Информация по предмету Литература
-
- 2581.
Якоб Вассерман
Другое Литература Этой характерной концепцией отмечено все творчество В. Выражая социальную неудовлетворенность мелкобуржуазного класса, В. сосредоточивает свое внимание на обстоятельствах морального кризиса, показывает, как герои-одиночки, сталкиваясь с враждебной средой, падают в неравной борьбе им приходится утешаться только внутренним самоуглублением, только моральным своим превосходством над косной, но побеждающей их средой. Эту концепцию мы встречаем в «Истории молодой Ренаты Фукс» (Die Geschichte der jungen Renate Fuchs, 1900) романе о женщине, стряхнувшей с себя власть мертвых традиций, о женщине, зачавшей «дитя лучших времен»; в романе «Молох» (Moloch, 1903) о крестьянине, которого победил лживый и уродливый город; в романе «Каспар Гаузер» (Caspar Hauser, 1908) представляющем обработку легенды, имеющем своей целью показать, как идеальный человек падает, сраженный в столкновении с «грубой» расхлябанной действительностью; в романе «Человечек с гусями» (Das Gänsemännchen, 1915) рассказывающем о том, как художник, попытавшийся мыслить независимо, был затравлен косной мещанской средой; в романе «Христиан Ваншаффе» (Christian Wahnschaffe, 1919) повторяющем все ту же традиционную и, в конце концов, чрезвычайно однообразную схему, ничем ее не дополняя, хотя в годы, когда писался этот монументальный, вернее пухлый (многословие отличительная черта В.) роман, над Германией пронеслись бури войны и революции. Перед нами художник - романтик, отталкивающийся от действительности, как от стихии ему враждебной, создающий в своем творчестве некую иллюзорную надстройку над действительностью. Проза В. отличается приподнятостью своего тона, она всегда патетична. Тщетным исканиям своих героев, борьбе, в которой они обречены быть побежденными, художник придает высший, почти мистический смысл, он рассказывает о них, как о мучениках и святых, отсюда подчеркнутая выспренность произведений Вассермана. Очень умело В. сочетает романтическое содержание своих вещей со вкусами и требованиями широкого мещанского читателя. В. один из популярнейших и наиболее широко читаемых писателей современной Германии. Он прекрасно владеет секретом массовой продукции. Он излагает свою стандартизованную концепцию, находящую живой отклик в среде мелкобуржуазного потребителя, с достаточной популярностью, ни разу не углубляя ее до остроты подлинного социального конфликта, обильно сдабривая свои произведения экзотикой всякого свойства (особенно экзотикой психологической). Его творчество имеет своей почвой явственно различимые социальные противоречия, но в сущности художник работает не для того, чтобы вскрыть и обнажить эти противоречия, а для того, чтобы их завуалировать. Он любит оставаться на грани между социальным романом и пестрой романтической безделушкой. От конкретных социальных проблем, которые ставятся жизнью, он отвлекается в сторону общих и поэтому обеспложенных, хотя и очень красочно сделанных изображений. Последние произведения В. составляют цикл «Поворотный круг» (Der Wendekreis); сюда входят следующие романы: роман, давший название всему циклу, 1920; «Три ступени Оберлина» (Oberlins drei Stufen, 1922); «Ульрика Войтих» (Ulrike Vojtich, 1923); «Фабер или потерянные годы» (Faber oder die verlorenen Jahre, 1924). Задача этого цикла дать новые варианты «вечной темы» В. Материал на этот раз художник берет из жизни послевоенной Германии, но основная концепция остается неизменной: перед нами Фабер, взыскующий новой жизни, или Ульрика, вступающая в бесплодную борьбу с миром мертвых традиций, все это ближайшие родственники прежних героев В. В романе «Лаудин и его семья» (Laudin und die Seinen, 1927) В. неудачно пытается дать реалистический бытовой роман на тему о кризисе буржуазной семьи. Он попытался оторваться от своего романтического стандарта, но потерпел очевидное поражение. Этот романтик, работающий на массовый рынок, немыслим вне строго установленного стандарта. Крайне «стандартны» и его последние романы «Золото Кахамалки» (Das Gold von Caxamalca, 1928) и «Колумб» (Columbus, oder Don-Quichote des Ozeans, 1929), авантюрно-исторического типа. В 1921 В. опубликовал свою автобиографию исповедь «Мой путь как немца и еврея» (Mein Weg als Deutscher und Jude, Berlin, 1922).
- 2581.
Якоб Вассерман
-
- 2582.
