Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен

Вид материала

Содержание

1. Жалпы ережелер
2. Ғылыми жарыстарға қатысушылар
3. Жарыстардың сараптау комиссиясы
5. Жарыстарға ұсынылатын зерттеу жұмыстарын ресімдеуге қойылатын талаптар
6. Жеңiмпаздарды марапаттау
Об утверждении Правил проведения республиканских олимпиад и научных
Перечень предметов

Подобный материал:

Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен

ғылыми жарыстар, орындаушылар мен кәсіби шеберліктің республикалық

конкурстарын өткізу ережеcін бекіту туралы

2007 жылғы 27 шілдедегі «Білім туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 5 - бабы 29 тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған:

1) Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадаларды өткізу ережесі;

2)Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық ғылыми жарыстарды өткізу ережесі;

3) Орындаушылардың республикалық конкурстарын өткізу ережесі;

4) Кәсіби мамандардың республикалық конкурстарын өткізу ережесі бекітілсін.

2. Мектепке дейінгі және жалпы орта білім департаменті (М.Т. Санатова) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне белгіленген тәртіппен мемлекеттік тіркеуге ұсынсын.

3. Осы бұйрықтың қосымшасына сәйкес Қазақстан Республикасы Білім және ғылым Министрінің бірнеше бұйрықтарының күші жойылды деп есептелсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау вице-министр К.Н. Шәмшидиноваға жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енеді.

Министрдің міндетін атқарушы Ф. Куанганов

Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым министрi міндетін атқарушының 2007 жылғы 28 желтоқсандағы № 668 бұйрығымен бекітілген

Жалпы білім беретін пәндер бойынша ғылыми жарыстар өткiзу

ЕРЕЖЕСІ

1. Жалпы ережелер

1. Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық ғылыми жарыстар (бұдан әрі – Жарыстар) ғылым мен техника бойынша Халықаралық жарыстар (Intel International Science and Engineering Fair (бұдан әрі – Іntel ISEF)) жыл сайын Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі (бұдан әрі – Министрлік) өткiзедi.

2. Жарыстардың негiзгi мақсаттары мен мiндеттерi:

1) оқушылардың ғылыми-зерттеу және оқу-танымдық қызметін ынталандыру;

2) ой еңбегiнiң беделiн арттыру;

3) ең талантты және дарынды жас зерттеушiлердi iрiктеу және оларға қолдау көрсету;

4) Қазақстан Республикасының зияткерлік әлеуетiн қалыптастыруға ықпал ету болып табылады.

3. Республикалық жарыстар төрт кезеңде өтедi:

1) бiрiншi кезең – мектептiк, жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында өткізіледі;

2) екiншi кезең – облыстық (Алматы және Астана қалаларының мектептерi мен республикалық мектептері жарыстары мәртебесi жағынан облыстық жарыстармен теңестiрiледi);

3) үшiншi кезең – iрiктеу кезеңi екі турда өтедi;

бірінші тур – бейiндiк пән бойынша тестiлеу;

екінші тур – жобаны алдын ала сараптау;

4) төртiншi (қорытынды) кезең – республикалық.

4. Жарыстардың бірінші кезеңiн өткiзу мерзiмi облыстық, Астана және Алматы қалалары бiлiм департаменттерiнiң бұйрықтарымен белгiленедi. Жарыстардың екінші-төртінші кезеңдерi Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінiң (бұдан әрі –Министр) бұйрығымен белгiленген мерзімде өткізіледі.

2. Ғылыми жарыстарға қатысушылар

5. Ғылыми жарыстардың бірінші кезеңіне оқушылардың ғылыми қоғамдарының немесе ғылыми жетекшiлерінiң ұсынуымен 8-11 сынып оқушылары қатыса алады. Зерттеу жұмысын екi оқушыдан артық орындауға болмайды.

6. Екiншi кезеңге бiрiншi кезең жүлдегерлері қатысады, олар ғылыми жетекшiнiң пiкiрiн және ілеспе құжаттарды (өтiнiм, мектептiң есебi, зерттеу журналы) ұсынады.

Зерттеу жұмыстарының тақырыптары тиісті жылдағы 20 қыркүйектен кешiкпей тiркелуi керек.

7. Жарыстардың үшінші кезеңiне қатысуға үміткерлер - облыстық, Астана, Алматы қалалары және республикалық мектептері жарыстарының жүлдегерлері, сондай-ақ Кiшi Ғылым Академиясының, ”Жас ғалым” республикалық мектебiнiң ғылыми-практикалық конференцияларының жеңiмпаздары болады және әр секция бойынша бiр зерттеу жұмысынан ғана қатыса алады.

8. Сараптамалық комиссия осы Ережеде мазмұндалған талаптарға сәйкес iрiктеу кезеңiнде ұсынылған зерттеу жұмыстарын сараптамадан өткiзгеннен кейiн әр секция бойынша ғылыми жарыстың төртінші кезеңiнiң қатысушыларын анықтайды.

