Крыт-Мікенская культура і яе значэнне ў станаўленні антычнай цывілізацыі
Курсовой проект - Культура и искусство
Другие курсовые по предмету Культура и искусство
µя, - знаходзіцца ў Мікенах. Сама грабніца адкрыта ўнутры штучна створанага кургана. Унутраная камера грабніцы Атрея ўяўляе сабой манументальнае кругообразные ў плане памяшканне з высокім (каля 13,5 м.) Купалападобны скляпеннем. Сцены і збор грабніцы глянцаваны з цалкам апрацаваных каменных пліт і першапачаткова былі ўпрыгожаны бронзавымі пазалочанымі разеткамі. З галоўнай камерай злучаецца яшчэ адна бакавая камера меншых памераў, прамавугольная ў плане і не так добра аснашчана. Магчыма, менавіта тут было царскі пахаванне, разрабаваныя яшчэ ў старажытнасці [16, с. 201].
мікенская мінойскай крыцкае цывілізацыя Міжземнаморя
Глава 2. Крыт-Мікенская культура У РЕЛИГИНОМУ і міфалагічныя светаразуменне Старажытныя грэкі
.1 Рэлігійныя светапогляду старажытных грэкаў
У творах палацавага мастацтва жыццё Миноруская грамадства прадстаўлена ў некалькі прыхаваны выглядзе. У рэчаіснасці, у ім былі і свае цёмныя бакі. Прырода выспы не заўсёды была спагадлівая да яго жыхароў. Як ужо адзначалася, на Крыце пастаянна адчуваліся землятрусу, якія не рэдка дасягалі разбуральнай сілы. Да гэтага варта дадаць частыя ў гэтых краях марскія штармы, якія суправаджаюцца навальніцамі і ліўнямі, а ў засушлівыя гады перыядычна прымушалі жыхароў выспы Крыта выпрабоўваць голад і эпідэміі. Для таго, каб абараніць сябе ад гэтых стыхійных бедстваў крыцяне звярталіся па дапамогу да сваіх шматлікіх багам і багіня. Цэнтральнай фігурай мінойскай пантэона была вялікая багіня - Уладарка (так яе называюць грэкі ў сваіх надпісах, знойдзеных у Кноссе і ў некаторых іншых месцах). У творах Крыцкага мастацтва (галоўным чынам у дробнай пластыцы: статуэтках і пячатках) багіня паўстае перад намі ў розных сваіх выявах. Часам мы бачым яе грознай уладарніцай дзікіх жывёл, скал і лясоў з усімі іх жыхарамі і тады яна нам нагадвае грэцкую Артэміду, часам заступніцай расліннасці, перш за ўсё хлебных злакаў і пладовых дрэў - тады грэцкую Деметры, часам - жорсткай царыцай падземнага свету, якая трымае у руках змей, звівістымі - грэцкі Персефона. За ўсімі гэтымі вобразамі адгадваюцца рысы старажытнага бажаства ўрадлівасці - вялікай маці ўсіх людзей, жывёл і раслін, шанаванне якога было распаўсюджана ва ўсіх краінах Міжземнаморя пачынаючы з эпохі неаліту.
Нараўне з вялікай багіняй - ўвасабленнем жаноцкасці і мацярынства, сімвалам вечнага абнаўлення прыроды, у мінойскай пантэоне і бажаство зусім іншага плану, якое увасабляла сабой дзікія разбуральныя сілы прыроды - пагрозлівую стыхію землятрусу і моц непрадказальнага мора. Гэтыя зявы, Якія выклікаюць жах, ператвараліся ва ўяўленні минойцив ў вобраз магутнага і разюшанага бога-быка. На некаторых мінойскай пячатках чароўны бык намаляваны ў выглядзе фантастычнага істоты - чалавека з галавой быка, што адразу ж нагадвае нам позні грэцкі міф пра Мінатаўра. Згодна з міфа, мінатаўра зявіўся на святло ад ненатуральнага сувязі царыцы Пасифая, жонкі Мінас з пачварай быком, якога падарыў Мінас ўладальнік мора Пасейдон. За адным з варыянтам міфа Пасейдон сам ператварыўся ў быка. У старажытнасці менавіта Пойсейдон лічыўся вінаватым землятрусаў: ўдарамі свайго трызубца ён прыводзіў у стан руху мора і сушу. Верагодна, такога ж роду прадстаўлення старажытныя жыхары Крыта звязвалі з богам - быком. Каб замірыць ліхое бажаство і супакоіць разгневаны стыхію яму прыносілі ахвяры, у тым ліку і чалавечыя (водгалас гэтага варварскага звычаю захаваўся ізноў-ткі ў міфе пра Мінатаўра). Магчыма, той жа мэты - прадухіленні або спынення землятрусу - служылі ўжо згаданыя гульні з быком. Сімвалы боскага быка - умоўнае выява багоў - сустракаюцца ў кожным мінойскай сьвятыню [25, с.173].
Рэлігія гуляла вялікую ролю ў жыцці мінойскай грамадства і накладвае свой адбітак на ўсе сферы яго духоўнай і практычнай дзейнасці. У гэтым выяўляецца важнае адрозненне крыцкай культуры ад найпозняй грэчаскай цывілізацыі, для якой такое цеснае перапляценне боскага і чалавечага ужо не было характэрным. Пры раскопках Кносского палаца знойдзены багатае колькасць усякага роду рэчаў культавага прызначэння, у тым ліку статуэткі вялікай багіні, сьвятыя сымбалі рагоў быка або двайны сякеры-лабрис, алтары і сталы для ахвярапрынашэнняў, разнастайныя посуд для паліваньня. Большасць памяшканняў палаца не выкарыстоўваліся ні для гаспадарчых патрэб, ні для жылля, а выкарыстоўваліся як сьвятыні для рэлігійных абрадаў і цырымоній. Сярод іх крыпты - сховішча. У якіх ўладкоўваліся ахвярапрынашэння падземным багам, басейны для рэлігійных абмыванняў, невялікія хатнія капэлы і інш. Сама архітэктура палаца, жывапіс, якая ўпрыгожвае яго сцены, іншыя творы мастацтва былі наскрозь пранізаны складанай рэлігійнай сімволікай. Па - сутнасці, палац уяўляў сабой вялікае сьвятыню, палац-храм, у якім усе жыхары, уключаючы самога цара, выконвалі розныя жрэцкія абавязкі, прымаючы ўдзел у абрадах, выявы якіх мы бачым на палацавых фрэсках. Так, можна выказаць здагадку, што цар - уладальнік Кносса - быў у той жа час і вярхоўным жрацом бога-цара, тады як царыца, жонка - займала адпаведнае месца сярод жрыц вялікай багіні - "валадаркі" [5, с. 287].
На думку многіх навукоўцаў на Крыце існавала асаблівая форма царскай улады, якая вядомая навуцы пад назвай - "тэакратый" (адна з разнавіднасцяў манархіі, Пры якой свецкая і духоўная ўлада належаць адной асобе). Твар цара лічылася святой і "некранутай". Нават глядзець на яго было забаронена простым смяротным. Так, можна растлумачыць тую, на першы пог