Институт возмещения вреда, причиненного незаконными действиями органов, ведущих уголовный процесс: проблемы теории и практики 12. 00. 09 уголовный процесс; криминалистика и судебная экспертиза; оперативно-розыскная деятельность
Вид материала | Закон |
СодержаниеСписок использованных источников Kaіrat Е. Ismagulov |
- Проблемы теории и практики выявления и расследования преступлений, связанных с профессиональной, 753.11kb.
- Процессуальные, нравственные и психологические проблемы криминалистической тактики, 935.97kb.
- Теоретические и практические аспекты криминалистического исследования охотничьего огнестрельного, 513.05kb.
- Теоретические и практические основы раскрытия и расследования преступлений, совершённых, 539kb.
- Учебно-методический комплекс по научной специальности 12. 00. 09 Уголовный процесс,, 713.94kb.
- Институт обжалования на досудебных стадиях уголовного процесса, 456.32kb.
- Формирование коллегии присяжных заседателей (теоретические и практические проблемы), 415.33kb.
- Современные проблемы процесса доказывания в российском уголовном судопроизводстве, 249.26kb.
- Теоретические, правовые и организационно-управленческие проблемы оперативно-розыскной, 600.03kb.
- Уголовных дел, 774.8kb.
Список использованных источников
- Миролюбов Н.И. Реабилитация как специальный правовой институт. – Казань, 1902. – 232 с.
- Казиев Э.К. Перспективы развития уголовного и уголовно-процессуального законодательства // Современная правовая политика: проблемы и тенденции ее развития: мат-лы Междунар. науч.-практ. конф. – Павлодар: Павлодарский юридический колледж КУИС МЮ Республики Казахстан, 2009. – С. 116-120.
- Дубровин В.В. Регулирование вопросов возмещения вреда, причиненного преступлением, в международно-правовых документах Организации Объединенных Наций // Международное уголовное право и международная юстиция. – М., 2009. – №1. – С. 30-34.
- Толеубекова Б.Х. Уголовно-процессуальное право Республики Казахстан. Общая часть. – Алматы: Баспа, 1998. – 432 с.
- Бачурин С.Н. Устранение последствий морального вреда в уголовном судопроизводстве Республики Казахстан: дисс. … канд. юрид. наук. – Караганда, 2006. – 163 с.
Список опубликованных работ по теме диссертации
- Реабилитация – восстановление гарантированных Конституцией Республики Казахстан прав и свобод граждан // Развитие институтов демократии в Республике Казахстан в свете Конституционной реформы 2007 года: мат-лы Междунар. науч.-практ. конф. – Алматы: КазНПУ им. Абая, 2008. – С. 17-21.
- Материальный ущерб, причиненный незаконными действиями органов, ведущих уголовный процесс // Роль науки в повышении эффективности деятельности правоохранительных органов: мат-лы Междунар. науч.-практ. конф. – Алматы: Академия МВД Республики Казахстан, 2008. – С. 312-31.
- Правовые гарантии в уголовно–процессуальном законодательстве // Вестник Университета им. Д.А. Кунаева. – Алматы, 2008. – № 3. – С. 35-40.
- К вопросам о возмещении морального вреда, причиненного в результате незаконных действий органа, ведущего уголовный процесс // Казахстанский журнал международного права. – Алматы, 2008. – №3. – С. 47-53.
- Возникновение идеи возмещения ущерба оправданным гражданам и ее воплощение в праве зарубежных стран (ХVII в. – начало ХХ в.) // Современные проблемы и тенденции развития уголовного права, криминологии и уголовно-исполнительного права: мат-лы Междунар. науч.-практ. конф. – Караганда: Карагандинский юридический институт МВД Республики Казахстан, 2009. – С. 125-127.
- Лица, имеющие право на возмещение морального вреда, причинённого в результате незаконных действий органа, ведущего уголовный процесс // Казахстанский журнал международного права. – Алматы, 2009. – №2 (34) – С. 54-57.
Исмағұлов Қайрат Еслямқалиұлы
Бастаушы қылмыстық процесстiң органдардың заңсыз iс-қимыл келтiрiлген зиянды өтеуiн институт: теория және тәжiрибенiң мәселелерi
12.00.09 – қылмыстық процесс; криминалистика және соттық сараптама; жедел-iздестiру қызметi мамандығы бойынша заң ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесiн iзденуге ұсынылған диссертация авторефератының
Түйіні
Жұмыс органдардың заңсыз iс-қимылдарынан зиянды өтеудi институт және азаматтар, жәбiрленушiлердiң Ақтауының зерттеуi, бастаушы қылмыстық процесс арналған және қорғаудың қызметiнiң заңға сүйенген реттеудiң төңiрегiдегiн Қазақстанда диссертациялық деңгейдегi бiрiншi зерттеу болады қылмыстық процесстегi адам дұрыс айтады.
