Задачи истории: Изучение исторического процесса для лучшего понимания действительности; Поиск причин как основа события
| Вид материала | Документы |
- Исключительно важное значение для правильного понимания объективного хода исторического, 258.59kb.
- «Компьютер поиск информация», 1019.73kb.
- Пояснительная записка Историческое краеведение является одним из важнейших источников, 218.51kb.
- Предметом Истории Экономики является изучение процесса исторического развития конкретных, 616.85kb.
- «История на острие пера» представляет собой элективный курс в 8 классе, построенный, 234.21kb.
- В опросы духовной культуры – исторические науки, 317.39kb.
- Вопросы по философии вступительного экзамена в аспирантуру на 2009 год, 29.94kb.
- Задачи : Определить наличие алгоритмов в школьных предметах: география, математика,, 99.61kb.
- Контрольная работа по дисциплине «Философия» тема «Русская философия», 107.65kb.
- Теория исторического процесса, 165.36kb.
| 35. Берасцейская царкоўная унія. Уніяцтва. У 1054 г. адбыўся канчатковы раскол хрысціянскай царквы на заходнюю – каталіцтва і ўсходнюю – праваслаўе. Вялікае княства геапалітычна знаходзілася на мяжы двух рэлігій, таму абедзве канфесіі былі шырока прадстаўлены ў дзяржаве. Неабходнасць рэфармавання царквы разумелі беларускія праваслаўныя іерархі. Супадзенне гэтых паспрыяла хуткаму правядзенню царкоўнай рэформы – увядзенню ўніяцтва. Ініцыятарамі ўніі выступілі епіскап берасцейскі і ўладзіміскі Іпаці Пацей і епіскап луцкі Кірыла Тарлецкі. Іх падтрымалі мітрапаліт Міхаіл Рагоза, кароль і князь Жыгімонт ІІІ Ваза і канцлер ВКЛ Леў Сапега. На царкоўным саборы вясной 1595 г. з намерам заключыць унію згадзіліся ўсе праваслаўныя епіскапы, акрамя львоўскага. Былі выпрацаваны “33 артыкула” – умовы аб’яднання, згодна з імі: 1.захоўваліся ўсе царкоўныя святы згодна з праваслаўным каляндаром; 2.на царкоўныя пасады прызначаюцца толькі “рускія” людзі; 3.манастыры і цэрквы не пераўтвараюцца ў касцелы; 4.забараняецца пераманьваць у каталіцтва ўніятаў; 5.папа рымскі з’яўляецца главой царквы ў пытаннях веры;6.уніяты прымаюць некаторыя дагматы каталіцкай царквы (сімвал веры і інш.). Грамадства ўспрыняла ўвядзенне ўніі па-рознаму. Частка насельніцтва рашуча яе падтрымала асабліва ў епархіях, што ўзначальвалі прыхільнікі ўніі, частка насельніцтва рашуча адмовіліся ад рэформы. Уніяцтва праз падтрымку дзяржавы і культурна-асветніцкую дзейнасць паступова пашыралася сярод сельскага насельніцтва і гараджан, дробнай шляхты. Да пачатку XVIII ст. яно стала самай масавай рэлігіяй у княстве. Прыхільнікі праваслаўя не зніклі з гістарычнай сцэны. У 1620 г. яны тайна пасвяцілі новую іерархію ў Кіева-Пячорскай Лаўрэ (кантралявалася праваслаўнымі). Таму вялікія князі з цягам часу вымушаны былі афіцыйна прызнаць адраджэнне праваслаўя ў княстве. У 1632 і 1633 гг. Уладзіслаў IV Ваза прызнаў існаванне праваслаўных цэркваў і надаў ім некаторыя прывілеі, у 1650 г. гэтыя прывілеі падцвердзіў Ян Казімір. 