3. Жарыстардың сараптау комиссиясы

9. Әр секцияның сараптау комиссиясының құрамына ғылымның осы бағыты бойынша кемінде бес ғалым (маман) кiредi. Сараптау комиссияның құрамы ғылыми жарыстардың тиiстi кезеңiн ұйымдастыратын ұйымның бұйрығымен бекiтiледi.

10. Iрiктеу кезеңiнiң комиссиясы осы ереженің 2-қосымшасында көрсетілген бағалау өлшемдерi бойынша зерттеу жұмыстарын қарап, әрбiр жобаны рецензиялайды және республикалық кезеңге қатысушыларды анықтайды.

4. Ғылыми жарыстардың үшінші, төртінші кезеңдерiн өткiзу

11. Үшінші кезең екi турда өткiзiледi:

бірінші тур - бейiндiк пәндер бойынша тестiлеу. Облыстардың, Астана және Алматы қалалары жарыстарының жүлдегерлері үшiн, екінші кезеңнiң қорытындылары хабарланғаннан соң сынып пен тиісті секцияға сәйкес осы пәнді тереңдетiп оқыту бағдарламасы бойынша бейiндiк пәннен тестiлеуден өткізіледi.

Әдiстемелiк кеңес дайындаған тестер орындауға 2 астрономиялық сағат берiлетiн 60 сұрақты (120 балл) қамтиды.

Алдын ала сараптауға авторлары тестiлеудiң жалпы ұпай санынан 50%-дан төмен емес ұпай жинаған жұмыстар ғана жiберiледi. Iрiктеу кезеңiнің қорытындыларын өткізуде тестiлеуде алған ұпайлар қосылмайды.

Командалық жұмыстары үшiн өту ұпай саны жұмыс авторлары жинаған балдардың орташа арифметикалық саны болып табылады.

Екінші тур – iрiктеу кезеңiнiң сараптама комиссиясы жүргiзетiн жұмыстардың алдын ала сараптамасы.

12. Төртінші кезеңге қатысушылардың тiзiмiн Министрлiк бекiтедi және бекiтiлгеннен кейін үш күн ішінде облыстық, Астана және Алматы қалаларының бiлiм департаменттерiнiң назарына жеткiзіледi.

Iрiктеу кезеңiнiң қорытындылары бойынша апелляция өткiзiлмейдi.

13. Төртінші кезең – зерттеу жұмысын қорғау және осы Ереженің 6-тарауының талаптарына сәйкес ресімделген стенд материалын ұсыну. Жұмысты қорғау кезiнде авторға (бiрiккен авторларға) баяндама үшiн 10-15 минут берiледi.

Жарыстардың қорытындылары жұмыстардың алдын ала сараптауда алынған балдарын есепке ала отырып шығарылады.

Республикалық кезеңнен кейiн апелляция жүргiзiлмейдi.

5. Жарыстарға ұсынылатын зерттеу жұмыстарын ресімдеуге қойылатын талаптар

14. Ғылыми жарыстарға:

1) ғылымның осы саласындағы фактiлерді, оқиғаларды, құбылыстары жария ететін және бұрын танылмаған жекелеген қырларын;

2) мектеп тәжірибелерін жетiлдiруге, өндiрiстiк үрдістердi тиiмдiлiгiн арттыруға ықпал ететiн практикалық міндеттерді шешуге жаңалықтар әкелетiн аппараттардың, модельдердің құралдардың конструкцияларын;

3) әлеуметтiк-экономикалық проблемаларды шешуге бағытталған экономикалық-заңды негiзделген компьютерлiк модельдер және жобалар ұсынылуы мүмкін;

4) кәмелетке толмағандар үшiн рұқсат етiлмейтiн аспаптар пайдаланған жағдайда, жануарларға қатігездік көрсетiлетiн, адам денсаулығы және жануарлар үшiн зиян келтiретiн заттарды (улы, радиоактивтiк, канцорегендік және мутагендік әсері бар зерттелмеген биологиялық белсендi қосылыстар, адам және жануарлар үшін патогенді немесе шартты патогенді заттар микроағзалар, вирустар, iшiмдiк, никотин) пайдалануға байланысты тәжірибелері бар жұмыстар жiберiлмейдi;

5) Жарыстарда бұрын қаралған және қорғалған жұмыстар жарыстарға қатысуға жіберілмейді.

15. Зерттеу жұмыстарын ресiмдеуге қойылатын талаптар:

1) жұмыс мәтiнi компьютерде басылуы керек және мынадай құрылымнан тұрады:

титул парағы;

мазмұны;

абстракты (аннотация) қазақ немесе орыс тiлдерiнде (зерттеу жұмысының қай тiлде дайындалғанына байланысты), сондай-ақ ағылшын тiлiнде жазылады;

кiрiспе;

зерттеу бөлiмi;

қорытынды;

пайдаланылған әдебиеттер тiзiмi;

2) титул парағында мыналар көрсетiледi:

жұмыс орындалған ұйымның толық атауы, қаласы, мектебi;

автордың (бiрiккен автордың) тегi, аты, сыныбы;

жұмыстың атауы;

жұмыстың дайындалған бағыты, секциясы;

жетекшiнiң тегi, аты, әкесiнiң аты;

қаласы (жарыстың өтетiн жерi), жылы;