Яков Полонский
Другое Литература В противовес усадебным поэтам, возводившим в перл создания крепостнический «рай», П. задыхался в тесных рамках этого «рая» и рвался из него в «жизнь, подымающую вой». П. 60-х гг. это певец «возмущенной стихии», «пораженной свободы» (см. стихи в альбом К. Ш.), пламенный бард «царства науки», которая «миру, как вечное солнце, сияет». Он славит строителя Вавилонской башни Немврода как борца за прогресс, за обуздание темной стихии, за подчинение ее разумной воле человека. В противовес официозной концепции в своей исторической поэзии 6070-х гг. П. обличал мрачное кровавое прошлое дореформенной Руси. Парадной героике «северной Пальмиры», «боевой музыке» петровских баталий он противопоставлял реальную картину загубленных мужицких жизней («Миазм»). В стихах «Хандра и сон Ломоносова» он показал трагическую фигуру одиночки-просветителя, фигуру, не имеющую ничего общего с трафаретным образом напудренного академика, сподвижника царей, канонизованного официальной легендой. П. приветствовал Шиллера, чествуя в юбилее вольнолюбивого германского поэта столетие пробудившейся гуманистической мысли третьего сословия. Он окружил ореолом французскую революцию 1789 («Шиньон»), но гильотина, якобинская диктатура, кровавые плебейские «эксцессы», разумеется, внушали ему отвращение и ужас («У сатаны»).
- 2582.
Яков Полонский
-
- 2583.
Якуб Колас - вялікі пясняр беларускага народа
Другое Литература Акрамя Кастуся ў сям'і Міцкевічаў расло яшчэ сямёра дзяцей (чатыры браты і тры сястры). Дзіцячыя гады будучага пісьменніка прайшлі ў лесніковых сядзібах Ласток (Сухошчына), Альбуць, што недалёка ад в. Мікалаеўшчына, адкуль бацькі былі родам. У 18921894 гг. Я.Колас вучыўся ў Мікалаеўшчынскім народным вучылішчы. У дзяцінстве захапляўся байкамі І.Крылова, вершамі А.Пушкіна, М.Лермантава, В.Жукоўскага, апавяданнямі М.Гогаля, казкамі і апавяданнямі Л.Талстога, вершамі на беларускай мове Янкі Лучыны (у рукапісе). Любоў да кніг прывіў яму дзядзька Антось. У 1898 г. Я. Колас паступіў у Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю, якую скончыў у 1902 г. У юнацкія гады напісаў паэмы «У кастра» і «Страх», тэксты якіх не захаваліся. Рабіў запісы вуснай народнай творчасці. Вялікі ўплыў на будучага паэта аказаў выкладчык семінарыі А.Кудрынскі, які ўхваліў яго першыя вершы. Пасля сканчэння вучобы Я.Колас працаваў настаўнікам Люсінскага народнага вучылішча Пінскага пав. Мінскай губ. (цяпер Ганцавіцкі р-н Брэсцкай вобл.). З 1903 г. ён настаўнічаў у в. Пінкавічы Пінскага пав. (цяпер Пінскі р-н), вёў рэвалюцыйную работу сярод сялян. За ўдзел у рэвалюцыйнай прапагандае (1906) «у парадку пакарання» пераведзены з Пінкавіцкага ў Верхменскае народнае вучылішча Ігуменскага пав. Мінскай губ. (цяпер Смалявіцкі р-н Мінскай вобл.). У ліпені 1906 г. у в. Мікалаеўшчына адбыўся нелегальны настаўніцкі з'езд. За актыўны ўдзел у ім і наогул за рэвалюцыйную работу Я.Колас быў пазбаўлены права працаваць настаўнікам. Пачалося следства. Зіму (19061907) жыў у леснічоўцы Смалярня, дзе нелегальна адкрыў прыватную школу. Пачаў складаць вучэбны дапаможнік «Другое чытанне для дзяцей беларусаў». 1 верасня 1906 г. у газеце «Наша ніва» быў надрукаваны першы верш Я.Коласа «Наш родны край». На працягу шасці тыдняў 1907 г. ён быў загадчыкам літаратурнага аддзела газеты «Наша ніва», але паводле загада паліцыі пакінуў Вільню. Восенню 1907 г. зноў прыязджаў у Вільню, а ў снежні таго ж года зрабіў падарожжа ў Пецярбург, каб наладзіць асабістыя сувязі з пісьменнікамі і культурнымі дзеячамі Расіі. У 1908 г. Я.Колас быў асуджаны ўладамі да трох гадоў турэмнага зняволення. Пакаранне адбываў у Мінскім астрозе. У 1909 г. у выдавецтве «Загляне сонца і ў наша ваконца» (Пецярбург) выйшла першая яго кніга «Другое чытанне для дзяцей беларусаў», а ў 1910 г. першы зборнік вершаў «Песні жальбы». У 1911 г. Я.