36. Падзелы РП. У ХУІІІ на тэрыторыі РП адбыліся паўстанні сялян, варожыя дзеянні шляхты, з1700-па1721 адбываюцца падзеі другой пн вайны. Суседнія краіны ставяць пытанне аб тым, што РП не можа навесці парадак сама, таму трэба паменшыць яе тэрыторыю. 1 падзел 1732г. Расія, Аўстрыя і Прусія ўвялі войскі. Расія забрала Магілеў, Віцебск, Полацк, Гомель(5000жых). Аўстрыя забрала Галіцыю(Львоўшчыну). Прусія – Памерап’ю(зах Польшча). 2 падзел 1793г. Войскі ўвялі Расія і Прусія. Расія забрала цэнтральную Беларусь. Прусія – Данцыг і Вялікую Прыншчу. 2 падзел узняў патрыятызм. У 1794г у Варшаве паўстанне Тадэвуша Касцюшкі ахапіла Кракаў, Вільню, Гродна. 3 падзел 1795г. У Расійскую імперыю ўвайшла заходняя Беларусь. Апошні кароль РП Аўгуст ІУ (Станіслаў Панятоўскі) адрокся ад прастола. РП перастала існаваць. 37. Грамадска-палітычны лад на беларускіх землях XIXст. Тэрыторыя Беларусі падзелена на 5 губерніяў: Магілеўскую, Віцебскую, Гродзенскую, Віленскую, Пінскую. Асноўныя працэссы – раздача сялян рускім памешчыкам. І да 1802 года роздана 200тыс рэвісцкіх (мужчынскіх). У саслоўным плане адбыліся саслоўныя змены: а) шляхта-тая частка, якая прысягнула Цару атрымала правы дваранства Расійскай імперыі; б)духавенства-якое ў большай часці было уніяцкім і каталіцкім. Цярпела ціск ад улад, авернікаў гэтых канфесій і пачалі пераводзіць у праваслаўных; в)мяшчане(гараджане)-страцілі магдэбурскае права і права выбару органаў гарадскога самакіравання. 38. Сацыяльна-эканамічнае развіцце Беларусі ў першай палове XIXст. Асноўныя працэссы разрушэння феадальнай сістэмы і з’яўлення элементаў каталіцызму. З’явіліся мануфактуры (прадпрыемствы з ручной працай і яе падзелам на аперацыі). У 1820 першыя фабрыкі (Гродзенская губернія, мятэчкі Хомск і Косава). Асноўная частка мануфактур гэта прадпрыемствы па перапрацоўцы сельгаспрадукцыі (вінакурні, мукамолні..). У сярэдзіне ХІХ на Б прыблізна 550 прадпрыемстваў на якіх прыблізна 6,5тыс чалавек. Пачалі ўжывацца паравыя рухавікі і следавацельна (да я не знаю как пишется это слово, и что) на Беларусі пачалася прамысловая рэвалюцыя. 1825 – 42 гарады – 151тыс чал, а ў 1861 – 320 тыс гарадскога насельніцтва. Пачалася спецыялізацыя рэгіенаў на лен-Віцебск, пачалося пашырэнне бульбы і каноплі. 39. Вайна 1812 года. 1789-1794 у Францыі рэвалюцыя прывяла да ўлады Напалеона. Ен ў 1796-1809 захапіў ўсю Еўропу акрамя Англіі, Швецыі і Расіі.У 1805-1807 адбылася франка-руска-пруская вайна у выніку якой Напалеон дайшоў да межаў Расіі.Армія Напалеона: 600тыс чал з якіх прыблізна 200тыс палякі, бо Напалеон абяцаў аднавіць РП у межах 1772г. Руская армія 591тыс чал. Аднак непасрэдна Напалеону процістаялі тры заходнія арміі прыблізна 200ты чал. Вайна пачалася ў чэрвіні і да канца ліпеня Беларусь захоплена французамі. Адзначаліся пагромы сялянамі французкіх войск. Вільня здалася французам без абароны і Напалеон аб’явіў аб аднаўленні ВКЛ ў складзе Віленскіх, Гродзенскіх, Мінскіх, Беластоцкіх земляў. У кастрычніку Напалеон пайшоў на Маскву і толькі 50 тыс чал выйшлі за межы Расійскай імперыі. Беларусь згубіла кожнага 4-га чал. Сяляне надзеяліліся на адмену прыгоннага права. Следавац. Пачаўся рэвалюцыйны рух. 40. Паўстанне 1830-1831 гадоў. Палітыка русіфікацыі. У 1830 у Францыі рэвалюцыя. Мікалай адпраўляе войскі на падаўленне рэвалюцыі. 