Утварэння беларускай нацыянальнай дзяржаСЮнаii 20-х гг. ХХ в.
Информация - История
Другие материалы по предмету История
СЮ 286 былi камунiсты.
2-3 лютага 1919 г. у Мiнску адбыуся I Усебеларускi зезд СаветаСЮ рабочых, сялянскiх i чырвонаармейскiх дэпутатаСЮ. Зезд абмеркаваСЮ наступныя пытаннi: аб бягучым моманце, справаздачу Часовага урада Беларусi аб адносiнах да савецкiх рэспублiк, аб Канстытуцыi БССР, выбары ЦВК БССР. Старшыня УЦВК Я.Свярдлоу, якi прысутнiчау на зездзе, абвяiiу пастанову прэзiдыума УЦВК "Аб прызнаннi незалежнаii Беларускай Сацыялiстычнай Савецкай Рэспублiкi. У адказ зезд прыняу "Дэкларацыю аб устанауленнi федэратыунай сувязi памiж Беларускай Савецкай Сацыялктычнай Рэспублшай i РСФСР".
I Усебеларусш зезд Саветау прыняу Канстытуцыю БССР - Асноуны закон рэспублiкi на пачатковым этапе яе развiцця. У адпаведнаii з канстытуцыяй найвышэйшая СЮлада СЮ рэспублiцы належала зезду Саветау. У перыяд памiж зездамi яе здзяйсняСЮ Цэнтральны выканаучы камiтэт. У склад выбранага на зездзе ЦВК БССР увайшло 50 чалавек 45 камунiстаСЮ, 2 бундауцы, 2 члены партыi "Паалей-Цыён", адзш меншавiк.
Першая сесiя ЦВК БССР (5 лютага 1919 г.) выбрала Малы i Вялiкi прэзiдыумы ЦВК для агульнага кiраСЮнiцтва i для кiраСЮнiцтва асобнымi галiнамi народнай гаспадаркi БССР. Малы прэзiдiыум ЦВК складауся са старшынi (А.Мяснiкоу), двух членау (камiсары па замежных i унутраных справах) i сакратара ЦВК. У Вялiкi прэзiдыум увайшлi 15 народных камiсарау рэспублiкi. Ён быу выканаучым органам улады рэспублiкi, г. зн. здзяйсняСЮ, па сутнаii, функцьп Савета Народных Kaмicapay.
I зезд Саветау вызначыу тэрыторыю Савецкай Беларусi у складзе Мiнскай i Гродзенскай губерняу. Тэрыторыя Вiцебскай i Магiлёускай губерняу у склад БССР не увайшла. Як гэта здарылася? Савецкi урад, ЦК РКП(б) добра ведалi палiтыку кiруючых колау Польшчы, якiя мелi на мэце аднауленне Польшчы у межах 1772 г. А гэта азначала далучэнне да Польшчы усёй тэрыторьи Беларусi. Тактыка ЦК РКП(б) у беларускiм пытанш будавалася з улiкам дадзенага фактару. Планавалася, што уключаныя СЮ склад РСФСР МагiлёСЮская i Вiцебская губернi, калi iншыя тэрыторьи Беларусi захопiць Польшча, у будучым могуць стаць асновай для аднаулення беларускай дзяржаунаii.
Гэта iдэя узнiкла, мабыць, яшчэ да абвяшчэння БССР. 25 снежня 1918 г. РЖ.Сталiн тэлеграфаваСЮ А.Мяснiкову аб тым, што Ковенская i Вiленская губернi адойдуць да Лiтвы, Мiнская, Смаленская i Гродзенская да Беларусi А.Мяснiкоу тут жа задау пытанне: "Куды дзенуцца Магiлёуская i Вiцебская губернi, аб якiх Вы нiчога не сказалi, гэта таксама беларускiя губернi?" РЖ.Сталiн адказау: "Аб гэтых губернях i аб многiм iншым пагаворым, калi прыедзеце". 3anic гутаркi А.Мяснiкова з РЖ.Сталiным у час ix сустрэчы, якая адбылася 27 снежня 1918 г., пакуль не знойдзены. Аднак iншыя дакументы тых дзён сведчаць, што у гутарцы абмяркоувалася пытанне аб тэрыторыi Беларусь. У рашэннi ЦК РКП(б) ад 16 студзеня 1919 г. запiсана: "Правеii праз мяiовыя Саветы, а затым праз зезд Саветау Беларусi рашэнне аб выдзяленнi з Беларускай Рэспублiкi Вiцебскай, Смаленскай, а у далейшым i Магшёускай губерняу; пакiнуць у складзе Беларусi дзве губернi Мiнскую i Гродзенскую" (Неман. 1992. № 10. С. 152).