3) абстракт (аннотация) (250 сөзден артық емес):

зерттеудің мақсатын ;

гипотезасын;

кезеңдерiн, зерттеудiң рәсімін;

тәжірибенің әдiстемесiн;

зерттеудiң жаңалығын және дербестiк дәрежесiн;

жұмыстың нәтижесiн және қорытындысын;

нәтижелерді практикалық қолдану салаларын қамтитын зерттеу жұмысының қысқаша мазмұнын білдіруі керек;

4) кiрiспеде (екi беттен артық емес) мыналар келтiрiледi: зерттеулердің таңдалған тақырыптарының өзектілігін, осы жұмыстың мақсаты (мiндетi), алға қойылған мiндеттердi шешу әдiсi қысқаша көрсетiледi;

5) жұмыстың зерттеу бөлiмi (20 беттен артық емес) жеке тараулардан (параграфтардан) тұруы мүмкiн және мына мазмұнда:

осы жұмысты жүргізудің қажеттiлiгiне көз жеткiзу және оның мақсатын (мiндетiн) құрастыруға мүмкіндік беретін таңдалған тақырып бойынша белгілі нәтижелерге талдама шолу жасау;

алға қойылған мiндеттердi шешудiң әдiстерiн сипаттау;

жұмыстың нәтижелері және оларды талқылау;

безендiрiлген материал (сызбалар, кестелер, фотосуреттер және суреттер т.б.);

6) пайдаланылған әдебиетке сiлтеменi төртбұрышты жақшада беру керек. Мәтiнде кездесетiн сiлтемелерде нөмiрлеу жүйесі болуы керек;

7) қорытынды (бiр беттен артық емес) жұмыстың негiзгi нәтижелерi және олардың негiзiнде жасалған қорытындыларын, жұмыстың нәтижелерiн ғылыми және практикалық мақсаттарға пайдалану жөнiндегi ұсыныстарды қамтиды;

8) пайдаланылған әдебиеттер жұмыс соңында жалпы тiзiммен мынадай тәртiпте берiледi:

автордың тегi және қысқартылған аты-жөнi;

мақаланың және журналдың аты (журналдық мақалалар үшiн);

журналдың, кiтаптың аты;

басып шығарылған орны және баспасы (кiтаптар үшiн);

басылған жылы, шығу нөмiрi, бетi;

9) әрбiр жұмыста таңдалған тақырыптың өзектілігі, автордың жұмысқа сiңiрген жеке еңбегi, жұмыстың кемшiлiктерi және нәтижелерiн әрi қарай пайдалану жөнiндегi ұсыныстары айтылатын жетекшiнiң пiкiрi қоса берілуі керек;

10) Жарыстардың төртiншi кезеңiне (баяндамаға) 135х125 шаршы сантиметр көлемдегi стендке орналастыру үшін демонстрациялық материалдарды жасау ұсынылады.

16. Стендтi ресiмдеуге қойылатын талаптар:

стендтiң жоғарғы жағына көлденеңiнен абстракты, қатысушының тегiн, жасын, мектебiнiң, қаласының, облысының атын орналастыру қажет;

стендтегi материалдар жұмыстың мазмұны айқындалған, кестелер, фотосуреттер, суреттер, диаграммалар, қорытындыларды қоса алғанда талғаммен ресiмделген болуы керек;

мазмұнды дайындау кезiнде негiзiнен назарды жоба авторының алған нәтижелерiн көрсетуге аудару қажет.

17. Ғылыми жетекшi алынған нәтижелердің нақтылығы мен мүлтiксiздiгiне, жұмыстың диплом жұмыстарынан, магистрлік және кандидаттық диссертациялардан, ғылыми ұжымдардың есептерiнен көшiрiлген нәтижелерден тұрмайтындығына жауапкершiлiк алады. Оқушы жаңа білім мен өз бетінше зерттеу қызметінің дағдыларын ала отырып өз қолынан келетін жұмысты орындау керек.

6. Жеңiмпаздарды марапаттау

18. Облыстық, Астана және Алматы қалалары жарыстарының жеңiмпаздары, облыстық, Астана және Алматы қалалары бiлiм департаменттерiнiң бұйрығы негiзiнде бірінші дәрежелі, екінші және үшінші дәрежелi дипломдармен марапатталады.

19. Ғылыми жарыстардың төртінші кезеңiнде әр секциядан алтыдан артық емес үздiк зерттеу жобалары Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрінің бұйрығы негiзiнде бірінші, екінші және үшінші дәрежелi дипломдармен марапатталады.