29 лістапада 1830 яно пачалося ў Варшаве. Беларускія землі аб’яўлены на ваенным становішчы. У лютым 1831 студэнты Вільні падымаюць паўстанне. Утвораны цэнтральны камітэт паўстанцаў. Паўстанне на Беларусі - прыблізна 10тыс чал. З Польшчы прыйшлі атрады 12тыс чал. 19 чэрвіня паўстанцы прайграюць рашаючую бітву у Вільні. І ў жніўні 1831 паўстанне на Беларусі падаўлена. Пачалася русіфікацыя:
41. Паўстанне Кастуся Каліноўскага. Пасля адмены прыгоннага права незадаволенасць яе ўмовамі і часоваабавязаным станам. Два накірункі:
Чырвоныя падзяліліся на правых-за надзяленне сялян зямлей і канфіскацыю памешчацкіх зямель за выкуп; і левых-за незалежнасць і канфіскацыю памешчацкіх зямель без выкупа. Для кіраўніцтва паўстаннем яшчэ ў 1862 у Варшаве утвораны Цэнтральны Нацыянальны камітэт (ЦНК), а ў Вільні – Літоўскі правінцыяльны камітэт (ЛПК) У ЛПК увайшлі чырвоныя і белыя. ЛПК меў мясцовыя арганізацыі – Мінскую, Навагрудскую, Гродзенскую, левую частку якой уўначаліў Кастусь Каліноўскі (1832-1864) разам з Урцбелеўскім і Ражанскім ен выдаваў газету Мужыцкая праўда (7 нумароў, бел мова, лацініца) 23 студзеня ўзначаліў паўстанне, 1 лютага К.Каліноўскі паўстанне на Беларусі. У маі Цар генералам назначае Мураўева:жостка падаўляе, ідзе на ўступкі. У сакавіку 1864 Каліноўскі павешаны ў Вільні. Летам 1864 на Беларусі разбіты апошні атрад паўстанцаў. 42. Адмена прыгоннага права. У сярэдзіне ХІХ крызіс феадалізму ўзмацніўся і урад узмацніў неабходнасць адмены прыгоннага права. Аляксандр ІІ прапанваў заходнім беларускім памешчыкам распрацаваць умовы адмены пп. 19 лютага 1891 адмена прыгоннага права на аснове Маніфеста, у ім – пп адмяняецца назаўжды. Памешчык больш не распараджаецца сялянамі, сяляне атрымалі некаторыя грамадзянскія правы у тым ліку: заключаць зделкі, гандляваць, валодаць маемасцю, несці асабістую адказнасць перад судом. Памешчыкі засталіся уласнікамі той зямлі, што была і да рэформы, сяляне маглі выкупіць яя частку, аднак толькі праз 9 год, а да таго яны лічыліся часоваабавязанымі не маглі пакінуць памешчыка і неслі тыя ж павіннасці, што і да рэформы. Пасля устанаўлення валокі 1857 на Беларусі две формы землякарыстання: падворная )пп адменена на аснове мясцовых палажэнняў) і абшчынная (устаноўлены ніжэйшы і вышэйшы надзелы). Сяляне атрымалі зямлю за выкуп, не па рыначнаму кошту, а па суме аброка, які яны плацілі за зямлю. З гэтай сумы яны плацілі па 6% 49год. След. у выніку сяляне выплацілі ў некалькі раз больш чым каштавала зямля. 43. Палітычныя партыі на Беларусі (канец XIX – пачатак ХХст.ст). Працэсс складання партый у Расійскай імперыі меў асаблівасці, бо:
