Состояние и перспективы развития системы микрокредитования в рк 08. 00. 10 Финансы, денежное обращение и кредит

Вид материала

Автореферат

Содержание Список опубликованных работ по теме диссертации Диссертациялық зерттеу мақсаты және міндеттері Диссертациялық зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі Зерттеу нәтижелерінің енгізілуі және қолдау табуы Зерттеу нәтижелерінің тәжірибелік маңызы 08.00.10- Finance, currency and credit Theoretical and methodological base of dissertation investigation. A scientific novelty

Подобный материал:

• Учебное пособие по дисциплине «Финансы, денежное обращение и кредит» для специальности, 4669.55kb.
• Описание дисциплины «Финансы, денежное обращение и кредит», 1984.13kb.
• Программа вступительного экзамена в аспирантуру по специальности 08. 00. 10. «Финансы,, 517.08kb.
• Особенности и перспективы развития кредитования сельскохозяйственных предприятий 08., 294.25kb.
• Взфэи фотография Фамилия Имя Отчество, 175.38kb.
• Литература Финансы. Денежное обращение. Кредит: Учебник для вузов / Л. А. Дробозина,, 1540.34kb.
• Литература Финансы. Денежное обращение. Кредит: Учебник для вузов / Л. А. Дробозина,, 1678.85kb.
• Нурмуханбетов Ербол Серикович  Исламские финансово-кредитные институты: проблемы, 413.04kb.
• Программа минимум кандидатского экзамена по специальности 08. 00. 10 «Финансы, денежное, 751.04kb.
• С. В. Щедроткина 2009 г. Дисциплина: Финансы, денежное обращение и кредит Специальность:, 26.32kb.

Заключение

Проведенное исследование теоретических и методологических подходов по развитию и совершенствованию системы микрокредитования Казахстана позволяет сделать следующие выводы:

1 Микрокредитование обладает возможностью создания благоприятных условий для малообеспеченных слоев населения. Оно призвано решать ряд задач, в числе которых поддержка начинающих предпринимателей, кредитование стартового бизнеса предпринимателей, не имеющих доступа к традиционным банковским кредитам. Это финансирование социально незащищенных слоев населения, в частности малоимущих, безработных граждан, желающих создать собственный бизнес, но в силу сложившегося финансового положения не имеющих возможность взять кредит в банке. Следовательно, создание малых и средних предприятий окажет позитивное влияние на социально-экономическое развитие страны.

2 Основным фактором, сдерживающим развитие системы микрокредитования до настоящего времени, является отсутствие концептуального подхода к развитию системы микрокредитования. Одной из основных проблем развития сектора микрокредитования остается недостаточность финансовых средств микрокредитных организаций. Выходом из сложившейся ситуации может быть создание в стране апексной организации, которая представляет собой своего рода оптовое учреждение, перераспределяющее финансовые средства (гранты, займы, гарантии) между различными микрофинансовыми организациями. Для инвесторов и доноров такие апексные организации привлекательны тем, что они позволяют не участвовать в процессе выбора микрофинансовых организаций для последующего финансирования. Одна из причин сложившегося положения заключается в законодательстве, которое на сегодняшний момент не достаточно стимулирует развитие в стране  микрофинансирования в целом, и микрокредитования в частности.

3 В целом, микрокредитование решает целый спектр задач – от поддержки малоимущих слоев населения до стимулирования предпринимательства. Субъекты малого и среднего бизнеса сталкиваются с недобросовестной практикой кредитования, то есть снижением прозрачности в вопросах общей стоимости кредитов. Они заслуживают защиты своих интересов от недобросовестного кредитования и небрежной коммерческой практики. Для предотвращения данных фактов необходимо систематическое развитие финансовой образованности заемщиков.