Жалпы білім беретін пәндер бойынша ғылыми жарыстар өткiзу ережесіне 1-қосымша

Республикалық ғылыми жарыстар өткізілетін пәндер

1.	Физика	физика
2.	Техника	физика
3.	Жер және космос туралы ғылымдар	физика
4.	Математика	математика
5.	Қолданбалы математика	математика
6.	Информатика	информатика, математика
7.	Экономика	география, математика
8.	Биология	биология
9.	Химия	химия
10.	Адам денсаулығын және қоршаған ортаны қорғау	биология
10.	Тарих	тарих
12.	Құқық негізі	тарих, құқық негізі
13.	Өлкетану	География және тарих
14.	Әдебиет	әдебиет
15.	Этномәдениеттану	тарих, әдебиет
16.	Тiл бiлiмi	қазақ, орыс, ағылшын, неміс тілдері

Жалпы білім беретін пәндер бойынша ғылыми жарыстар өткiзу ережесіне

2-қосымша

«Қазақстан-2030” стратегиясын iске асыруда республиканың экономикалық және әлеуметтiк-мәдени дамуының модельдерi» атты республикалық жарыстарға ұсынылатын оқушылардың зерттеу жұмыстарын бағалау өлшемдері

Бағаланатын өлшем	Мүмкiн
1. Шығармашылық қабiлеттiлiк	жеке жұмыс үшiн 30 ұпай, команда лық жұмыс үшiн 25 ұпай	Егер жұмыс автор(лар)ы проблеманы шешудiң жаңа ғылыми тәсiлiн жасауда шығармашылық қабiлеттiлiк танытса, жеке жұмыс үшiн 25-30, командалық жұмыс үшiн 20-25 ұпай қойылады. Егер автор(лар) мәлiметтердi талдаудың жаңа қондырғылар жасау немесе жаңа тәсiлiн қолдануда шығармашылық қабiлеттiлiк танытса, жеке жұмыс үшiн 20-25, командалық жұмыс үшiн 15-20 ұпай қойылады. Егер автор(лар) мәлiметтердi өзiнше түсiндiруде шығармашылық қабiлеттiлiк танытса, жеке жұмыс үшiн 10-20, командалық жұмыс үшiн 10-15 ұпай қойылады. Егер жұмыс реферативтi сипатта болса, 10 ұпайға дейiн қойылады.
2. Ғылыми ойлау	жеке жұмыс үшiн 30 ұпай, командалық жұмыс үшiн 25 ұпай	Жекелеген өлшемдердің әрбiрі жеке зерттеу жұмысы үшін 3 ұпай және командалық зерттеу жұмысы үшiн 2,5 ұпай көлемiнде бағаланады. Зерттеу жұмысы үшiн: 1. қарастырылып отырған проблема қаншалықты айқын және нақты ұсынылған; 2. жоспарланған ғылыми нәтиже алу мүмкiндiгi мол болуы үшiн шешетiн міндет қаншалықты айқын көрсетiлген; 3. міндетті шешудiң нақты жоспары бар ма; 4. міндетті шешуде ауыспалылықтар нақты анықталған ба; 5. автор нәтижелердi кезең-кезеңімен тексерудің қажеттiлiгiн (егер ол қажет болса) көре алды ма және оны дұрыс қолданды ма; 6. қорытындыны нақтылау үшiн мәлiметтер сәйкес таңдалған ба; 7. автор(лар) мәлiметтердiң қорытынды үшiн шектеулілігін мойындай ма; 8. автор (команда) қойылған мәселенi шешуде осы жұмыс мүмкiндiктерінің шектелетiнiн сезiне ме; 9. автордың (команда) мәселенi шешуге кепiлдiк беретiн, зерттеудiң келесi кезеңi турасында идеясы бар ма; 10. автор(лар) ғылыми әдебиеттерден немесе тек қана көпшiлiк әдебиеттерден дәйексөз келтіреді ме; Техникалық зерттеу жұмыстары үшiн: 1. жұмыс мақсаты қаншалықты айқын; 2. жаңалықтың әлеуетті тұтынушылары бар ма; 3. нәтиже өмiрде iске аса ма; 4. үнемдi орындалған ба; 5. әлеуетті тұтынушыға тиiмдi ме; 6. нәтиже түпкiлiктi қойылған мәселенi шешуде жетiстiкпен қолданыла ма; 7. техникалық шешiмнің шын мәнiнде алдыңғы белгілі нұсқаларымен салыстырғанда елеулi артықшылығы бар ма; 8. нәтиже нақты жағдайда тексерiлген бе; 9. зерттеудiң келесi кезеңiне байланысты мәселенi шешуге кепiлдiк беретiн автордың (команданың) идеясы бар ма; 10. автор(лар) ғылыми, әдебиеттерден немесе тек қана көпшiлiк әдебиеттен дәйексөз келтіреді ме.
3. Қолданылған зерттеу әдiстерiнiң тиiмдiлiгi	жеке жұмыс үшiн 15 ұпай, командалық жұмыс үшiн 12 ұпай	Егер зерттеу жұмысының автор(лар)ы жұмыс барысында бiлiмнің саласында мүлдем жаңа нәтижелер алуға мүмкiндiк беретiн қазiргi тиiмдi қондырғыларды немесе қазiргi теориялық әдiстердi пайдаланса, жеке жұмыс үшiн 10-15 ұпай, командалық жұмыс үшiн 10-12 ұпай қойылады. 5-10 жеке және 5-10 командалық. Егер зерттеудiң бұрынғы (ескірген) әдiстерiн пайдаланып, бiрақ жаңа нәтиже шығарылса қойылады. Егер жұмыс реферативтi сипатта болса, 5 ұпайға дейiн қойылады.
3. Қолданылған зерттеу әдiстерiнiң тиiмдiлiгi	жеке жұмыс үшiн 15 ұпай, командалық жұмыс үшiн 12 ұпай	Егер зерттеу жұмысының автор(лар)ы жұмыс барысында бiлiмнің саласында мүлдем жаңа нәтижелер алуға мүмкiндiк беретiн қазiргi тиiмдi қондырғыларды немесе қазiргi теориялық әдiстердi пайдаланса, жеке жұмыс үшiн 10-15 ұпай, командалық жұмыс үшiн 10-12 ұпай қойылады. 5-10 жеке және 5-10 командалық. Егер зерттеудiң бұрынғы (ескірген) әдiстерiн пайдаланып, бiрақ жаңа нәтиже шығарылса қойылады. Егер жұмыс реферативтi сипатта болса, 5 ұпайға дейiн қойылады.
4. Тақырыпты ашу дәрежесi (жете ашуы)	жеке жұмыс үшiн 15 ұпай, командалық жұмыс үшiн 12 ұпай	Бұл параметр үшiн баға жекелеген өлшемдер бойынша бағалар негiзiнде қойылады: 1. жұмыс жоспарланған деңгейге дейiн жеткiзiлген бе; 2. шешілетін проблема қаншалықты толық қамтылған; 3. қорытынды жекелеген тәжірибеге негiзделген бе, әлде қайталанған ма; 4. материал жұмыста қаншалықты айқын және нақты берiлген; 5. автор(лар) мәселенi шешудiң басқа тәсiлдерiн бiле ме; 6. автор(лар) зерттелiп отырған тақырып бойынша ғылыми әдебиеттермен қаншалықты таныс Әр өлшем бойынша жеке жұмысға 2,5 ұпай, командалық жұмыс үшiн 2 ұпай қойылады
5. Шеберлiгі шешендiк, ұсынылатын материалдың сапасы, айқындылығы	жеке жұмыс үшiн 10 ұпай, командалық жұмыс үшiн 10 ұпай	Бұл параметр үшiн баға жекелеген өлшемдер бойынша бағаларды ескере отырып қойылады: 1. автор(лар) жұмысты қандай дәрежеде айқын және ұтымды баяндай алады (3 ұпай); 2. баяндамада жұмыс мазмұны қандай дәрежеде толық баяндалған (2 ұпай); 3. жұмыстың негiзгi жерлерiн қаншалықты баса көрсете алған (1 ұпай); 4. жұмыста қолданылған тәжірибелік мәлiметтер қаншалықты нақты және айқын ұсынылған (1 ұпай); 5. жұмыс нәтижелерi қаншалықты айқын және нақты көрсетiлген (1 ұпай); 6. жұмыс нәтижелерiн стенд қаншалықты жақсы ұғындырады (2 ұпай);
6.Команда мүшелерiнiң үйлестiру деңгейi (тек командалық жұмыстар үшін)	Барлығы 16 ұпай	Бұл параметр үшiн баға жекелеген өлшемдер бойынша бағалар негiзiнде қойылады: 1.жалпы жұмыста әр қатысушының мiндеттерi қаншалықты айқын және нақты белгiленген (4 ұпай); 2.команданың әр мүшесi команданың барлық жұмысымен қаншалықты таныс (3 ұпай); 3. аяқталған жұмыс команда мүшелерiнiң күш-жiгер үйлесiмдiгiн қаншалықты көрсеттi (3 ұпай); 4.команданың әр мүшесi жұмыс материалын қаншалықты жақсы баяндайды (3 ұпай); 5.берiлген зерттеу жұмысын командамен орындаудың қажеттiлiгi қандай болды (3 ұпай) немесе бұл нәтижелердi жекелей алуға болатын ба едi (0 ұпай).