Падзяліліся на тры лагеры: 1а. Рэвалюцыйна-дэмакратычны. 1б. Нацыянальна-дэмакратычны. 2. Ліберальна-буржуазны. 3. Кансерватыўна-…. 1а – РСДРП (Расійская сацыял-дэмакратычная рабочая партыя). => РКП(б) =>УКП(б) =>КПСС У 1898 у Мінску першы з’езд РСДРП аб’вясціў аб стварэнні пратыі, аднак да 1903 фактычна існавалі раздробелыныя сацыял-дэмакратычныя группы. Другі з’езд прыняў праграмму ЦК – Ленін і партыя падзяліліся на (б) і (м). Мэта ў іх адна – сацыялізм, аднак розныя шляхі дасягнення. (б)-праз рэвалюцыя, (м)-праз рэфармаванне, а пакуль трэба змагацца за пашырэнне дэмакратыі. На Беларусі самотная большасць меншавіцкіх арганізацый акрамя Мінска, Гомеля, Віцебска і Бабруйска. 1а-партыя сацыялістаў рэвалюцыянераў (Эсэры). Першы з’езд 1899 ў Мінску. У Эсэраў два напрамкі дзейнасці: 1. прапагнда сацыялізму сярод сялян, 2. тэрор. 1б – Польская сацыялістычная партыя. У пачатку ХХ БПС выражала пашырыць дзейнасць на тэрыторыі звязаная з Рэччу Паспалітай => і на Беларусі. Частка партыі за саюз усіх нацыянальнасцей у барбе с царызмам. Другая частка за саюз палякаў, беларусаў, украінцаў, літоўцаў у барацьбе за РП 1772. Бунд-усеагульны яўрэйскі саюз Польшчы і Расіі створаны ў 1891 годзе на правах аўтаноміі. Тры цячэнні: 1.за саюх усіх нацыянальнасцей супраць царызма;2.за стварэнне сацыялістычнай дзяржавы дзе-нібудзь. 3.заем-хз у Палісціне У 1905 на Беларусі 102 арганізацыі Бунда. БСГ(Беларуская сацыялістычная грамада)-самая значная з беларускіх партый. Утворана у 1903. Заснавальнікі браты Іван і Антон Луцкевічы, Вацлаў Іваноўскі, Алаіза Пашкевіч. Асноўная частка БСГ-інтэлігенцыя, студэнты, заможнія сяляне. У 1905 створаны Мінскі і Віленскі камітэты БСГ. 2 – Ліберальна-буржуазная прадстаўлена на Беларусі партыяй кадэтаў (з1906). Манархічны лагер афармляецца на Беларусі з 1907. 44. Першая руская рэвалюцыя 1905-1907гг. Сталыпінская рэформа. У 1900-1903 закрыліся 532 фабрыкі. Паражэнне ў руска-японскай вайне і крызіс прычына першай сусветнай вайны. Пачалася рэвалюцыя ў Петраградзе 9 студзеня 1905 з растрэла крыжовага шлях. 18 кастрычніка ў Мінску растраляны мітынг. 30 дэманстрацый салідарнасці. 17 кастрычніка 1905 Цар ідзе на ўступкі: абвешчаны дэмакратычныя свабоды, легальная беларускамоўная прэса, склікана дзяржаўная дума. Большасць у першай думе атрымалі кадэты, іх патрабаванні па зямельнаму пытанню занадта радыкальныя – у ліпені 1906 Дума распушчана пасля чаго склікана другая. Вынікі рэвалюцыі. Расія стала абмежаванай манархіяй, з сялян перасталі збіваць пляцяжы. З 1906 пачынаецца эпоха Сталыпіна. Мэта:стварыць слой заможняга сялянства. Дзве часткі рэформы:1.разбурэнне сялянскай абшчыны і выхад сяля на хутары і водрубы. У Віцебскай і Магілеўскай губерніях з абшчын выйшла 50% сялян. 2. перасяленне сялян у Сібір, Далекі Усход. З Беларусі выехала 365тыс чал (наза вярнуліся 36,5тыс). 45. Рэвалюцыя 1917 года на Беларусі. Кастрычніцкая рэвалюцыя – савецкая рэспубліка, да ўлады пралітарыят і камуністычная партыя. 24 кстрычніка 1917 пачалося паўстанне ў Петраградзе. Вечарам 25 адбыўся другі зход саветаў які прыняў дэкрэты аб зямлі і міры. Быў сфарміраваны урад – СНК, старшыней стаў Ленін, акрамя бальшавікоў ва ўрад вайшлі левыя эсэры. 