М.І. Кутузаў - вялікі рускі палкаводзец
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
?тныя старцы прымушаюць ўнукаў цалаваць ногі ягоныя; маці выносяць грудных Младэннемцаў, падаюць на калені і падымаюць іх да неба! Увесь народ называется яго выратавальнікам ".
Жнівень 1812 Аляксандр прымушаны быў падпісаць указ аб прызначэнні Кутузава галоўнакамандуючым расійскіх войскаў, якія дзейнічаюць супраць непрыяцеля, на чым ўладна настойвала агульнае меркаванне арміі і народа. А роўна праз 6 дзён, 14 жніўня, спыніўшыся на станцыі Яжембицы па дарозе ў дзеючую армію, Кутузаў напісаў П. В. Чычагава, галоўнаму камандзіру Дунайскай арміі, незвычайна характэрнае для Кутузава ліст. Гэты ліст - адно з выдатных сведчанняў ўсёй шыраты арлінага далягляду і заўсёднай цеснай сувязі паміж стратэгічным планам і дзеяннямі гэтага палкаводца, якім бы фронтам, галоўным ці другарадным, ён ні камандаваў. Кутузаў пісаў Чичагову, што непрыяцель ужо каля Дорогобужа, і рабіў адсюль прамой выснову: "З гэтага акалічнасцяў вы лёгка ўгледзець зволите, што немагчыма цяпер думаць пра якіх-небудзь диверсиях, але ўсё тое, што мы маем, акрамя першай і другой арміі, павінна б дзейнічаць на правы фланг непрыяцеля, каб тым адзіна спыніць яго імкненне. Чым даўжэй будуць змяняцца абставіны ў такім родзе, як яны былі па сёньня, тым збліжэнне Дунайскай арміі з галоўнымі сіламі робіцца больш патрэбна ". Але ж усе намаганні Кутузава ў красавіку і ўсе ўмовы зняволенага Кутузавым 16 мая 1812 г. свету і якое хілілася да таго, каб той, каму суждена грозная сустрэча з Напалеонам, меў права і магчымасць разлічваць на Дунайскую войска. Ліст Чычагава разам з тым выкрывае неспакой: як бы гэты заўсёды грызлі славалюбствам і зайздрасцю чалавек не захацеў пусціць вызваленую Кутузавым Дунайскую войска на якія-небудзь рызыкоўныя, а галоўнае, непатрэбныя авантуры супраць Шварцэнберга. Стратэг Кутузаў цвёрда ведаў, што Дунайская армія хутчэй зможа ўліцца ў склад рускіх войскаў, якія дзейнічаюць паміж Дарагабуж і Мажайскам, чым Шварцэнберг - дайсці да арміі Напалеона. А дыпламат Кутузаў прадбачыў, што хоць "саюз" Напалеона са сваім цесцем быў выгадны французскаму імператару тым, што прымусіць Аляксандра адцягнуць на паўднёва-захад частка рускіх сіл, але што фактычна ніякай рэальнай ролі ні ў якіх баявых сутыкненнях аўстрыйцы гуляць не будуць.
Вось чаму Кутузаву патрэбна была, і прытым як мага хутчэй, Дунайская армія на яго левым флангу, на які, як ён прадбачыў яшчэ за некалькі дзён да прыбыццяў на тэатр ваенных дзеянняў, абавязкова будзе накіраваны самы страшны ўдар правага флангу Напалеона.
Набліжаўся момант, калі галоўнакамандуючы павінен быў пераканацца, што царскі ўлюбёнец Чычагаў ніякай увагі не зверне на просьбу свайго папярэдніка па камандаванню Дунайскай арміяй і што калі можна чакаць колькі-небудзь істотнай дапамогі і павелічэння колькаснага складу засцерагалі маскоўскую дарогу арміі, то амаль выключна ад маскоўскага і смаленскага апалчэнняў.
Як бы мне не хацелася даць тут толькі самую сціснутую, самую агульную характарыстыку палкаводчы дасягненняў Кутузава, але, кажучы аб Барадзіна, мы дапусцілі б зусім недазваляльна недагляд, калі б не звярнулі ўвагу на наступнае. На авансцэне гісторыі ў гэты грозны момант стаялі адзін супраць аднаго два суперніка, абодва аддалі сабе справаздачу ў неймаверна значэнні таго, што пастаўлена на карту. Абодва рабілі ўсе намаганні, каб у вырашальны момант атрымаць колькасную перавагу. Але адзін з іх - Напалеон, якому дастаткова загадаць, каб усё, што залежыць ад людской волі, было неадкладна і беспярэчна выканана. А другі - Кутузаў, якога, праўда, цар "Усяміласціваму" прызначыў нібыта неабмежаваным уладаром, і распарадчыкам ўсіх дзеючых супраць Напалеона рускіх узброеных сіл, апыняўся на кожным кроку скаваныным, абцяжараным і пахаладзелым менавіта ў гэтым панурае важным пытанні аб колькасці арміі. Ён патрабуе, каб яму як мага хутчэй далі новоформируемые паліцы, і атрымлівае ад Аляксандра наступнае: "Датычна згадванага вамі распоряжения аб далучэнні ад, князя Лабанава-Растоўскага новоформируемых палкоў, я знаходжу падай гэта да выканання немагчымаможна".
Кутузаў ведаў, што, акрамя двух войскаў, Баграціёна і Барклая, якія паступілі пад яго асабістае непасрэднае камандаванне 19 жніўня ў Цароў-Займище, у яго маюцца яшчэ тры арміі: Тармасава, Чычагава і Вітгенштэйна, - якія фармальна абавязаны яму падпарадкоўвацца гэтак жа беспрекословале і неадкладна, як, напрыклад, слухаліся Наполеону яго маршалы. Так, фармальна, але не фактычна. Кутузаў, ведаў, што загадваць імі можа і будзе цар, а ён сам можа не загадваць ім, але толькі ўгаворваць і ўгаворваць, каб яны хутчэй ішлі да яго ратаваць Маскву і Расею. Вось што ён піша Тармасава: "Вы пагадзіцца са мной дазволіце, што ў сапраўдныя крытычныя для Расіі хвіліны, тады як непрыяцель знаходзіцца ў сэрцы Расіі, у прадмет дзеянняў вашых не можа ўжо ўваходзіць абарона і захаванне аддаленых нашых Польскіх правінцый". Гэты заклік застаўся голасам таго, хто кліча ў пустыні: войска Тармасава сбедйнйли з войскам Чычагава і аддалі пад начальства Чычагава. Чычагава Кутузаў пісаў: "Прыбыўшы ў войска, я знайшоў непрыяцеля ў сэрцы старажытнай Расіі, так бы мовіць пад Масквою. Гэты мой прадмет ёсць выратаванне Масквы самой, а таму не маю патрэбы тлумачыць, што захаванне некаторых аддаленых польскіх правінцый ні ў якое параўнанне з выратаваннем старажытнай сталіцы Масквы і саміх ўнутраных губерняў не ўваходзіць ".
Чычагаў і не падумаў неадкладна адгукнуцца на заклік. Цікавей за ўсё выйшла з трэцяй (з гэтых б