Руска-Японская вайна (1904-1905)

Курсовой проект - История

Другие курсовые по предмету История

µя на Далёкім Усходзе не было. Сухапутныя сілы Расеі ў Манчжурыю налічвалі толькі 80 000000 салдат і афіцэраў. У склад Першай Ціхаакіянскай эскадры ўваходзіла 7 эскадренный браняносцаў, 9 крэйсераў розных класаў, 19 эсмінцаў і дробныя караблі і базы Порт-Артур і Уладзівасток. Японская флот налічваў 6 самых сучасных эскадренный браняносца і 2 састарэлых, 11 браняносны крэйсераў, практычна не саступалі браняносца, 14 лёгкіх крэйсераў і 40 эсмінцаў і дапаможныя суда. Японская сухапутная армія налічвала 150000 салдат і афіцэраў, а пасля абвяшчэння мабілізацыі ўзрастала да 850 000 чалавек. Акрамя таго войска з абядноўвала з метраполіяй толькі аднапутных Транссібірская магістраль па якой цягнікі ішлі 20 сутак што выключала хуткі рост і нармальнае забеспячэнне рускай арміі. Такія рэгіёны Расійскай імперыі, як Сахалін і Камчатка наогул былі не прыкрытыя войскамі. Значна лепш у японцаў была пастаўлена выведка, яны ведалі практычна ўсе аб складзе і дыслакацыі расійскай арміі і флоту.

У 1902 годзе пачалася дыпляматычная вайна, дзе абедзве краіны вылучылі адна-адной немагчымыя для выканання ўмовы. У паветры запахла вайной.

У гэтым жа годзе Англія і Японія падпісалі пагадненне аб пратэкцыі, па якой калі адна з краін ўступіць у вайну то другая будзе нейтральнай і будзе імкнуцца ўтрымаць трэція бакі ад уступлення ў вайну. Калі трэцяя краіна ўступіць у вайну на баку суперніка, то падпісаўшы дагавор дзяржава павінна падтрымаць саюзніка. Гэтым дагаворам Англія фактычна труцілі Японію на Расею. Вайна стала непазбежнай. Расія пазней падпісала падобны дагавор з Францыяй прарваў такім чынам магчымую міжнародную ізаляцыю. У ліпені 1903 міністр замежных спраў Японіі маркіз Курані звярнуўся з нотай да Расіі у якой заявіў, што расейскія канцэсіі ў Карэі пагражаюць бяспекі яго краіны. Пачаліся перамовы, якія абодва бакі выкарыстоўвалі для зацягвання часу. Перамовы хутка зайшлі ў тупік. Між 16 Кастрычнік 1903 і 13 студзеня 1904 бакі абмяняліся шасцю праектамі дагавораў. Але сярэдзіны быць не магло. Трагізм сітуацыі заключаўся ў тым, што калі б Расія выканала патрабаванні Японіі, то яна страціла статус звышдзяржавы, мільёны ўкладаюцца ў Манчжурыю (пабудова толькі аднаго порта Далёкі абышлася ў 6000000 залатых рублёў) і ўсё роўна не прадухіліла б вайне. У Японіі панаваў мілітарызм аслеплены маніяй велічы. Так напрыклад прафесар Томидзу прадракаў 3 вайны з Расіяй: У першай вайне нам трэба дайсці да Байкала, у другой вайне з Расіяй мы ўзняць сцягі перамогі на вышынях Урала, але будзе яшчэ і трэцяя вайна, калі наша кавалерыі напоіць коней вадой з Волгі [9]. У японскіх школах актыўна развучвалі антырасейскія песні, у краіне панавала сапраўдная антырасейская істэрыя. Народу абяцалі што кожная сямя якая аддасць мужа ў войска або на флот атрымае грошы пасля перамогі над Расіяй. Між тым некаторыя колы ў вышэйшых эшалонах улады Расеі таксама хацелі зарабіць на гэтай вайне. Такім чынам перамовы былі на перад асуджаныя на няўдачу. 13 студзеня 1904 года Японія пагадзілася на акупацыю Расеяй Маньчжурыі пры ўмове, што яна акупуе Карэю. Але гэта прапанова была непрымальна з таго пункту гледжання японскія войскі апынуліся бы ў некалькіх дзесятках кіламетраў ад Уладзівастока, і такім чынам пагражалі б тэрыторыі самой Расіі. Расійскія дыпламаты вырашылі пацягнуць час і пакуль не адказваць на гэтую прапанову. 19 студзені 1904 г. на балі ў Зімовым палацы Мікалай II заявіў: мною зроблена ўсё, каб вайны не было [4]. Між тым 4 ЛЮТАГА 1904 Японія разарвала дыпламатычныя адносіны з Расіяй. Але цар і намесьнік на Далёкім Усходзе адмірал Аляксееў лічылі што японцы блефуюць. Між тым вайна стала амаль рэальнасцю. Пачалася эвакуацыя японскіх грамадзян з Порт-Артура, Уладзівастока і Далёкага. Але на ўсе заклікі флоцку і армейскага камандавання прывесці ўзброеныя сілы ў поўную баявую гатоўнасць быў адмоўны адказ як з Мукдена (штаб-кватэра Аляксеева), так і з Пецярбурга. Між тым японскі флот 5 лютага 1904 г. выйшаў у мора і ўзяў курс на Порт-Артур, а эскадра контр-адмірала Уриу ўзяла курс на карэйскі порт Чифу дзе грунтаваліся крэйсер Вараг і канонерской лодка Карэец.

 

. Перши баявыя сутыкненні

 

лютага 1904 г. ноччу японскі флот падышоў да гавані Порт-Артура. Расійскі флот знаходзіўся на знешнім рэйдзе, баявая варта складалася ўсяго з двух эсмінцаў (кемлівых і Бясстрашны). Ім была дадзеная задача мірнага часу: фіксаваць кожны заўважаны карабель, спыняць яго і аглядаць, іншых задач ім ніхто не даваў. У 10.50 вечара яны заўважылі 10 дзіўных караблёў якія ідуць без агнёў. Эсмінцы вярнуліся на рэйд і прыклалі пра гэта камандуючаму флотам віцэ-адміралу Старку. Японцы зразумеўшы што іх выявілі кінуліся ў атаку. На рэйдзе дзяжурыў крэйсер Палада. Ён быў ярка асветлены і таму стаў першым японскім мішэнню. Флагманам японскай флатыліі быў эсмінец Чиракумо, ён падышоў на адлегласць стрэлу выпусціў тарпеды па Палада. Адна з іх патрапіла ў вугальны трум левага борта якая выклікала вялікую прабоіну і ўзгаранне вугалю. Іншыя японскія эсмінцы таксама выйшлі ў атаку. Спачатку тарпеда трапіла ў эскадренный браняносец Ретвизан, пашкодзіўшы насавой адсек, яшчэ адной ахвярай стаў эскадренный браняносец Цэсарэвіч. Тарпеда разбіла пераборкі паміж складам боепрыпасаў і карабельнага крамай. Пасля гэтага японскія эсмінцы адступілі.

Расійскі флот паспеў падрыхтавацца да наступных нападаў і без страт адбіў 2 тарпедныя атакі. У 2.00 ночы атакі спыніліся і расійскі флот адступіў на ўнутраны рэйд.