беларусі ў ХІХ — пачатку ХХ ст. Змены ў сістэме адукацыі Беларусі. Развіццё навуковых ведаў аб Беларусі і беларускім народзе. Станаўленне і развіццё беларускай літаратуры. Выяўленчае мастацтва. Тэатр. Архітэктура.

Урок абагульнення


Раздзел ІІ. БЕЛАРУСЬ У ХХ — ПАЧАТКУ ХХІ ст. (21 гадзіна)


Становішча Беларусі ў гады Першай сусветнай вайны. Акупацыя германскімі войскамі Заходняй Беларусі. Уплыў ваенных падзей на палітычнае і сацыяльна-эканамічнае становішча ў Беларусі. Беларускі нацыянальны рух.

Беларусь у час Лютаўскай буржуазна-дэмакратычнай рэвалюцыі. Рэвалюцыйныя падзеі ў Беларусі і ўтварэнне новых органаў улады. Дэмакратызацыя грамадства. Погляды на далейшае развіццё краіны. Палярызацыя палітычных сіл у Беларусі. Уздым беларускага нацыянальнага руху.

Беларусь у час Кастрычніцкай рэвалюцыі. Асаблівасці ўстанаўлення Савецкай улады ў Беларусі. І Усебеларускі з’езд і яго вынікі. Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі (БНР).

Афармленне беларускай савецкай дзяржаўнасці. Вызваленне Беларусі ад германскай акупацыі. Пазіцыя бальшавікоў па «беларускім пытанні». Утварэнне Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі (БССР). Аб’яднанне Беларускай ССР і Літоўскай ССР і стварэнне Літоўска-Беларускай ССР. Польская інтэрвенцыя ў Беларусі ў 1918—1920 гг. Другое абвяшчэнне Беларускай Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі. Рыжскі мірны дагавор.

Пераход да новай эканамічнай палітыкі. Тэрыторыя і насельніцтва БССР у пачатку 1920-х гг. Пераход да нэпа. Сутнасць і змест новай эканамічнай палітыкі. Удзел БССР ва ўтварэнні СССР. Узбуйненне тэрыторыі БССР. Канстытуцыя БССР 1927 г.

Індустрыялізацыя ў Беларускай ССР. Калектывізацыя сельскай гаспадаркі. Курс на сацыялістычную індустрыялізацыю і асаблівасці яе правядзення ў Беларусі. Вынікі ажыццяўлення палітыкі індустрыялізацыі. Пераход да суцэльнай калектывізацыі сельскай гаспадаркі і фарсіраванне яе тэмпаў. Палітыка дзяржавы ў адносінах да кулакоў. Перагібы і памылкі ў калгасным руху. Вынікі калектывізацыі сялянскіх гаспадарак. Канстытуцыя БССР 1937 г.

Становішча ў Заходняй Беларусі ў 19211939 гг. Заходняя Беларусь у складзе Польшчы. Сацыяльна-эканамічнае развіццё заходнебеларускіх зямель. Нацыянальна-культурны прыгнёт. Міграцыя беларусаў у зарубежныя краіны. Нацыянальна-вызваленчы, сялянскі і рабочы рух. Палітычныя партыі і арганізацыі. Стан культуры ў Заходняй Беларусі.

Дасягненні культуры Беларусі ў 19201930-я гг. Палітыка беларусізацыі. Ліквідацыя непісьменнасці дарослага насельніцтва і ўвядзенне ўсеагульнага абавязковага навучання дзяцей. Прафесійная адукацыя. Станаўленне і развіццё вышэйшай школы. Беларуская навука. Літаратура і тэатр. Музыка. Жывапіс, архітэктура, скульптура.

Пачатак Другой сусветнай вайны. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР. Савецка-германскія адносіны ў канцы 1930-х гг. Пачатак Другой сусветнай вайны. Вызваленчы паход Чырвонай Арміі ў Заходнюю Беларусь. Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР. Беларуская ССР напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны. Мерапрыемствы па ўмацаванні абароназдольнасці краіны.

Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі. Нападзенне Германіі на СССР. Абарончыя баі супраць германскіх акупантаў на тэрыторыі БССР і адступленне Чырвонай Арміі. Устанаўленне акупацыйнага рэжыму. План «Ост» — праграма каланізацыі і знішчэння народаў Савецкага Саюза. Арганізацыі беларускіх калабарацыяністаў, іх дзейнасць. Знішчэнне фашысцкімі акупантамі і іх прыспешнікамі насельніцтва Беларусі.

Барацьба беларускага народа з германскімі акупантамі. Арганізацыя народнага супраціўлення германскім акупантам. Савецкі партызанскі рух. Савецкі падпольны рух.

Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх акупантаў. Пачатак вызвалення Беларусі. Агонія фашысцкага акупацыйнага рэжыму. Аперацыя «Баграціён». Поўнае вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Уклад беларускага народа ў перамогу над фашысцкай Германіяй. Інтэрнацыянальны характар барацьбы супраць фашысцкіх захопнікаў. Вытокі перамогі над фашысцкай Германіяй.

Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў другой палове
1940-х — першай палове 1980-х гг.
Шляхі і метады аднаўлення эканомікі ў пасляваенныя гады. Асаблівасці навукова-тэхнічнай рэвалюцыі ў БССР. Структура прамысловасці БССР, напрамкі і дынаміка яе развіцця ў 1970—1980-я гг. Развіццё сельскай гаспадаркі ў БССР. Пераўтварэнне БССР у магутную індустрыяльную краіну.

Грамадска-палітычнае жыццё ў БССР у другой палове 1940-х першай палове 1980-х гг. Удзел БССР у стварэнні і дзейнасці Арганізацыі Аб’яднаных Нацый. Грамадска-палітычнае жыццё ў БССР у другой палове 1940-х – пачатку 1950-х гг. Спробы дэмакратызацыі грамадска-палітычнага жыцця ў 1950-я — першай палове 1960-х гг. Грамадска-палітычнае жыццё ў сярэдзіне 1960-х — сярэдзіне 1980 х гг. Палітычная сістэма ў БССР. Палітыка па нацыянальным пытанні.

Палітыка перабудовы і яе ажыццяўленне ў Беларусі. Узрастанне негатыўных з’яў у эканоміцы, палітыцы і сацыяльнай сферы. Палітыка перабудовы, яе змест і шляхі ажыццяўлення. Грамадска-палітычнае жыццё ў БССР. Пачатак пераходу да шматпартыйнасці.

Станаўленне суверэннай Рэспублікі Беларусь. Абвяшчэнне дзяржаўнага суверэнітэту БССР. Абвяшчэнне незалежнасці Беларусі. Распад СССР. Парламенцкі перыяд 1991—1994 гг. Увядзенне прэзідэнцкай формы кіравання. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь 1994 г. Вынікі рэферэндумаў 1995 і 1996 гг.

Рэспубліка Беларусь на шляху да стабілізацыі. Беларуская мадэль сацыяльна-эканамічнага развіцця. Умацаванне палітычнай сістэмы. Рэферэндум 2004 г. Выбары Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь 2001 і 2006 гг.,
іх вынікі.

Міжнароднае становішча і знешняя палітыка Рэспублікі Беларусь. Фарміраванне знешнепалітычнага курсу. Рэспубліка Беларусь у сістэме міжнародных адносін. Саюз Беларусі і Расіі. Гандлёва-эканамічныя і культурныя сувязі з замежнымі краінамі. Удзел спартсменаў Беларусі ў Алімпійскіх гульнях. Беларуская дыяспара.

Развіццё беларускай культуры ў другой палове XX — пачатку XXI ст. Беларуская культура ў другой палове 1940-х — першай палове
1980-х гг. Развіццё адукацыі. Літаратура. Тэатр і кіно. Музычнае мастацтва. Архітэктура і выяўленчае мастацтва. беларуская культура на сучасным этапе. Развіццё адукацыі і навукі. Літаратура. Тэатр, музыка. Выяўленчае мастацтва і архітэктура.

Заключэнне. Чаму вучыць гісторыя Беларусі? Аб чым сведчыць гістарычны вопыт? Грамадска-палітычнае становішча і перспектывы развіцця Рэспублікі Беларусь.


Урок абагульнення


Асноўныя паняцці: фальваркава-паншчынная сістэма, «разбор» шляхты, заходнерусізм, «прускі» шлях развіцця капіталізму ў сельскай гаспадарцы, прамысловая рэвалюцыя, буржуазная рэформа, сялянская абшчына.

Аўтаномія, беларускі нацыянальны рух, індустрыялізацыя, калектывізацыя, інтэграцыя, індустрыяльнгае грамадства, навукова-тэхнічная рэвалюцыя, палітыка беларусізацыі, Вялікая Айчынная вайна, партызанскі рух, падпольная барацьба, беларуская мадэль сацыяльна-эканамічнага развіцця, палітычная сістэма Рэспублікі Беларусь, суверэнітэт, рэферэндум, унітарная дэмакратычная сацыяльная прававая дзяржава, Усебеларускі народны сход, нейтральная бяз’ядзерная дзяржава.


Способы учебно-познавательной деятельности,
которые должны усвоить учащиеся ХI класса:


• локализовывать события всемирной и отечественной истории во времени и пространстве;

• соотносить исторические события, явления и процессы отечественной истории с событиями, явлениями и процессами европейской и всемирной истории;

• характеризовать политическое положение стран с опорой на историческую карту;

• характеризовать и оценивать деятельность политических и государственных деятелей и деятелей культуры;

• раскрывать причинно-следственные связи между историческими фактами;

• систематизировать, классифицировать и обобщать исторические факты и делать на основе этого аргументированные выводы;

• сравнивать исторические факты по самостоятельно определенным критериям;

• объяснять различные точки зрения на одни и те же исторические факты;

• высказывать аргументированную точку зрения при обсуждении исторических проблем;

• проводить поиск исторической информации в источниках разного типа;

• использовать методы учебного исторического исследования: формулировать проблемы, осуществлять сбор, систематизацию и обобщение материала, проводить презентацию результатов исследования.



Адукацыйны партал www.adu.by