Зерттеулер объектпен ол заңсыз келтiрiлген зиянның орнын толтыруына азаматтары дұрыс айтуға iске асыруға қатысты қатынастарды әлеуметтiк-құқықтыларды болып тұрды.
Диссертациялық зерттеудің мақсаты бастаушы қылмыстық процесстiң теория және органдардың заңсыз iс-қимыл келтiрiлген зиянды өтеудi институттың тәжiрибесiнiң әбден жетiлдiруi бойынша ұсыныстар және ұсыныстардың өңдеуi болып тұрды.
Қорғауға келесі негiзгi ережелер шығарылады:
1. Әдiл қорғаудың нормасының заңға сүйенген жүйесiндегi ерекшелеу барлық қоғам мен мемлекет мүдделерiндегi азаматтары дұрыс айтады, сала жасау және жұмыс жасауға арналған оның үлкен саяси және заң мәнiмен заңға сүйенген мемлекеттiк шартталған.
Аралық әр түрлi нормативтiк пайда болатын құқық нормаларының қайшылықтары құтылуға үшiн - құқықтық акттермен келесi редакциядағы қылмыстық iс жүргiзу Ақтауының ұғымын Қазақстанның республиканың қылмыстық iс жүргiзу кодексi 7-шi бапты толықтыруға ұсынады: қылмыстық iс жүргiзу Ақтауы - бұл қылмыстық сот iсiн жүргiзуге тартуға дейiн анықтау, салдардың органдарының нәтижеде заңға сүйенген қатесi, тұлға бар болған бұрынғы құқық пен бостандықтарда қалпына келтiру өз қосатын прокуратуралар және соты (мүлiктiк, моралдiқ, физикалық) зиян келтiретiн азаматтың алдында мемлекеттiң актi сөзсiз.
2. Демократиялық заңға сүйенген мемлекет адамның мүдделерiнiң басымдылығын мақұлдайды және өкiмет және басқарудың барлық тетiктерiн нормалы жұмысқа әрбiр азаматтың алдында жауапты. Мемлекеттiң мiндет туралы ережесiмен Ия адамның бөлiмi және Қазақстанның республиканың Конституциясының азаматы қылмыстық жауапкершiлiкке заңсыз тартуы, бас бостандығынан айырумен, соттау келтiрiлген залал төлеуге толықтыруға осыған байланысты ұсынады.
3. Демек, қылмыстық қудалау зиянның онына келтiрудiң адам мен азаматтың құқық пен бостандықтарын заңсыз шектеу болып табылуға орындайтын органдардың заңсыз iс-қимылдары салдармен. Қазақстанның республиканың қылмыстық iс жүргiзу кодексi 7-шi бапты келесi редакциядағы зияны ұғым ашатын тармақпен толықтыруға ұсынады: зиянмен, физикалық немесе заңды тұлғаның бұзылу, жою, айыру, бұзушылық немесе (дербес, рухани) заттық және материалдық емес игiлiктердiң жоғалтуын түсiну керек.
4. Мүлiктiк, моралдiқ және физикалық зиянның ұғымдарының авторлық анықтауларын ұсынылады.
Мүлiктiк зиян - бастаушы қылмыстық процесс физикалық немесе органның заңсыз әрекет келтiрiлген (еңбекақы, зейнетақы, қолдан кеткен пайда, алынбаған дүние және тағы басқалар кәмпескеленген табыстар) заңды тұлғалар материалдық игiлiктердiң бұзылу, жою, айыру, бұзушылық, бұзу немесе жоғалтуы.
Моралдiқ зиян - бастаушы қылмыстық процесс физикалық немесе органның заңсыз iс-қимыл келтiрiлген (бар болмысымен және психикалық бейнеттер, түршiгу, жабырқаңқылық, ар, торығу, залалдылық, дискомфорт күйi, абырой, қадыр, iскерлiк атағы, дербес және отбасылық жасырын сыр тағы сол сияқтылар) заңды тұлғалар дербес мүлiк игiлiктердiң бұзылу, бұзушылық немесе жоғалтуы.
Физикалық зиян - бастаушы қылмыстық процесс органның заңсыз iс-қимылдары нәтижеде басқан зардаптар зиянды денсаулық және жеке тұлғаның өмiрлерiне: денсаулықтың бұзылуы, жарымжандықтың зақым, шабуылы және тұлғаның физикалық немесе психикалық денсаулық нашарлауға қатысты басқа зардаптар немесе өлiмнiң шабуылы.
