Моўныя сродкі суб’ектыўнай ацэнкі ў прозе Якуба Коласа

Дипломная работа - Литература

Другие дипломы по предмету Литература

?о!

Го! - адгукнуўся дзед Талаш, ... (стар. 13)

А ты-га! а ты-га, качкі! (стар. 23)

Цо? цо? цо? - зацокаў ён разоў тры... (стра. 50)

Гы-гы-гы! - зарагатаў парабак. (стар. 62)

Охо-хо! - уздыхне толькі Саўкаў слухач. (стар. 114)

Тфу, тфу, тфу, - тры разы плюнуў дзед Талаш... (стар. 124)

Раз... два... тры - лічыць Цімох... (стар. 182)

Цссс! - сунімае дзед Талаш... (стар. 187)

Лагічны націск:

..Здзіўлен гэтым раптоўным спатканнем (стар. 8)

Успомнілі тут і дзеда Талаша і яго дзікі ўчынак... (стар. 12)

…бунтаўшчыкоў супраць новай улады, выяўна сымпатызуючых бальшавіцкаму барбарству і анархіі. (стар. 20)

... аж да растрэлу і канфіскацыі маёмасці за ўсякія бандыцкія замашкі, ... (стар. 50)

У момант вока маладзіца сціснула, як жалезнымі абручамі, рамансовага кавалера (стар. 63)

... свярбелі рукі ў таварышаў. (стар. 95)

З прычыны важнасці і ўрачыстасці палітычнага моманту свентыя ойцы дазволілі сабе некаторую вольнасць (стар. 99)

У гэтым Ну добра чуваць пагроза. (стар. 122)

... чакалі першых данясенняў ад свайго партызана Саўкі Мільгуна. (стар. 126)

Ты дзе была? - націскаючы на дзе запытаў Васіль, ... (стар. 128)

А дзе было гэта дзесь? - запытаўся Цімох. (стар. 132)

Саўка ведаў, што асуджаныя за палітыку карыстаюцца павагаю ... (стар. 132-133)

І судзілі Саўку не як канакрада, а як дэмакрата-сацыяліста. (стар. 133)

Але ты помніш, што выпівалі і пабіліся? (стар. 141)

... не здагадваецца і Саўка, што там у лесе яго ўжо чакаюць разам з гасцямі. (стар. 144)

... і ў першую чаргу той вечар, калі вярнуўся з паходу Саўка. (стар. 157)

... што да таго, што ў лесе пастухі трубяць? ... (стар. 163)

... і гладка сустрэлі там у лесе паноў, як называе іх Цімох. (стар. 169)

У гэтым ну-ну Саўка пачуў ноткі спогадзі ... (стар. 171)

Гэтае даўнейшае Мартын гаворыць з асаблівым націскам... (стар. 175)

Я думаў, што ў дэмакратычнай панскай Польшчы права судзіць дано ўсім, - ... (стар. 193)

Дасканалая дэмакратычная прыказка, - ... (стар. 193)

Вы хочаце гэта ведаць? - падкрэсліваючы слова гэта, ... (стар. 194)

Хруснікаў маіх многа. ... (стар. 194)

У нас, апроч слоўнай мовы, ёсць мова іншых спосабаў.

Я чуў і ведаю вашу мову іншых спосабаў (стар. 194)

Прыступайце да вашай мовы іншых спосабаў, ... (стар. 194)

... трымаў ён настаяшчую ваенную стрэльбу, ... (стар. 202)

... у расход вывелі, ... (стар. 204) [17]

 

1.2 Фанетычныя сродкі ў аповесці На прасторах жыцця

 

Нумарацыя старонак паводле Колас Я. На прасторах жыцця: аповесць, апавяданні. - Мн.: Юнацтва, 1986.