Колас пачаў пісаць паэму «Новая зямля». Тады ж нарадзілася і задума паэмы «Сымон-музыка». Пасля выхаду з турмы ў верасні 1911 г. пісьменнік жыў, перабіваючыся часовымі настаўніцкімі заробкамі. У 1912 г. атрымаў пасведчанне аб дабранадзейнасці і быў прызначаны настаўнікам на Піншчыну. У жніўні 1912 г. на хутары Смольня, каля в. Мікалаеўшчына, адбылася першая сустрэча Я.Коласа і Я.Купалы. Шчырае іх сяброўства захавалася на ўсё жыццё. У чэрвені 1913 г. Я.Колас ажаніўся з настаўніцай пінскай чыгуначнай школы Марыяй Дзмітрыеўнай Каменскай. У пачатку першай сусветнай вайны ён разам з сям'ёй эвакуіраваўся ў Маскоўскую губ. Настаўнічаў. Восенню 1915 г. мабілізаваны ў армію, знаходзіўся ў Маскве. Пасля сканчэння Аляксандраўскага ваеннага вучылішча ў званні прапаршчыка служыў у запасным палку ў г. Пярмі, дзе ў пачатку 1917 г. атрымаў чын падпаручніка. Летам 1917 г. накіраваны на Румынскі фронт. Кастрычніцкую рэвалюцыю сустрэў у г. Абаяні Курскай губ., дзе знаходзілася яго жонка Марыя Дзмітрыеўна. Паводле дэкрэта Савецкай улады ў 1918 г. Я.Колас як настаўнік вызвалены ад вайсковай службы. Педагагічную дзейнасць працягваў на Куршчыне. У 1921 г. паводле выкліку ўрада БССР Я.Колас вярнуўся ў Мінск, працаваў у Навукова-тэрміналагічнай камісіі Народнага камісарыята асветы (НКА), а з 1922 у літаратурнай камісіі па збіранні вуснай народнай творчасці Інстытута беларускай культуры. Выкладаў у Беларускім педагагічным тэхнікуме. Па даручэнні Наркамата асветы БССР чытаў лекцыі па граматыцы і методыцы выкладання беларускай мовы на настаўніцкіх педагагічных курсах у Слуцку (1923). У тым жа годзе зацверджаны выкладчыкам беларускай мовы БДУ. Нягледзячы на такое прызнанне, у 1925 г. у яго быў праведзены вобыск, а затым і допыт у сувязі з т.зв. «лістападаўскай справай» на Случчыне. У кастрычніку 1926 г. у сувязі са святкаваннем 20-годдзя творчай дзейнасці Я. Коласу было нададзена званне народнага паэта. У студзені 1929 г. ён стаў членам Прэзідыума і віцэ-прэзідэнтам АН БССР, створанай на базе Інстытута беларускай культуры. Прымаў удзел у рабоце Першага Усебеларускага з'езда савецкіх пісьменнікаў і Першага з'езда савецкіх пісьменнікаў, дзе яго абралі ў кіруючыя органы СП БССР і СССР не без супраціўлення ўлад (для таго, каб Я.Колас быў выбраны дэлегатам, а затым і членам прэзідыума 1-га з'езда СП СССР, спатрэбілася заступніцтва М.Горкага і рэдактара «Известий» І.Гронскага). Як грамадскі дзеяч у складзе дэлегацыі СССР выязджаў у 1935 г. у Парыж на Сусветны кангрэс абароны культуры, дзе выступіў з прамовай. У 30-я гады вульгарызатарская крытыка беспадстаўна абвінаваціла Я.Коласа ў нацдэмаўшчыне, у прапагандзе ідэй бяскласавасці беларускай нацыі, знаходзіла ў яго творах ідэалізацыю кулацтва, хутарской гаспадаркі, апяванне месіянскай ролі інтэлігенцыі. На Я.Коласа і Я.Купалу былі заведзены справы на арышт у 1937 г. Іх выклікалі на допыты. 6 лютага 1938 г. у доме Я.Коласа шукалі зброю, пісьменніка прымусілі ўзняць рукі і стаць тварам да сцяны. Пагражаў арышт. Але пасля сустрэчы першага сакратара ЦК КП(б)Б П.Панамарэнкі і І.Сталіна пытанне аб арышце было знята. У пачатку Вялікай Айчыннай вайны Я.Колас пераехаў з Мінска ў Клязьму, а ў жніўні 1941 г. у Ташкент. У ліпені 1941 г. быў надрукаваны зварот Я.Купалы і Я.Коласа «Беларускаму народу», у якім прагучаў заклік да змагання супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў. У час вайны Я.Колас займаўся творчай, навуковай і грамадскай працай: удзельнічаў у рабоце АН БССР, Усеславянскага антыфашысцкага камітэта (Масква), сустракаўся з воінамі Савецкай арміі, партызанамі, выступаў з публіцыстычнымі артыкуламі ў перыядычным друку, па радыё. Пасля вайны ён вярнуўся ў Мінск, вёў вялікую грамадскую і навукова-арганізацыйную работу. Памёр Я. Колас 13 жніўня 1956 г. Пахаваны ў Мінску на Вайсковых могілках.