25 кастрычніка Мінскі савет бярэ уладу. Аднак большасць партыйных падзялілася з бальшавікамі і з шырокага кола партый сфарміраваны Камітэт выратавання рэвалюцыі на чале з Калатуліным. Праз некалькі дзен бальшавікі падагналі войскі і разагналі камітэт. Бальшавікі сфарміравалі два органы ўлады – Аблвыкамзах-заканадаўчы орган на чале з Мясніковым і СНК заходняй вобласці і фронту. У абластных цэнтрах Беларусі савецкая ўлада устаноўлена мірным шляхам на працягу месяца, акрамя Магілева. 46. Грамадзянская вайна і знешняя інтэрвенцыя на беларускіх землях. ГВ – гэта раскол грамадства на супрацьлеглыя варожыя гагеры. Да грамадзянскай вайны адносяць перыяд з вясны 1918 па снежань 1920, калі грамадства было расколата на чырвоных (бальшавікі на чале з Леніным) і белых(шырокі спектр ад меншавікоў да манархістаў). На Беларусі грамадзянская вайна не пашыралася (найбольш значны выпадак-паўстанне у якім-та павеце супраць бальшавікоў). Больш значнай для нас была замежная інтэрвенцыя. Яшчэ летам 1916 Беларусвь акупіравана нямецкіма вайскамі. У лютым 1918 немцы занялі Мінск. У лістападзе 1918 Брэст-Літоўскі мірны дагавор – немцы пакінулі Беларусь і на яе тэрыторыю ўвайшла Чырвоная армія. У сакавіку 1919 польска-савецкая вайна. У 1921 – Рыжскі мірны дагавор (зах. Беларусь адышла Польшчы). У 1920 адноўлена БССР (6 уездаў Мінскай губерніі). 47. Палітыка ваеннага камунізму. Гэта эканамічная палітыка грамадзянскай улады у гады. Яе рысы:
48. Сутнасць нацыянальнага пытання на Беларусі пасля 1917 года. Першы ўсебеларускі з’езд і яго рашэнні. 1. Толькі БССР пачала сучасную дзяржаўнасць, БНР-спроба нацбудаўніцтва на буржуазнай аснове. 2. БНР – белнац дзяржава 3. Скаваныя адным ланцугом. БНР і БССР – звяны аднаго ланцуга шляха да незалежнасці. Да кастрычніцкай рэвалюцыі бальшавікі прызнавалі права кожнай нацыі на самавылучэнне і ўтварэнне незалежнай дзяржавы. Пасля рэвалюцыі яны, прыхільнікі сусветнай рэвалюцыі, ідэі будаўніцтва сусветнай рэспублікі саветаў, таму з’яўленне новых нацдзяржаў сталі разглядаць як перашкоду ў дасягненні дадзенай мэты. Да таго ж Абвыкамзах і СНК заходняга фронту не мелі ў сваем кіраўніцтве Беларусі і адстойвалі пазіцыю, што Беларусы не маюць адметнымі ад рускіх. У адрозненне ад бальшавікоў эсэраўскія арганізацыі на Беларусі – ВБР і БАК патрабавалі вырашыць нац пытанне. Каб зняць супярэчнасці ВБР і БАК вырашалі зклікаць усебеларускі з’езд які павінен вырашыць лес беларусаў. Масква падтрымала ідэю (Сталін, як народны камісар па нацыянальнасці), выдзелела грошы, абяцала прыняць рашэнне. З’езд адкрыўся 8 снежня 1917 года. ВБР за незалежнасць. БАК за аўтаномію у РСФСР. Дасягнулі рашэнняў і 16 снежня выдалі пастанову:
Ноччу з’езд аб’яўлены контррэвалюцыянерным і разагнаны. Частка дэпутатаў арэштавана, частка ў падполлі рыхтуюць паўстанне. 49. Абвяшчэнне БНР. 19 лютага 1918 немцы перайшлі ў наступленне. 21 немцы ўвайшлі ў Мінск. Савецкія ўлады уцеклі ў Смаленск. 21 лютага Выканкам з’езда выдаў першую устаўную грамату у якой абвясціді сябе ўрадам – народным сакратэрыятам. Немцы разглядалі Беларусь як частку Расіі за якую яны змогуць атрымаць кантрыбуцыі, таму непрызналі ўрад, аднак праз некалькі дзен народны сакратарыят дабіўся прызнання на правах абмежаванай дарадчай улады. 