Гукаперайманне:

... кі-і-і-вік, кі-і-і-вік... (стар. 29)

... Тух-тух-тух-тух! ... Кіў-гець ... (стар. 48)

Эмфатычны націск

Благослові, душэ моя, го-о-о-о-о-о-о-о-спода. (стар. 30)

Вучы-ы-цца! ... (стар. 45)

Лагічны націск:

... І цікавей за ўсё тое, што яна хоць і баба, але далёка ішла ўперад ад мужчын, што вельмі дзівіла Сцёпку, бо гэта парушала ў корні яго прадстаўленне аб бабах ... (стар. 8)

І сцёпка пазіраў у той бок, куды імчаўся поезд. Праўда імчаўся ён не так ужо шпарка, але ... (стар. 49) [18]

 

1.3 Фанетычныя сродкі ў трылогіі На ростанях

 

Нумарацыя старонак паводле Колас Я. На ростанях. трылогія. - Мн.: Дзярж. вуч.-пед. выд-ва МінАсветы БССР, 1958.

Гукаперайманне:

Г-э-э-э, ... (стар. 5)

... так-так! , так-так! ... (стар. 11)

... Іх трэба ўзяць - во! ... (стар. 27)

Ха-ха-ха! - ... (стар. 51)

Брава! Брава! - ... (стар. 51)

Ха-ха-ха! - Лабановіч так і паехаў ад смеху. (стар. 88)

Ха-ха-ха! - засмяялася панна Людміла. (стар. 125)

Ха-ха-ха! Ён - пустэльнік, ён - святы!.. (стар. 124)

Го! - сказаў дзед Мікіта. (стар. 144)

Га-а! (стар. 145)

Ксёндз бэрнадын у касцелі -

Ха-ха-ха-ха!

Відзеў собе анелі!

Тра-ля-ля-ля! (стар. 149)

Эмфатычны націск:

- Больш ніколі! Чуеце! Ніко-о-олі! (стар. 140)

Крэсці-ісь-це-сяяя! (стар. 141)

... Цішкевіч канчаў песню: - Алілу-у-у-я!.. (стар. 141)

Лагічны націск:

... Адно слова дзяўчына выклікала ... (стар. 17)

Ведаем мы гэтых пустэльнікаў, - ... (стар. 23)

Зусім неачэсаны: так і відаць, семінарыст ... (стар. 25)

... Мы, ліцвіны, любім піць гладка! (стар. 39)

... ён проста любіў выпіць з добрымі людзьмі, ... Але і ў кампаніі добрых людзей ніколі ... (стар. 39)

... казала ёй дзеўка. (стар. 43)

А так што свята! - ... (стар.43)

- Не хочацца мне туды ісці, - прамовіў Лабановіч. - Не люблю ў вялікай кампаніі быць.

Больш любіце быць у кампаніі аднае? - пажартавала матушка. (стар. 118)

Вы, выбачайце, дапраўды нейкі... святы. (стар. 121)

З выгляду здаецца - ані вэзь, брыкаецца, абражаецца, а скончыць тым, што прыгорнецца да цябе. (стар. 123)

... Слухай, прафесар, давай выпем на ты? (стар. 124)

Чаму кінула яна яму дурань, а потым як бы пакаялася ў гэтым (стар. 138)

Яны не смелі самі ўвайсці ў капліцу, бо былі яшчэ нячыстыя. Маладзіцы мелі розныя тэрміны: каму трэба было ўводзіцца каля Сёмухі, ... гэта не шкодзіла яму назіраць і за благочинием у капліцы, ... (стар. 141)

Айцец Мадэст нічым тут не выказваў свайго я і даваў Цішкевічу поўную магчымасць навучаць паству, бо яны жылі вельмі згодна. (стар. 142)

- Калі я гавару з вамі, то тады я не толькі добра выпіўшы, але і пяны ... (стар. 149)

Нават і святыя і тыя пачынаюць ілгаць. (стар. 150)

Які ні важны інспектар, якое ні вялікае яго начальніцтва, але пры слове Грот ён перастае спрачацца, хоць лёгка здавацца і не хоча. (стар. 159)

Калі сказаў Грот, то - аман. Тут канец, і далей ісці няма куды. (стар. 159)

Паехала!.. Нават і не развіталася з ім. А як многа хацеў ён сказаць ёй у гэтыя апошнія дні! Чаму так здарылася? (стар. 167)

На гэтым