4 Микрокредитование как инструмент вовлечения самых широких слоев населения в малый и средний бизнес может стать важной частью программы развития регионов. Малый и средний бизнес, кроме микрофинансовых организаций, финансируют также и ряд банков. Но надо отметить, что банковские кредиты недоступны подавляющему большинству потенциальных клиентов из-за отдаленности предоставления сервиса, высокого уровня риска стартового предпринимательства. Поэтому микрокредитные организации остаются основными поставщиками финансовых услуг в регионах, и особенно на селе, в силу своих качеств: мобильности, гибкости и более упрощенной схемы обслуживания.

5 В целях стимулирования деятельности микрофинансовых организаций на селе предлагается внести корректировку налогооблагаемого дохода таким образом, чтобы кредитные товарищества и микрокредитные организации могли уменьшить налогооблагаемый доход на сумму доходов, полученных от кредитования сельских территорий. Принятие льготного режима налогообложения для микрокредитных организаций, кредитующих село, позволит им, учитывая их мобильность и доступность, расширить сферу финансовых услуг на сельскую местность, содействуя тем самым развитию не только сельского хозяйства, но сельской инфраструктуры в целом.

6 В последнее время наблюдается устойчивая тенденция увеличения количества микрокредитных организаций, большинство которых не осуществляют микрокредитование по основному предназначению и остаются невостребованными. Это вызвано недостаточным регулированием и контролем данного сегмента. Предлагается ввести модель мониторинга за деятельностью МКО со стороны Ассоциации микрофинансовых организаций Казахстана. В настоящий момент в Республике Казахстан подобный механизм действует при осуществлении актуарной деятельности на страховом рынке.

Мониторинг со стороны АМФОК будет направлен на защиту интересов потребителей, которые не могут самостоятельно анализировать финансовую надежность организации, и не имеют доступа к другим финансовым институтам; содействие созданию и деятельности стабильных, прозрачных, добросовестных микрокредитных организаций, предупреждение мошенничества и финансовых преступлений; обеспечение защищенности и доступа микрокредитной индустрии.

7 АМФОК будет осуществлять мониторинг и выдавать экспертные заключения, носящие рекомендательный характер, на соответствие политики и процедур МКО законодательным актам. В случае несоответствия и несоблюдения рекомендаций АМФОК имеет право ходатайствовать о прекращении деятельности данной микрокредитной организации на финансовом рынке в соответствующих органах.

Такой вид мониторинга будет способствовать развитию бизнеса, улучшит качество работы и ускорит создание устойчивых микрокредитных организаций, поскольку именно в таких условиях возможно массовое, устойчивое оказание услуг микрокредитования клиентам с ограниченными финансовыми возможностями.

8 Ни одна организация не выдает кредиты без учета возможного риска, и даже направленная на решение социальных проблем организация должна ограничивать затраты, которые она готова понести для достижения определенной цели. Несмотря на социальную ориентированность, микрокредитным организациям необходимо оценивать риск с помощью кредитного скоринга.

9 Одной из основных проблем микрокредитных организаций является формирование финансовых средств. В качестве альтернативных источников финансирования предлагается привлечение капитала через выпуск финансовых инструментов, в том числе облигаций. Выпуск облигаций юридическими лицами, организованными в форме ТОО, не противоречит Закону. Однако данное положение не распространяется на микрокредитные организации. Необходимо рассмотреть и установить требования по предоставлению возможности пополнения средств микрокредитных организаций через выпуск облигаций. Выпуск облигаций позволит активизировать привлечение средств из внутренних источников и решить проблему финансирования микрокредитных организаций.


Список опубликованных работ по теме диссертации:

1 Проблемы развития микрокредитного рынка //Материалы международной научно-практической конференции «Социально-экономические и правовые аспекты индустриально-инновационного развития Казахстана». – Алматы, 2006. - С.46-48 – 0,25 п.л.

2 Становление микрокредитных организаций в Республике Казахстан //Материалы международной научно-практической конференции «Казахстан: конкурентоспособность и модернизация» на базе первых Рыскуловских чтений (часть 2). – Алматы, 2006. - С.164-168. – 0,3 п.л.