9 сакавіка 1918 – другая ўстаўная грамата: 1. Абвешчана стварэнне БНР. 2. Выканкам з’езду аб’явіў сябе парламентам – Радай БНР 3. Абвешчаны асноўныя грамадзянскія правы 4. Ліквідавана прыватная ўласнасць на землю 5. Васьмігадзінны працоўны дзень. Аднак у гэтай грамадзе не гаворыцца аб адносінах з Расіяй, бо з’езд вырашыў што Беларусь аўтаномія Расіі. 3 сакавіка 1918 Германія, Расія закончылі Брэст-Літоўскі мірны дагавор у якім скончылі паміж сабой сусветную вайну – на ўмовах дагавора. 25 сакавіка 1918 рада БНР выдала трэцюю ўстаўную грамату аб незалежнасці БНР. Вылучыны межы. Германія адмовілася прызнаваць як і Расія, аднак Германія пачала перадаваць галоўныя функцыі ўлады БНР, аднак адначасова дала дазвол на стварэнне войск БНР. БНР прызналі Літва,Ураіна, Швейцарыя, Данія. У лістападзе Германія і Расія ліквідавалі Брэст-Літоўскі мірны дагавор. На беларусь увайшла савецкая армія. 50. Утварэнне БССР. ЛітБелССР. Кіраўніцтва бальшавікоў захапіла кіраўніцтва Беларуссю. Аднак частка бальшавікоў утварыла два органы якія выступілі за белдзяржаўнасць. Першы аформіўся ў студзені 1918 года пры наркамаце СССР- гэта белаурскі нацыянальны камітэт (Белнацкам) на чале з Чарвяковым. І другі орган Беларускія секцыі РКПБ на чале з Жыруновічам, аднак Аблкамзах быў супраць. 24 снежня 1918 на засяданні псяджэння РКРП па прапанове леніна вырашана стварыць Беларуская ССР. Перамена погляду відаць выклікана тым, што: а)існаванне БНР абудзіла нац пачуцце беларусаў з чым стала лічыцца Масква; б)Польшча заявіла аб намеры дабівацца аднаўлення РП 1772, што азначала вайну паміж Расіяй і польшчай. 30-31 снежня 1918 у Смаленску адбылася шостая абласная канферэнцыя паўночна-заходніх абласцей РКПБ якая вырашыла: 1. утварыць у 1919 БССР з сталіцай у Мінску. Тэрыторыя- сенняшняя+Смаленская. 2. Утварыла кампартыю Беларусі на чале з Мясніковічам 3. Утвораны урад СНК на чале з Жаруновічам. Да заканадаўчага афармлення 1918 у Мінску скліканы першы усебеларусскі з’езд саветаў, які прыняў першыя пасты БССР і ў ходзе з’езда Масква заявіла што Гомель, Віцебск, Магілеў, Смаленск-гэта частка Расіі. У сувязі з нападзеннем палякаў. Прынята рашэнне стварэння ЛітБел з сталіцай у Вільні. Старшыня ўрада Міцкавічц-Кансукце у складзе Літвы, Гродна і Мінска. 51. НЭП. Прычыны і сутнасць. Вынікі. НЭП – гэта адыход ад дагматычнага сацыялізму, развіцце тавара-грошавых адносін і прыватнай ініцыятывы => Гэта спроба сумясціць сацыялізм з прыватным капіталам. Рысы НЭПа:
3. Гандаль і фінансы: - свабода гандлю, раўнапраўны тры яго формы: дзяржаўны, кааператыўны, прыватны. - Манаполія дзяржаўнай уласнасці - Фінансавая рэформа, уведзены залаты чарвонец. Асаблівасці НЭПа на Беларусі:
