Утварэнне Вялiкага княства ЛiтоСЮскага
Информация - История
Другие материалы по предмету История
МРЖНРЖСТЭРСТВА АДУКАЦЫРЖ РЭСПУБЛРЖКРЖ БЕЛАРУСЬ
УА БЕЛАРУСКРЖ ДЗЯРЖАРОНЫ ЭКАНАМРЖЧНЫ УНРЖВЕРСРЖТЭТ
Кафедра эканамiчнай гiсторыi
РЭФЕРАТ
па дыiыплiне: Гiсторыя Беларусi
на тэму: Утварэнне Вялiкага княства ЛiтоСЮскага
Студэнтка
УЭФ, 1-ы курс, ДЭТ-1 ( ) В.В.Кулага
ПраверыСЮ ( ) Ф.В.ГарбачоСЮ
Мiнск 2011
Змест працы
Уводзiны
1. Назва i тытул
2. Прычыны СЮтварэння ВКЛ
3. ДзяржаСЮны i палiтычны лад ВКЛ
4. Адмiнiстрацыйна-тэрытарыяльны падзел
5. Сiмволiка ВКЛ
Выннiк
Спiс лiтаратуры
Уводзiны
Вялiкае княства ЛiтоСЮскае XV - XVI стст. - гэта калыска беларускай дзяржаСЮнаii i меiа, дзе фармiравалася беларуская народнаiь. У феадальным грамадстве ВКЛ дадзенага перыяду праходзiСЮ працэс станаСЮлення i развiцця СЮсiх сiстэм дзяржаСЮнай улады i кiравання, пачынаючы з прадстаСЮнiчых устаноСЮ сойма i да выдання трох статутаСЮ ВКЛ 1529, 1566, 1588 гг.
Гiсторыя беларускага сярэднявечча займае вельмi знатны раздзел ойчыннай гiсторыi краiны. Гэты перыяд часу характарызуется гасподствам феадальных канфлiктаСЮ, рэлiгiйнай нецярпiмаiю, аднак, менавiта СЮ гэты час на тэрыторыi ВКЛ узнiкла сiстэма саслоСЮна-прадстаСЮнiчых органаСЮ улады, шырокае развiццё атрымала заканадаСЮства страны, распаСЮсюдзiлiся рамёствы, значнае развiццё атрымала эканомiка дзяржавы.
У працы разглядаюцаа пытаннi аб адмiнiстрацыйна-тэрытарыяльным падзеле ВКЛ, палiтычнае становiшыа княства, органы кiравання дзяржавы, атрыбуты улады, роля сойма, веча i iншых устаноСЮ, а так сама прадумовы, прычыны i працэс фармiравання беларускай дзяржаСЮнаii.
1.Назва i тытул
Назва Вялiкага Княства i тытул гаспадара змяняСЮся з цягам часу СЮ залежнаii ад ягоных межаСЮ i дзяржаСЮнай будовы.
У сяр. XIII - пач. XIV стст. дзяржава называлася толькi Лiтвой. Так, у грамаце вялiкага князя МiндоСЮга (1254) ён значыцца каралём Лiтвы. Па далучэннi да Вялiкага Княства ЛiтоСЮскага КiеСЮскай i iншых украiнскiх зямель гаспадар называСЮся кароль лiцьвiнаСЮ i многiх русiнаСЮ (у той час Русью называлi РОкраiну, а Лiтвой - цяперашнюю Беларусь). Па далучэннi часткi Латвii вялiкi князь Гедымiн пачаСЮ называцца кароль лiцьвiнаСЮ i русiнаСЮ, валадар i князь Зэмгалii. Па далучэньнi Жамойцi (сучаснай цэнтральнай i заходняй Летувы) у сяр. XV ст. вялiкi князь тытулуецца як великий князь... всее Литовское земли и Жомойтское и многих Руских земель. У Статуце 1529 году значылася Права писаныя даны панству Великому князьству Литовскому, Рускому, Жомойтскому и иныя через наяснейшого пана Жикгимонта, з Божее милости короля полского, великого князя литовского, руского, пруского, жомойтского, мазовецкого и иных.
