Адольф Гітлер - гістарычная асоба
Информация - История
Другие материалы по предмету История
Адольф Гітлер
гітлер рэйх эмансіпацыя
Неяк адзін чалавек мне сказаў: Паслухайце, калі вы гэта зробіце, то тады праз шэсць тыдняў Германія загіне. Я кажу: Што вы маеце на ўвазе? - Тады Германія разваліцца. Я кажу: Што вы маеце на ўвазе? - Тады Германіі канец. Я адказаў: Нямецкі народ у былыя часы вытрымаў вайны з рымлянамі. Нямецкі народ вытрымаў перасяленне народаў. Пасля нямецкі народ вытрымаў вялікія вайны ранняга і позняга Сярэднявечча. Нямецкі народ вытрымаў затым рэлігійныя вайны Новага часу. Нямецкі народ вытрымаў потым Трыццацігадовую вайну. Пасля нямецкі народ вытрымаў напалеонаўскія вайны, вызваленчыя вайны, ён вытрымаў нават сусветную вайну, нават рэвалюцыю - і мяне ён таксама вытрымае!
Амаль без пераходу, нібы адно імгненне змяніла іншае, са смерцю Гітлера і капітуляцыяй знік і нацыянал-сацыялізм, як быццам ён быў усяго толькі рухам, станам апянення і катастрофай, якую ён жа і спарадзіў. Не выпадкова ў паведамленнях вясны 1945 нярэдка фігуруюць выразы аб раптам знік чарах, пра распушчаным прывідзе: такога роду формулы, узятыя з сферы магічнага, наглядна характарызавалі як на здзіўленне ірэальным характар рэжыму, так і раптоўную прыроду яго канца. Спецыялісты гітлераўскай прапаганды нястомна паўтаралі аб альпійскіх цьвярдынях, рэдута супраціву, а таксама пра шматлікія падраздзяленнях Вервольф- пярэваратняў і прадказвалі працяг вайны і пасля яе заканчэння - усё гэта апынулася блефам. Яшчэ раз высветлілася, наколькі ж нацыянал-сацыялізм - ды і фашызм наогул - у сваёй сутнасці залежаў ад праўзыходнай сілы, амбітнасці, трыумфу, і якім непадрыхтаваным быў ён, у сутнасці, да моманту паразы. Нездарма ж паказвалася на тое, што Германія была адзінай пераможанай краінай, не спарадзіла ніякага руху Супраціву.
Гэта адсутнасць трываласці не ў апошнюю чаргу наглядна прасочваецца і на паводзінах вядучых дзеючых асоб і функцыянераў рэжыму. Перш за ўсё ход Нюрнбергскага працэсу, а таксама наступных судовых разглядаў прадэманстраваў, за вельмі нешматлікімі выключэннямі, відавочныя намаганні ідэалагічна дыстанцыявацца ад таго, што адбывалася, а злачынныя дзеі пераменшыць або аспрэчыць, каб у канчатковым рахунку ўсё - гвалт, вайна, генацыд - набыло характар нейкага страшнага і дурнога непаразуменні. Усё гэта спрыяла стварэнню ўражанні, быццам нацыянал-сацыялізм зусім не быў зявай, якія ахопліваюць цэлую эпоху, а зявіўся спараджэннем смагі ўлады ў аднаго канкрэтнага чалавека, а таксама комплексу пачуццяў зайздрасці і нянавісці ў аднаго клапатлівага, які прагне заваёў народа, бо калі б нацыянал-сацыялізм меў глыбокія карані ў сваім часе і быў адным з абавязковых рухаў гэтага, то ваеннае паражэнне не змагло б ліквідаваць і так крута адціснуць яго ў забыцці.
А бо ён усяго толькі за нейкія 12 гадоў надаў свеце новае аблічча, і відавочна, што гэтак магутныя працэсы наўрад ці могуць быць дастатковым чынам растлумачаны капрызам дарвацца да ўлады адзіночкі. Бо толькі калі гэты адзіночка зяўляецца фігурай, інтэгруючай разнастайнейшыя эмоцыі, страхі або інтарэсы, калі цягнуць яго наперад магутныя, якія прыходзяць з далёкіх далечынь энергіі, становяцца магчымымі падобныя падзеі. У такім святле яшчэ раз вымалёўваецца ролю і значэнне Гітлера ў адносінах да навакольных яго сілах: існаваў гіганцкі, неўпарадкаванай патэнцыял агрэсіўнасці, страху, самааддачы і эгаізму, які ляжаў у спакоі і тых, каму толькі ў тым, каб нейкае ўладнае зява абудзіла, сфакусаваныя і выкарыстала яго; гэтай зяве быў абавязаны той патэнцыял сваёй ударнай сілай, з ім святкаваў ён свае каласальныя перамогі, але з ім жа разам ён і паваліўся.
Аднак Гітлер быў не толькі фігурай, якая абяднала гэтак многія тэндэнцыі часу; ў яшчэ большай ступені ён і сам надаваў падзеям іх кірунак, маштабы і радыкальна. Спрыяла яму пры гэтым тое, што яго думкі не былі абцяжараныя якімі-небудзь папярэднімі ўмовамі і што літаральна ўсё - антаганізмы праціўнікаў, партнёраў па саюзе, нацыі, ідэі - ён гэтак жа стрымана, як і маніякальна падпарадкоўваў сваім жахлівым мэтам. Яго экстрэмізм адпавядаў той унутранай дыстанцыі, якія ён захоўваў у адносінах да ўсіх сілах. Шмат што кажа за тое, што ён - насуперак яго адносіцца яшчэ да юнацкіх гадоў прэтэнзіі, - так ніколі і не асэнсаваў, што ёсць гісторыя; ён бачыў у ёй свайго роду насцеж адкрыты для славалюбаў храм славы. Сэнсу ж і правасці зробленага ён не ўсведамляў цалкам. І менавіта такім чынам, з абстрагаваным бесклапотнасцю, ішоў ён на ажыццяўленне сваіх задум. У той час як іншыя дзяржаўныя дзеячы ўлічвалі рэальнасць існуючага суадносін сіл, ён адштурхваўся ад чыстага месцы: сапраўды гэтак жа, як пачаў ён без аглядкі на існае праектаваць новы мегаполіс Берлін, планавалася ім і поўная перабудова Еўропы і ўсяго свету; не толькі ён сам прыйшоў з ніадкуль - з ніадкуль ішлі і яго думкі. Не звяртаючы ўвагі на мяжы на геаграфічнай карце Еўропы, замацаваўшыся ў выніку войнаў і змены суадносін сіл, ён перарабіў гэтую карту на свой лад, разбурыў дзяржавы і дапамог падняцца новым сілам, выклікаў рэвалюцыі і паклаў канец стагоддзя каланіялізму, у канчатковым выніку ён гіганцкім чынам пашырыў эмпірычны гарызонт чалавецтва.
Дамінуючым сярод тых матываў, у якіх ён змыкаўся з моцным цягам духу часу, было нязменнае пачуццё пагрозы: страх перад асобай працэсу знішчэння, ахвярай якога былі на працягу стагоддзяў многія дзяржавы і народы, але які толькі зараз, на гэтым скрыжаванні ўсёй гісторыі. развіў універсальную, ?/p>