3 Организация деятельности и правовая база микрокредитных организаций //КазЭУ хабаршысы. - Алматы, 2006. - № 4. - С.144-149 – 0,75 п.л.

4 Опыт микрокредитования в странах СНГ //Материалы международной научно-практической конференции «Ускорение развития Казахстанского общества в условиях экономической, политической и социальной модернизации: стратегия инновационного прорыва». – Караганда, 2006. - С. 220-221 – 0,25 п.л.

5 Особенности функционирования трехуровневой системы микрокредитования в Республике Казахстан //Транзитная экономика. - Алматы, 2007. - № 3. - С.44-50. – 0,45 п.л.

6 Перспективы развития деятельности микрокредитных организаций // Вестник Семипалатинского университета им. Шакарима – Семипалатинск, 2007. - №3. - С.109-115. – 0,4 п.л.


Түйіндеме


Имашова Жулдуз Давитовна


ҚР-дағы шағын несиелеу жүйесінің

жағдайы мен даму перспективалары


08.00.10 – Қаржы, ақша айналысы және несие


Зерттеу объектісі Қазақстан Республикасының шағын несиелік ұйымдары болып табылады.

Диссертациялық зерттеу мақсаты және міндеттері. Зерттеу мақсаты шағын несиелеу жүйесін оның механизмін жетілдіру жолымен дамытуға бағытталған теориялық және қолданбалы ұсыныстарды өңдеу болып табылады. Қойылған мақсат мынадай міндеттерді шешетін диссертацияның мазмұнын анықтады:

• қаржыландырудың ерекше үрдісі ретіндегі шағын несиелеудің теориялық аспектілерін зерттеу, сондай-ақ «шағын несиелеу» ұғымының әдістемелік көзқарастарын жалпылау және жүйелеу.
  
• елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына шағын қаржыландырудың әсерін талдау;
  
• шағын және орта бизнес субъектілерін несиелеудегі шағын несиелік ұйымдардың әлуетін ашу, шағын несиелік қатынастарды дамыту мүмкіндіктерін анықтау;
  
• Қазақстандағы шағын несиелеу механизмін жетілдіру жолдарын өңдеу.
  

Диссертациялық зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі ретінде несиелік қатынастар мен шағын несиелеудің теориясы және практикасы жөніндегі қазақстандық, ресейлік және шетелдік ғалымдардың ғылыми еңбектері, Қазақстан Республикасының заңнамалық және нормативтік-құқықтық акттері, Қазақстан Республикасы Үкіметінің экономикалық бағдарламалары, кәсіпкерлікті дамытудың аумақтық бағдрламалары алынды. Зерттеудің ақпараттық базасын Қазақстан Республикасы статистика агенттігінің, Қазақстан шағын қаржыландыру ұйымдары қауымдастығының мәліметтері, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, екінші деңгейлі банктерінің материалдары, мерзімді басылымдар материалдары және басқа экономикалық ақпараттар құрады.

Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалықтары төмендегідей:

• теориялық негізді кеңейтуге және оның мазмұнын жетілдіруге мүмкіндік беретін шағын несиелеудің ерекшелік белгілері айқындалды;
  
• шағын несиелеудің шетелдік тұжырымдамасы және несиелік жүйе субъектілерінің қызметін кешенді талдау негізінде шағын несиелік нарықтың әлеуметтік-экономикалық маңызы негізделді;
  
• Қазақстандағы шағын және орта бизнестің дамуына шағын несиелеудің әсер ету дәрежесі анықталды, шағын кәсіпкерлікті банктік несиелеудің жеткіліксіз белсенділігінің негізгі себептері айқындалды;
  
• құқықтық реттеу үрдісін оңтайландыруға және қаржыландыру көздерін кеңейтуге бағытталған, шағын несиелік ұйымдардың қызметін дамытудың альтернативті жолдар өңделген;
  
• шағын несиелеу механизмін жетілдіру үшін несиелік скоринг әдісімен тәуекелді бағалау өңделді.
  