Аднак па складаннi Люблiнскай унii (1569) i далучэннi РОкраiны да Польшчы краiна пачала звацца толькi Вялiкiм Княствам ЛiтоСЮскiм, хоць сам гаспадар працягваСЮ тытулявацца вялiкiм князем лiтоСЮскiм, рускiм, прускiм, жамойцкiм, мазавецкiм, а пасьля далучэньня СЮ 1561 годзе РЖнфлянтаСЮ - i iнфлянцкiм.
У афiцыйных дакумэнтах для пазначэння дзяржавы выкарыстоСЮвалiся назвы: Вялiкае Княства ЛiтоСЮскае, гаспадарства, панства, Рэч Паспалiтая; апошняя СЮжывалася як пры пазначэньнi толькi Княства, так i супольнай з Польшчай канфэдэратыСЮнай дзяржавы. У ХРЖРЖРЖ ст. у ЕСЮропе пачала складвацца новая дзяржава. - Вялiкае княства ЛiтоСЮскае, Рускае i Жамойцкае (ВКЛ), якое абднала вялiкi абшар славяiнскiх зямель.
2. Прычыны утварэння ВКЛ
Неабходна звярнуць увагу на прычыны яго СЮтварэння.
Рост прадукцыйных сiл, умацаванне феадальных вытворчых адносiн выклiкалi павелiчэнне грамадскага падзелу працы, што СЮ сваю чаргу садзейнiчала развiццю гандлю i лiквiдацыi адасобленаii дробных дзяржаСЮ-княстваСЮ, злiццю iх у больш буйныя дзяржавы.
. Раздробленым княствам з паСЮдневага СЮсходу пагражалi мангола-татары, з паСЮночнага захаду - крыжакi. У гэтых умовах унутрыпалiтычныя супярэчнаii адыходзiлi на другi план перад пагрозай знiшчэння. РЖдэя кансалiдацыi набывала больш i больш прыхiльнiкаСЮ, станавiлася звышактуальнай. Тыя 20 удзельных княстваСЮ, што iснавалi на тэрыторыi Беларусi СЮ XIРЖРЖ ст., шукалi СЮсе больш цеснага кантакту як у эканамiчнай, так i палiтычнай сферах.
. Наваградская зямля разам з суседнiмi ей лiтоСЮскiмi стала ядром зараджэння новай дзяржавы СЮ верхнiм i сярэднiм Панямоннi, якая атрымала назву ЛiтоСЮскае княства. РЖснуе думка, што СЮ ХРЖ-ХРЖРЖ ст.ст. лiтоСЮцамi, або лiтвiнамi, называлiся славяне, якiя. жылi СЮ цэнтры Беларусi. Першы князь гэтага дзяржаСЮнага СЮтварэння - МiндоСЮг зрабiСЮ Наваградак сталiцай краiны.
На працягу ХРЖРЖРЖ-ХРЖV ст.ст. у склад княства СЮвайшлi СЮкраiнскiя i некаторыя рускiя землi; а СЮ ХV ст. яго тэрыторыя складала 900 тыс. кв.км. Шляхi СЮваходжання беларускiх зямель у склад ЛiтоСЮскай дзяржавы былi розныя, але яны мелi пад сабой дабравольна-дагаварную аснову. Сучасныя заходнiя этнiчна лiтоСЮскiя землi канчаткова далучылiся СЮ першай палове ХV ст. Да гэтага часу дзяржаСЮнае СЮтварэнне называлася Вялiкiм княствам ЛiтоСЮскiм i Рускiм, а пазней - Жамойцкiм i iншых зямель.
3. ДзяржаСЮны i палiтычны лад ВКЛ
ДзяржаСЮны лад ВКЛ характэрызаваСЮся дзяленнем яго на дзве часткi: цэнтральную (галоСЮную) i землi мяжуючыя ("прыслухоСЮваючыя").
Да ХV ст. адносiны памiж цэнтрам i мяжуючымi землямi будавалiся па асабiстай залежна