Вынік НЭПа: Да 1927 года адноўлены даваенны узровень вытворчасці. Прычын згортвання: а) З 1923 устаноўлена аднапартыйная сістэма, а бальшавікі разглядалі НЭП як часовае адступленне ад сацыялізму; б) бальшавіцкае кіраўніцтва, няўмела кіраваць ва ўмовах рынку; в)устанаўленне асабістай улады Сталіна; г) немагчыма спалучыць прыватную уласнасць і дэктатуру пралетарыята, а раслаенне грамады спугала бальшавікоў. 52. Індустралізацыя і калектывізацыя. Стварэнне буйнай машыннай прамысловасці і аб’яднанне сельскіх гаспадарак у кааператывы – гэта две часткі пабудовы Ленінскага сацыялізму. У сярэдзіне 20-х гадоў распрацаваны план на аснове НЭПа. Аднак у 1929 ад яго адмовіўся Сталін, і перайшоў да фарсіраванага плану: 1. даходы ад дзяржсектара; 2. эксплуатацыя сялян за кошт паніжэння закупачных цэн ; 3. завышаныя цэны на промтавары; 4.павышэнне падаткаў для насельніцтва; 5. грашовыя займы дзяржавы ў насельніцтва. Першая пяцігодка (1928/1929-1932/1933) невыканана. Аб’ем прамысловасці ў Беларусі павялічаны на 2,7 раза. У Беларусі развівалася дробная прамысловасць. Другая пяцігодка (1932-1937). Пабудаваны Гомельскі шклозавод, Крычаўскі цэментны завод. Калектывізацыя пачала развівацца ў канцы 20-х гадоў, на добраахвотнай аснове, калі сяляне аб’ядноўваліся ў прастыя яе формы для збыту прадукцыі. У канцы 20-х начаўся прымусовы згон сялян у калгасы. У студзені 1930 года прыняты дзве пастановы ЦК УКПБ: 1)аб барацьбе з кулацтвам; 2)аб тэмпах калектывізацыі і дзярждапамозе калгаснага будаўніцтва па якой СССР падзелена на тры рэгіены у залежнасці ад чаго вызначыліся тэрміны калектывізацыі. БССР у трэцяй групе. У 1937 абвешчана аб завяршэнні калектывізацыі. Раскулачана ад 10-12% сялянства. На першых этапах калектывізацыя прынесла голад і разарэнне сялян. 53. Палітыка беларусізацыі. Беларусізацыя – нацыянальна-культурная палітыка ў БССР у 20-я гады накіраваная на адраджэнне беларускай нацыі. Яе ініцыятары: Жыруновіч і Чарвякоў. Беларусізацыя падзяляецца на два перыяды:
Яе накірункі:
Вынікі: Га беларускай мове 80% школ, чатыры мовы на правах дзяржаўнай – беларуская, ркская, польская, яўрэйская. У месцах кампактнага пражывання утварыліся нацыянальныя саветы, у тым ліку: 21 яўрэскіх, 23 польскіх, 2 рускіх і інш. З канца 20-х гадоў лозунг барацьбы з нацыянал-дэмакратызмам. Беларусізацыя аб’яўлена спробай вяртання капіталізму – рэпрэсіі, колькасць рэпрэсіраваных для БССР-600-700тыс чалавек. 54. Заходняя Беларусь у складзе Польшчы. Савецка-польская вайна завяршылася 18 сакавіка 1921 года падпісаннем Рыжскага дагавору, які уключылі РСФСР, Україна і Польшча. Па гэтаму дагавору да Польшчы адыйшла Заходняя Беларусь (112тыс км кв, 4,6млн чал). Заходняя Беларусь стала усходняй часткай Польшчы і ўстаноўлены польскі адміністрацыйны падзел на ваяводствы і паветы. Гэта сельскі край 85% насельніцтва – сяляне. Палякі пачалі закрываць беларускія школы. У адказ аформіўся нацыянальна-вызваленчы рух. Які прадстаўлены двума накірункамі: а)рэвалюцыйна-вызваленчы – КПЗБ створаная ў 1923 (С.Вытыцкі, В.Харужая). У канцы 20-х гадоў пад націскам Сталіна камітэт забараніў КПЗБ. б) нацыянальна-вызваленчы-у 1926 створана беларуская сялянская рабочая грамада на чале з тарашкевічам і таварыства беларускай школы. 23 жніўня 1939 года СССР і Германія падпісалі “Пакт аб ненападзе”. 1 верасня 1939 – Другая Сусветная вайна. Германія напала на Польшчу, а 17 СССР напаў на польшчу. У 1940 Нацыянальны сход прыняў рашэнне аб далучэнні заходніх беларускіх зямель да БССР. s.narod.ru |