- 2583.
Якуб Колас - вялікі пясняр беларускага народа
-
- 2584.
Ян Дидерик Ван-дер-Ваальс
Другое Литература Уравнение Ван-дер-Ваальса значительно прояснило обнаруженное ранее существование критической температуры, различной для разных газов, выше которой газ, независимо от величины давления, нельзя было перевести в жидкое состояние. Критическая температура связана с критическим объемом и критическим давлением, которые вместе определяют критическую точку, совокупность специальных значений температуры, давления и объема, при которых нет видимой грани между газом и жидкостью: при этих условиях оба состояния примерно одинаковы, резкого перехода между ними нет. Ван-дер-Ваальс использовал критическую точку для того, чтобы вывести уравнение, в котором переменные температура, давление и объем выражаются через их значения в критической точке. В результате получилось универсальное соотношение, применимое ко всем газам и зависящее в каждом случае только от критической температуры, давления и объема, а не от природы газа.
- 2584.
Ян Дидерик Ван-дер-Ваальс
-
- 2585.
Янка Маўр — "бацька" беларускай дзіцячай літаратуры
Другое Литература Эвалюцыя жанру прыгодніцкай аповесці прасочваецца і ў «ТВТ» (1934), своеасаблівай сярод іншых тагачасных аповесцей, такіх, як «Міколка-паравоз» М. Лынькова, «Патрык-завадатар» Ф. Шынклера, «Жэнька» М. Багуна, «Перамога» А. Якімовіча і інш Гэта была цікавая спроба сінтэзу рэалістычна-бытавой і прыгодніцкай аповесці. «ТВТ» атрымала першую прэмію на ўсебеларускім конкурсе дзіцячай кнігі, пасля чаго ёю, паводле сведчання самога аўтара, зацікавіўся М. Горкі Па яго просьбе Маўр тэрмінова пераклаў рукапіс аповесці на рускую мову і выслаў яму. Гэта было напярэдадні I з'езда пісьменнікаў СССР, С. Маршак у сваім дакладзе «Аб вялікай літаратуры для маленькіх», гаворачы аб дасягненнях літаратуры, сярод іншых адзначыў і «значную школьную аповесць, напісаную ў Беларусі». Мастацкая навізна гэтай гумарыстычнай і займальнай аповесці заключалася перш за ўсё ў тым, што так званая тэма працоўнага выхавання загучала натуральна дзякуючы жыватворнаму духу гульні, па законах якой і створана таямнічае, загадкавае Таварыства ваяўнічых тэхнікаў. Навізна твора не вычэрпваецца стыхіяй гульні, якая ў ім пануе. Важна тое, што гульня заснавана на поўным даверы да дзяцей («ачкі» ж запісваюцца «на слова»), што ініцыятыва яе ідзе ад іх саміх, знізу, а гэта, дарэчы, і спалохала чыноўнікаў-выхавацеляў, якія схільны былі прыпісваць пісьменніку «авангардызм». Педагагічнае начальства аднеслася да аповесці з падазронасцю, бо «Таварыства ваяўнічых тэхнікаў» арганізацыя не статутная. «Навошта арганізацыя ў арганізацыі?» абураліся міністэрскія чыноўнікі. «Ці ёсць патрэба ў стварэнні нейкіх розных таварыстваў і каманд, калі дзейнасць школьнікаў павінна рэгламентавацца «Правіламі паводзін вучняў?» разважалі яны. Менавіта гэтыя перасцярогі і забароны з боку адказных за выхаванне ўстаноў і прыпынілі рух «тэвэтэтаўцаў», які пачаў было разгортвацца пасля вайны ў многіх гарадах Беларусі і былога Савецкага Саюза у Брэсце, Пінску, Кобрыне, Калініградзе, Іванаве, Стаўропалі, Петразаводску, Элекманары (Алтайскі край). «ТВТ» было адкрытым выклікам афіцыйнай нарматыўнай педагогіцы, бо барацьба за незалежнасць, якую абвясцілі «тэвэтэтаўцы», гэта шлях да здабывання ўнутранай свабоды, сцвярджэнне юнымі сваёй самастойнасці і чалавечай годнасці. У арыентацыі пісьменніка на самадзейнасць, на ўласную ініцыятыву дзяцей, на выкарыстанне гульні як формы іх дзейнасці і падключэння да жыцця з яго «грубай прозай» «ТВТ» «прыкметна пераклікаецца з гайдараўскім «Цімурам і яго камандай». На гэтай падставе рэтраграды, якія не прынялі «ТВТ», папракалі аўтара ў перайманні Гайдара. Аднак аповесць «Цімур і яго каманда» напісана на 6 год пазней за «ТВТ». Пераклічка твораў сведчыць аб блізкасці шляхоў, якімі ішлі пісьменнікі. Абодва яны, кожны па-свойму, сваімі спецыфічнымі сродкамі маляўнічасці давалі ўрок нестандартнага, нестэрэатыпнага падыходу да самавызначэння і самасцвярджэння юнай асобы. I Янка Маўр тут быў першы.
