Усходні паход Аляксандра Македонскага. Дзяржава Аляксандра

Курсовой проект - История

Другие курсовые по предмету История

камендантам, падпарадкаваных непасрэдна яму самому.

Сярод іншых мерапрыемстваў Аляксандра ў палітычнай галіне асаблівае месца займае ўказ 324 г. да н.э. аб вяртанні ў грэцкія гарады ўсіх выгнаннікаў і аднаўленні іх у правах уласнасці. Адносіны Аляксандра з грэкамі Балкан фармальна рэгуляваліся артыкуламі пагаднення аб Карынфскім саюзе. Указ 324 г. да н.э. супярэчыў прынцыпам неўмяшання ва ўнутраныя справы полісаў, прадугледжаных гэтым пагадненнем. Змены, якія адбыліся ў характары ўлады Аляксандра падчас паходу, зрабілі Карынфскім саюз непатрэбным, і калі раней Аляксандр інтэрпрэтаваў яго прынцыпы так, як яму было трэба, то цяпер ён проста ігнаруе гэты саюз, даручаючы Антипатру ў выпадку неабходнасці прымяніць супраць не паслухаўся, полісаў ваенную сілу .

З грэкамі звязана яшчэ адно мерапрыемства Аляксандра - гэта гвалтоўнае абагаўленьне яго асобы.

У арганізацыі кіравання і эксплуатацыі мясцовага насельніцтва немалаважная роля належала зноў заснаваным гарадах. Праблема каланізацыі, пытанне аб тым, колькі менавіта гарадоў заснаваў Аляксандр і з якой мэтай, выклікалі ажыўленую дыскусію сярод навукоўцаў новага часу.

Што тычыцца сацыяльна-эканамічных адносін, то вайна, якая суправаджаецца продажам у рабства велізарных мас насельніцтва, несумненна, спрыяла распаўсюджванню рабства ў яго класічнай форме, а масавая чаканка манет з каласальных скарбаў персідскіх цароў стымулявала развіццё таварна-грашовых адносін.

Аляксандр не супакоіўся на дасягнутых поспехах. Цяжка сказаць, наколькі пэўныя якія захаваліся ў Диодора пасведчання аб далейшых планах Аляксандра: паходзе супраць Карфагена, заваёве Італіі і Сіцыліі, экспедыцыі да Геракловым слупоў (суч. Гібралтар). Але прага дзейнасці не пакідала яго. Усходні паход шмат у чым пашырыў геаграфічныя веды, новы марскі шлях адкрыла плаванне Неарха з вусцяў Інда па Індыйскага акіяну і Персідскага заліва. Але гэтых ведаў было цяпер мала. Аляксандр пасылае экспедыцыю для высвятлення, з якім морам злучаецца Каспій - з Понтэ Эвксинским або з Вялікім акіянам. Ён думаў пра засяленні Персідскага заліва і паслаў тры экспедыцыі для вывучэння Аравійскага ўзбярэжжа і шляхі ўздоўж Аравійскага паўвострава да Егіпту. Аляксандр рыхтаваўся да паходу ў Аравію, адусюль прыбывалі суда, будаваўся новы флот, сцякаліся войскі, але ў разгар падрыхтовак ён памёр, захварэўшы ліхаманкай (ці, па іншай версіі, быў атручаны), не дажыўшы да 33 гадоў.

Грандыёзнасць паходаў Аляксандра, адкрылі грэкам новыя землі, маштабы яго заваёў зрабілі на сучаснікаў велізарнае ўражанне і на працягу многіх стагоддзяў працягвалі хваляваць розумы і сэрцы людзей. Аляксандр станавіцца героем не толькі гістарычных, але і літаратурных твораў. У антычнай гістарыяграфіі склалася тры асноўных напрамкі ў ацэнцы дзейнасці Аляксандра: апалагетычныя, прыхільнікі якога ўсхвалялі подзвігі і доблесці Аляксандра, яго высакароднасць, велікадушнасць і іншыя цноты; негатыўнае, паслядоўнікі якога бачылі ў Аляксандры тырана, ўсходняга дэспата, жорсткага і несправядлівага; трэці кірунак звязваюць з філасофскай школай перипатетиков (вучняў Арыстоцеля), якія станоўча ацэньваюць дзейнасць Аляксандра ў першыя гады, калі ён ішоў парад свайго настаўніка, але пішуць аб пашкоджаньні нораву цара па меры росту яго ўлады (пераломным момантам яны лічаць пакаранне Каллисфена). Ужо ў эліністычнай эпоху ў Егіпце ўзнікае чыста літаратурная традыцыя, мала звязаная з рэальнай дзейнасцю Аляксандра, - раман Псевдокаллисфена. Ён набывае велізарную папулярнасць, вядома больш за 80 варыянтаў гэтага рамана на 24 мовах. Вобраз Аляксандра ўплятаецца ў фальклор самых розных народаў - Сярэдняй Азіі і Кітая, Ісландыі і Індыі, ён перажывае фантастычныя змены ў легендах і паданнях Захаду і Усходу. Нізамі, Наваі і Фирдоуси зрабілі Аляксандра героем сваіх паэм, літаратурныя творы пра Аляксандра ствараюцца ў Еўропе.

Ацэнка дзейнасці Аляксандра не можа быць адназначнай. Гэта быў, несумненна, буйны дзяржаўны дзеяч і вялікі палкаводзец. У выніку яго паходаў была знішчана дзяржава Ахемэнідаў, але грэка-македонская армія несла спусташэньня, рабства і смерць; падчас паходаў разбурыліся гарады і вёскі, гінулі людзі, сціраліся з асобы зямлі цэлыя плямёны.

 

СПІС ЛІТАРАТУРЫ

 

1. Шифман І.М. Аляксандр Македонскай - Л.: Навука, 1998 г.

. Шахермайр Ф. Аляксандр Македонскай Р / Д: Феникм, 1998 г.

. Левек П. эліністычнай свет. - М. Навука, 1989.