Об утверждении Правил проведения республиканских олимпиад и научных

соревнований по общеобразовательным предметам, республиканских конкурсов исполнителей и профессионального мастерства

В соответствии с подпунктом 29) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 27 июля 2007 года «Об образовании» ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые:

1) Правила проведения республиканских олимпиад по общеобразовательным предметам;

2) Правила проведения республиканских научных соревнований по общеобразовательным предметам;

3) Правила проведения республиканских конкурсов исполнителей;

4) Правила проведения республиканских конкурсов профессионального мастерства.

2. Департаменту дошкольного и среднего общего образования (Санатова М.Т.) представить в установленном порядке настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

3. Признать утратившими силу некоторые приказы Министра образования и науки Республики Казахстан согласно приложению.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра Шамшидинову К.Н.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня его первого официального опубликования.

И.о. Министра Ф. Куанганов

Утверждены приказом и.о. Министра образования и науки Республики Казахстан

«28» декабря 2007 года № 668

Правила

проведения научных соревнований по общеобразовательным предметам

1. Общие положения

1. Республиканские научные соревнования по общеобразовательным предметам (далее – соревнования), Международные соревнования по науке и технике (Intel International Science and Engineering Fair (далее- Іntel ISEF)) проводятся ежегодно Министерством образования и науки Республики Казахстан (далее-Министерство).