- 2585.
Янка Маўр — "бацька" беларускай дзіцячай літаратуры
-
- 2586.
Японская литература
Другое Литература По мере того, как росла слава Басё, к нему стали стекаться ученики всех званий, где бы он не жил, где бы ни останавливался в своих странствиях. К концу жизни у него было множество учеников по всей Японии. Но школа Басё не была просто школой мастера и смиренно внимающих ему учеников, обычной для того времени. Напротив, Басё, сам находившийся в непрерывном духовном движении, поощрял приходивших к нему на поиски собственного пути. Сёфу (стиль Басё), или истинный стиль в поэзии хокку, рождался в спорах. Это споры людей, преданных своему высокому ремеслу. Вот почему из школы Басё вышло столько талатливых поэтов. Бонтё, Кёрай, Дзёсо, Рансэцу, Сико и другие - их имена не теряются в мощном свете поэзии Басё. Каждый обладал своим почерком, подчас весьма отличным от почерка учителя. Таков один из первых его учеников, его старинный друг Такараи Кикаку, образованнейший эдосский житель, беспечный гуляка, воспевший улицы и богатые торговые лавки родного города, изысканный, тонкий поэт природы.
- 2586.
Японская литература
-
- 2587.
Ятаро Ивасаки
Другое Литература После убийства в 1881 г. Т. Окубо другой покровитель Я. Ивасаки, С. Окума, лишился политического влияния. В тот же период другое крупное дзайбацу, Mitsui, привлекло на свою сторону Еиши Сибусава (влиятельного лидера делового мира) и Яхиро Синагава (высокопоставленного чиновника, поддержанного ведущей политической группировкой Сакхо, ставленника кланов Сацума и Хошу). В результате компания Kyodo Unyu Kaisha выступила против монополизма Mitsubishi и начала против нее ценовую войну. В разгар этой схватки Я. Ивасаки умер. В конце концов обе стороны пришли к компромиссному решению, который, однако, был выгоден Mitsubishi, так как она еще имела ресурсы для продолжения борьбы. В сентябре 1885 г. в результате слияния обеих фирм была образована новая компания, получившая название Nihon Yusen. Незадолго до этого Mitsubishi сместила основной акцент своей деятельности с морских грузоперевозок на добычу угля и меди, страхование жизни и грузов, отправляемых морским путем, судостроение, банковскую деятельность и предоставление складских услуг. Новый бизнес Mitsubishi по-прежнему был тесно связан с морскими грузоперевозками. Например, для всех грузоотправителей обязательным было страхование товаров, поэтому выглядело вполне логичным, что Я. Ивасаки создал компанию по страхованию отправляемых морем грузов Tokyo Kaijo Hoken Kaisha. Хотя эта компания начиная с 1878 г. развивалась благодаря поддержке Сибузавы и некоторых представителей дворянства, ее крупнейшим акционером был Я. Ивасаки. Использование системы обменного кредита, разработанной в период борьбы с Р&О, положило начало банковской деятельности Mitsubishi. В 1881 г., собираясь организовать продажу угля судоходным компаниям, Mitsubishi решила приобрести широко известную шахту Такашима у Сохиро Гото, чья дочь была замужем за Яносуке. Впоследствии эта шахта оказалась очень рентабельной. Однако такая диверсификация стала активно практиковаться лишь при Яносуке, хотя первые шаги в этом направлении сделал Ятаро Ивасаки.
- 2587.
Ятаро Ивасаки