Зерттеу нәтижелерінің енгізілуі және қолдау табуы. Диссертациялық жұмыстың негізгі нәтижелері, Алматы және Қарағанды қалаларында өткен халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларда баяндалып, талқыланған. Ғылыми зерттеу материалдары «Ақша, несие, банктер», «Қаржы нарығы және делдалдары», «Банк ісі» пәндерін оқытуда оқу үрдісінде қолданылды. Зерттеу нәтижесінде жасалған қолданбалы ұсыныстар «Микрокредиттік ұйым «ШКДҚ - Ақтау» ЖШС жұмысында қолдау тапты.

Зерттеу нәтижелерінің тәжірибелік маңызы Қазақстандағы шағын несиелеу жүйесі жағдайының кешенді түрде зерттелуінде. Жұмыстың негізгі нәтижелері және ұсыныстары шағын несиелік ұйымдарды басқаруда, қаржы-несиелік қызметпен байланысты оқу-әдістемелік нұсқауларды өңдеуде қолданылуы мүмкін, сондай-ақ Қазақстандағы шағын қаржыландыру жүйесінің қызмет ету тиімділігін жоғарылату бойынша шаралар кешенін өңдеуде көмек көрсетуі мүмкін.


RESUME


Imashova Zhulduz Davitovna


State and Prospects of Micro-Credit System Development in the RK


08.00.10- Finance, currency and credit


Object of investigation. Micro-credit institutions of Republic of Kazakhstan.

Aim and objectives of dissertation investigation. The aim of investigation is development of theoretical and practical recommendations, directed to the micro-crediting development system by improvement of its mechanism. The aim has identified the contents of dissertation, in which the following objectives have been put and resolved:

• to research theoretical aspects of micro-credit as a peculiar process of financing, summarize and systematize methodological approaches of the conception “micro-crediting”;
  
• to analyze affect of micro-financing on social and economical development of the country;
  
• to discover potential of micro-credit institutions in crediting the subjects of small & medium size enterprises, to identify possibilities of development of micro-credit relations;
  
• to develop ways of improvement of micro-crediting mechanism in Kazakhstan.
  

Theoretical and methodological base of dissertation investigation. Scientific works of Kazakhstan, Russian and foreign scientists in the sphere of theory and practice of credit relations and micro-crediting, legislative and statutory-lawful acts of the Republic of Kazakhstan, enterprise development regional programs have been the base of research.The data of Statistics Agency of Republic of Kazakhstan, Association of Micro-Financial Institutions of Kazakhstan, information submitted by National Bank of the Republic of Kazakhstan and banks of the second level, periodical information and other economic information have become the information base of investigation.

A scientific novelty of the basic thesis of dissertation is in the following:

• peculiarities of micro-crediting development have been revealed, that able to add a theoretical base and improve its contents;
  
• a social-economic significance of micro-crediting market and complex analyses of the activities is based on the base of foreign conception of crediting;
  
• a degree of effect of micro-crediting on small and medium size enterprises development in Kazakhstan, reasons of insufficient activity of bank lending of small enterprises are determined;
  
• alternative ways of development of micro-crediting institutions’ activity, directed to the sources of finance widening, have been developed;
  
• risk assessment by method of credit scoring for micro-crediting mechanism improvement has been developed.
  

Approbation and introduction of research results. Basic thesis of dissertation have been reported and discussed on international scientific and practical conferences, which have been held in Almaty and Karasanda. Information of the scientific research have been used in the process of teaching disciplines “Money, Credit, Banks”, “Financial Markets and Mediators”, “Banking”.

Practical recommendations have been approbated and introduced in the activity of Partnership with Limited Liability “Micro-credit institution “Small Enterprise Development Fund –Aktau”.

Practical Significance of the Research Results is in the complex research of micro-crediting system status in Kazakhstan. Basic thesis and results of the work might be used in management of micro-credit institutions, in the development of methodical textbooks and recommendations, connected with financial and credit activity, they may be useful in development of measures on enhancing efficiency of micro-financing functioning in Kazakhstan.