2. Основными целями и задачами Соревнований являются:

1) стимулирование научно-исследовательской и учебно-познавательной деятельности учащихся;

2) повышение престижности умственного труда;

3) отбор и поддержка наиболее талантливых и одаренных юных исследователей;

4) содействие формированию интеллектуального потенциала Республики Казахстан.

3. Соревнования проводятся в четыре этапа:

1) первый этап – школьный, проводится в организациях образования реализующих общеобразовательные учебные программы;

2) второй этап - областной (соревнования организаций образования городов Астаны и Алматы республиканских школ приравниваются по статусу к областным соревнованиям);

3) третий этап - отборочный, проводится в два тура. Первый тур – тестирование по профилирующему предмету, Второй тур – предварительная экспертиза проекта.

4) четвертый (заключительный) этап - республиканский.

4. Сроки проведения первого этапа Соревнований определяются приказом областных, городов Астана и Алматы департаментов образования. Второй-четвертый этапы научных соревнований проводятся в сроки, установленные приказом Министра образования и науки Республики Казахстан (далее-Министр). Научные соревнования проводится по перечню предметов согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

2. Участники научных соревнований

5. На первом этапе научных соревнований могут принимать участие учащиеся 8-11 классов, по представлению научных обществ учащиеся или научного руководителя.

Исследовательскую работу могут выполнять не более двух учащихся.

6. На втором этапе соревнований принимают участие призеры первого этапа, которые предоставляют работы с отзывом научного руководителя и сопроводительными документами (заявка, отчет школы, журналы исследований).

Темы исследовательских работ должны быть зарегистрированы не позднее 20 сентября соответствующего года.

7. Претендентами на участие в третьем (отборочном) этапе Соревнований могут быть призеры областных, городов Астана и Алматы и республиканских школ соревнований научных проектов, а также победители научно-практических конференций Малой Академии наук, республиканской школы «Жас ғалым» - не более одного проекта по каждой секции.

8. После экспертизы исследовательских работ, представленных на отборочный этап соответственно требованиям, изложенным в настоящих Правилах, экспертная комиссия определяет по каждой секции участников четвертого этапа научных соревнования.

3. Экспертная комиссия соревнований

9. В состав экспертной комиссии каждой секции входят не менее пяти ученых (специалистов) по данному направлению науки. Состав комиссии утверждается приказом руководителя организации образования, организующей соответствующий этап научных соревнований.

10. Комиссия отборочного этапа, рассмотрев исследовательские работы по критериям оценки указанным в приложении 2 к настоящим Правилам, рецензирует каждый проект и определяет участников республиканского этапа.

4. Проведение третьих, четвертых этапов научных соревнований

11. Третий этап проводится в два тура:

первый тур - тестирование по профилирующему предмету. Для призеров областных, городов Астана и Алматы Соревнований, после объявления итогов второго этапа, проводится тестирование по профилирующему предмету, по программе углубленного изучения данного предмета соответственно классу и секции (приложение 3 к настоящим Правилам);

Тесты, составленные методическим советом, включают 60 вопросов (120 баллов), на выполнение которых отводится 2 астрономических часа.

К предварительной экспертизе допускаются только те исследовательские работы, авторы которых набрали не менее 50% баллов от общего количества баллов за тестирование. При подведении итогов отборочного этапа баллы за тестирование не суммируются.

Для командных работ проходным баллом является среднеарифметическое количество баллов, набранных авторами работы.

Второй тур - предварительная экспертиза работ, которая проводится экспертной комиссией отборочного этапа.

12. Список участников четвертого этапа утверждается Министерством и доводится до сведения областных, городов Астана, Алматы департаментов образования в течение трех дней после утверждения.

Апелляция по итогам отборочного этапа не проводится.

13. Четвертый этап - защита исследовательской работы и представление стендового материала, оформленных согласно требованиям главы 6 настоящих Правил. Во время защиты работы автору (соавторам) работы предоставляется 10-15 минут для доклада.

Итоги Соревнований подводятся с учетом баллов, полученных на предварительной экспертизе работы.

После республиканского этапа апелляция не проводится.

5. Требования к оформлению исследовательской работы, предоставляемые на Соревнования

14. На Соревнования могут быть представлены работы:

1) освещающие факты, события, явления и отдельные, неизвестные ранее стороны в данной области науки;

2) представляющие конструкции аппаратов, моделей и приборов, вносящих новое в решение практических задач, содействующие совершенствованию школьных экспериментов, рационализации производственных процессов;

3) компьютерные модели и проекты с экономическо-юридическим обоснованием, направленные на решение социально-экономических проблем;

4) не допускаются к участию в соревнованиях работы с использованием аппаратуры, доступ к которой не разрешен для несовершеннолетних, где имеются эксперименты с жестоким обращением с животными и в которых используются вредные для здоровья людей и животных вещества (токсичные, радиоактивные, неизученные биологически активные соединения, обладающие канцерогенным и мутагенным действиями; вещества патогенные или условно патогенные для человека и животных; микроорганизмы, вирусы, алкоголь, табак);

5) не допускаются к участию в Соревнованиях работы, которые ранее рассматривались и защищались на республиканских соревнованиях.