3 Абвяшчэнне ЛiтоСЮска-Беларускай ССР
Як бачна, тэрытарыяльнае пытанне БССР было вырашана СЮ Маскве ЦК РКП(б). Аднак з гэтым рашэннем не былi згодны нi ЦБ КП(б)Б, нi урад рэспублiкi КiраСЮнiцтва Беларусi выступала за цэласнаiь pэcпyблiкi, супраць яе тэрытарыяльнага падзелу. Пазiцыя урада Бeлapyci па гэтым пытаннi адлюстравана у пiсьмe на iмя прадстаунiцтва ЦК РКП(б) Алофе (копи: Ленiну, Свярдлову, Сталiну), якое было напiсана адразу ж пасля таго, як стала вядома аб рашэннi ЦК РКП(б) ад 16 студзеня 1919 г. У iм гаварылася, што пастанова ЦК РКП(б) аб аддзяленнi ад Беларусi Вiцебскай, Смаленскай i Магiлёускай губерняу карэнным чынам змяняе усю палiтычную сiтуацыю. Тэта пастанова парушае абвешчаныя сацыялiстычнай рэвалюцыяй прынцыпы самавызначэння народаСЮ i вельмi цяжка адабецца на жыццёвых iнтарэсах беларускага пралетарыяту i сялянства. Аутары пiсьма З.Жылуновiч, А.Квачанюк, З.Чарнушэвiч, Я.Дыла, Ф.Шантыр, А.Чарвякоу, РЖ.Пузыроу прасiлi ЦК перагледзець прынятае iм рашэнне. Але гэта просьба засталася без увагi.
I Усебеларускi. зезд СаветаСЮ прыняСЮ рашэнне аб абяднаннi Беларускай ССР i Лiтоускай ССР у адну дзяржаву Лiтоуска-Беларус-кую ССР (Лiтбел). Гэта рашэнне зноСЮ жа было праведзена паводле указания ЦК РКП(б). 16 студзеня 1919 г. ЦК РКП(б) патрабавау прыняць на зездзе Саветау Беларусi пастанову аб абяднаннi Беларусi з Лiтвой. Лiтоуцам таксама прапанавалася як мага хутчэй склiкаць свой зезд i прыняць такое ж рашэнне. Тлумачыцца гэта вельмi складанымi адносiнамi з Польшчай. Яны яшчэ больш пагоршылiся пасля таго, як у студзенi 1919 г. камандуючы абяднанымi Boйскамi краiн Антанты маршал Фош аддаСЮ загад, у якiм ад германскага камандавання патрабавалася забяспечыць свабодны пропуск польскiх войск у Гродна i далей на усход. Гэта не магло не хваляваць урад Беларусi. ЦБК БССР прапанаваСЮ ураду Ю.Пiлсудскага правеii мiрныя перагаворы. Але польскi урад прапанову не прыняу. Такую ж пазiцыю польскi урад заняу i у адносiнах да Лiтвы. Урад Пiлсудскага прэтэндавау на добрую палову тэрыторьп Лiтвы i Беларусi, уключаючы Вiльню i Miнск. У складаных умовах ЦК РКП(б) лiчыСЮ неабходным захаваць Mip, а калi не удаiа, то трэба веii барацьбу з ворагам. Таму i патрабавалiся абяднаныя сiлы дзвюх дзяржау.
Рашэнне ЦК РКП(б) аб утварэнш Лiтбела з першых дзён стала жорстка праводзiцца у жыццё. У Miнск накiроСЮваецца прадстаСЮнiк ЦК РКП(б) А.РЖофе, якому было ?/p>