Асаблівасці раскрыцця вечных тэм у найноўшай плыні беларускай паэзіі

Курсовой проект - Литература

Другие курсовые по предмету Литература

азумення ідэйнага напаўнення вершаў і іх адметнасцей раскрыцця сэнсавага ядра варта разабрацца ў тэндэнцыях гадоў эпохі іх напісання (2009-2012 г.).

Сучасная эпоха вызначаецца не ў малой ступені такімі працэсамі, як глабалізацыя, ўніфікацыя сусветнай эканомікі, ўзаемапранікненне культур Захаду і Усходу. І все гэта адбіваецца на ўсіх зроўнях культуры - ад гіперіндывідулізацыі аўтарскага стылю да стварэння новых відаў мастацтва. Беларуская літаратура паступова адмаўляецца ад метанаратываў - вялікіх гісторый, ўсе болей аддаючы перавагу фрагментаваным гісторыям прыватнага жыцця, ўасяроджываючыся на сямейных хроніках, дзеннікавых нататках, падарожнай эсэістыцы, занімаючыся, па сутнасці эпіізацыяй паўсядзеннасці. Гэтая функцыя ў паэзіі прасочваецца дастаткова выразна, што сведчыць а б тым, что людзі, задаволенныя сваім сацыяльна-палітычным жыццем, пачынаюць займацца прыватным і праблематыка заўжды звязана з каханнем, смерцю ці жыццевымі выпрабаваннямі.

Варта бачыць і іншую тэндэнцыю, а менавіта спробы пераадолець сенняшні крызіс ў літаратуры не шляхам даганяння сусветных літаратур, а сурезнай працай ў традыцыйным для беларусаў рэчышчы - рэалізме.

Адпаведна са спецыялізацыяй і профілем ўласных даследванняў навукоўцы называюць розныя, іншым разам даволі легка разнесеныя па часеі характары падзеі, якія сталі штуршком для пардыгмальных змен ў беларускай культуры і, адпаведна, складальнікамі тэматычных імкненняў :

Сусветны эканамічны крызіс

Апакаліптычня падзеі і прыродныя зявы, якія адбываюцца ў навакольным асяроддзі

Палітычныя супярэчнасці ў краіне

Экалагічныя катастрофы

Паўсядзеннае выкарыстанне мікраэлектронікі, яе пранікненне ў культуру, залежнасць ад сродкаў масавых камунікацый

Зяуленне прынцыповых зносін паміж людзьмі грошы-любоў

- Змяшчэнне маральнай парадыгмы людзей, і інш.

Ідывідуялізацыя, каставанне людзей - зява, якую мы сустракаем даволі часта ў беларускай літраратуры. Выкарыстоўваецца гэты прыем для ментальнага аддзялення ад людей негатўнага рэзанансу, дзеля спачэння нацыяльна згубленнай, не вызначыўшайся моладзі. Што і зяўляецца яркай арыентацыяй найноўшай плыні.

Мы - пакаленьне Ы!,

альбо Посттутэйшыя

Мы - пакаленьне Ы!

Мы - мікс усіх легендаў,

у нас агульны гендэр -

мы - пакаленьне Ы!

 

На сітуацыю палітычных праціваборстваў Беларусі і Еўропы маладыя аўтары рэагўюць падчас даволі іранічна, кранаючы тэматыку патрыятычнай любві з кропкі гледжання гумару.

 

Сьвет вялікі - і хочацца й колецца:

але йдзі парадзіху прымусь!..

За здароўе Эўропы моляцца:

Нарадзі, нарадзі Беларусь!

 

Любоўная тэма ў найношай плыні мае шмат адметнасцей раскрыцця: ад машыннага падыходу і перакладзе ўсяго на мову механізмаў і электронікі, бо чалавечыя рамантычныя адносіны ў наш час сталі падобныя да тых, што узнікаюць ў чалавеке, калі ен купляе сабе новае аўто, да адмаўлення ад усялякіх пачуццяў увогуле.

 

Зручней за ўсё спаць як лыжкі,

І носам шыі кранацца.

Тады ты паходзішь крышку

На мяккую цёплую цацку.

 

Любоўная тэматыка ў сучасных аўтараў набывае таксама адценні бытавых, зніжаных умоў, такім чынам атрымліваецца кантраст высокапачуццевасці і куртуазнасці з урбаністычнасцю сітуацый.

Што мне рабіць з табою,

такой прыгожаю?

Калі ты стаіш на кухні

у аднаіх шкарпэтках

і варыш каву. мне.

у маёй кватэры, -

Глядзець на цябе.

ісці па асфальце ў ботах

і думаць пра мора

кратаючы вейкамі

ужо цёплую скуру ветра

спыніцца

і доўга выбіраць кветку

пад колер вачэй тваіх

ірыс

 

Ў час апеляцыі да культуры і рапаўсюджвання розных родаў адносін паміж людзьмі яшчэ з малога ўзросту, аўтары, якія раслі на адкрытасці адносінаў паміж жанчынай і мужчынай не цураюцца эратызмаў ў творах :

 

доктар майго цела

спіць са мною ў ложку

ён як доктар мусіць заўсёды быць побач

доктар майго цела ўстае па будзільніку

і цягне мяне пад душ

ён як доктар можа бачыць мяне голай

доктар майго цела

прабівае мой квіток у тралейбусе

ён як доктар у транспарце ездзіць бясплатна

на працы доктар садзіць мяне на крэсла

і адразу лічыць пульс

і адразу мерае ціск

і адразу ставіць кропельніцу

і глядзіць на мяне сурёзна

праз свае акуляры

вось так

яшчэ адзінаццаць тысяч

тваіх маладых суайчыньнікаў

за цэлы год

не паглядзяць ніводнага фільму

Мілаша Формана.

 

Тэма часу у найноўшай плыні вельмі ёмкая, яна уключае ў сабе тэндэнцыі выбуху замежных культур і інфармацыйную плыню, якая займае усе жыцце чалавека, не даваючы продыху, займаючая усвесь вольны час.

 

Частавалі нас кавай

ветліва і ласкава,

налівалі гарэлку...

ці то ангельскі ром?

Ля кавярні "Ла Скала"

лашчыла-мілавала,

абурыўшы суседзяў

справа

каленку яе пад сталом.

Ці паспеем мы усе.

 

Праблема і цяжкасці самавызначэння сучаснай моладзі, канцэпцыя усё ужо напісана да нас складае вылікае рэчышча адметнасцей раскрыцця вечнай тэмы часу. Рытэйк.

мы будзем прыпальваць проста ад зорак

а нашыя словы падхопіць вецер

і панясе іх urbi et orbi

распавядзе ўнукам і дзецям.

 

Згубленнае ў інфармацыйным кіберпрасторы дзяцінства наступных пакаленняў - таксама адметнасць тэмы часу.

 

зваротны адлік

тры, два, адзін

дзесьці ўгары

<