15. Требования к оформлению исследовательской работы:

1) текст работы должен быть отпечатан на компьютере и содержать:

титульный лист;

оглавление;

абстракт (аннотацию) на казахском или русском языке (в зависимости от того, на каком языке написан исследовательская работа), а также на английском языке;

введение;

исследовательскую часть;

заключение;

список использованной литературы;

2) на титульном листе указываются:

полное наименование организации, где выполнена работа, город, школа;

фамилия, имя автора (соавтора), класс;

название работы;

направление, по которому подготовлена работа, секция;

фамилия, имя, отчество руководителя;

город (где проводится соревнование), год;

3) абстракт (аннотация) (не более 250 слов) должен отражать краткое содержание работы, включая:

цель исследования;

гипотезу;

этапы, процедуру исследования;

методику эксперимента;

новизну исследования и степень самостоятельности;

результаты работы и выводы;

области практического использования результатов;

4) во введении (не более 2-х страниц) приводятся: актуальность выбранной темы исследований, цель (задача) данной работы; кратко указываются методы решения поставленной задачи;

5) исследовательская часть работы (не более 20 страниц) может состоять из отдельных глав (параграфов) и содержать:

аналитический обзор известных результатов по выбранной теме, позволяющий увидеть необходимость проведения данной работы и сформулировать ее цель (задачу);

описание методов решения поставленной задачи;

результаты работы и их обсуждение;

иллюстративный материал (чертежи, графики, фотографии, рисунки.);

6) ссылки на использованную литературу следует давать в квадратных скобках. Нумерация должна быть последовательной, по мере появления ссылок в тексте;

7) заключение (не более 1 страницы) содержит основные результаты работы и сделанные на их основании выводы, рекомендации по использованию результатов работы в научных и практических целях;

8) использованная литература приводится в конце работы общим списком в следующем порядке:

фамилия и инициалы автора,

название статьи и журнала (для журнальных статей),

название журнала, книги,

место издания и издательство (для книг),

год издания, номер выпуска, страницы;

9) каждая работа должна сопровождаться отзывом руководителя, в котором отражается актуальность выбранной темы, личный вклад автора в работу, недостатки работы и рекомендации по дальнейшему использованию результатов;

10) к четвертому этапу Соревнований рекомендуется подготовить демонстрационный материал (к докладу) для размещения на стенде размером 135х125 квадратных сантиметров.

16. Требования к оформлению стенда:

в верхней части стенда по горизонтали необходимо поместить абстракт, имя участника, возраст, название школы, города, области;

материалы стенда должны отражать содержание работы, быть эстетично оформленными, включать графики, фотографии, рисунки, диаграммы, которые должны быть пронумерованы, выводы;

при подготовке содержания основное внимание должно быть уделено представлению результатов, полученных автором проекта.

17. Научный руководитель обеспечивает достоверность и корректность полученных результатов, то, что работа не содержит результатов, переписанных из дипломных работ, магистерских и кандидатских диссертаций, отчетов научных коллективов. Учащиеся должен выполнить посильную работу, приобретая новые знания и навыки самостоятельной исследовательской деятельности.

6. Награждение победителей

18. Призеры областных соревнований и городов Астана и Алматы награждаются дипломами первой степени, второй, третьей степени на основании приказа областных и городов Астана, Алматы департаментов образования.

19. На четвертом этапе Соревнований дипломами первой, второй, третьей степени и медалями награждаются не более шести лучших проектов по каждой секции на основании приказа Министра.

Приложение 1

к правилам проведения научных соревнований

по общеобразовательным предметам

Перечень предметов,

по которым проводятся республиканские научные соревнования

1.	Физика	физика
2.	Техника	физика
3.	Науки о Земле и космосе	физика
4.	Математика	математика
5.	Прикладная математика	математика
6.	Информатика	информатика, математика
7.	Экономика	география, математика
8.	Биология	биология
9.	Химия	химия
10.	Охрана окружающей среды и здоровья человека	биология
11	История	история
12.	Основы правоведения	история, основы правоведения
13.	Краеведение	география и история
14.	Литература	литература
15.	Этнокультуроведение	история, литература
16.	Языкознание	казахский, русский, английский, немецкий языки

Приложение 2

к правилам проведения научных соревнований

по общеобразовательным предметам

Критерии оценки

исследовательских работ школьников, представляемых на республиканские соревнования «Модели экономического и социально-культурного развития республики в свете стратегии «Казахстан-2030»

