Ваенна-палітычныя межславянския канфлікты другой паловы XVI-XVIII стагоддзяў
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
Кіеўскай і Азоўскай губерні. У 1723 Пётр I выдаў універсал да сербскаму народу перасяляцца ў Расею і ўступіць у гусарскі полк [64, з.55].
Перасяленне працягваліся і пасля смерці Пятра, прычым пасяленцы былі як з пидосманських, так і з пидгасбурських тэрыторый. У 1751-64 гг група сербаў пад кіраўніцтвам И.Хорвата, И.Шевича, Р.Прерадовича на тэрыторыі поўдня Украіны заснавалі Славяна-Сербіі і Новая Сербія [45, с.525]. Асабліва бурна гэта перасяленне праходзіла ў 50-60 гг XVIII ст. [19, с.132]. Ў 1752 г. урад Лізаветы Пятроўны вызначыў зноў ўзаемнай арганізацыі і просты жыцця славянскіх перасяленцаў ў Расіі [66, з.6].
У 1734 ўспыхнула чарговая руска-турэцкая вайна. У ходзе яе зноў ўзнікалі планы паўстання прымусовых славянскіх народаў. Сярод часткі расійскай верхавіны нават існавала меркаванне, што варта высадзіць на Басфоры 20 тыс. рускага войска і ўсё хрысціяне Асманскай імперыі падымуцца на паўстанне і ён ўцячэ з Стамбула [54, с.276]. Але рэальных удалых дзеянняў не было зроблена. У 1739 гэтая вайна скончылася заўчасна Расіі і яе саюзніцы Аўстрыі [49, с.202].
Нягледзячы на паразу, менавіта з сярэдзіны XVIII стагоддзя. галоўную ролю ў барацьбе з Асманскай імперыяй стала гуляць Расія, а не Аўстрыя. Ды і ў большасці сваёй праваслаўнае насельніцтва Балкан, апынуўшыся ў фокусе дзвюх напружаных рэлігійных экспансій - іспанскай і каталіцкай - шукала ўсё больш дапамогі ў праваслаўнай Расеі.
Якасна новы этап у адносінах Расеі і паўднёваславянскіх народаў пачаўся з уступленнем на расійскі трон Кацярыны II. Яна абапіраючыся на пачын Пятра павяла актыўную знешнюю палітыку на балканскім напрамку. Гэты "балканскі рух" Кацярыны II зарадзіўся падчас руска-турэцкай вайны 1768-1774 гг [27, з.64].
Яна, разам з найблищим асяроддзем, распрацавалі праграму арганізацыі паўстання славян і грэкаў супраць турак. Паўстанне гэта павінна быць адзіным і адначасовым на ўсіх тэрыторыях Асманскай імперыі. Каардынацыю дзеянні паўстання была ўскладзена на Арлова [63, С. 29].
студзеня 1769 Расійская імператрыца звярнулася да балканскіх народаў з заклікам да паўстання "Вы ж набожныя грэцкія і славянскія народы, калі хочаце скінуць з сябе ... ярмо ... агарян ... яднайцеся паміж сабой ... а потым біце нашага агульнага ворага ... "[7, с. 292]. Гэты заклік і ўступленне росийсиких войскаў на тэрыторыю Дунайскі княстваў выклікалі ў славянскага насельніцтва бурны запал. У тыле турэцкіх войскаў дзейнічалі атрады паўстанцаў, але да ўсеагульнага паўстання справа так і не дайшло.
У 1774 г. У Кючук-Кайнарджи паміж Расіяй і Турцыяй быў падпісаны мірны дагавор. Згодна з гэтай дамовы Порта акрамя тэрытарыяльных страт, пагадзілася палегчыць становішча Дунайскі князёў і прызнала Расію заступніцай праваслаўных хрысціян усяго Балканскага паўвострава [49, с.202]. Гэта права прадаставіла расійскаму ўраду важныя рычагі ўплыву на Туеччину і дазволіла Расеі пры магчымасці ўмешвацца ва ўнутраныя справы Асманскай імперыі [27, з.64].
Пад уплывам поспехаў вайны 1768-1774 гг Кацярына II у пачатку 80-х гг XVIII ст. Стварыла "Грэчаскі праект". Ён быў выкладзены ў лісце расійскай цирици да аўстрыйскага імператара Іосіфа II у 10 верасня 1782 года [28, С.131]. Гэты праект прадугледжваў адукацыю полунезависимых хрысціянскіх дзяржаў на Балканах - Грэчаскай імперыі і Даніі. У склад Даніі павінны ўваходзіць Малдова, Валахіі і Бесарабія. "Грэцкая імперыя" павінна быць спадчыннікам Візантыйскай імперыі. На чале павінен стаць унук Кацярыны II. Яна прапаноўвала падзяліць Балканы паміж Аўстрыяй і Расіяй [35, с.479]. Гэта значыць, мы бачым, што Расея, якая так часта дэкларавала свае заявы аб абароне праваслаўнага насельніцтва Балкан, гатовая была аддаць частку яго (перш за славян) пад уладу каталікоў - Габсбургаў.
Гэты "Грэчаскі праект" так і не быў увасоблены ў жыццё. Перш, Аўстрыя не адважылася на такі крок. Таксама памёр галоўны надхненник праекта Пацёмкін, а Вялікая французская рэвалюцыя адцягнула ўвагу Кацярыны II на захад [26, з.16].
Падчас наступнай руска-грэцкай вайны 1787-91 гг Расія зноў звярнулася з заклікам да паняволеных славянскіх народаў падымаць паўстанне [7, с.334]. Яны адгукнуліся. Асабліва ў гэтай барацьбе адзначана насельніцтва Чарнагорыі. Асманская імперыя пацярпела паразу і вымушана была пайсці на новыя навуковыя териториаальни саступкі Расеі. Таксама яны пацвердзілі пункты папярэдняга дамове 1774 аб праве заступніцтва Расіі над усім праваслаўным насельніцтвам Парты [49.с.203].
Пасля вайны расійска-славянскія адносіны працягваліся. Асабліва цеснымі кантакты сталі паміж Расіяй і Чарнагорыяй. З канца XVIII стагоддзя. імператар Павел I выдаў рэскрыпт аб прызначэнні Чарнагорыі штогадовай субсідыі: "Усяміласціваму падарыў ... чарнагорскай-Бярдзянскім ... народу з павагі да прыхільнасці да нас па 1000 чырвонцаў у год ..." [7, с.386].
Такім чынам, на працягу ўсяго XVIII стагоддзя. склаліся надзвычай цесныя кантакты паміж Расіяй і славянскімі народамі Балканскага паўвострава. Іх збліжала агульная антитурецкая барацьба. Прымусовыя славянскія народы Асманскай імперыі шчыра верылі і спадзяваліся на дапамогу Расеі. Апошнім яе аказвала, але пры гэтым перш за спрабавала вырашыць ўласныя геапалітычныя інтарэсы. Абарона праваслаўных хрысціян наогул і славян у прыватнасці, быў толькі шчытом якім Расея прыкрывала свае захопніцкія планы. Хоць і не варта адкідваць значэнне дапамагчы Расіі, для славян Балканскага паўвострава.
Высновы
У другой палове XVI-XVIII стст. адбыўся шэраг ваенна-палітычных канфліктаў. Не абышлі яны і славянскія краіны. Асаблівая абвастрэнне ме?/p>