Оцениваемый параметр	Обоснование оценки	Возможные оценки
1. Творческая способность	30 баллов для индивидуальной работы, 25 баллов для командной рабты	25-30 для индивидуальной работы и 20-25 для командной работы выставляется, если автор(ы) работы проявляют творческую способность в разработке нового научного подхода к решению проблемы. 20-25 баллов для индивидуальной работы и 15-20 баллов для командной работы выставляется, если автор(ы) проявляют творческую способность к использованию новых подходов к анализу данных или новому использованию оборудования. 10-20 инд. и 10-15 ком. выставляется, если проявляется творческая способность при интерпретации данных. До 10 баллов выставляется, если проект носит реферативный характер.
2. Научное мышление	0 баллов для индивидуальной работы, 25 баллов для командной работы	Каждый из отдельных критериев оценивается в пределах 3 баллов для индивидуальной работы и 2,5 баллов - для командной. для научного проекта: 3.насколько рассматриваемая проблема представлена ясно и однозначно; 4.насколько четко выделена решаемая задача, чтобы вероятность получения запланированного результаты была велика; 5. имеется ли четкий план решения задачи; 6. ясно ли определены и обозначены переменные в решении задачи; 7. увидел ли автор необходимость поэтапной проверки результатов (если таковая требуется) и правильно ли ее использовал; 8 адекватно ли выбраны данные, чтобы подтвердить заключение; 9. признает ли автор(ы) ограниченность данных для выводов; 10. осознает ли автор (команда) ограниченность возможности данного проекта в решении поставленной задачи; 11. есть ли у автора (команды) идея относительно следующего этапа исследований, гарантирующего решение проблемы; 12.цитирует ли автор(ы) научную литературу или только популярную. для технического проекта: 1. насколько ясна цель работы; 2.действительно ли имеются потенциальные потребители изобретения; 3. осуществим ли в реальности результат; 4. экономно ли выполнен; 5. приемлем ли для потенциального пользователя; 6.может ли результат успешно использоваться для решения конечной поставленной проблемы; 7. действительно ли техническое решение имеет существенное преимущество по сравнению с предыдущими известными; 8. был ли результат проверен в реальных условиях; 9.есть ли у автора (команды) идея относительно следующего этапа исследований, гарантирующего решение проблемы; 10.цитирует ли автор(ы) научную литературу или только популярную.
3. Эффективность использованных методов исследования	15 баллов для индивидуальной работы, 12 баллов для командной работы	10-15 для индивидуальной работы и 10-12 баллов для командной работы выставляется, если автор(ы) использовали в процессе работы современное эффективное оборудование или современные теоретические методы, что позволило получить принципиально новые результаты в данной области знаний. 5-10 инд. и 5-10 ком. выставляется, если используются рутинные методы исследования, но также позволившие получить новые результаты; до 5 баллов выставляется, если работа носит реферативный характер.
4. Степень раскрытия темы (доскональность)	15 баллов для индивидуальной работы, 12 баллов для командной работы	Оценка за этот параметр выставляется на основании оценок по отдельным критериям: 1. доведена ли работа до запланированной стадии; 2. насколько полно охвачена решаемая проблема; 3. основаны ли заключения на отдельном эксперименте или на повторных; 4. насколько досконально и ясно изложен материал в проекте; 5. знает ли автор(ы) другие подходы к решению проблемы; 6. насколько автор(ы) знакомы с научной литературой по изучаемой проблеме. За каждый из критериев может быть выставлено не более 2,5 баллов для индивидуального проекта и не более 2-х баллов - для командного проекта.
5. Ораторское мастерство, качество демонстрационного материала ясность	10 баллов для индивидуальной работы, 10 баллов для командной работы	Оценка за этот параметр выставляется с учетом оценок по отдельным критериям: 1. насколько выигрышно и ясно автор(ы) докладывают работу - (3 балла); 2. насколько полно в докладе представлен материал проекта (2 балла); 3. насколько хорошо автор(ы) выделяют основные моменты проекта (1 балл); 4. насколько четко и ясно представлены экспериментальные данные, использованные в проекте (1 балл); 5. насколько четко и ясно выделены результаты проекта (1 балл); 6. насколько хорошо стенд поясняет результаты проекта (2 балла).
6. Уровень координации членов команды (только для командных работ)	Всего 16 баллов	Оценка по этому параметру выставляется на основании оценок по отдельным критериям: 1. насколько четко и ясно обозначены задачи каждого участника в общей работе (4 балла); 2. насколько каждый член команды знаком с работой всей команды (3 балла); 3. насколько завершенная работа отражает скоординированные усилия всех членов команды (3 балла); 4. насколько хорошо каждый член команды докладывает материал проекта (3 балла); 5. насколько было необходимо выполнять данный проект командой (3 балла) или можно было получить эти результаты индивидуально (0 баллов).

(указаны максимальные баллы, которые можно выставить за каждый критерий)

ИТОГО: 100 баллов

Приложение 3 к правилам проведения научных соревнований по общеобразовательным предметам

СПИСОК

профилирующих предметов для проведения тестирования

1.	Физика	физика
2.	Техника	физика
3.	Науки о Земле и космосе	физика
4.	Математика	математика
5.	Прикладная математика	математика
6.	Информатика	информатика, математика
7.	Экономика	география, математика
8.	Биология	биология
9.	Химия	химия
10.	Охрана окружающей среды и здоровья человека	биология
11	История	история
12.	Основы правоведения	история, основы правоведения
13.	Краеведение	география и история
14.	Литература	литература
15.	Этнокультуроведение	история, литература
16.	Языкознание	казахский, русский, английский, немецкий языки

Blog

Жалпы білім беретін пәндер бойынша республикалық олимпиадалар мен

Содержание