5. Қылмыстық сот iсiн жүргiзудегi зиянды өтеудi институттың тиiмдiлiгiнiң жоғарылатулары мақсаттардағы 2-шi тармақты зиянның орнын толтыру құқығының мойындауын Қазақстанның республиканың қылмыстық iс жүргiзу кодексi 42-шi бапты оның келесi редакциясында айтылып толықтыруға ұсынады:
«…2. Бастаушы қылмыстық процесстiң қатенiң нәтижесiнде немесе органның терiс пайдалану келтiрiлген зиянының орнын толтыру құқығы тұлғаға түсiнiктемесi туралы, шығарылған iс жүргiзу жұмысының хаттамасындағы жазу iстелiнедi немесе жеке хаттама қорытынды жасалады».
6. Қабылданған халықаралық мiндеттемелер және халықаралық стандарттармен сәйкес бастаушы қылмыстық процесс, сонымен бiрге ұлттық заңның келтiруiне бастаушы қылмыстық процесстiң заңсыз қылмыстық қудалауға және органның заңсыз iс-қимыл келтiрiлген зиянды өтеу ұшыралған азаматтардың Ақтауы туралы Қазақстанның республиканың заңының қабылдануын ұсынылады.
Kaіrat Е. Ismagulov
Institute of compensation of the harm caused by illegal actions of bodies, conducting criminal trial: theory and practice problems
The resume
abstract of dissertation on competition of a scientific degree of the candidate of jurisprudence on a specialty 12.00.09 – criminal process; criminalistic and judicial expert; operative-search activity
Work is devoted research of institute of compensation of harm and rehabilitation of the citizens who have suffered from illegal actions of bodies, conducting criminal trial and is represented by the first research at dissertational level in Kazakhstan in the field of legal regulation of activity of protection of human rights in criminal trial.
Object of research were socially-legal relations, connected with realization of the rights of citizens on compensation of harm illegally caused to it.
The purpose of dissertational research was working out of offers and recommendations about perfection of the theory and practice of institute of compensation of the harm caused by illegal actions of bodies, conducting criminal trial.
The substantive provisions which are taken out on protection:
1. Allocation in legal system of norm of fair protection of the rights of citizens in interests of all society and the state, is caused by its huge political and legal value for creation and functioning of a legal political system.
To avoid collisions of norms the rights arising between various regulatory legal acts it is offered to add item 7 of the Criminally-remedial code of Republic Kazakhstan with concept of criminally-remedial rehabilitation of the following edition: criminally-remedial rehabilitation is an obligatory certificate of the state before the citizen to whom harm (property, moral, physical) as a result of a legal error of bodies of inquiry, a consequence, Office of Public Prosecutor and the court, including restoration in the former rights and freedom existing at the person, before involving in criminal legal proceedings is done.
2. The democratic lawful state recognizes a priority of interests of the person and is responsible before each citizen for normal work of all mechanisms of the power and management. The section II «the Person and the citizen» thereupon is offered to the Republic Kazakhstan Constitution to add with position about a state duty to indemnify a loss caused by illegal bringing to criminal liability, imprisonment, condemnation.
3. A consequence of illegal actions of the bodies which are carrying out criminal prosecution is illegal restriction of the rights and freedom of the person and the citizen, that is causing to it of harm. It is offered to item 7 of the Criminally-remedial code of Republic Kazakhstan to add with the point opening concept "harm" in the following edition: under «harm, it is necessary to understand damage, destruction, deprivation, infringement or loss material and non-material (personal, spiritual) the blessings of the physical or legal person.
4. Author's definitions of concepts of property, moral and physical harm are offered.
Property harm – damage, destruction, deprivation, infringement, damage or loss of material benefits of the physical or legal person (a salary, the pension, the missed benefit, the uncollected incomes, the confiscated property etc.), caused by wrongful actions of the body conducting criminal trial.
Moral harm – damage, infringement or loss of the personal non-property blessings of the physical or legal person (moral and mental sufferings, irritation, depression, shame, despair, ущербность, a discomfortable condition, honor, advantage, business reputation, personal and family secret, etc.), caused by illegal actions of the body conducting criminal trial.
Physical harm – unhealthy and lives of the physical person the consequences which have come out illegal actions of body, conducting criminal trial: health frustration, a mutilation, approach of physical inability and other consequences connected with deterioration of physical or mental health of the person, or death approach.
5. With a view of increase of efficiency of institute of compensation of harm in criminal legal proceedings it is offered to add item 42 of the Criminally-remedial code of Republic Kazakhstan «the Recognition of the right to harm compensation» with point 2 having stated it in the following edition:
«… 2. About an explanation to the person of the right to compensation of the harm caused as a result of an error or abusing of body, conducting criminal trial, entry in the report of made remedial action is made or the separate report» is made.
6. For achievement of the purpose of effective realization of institute of rehabilitation and compensation of the harm caused by bodies, conducting criminal trial, and also for reduction of the national legislation in conformity with the accepted international obligations and the international standards Republic Kazakhstan adoption of law «About rehabilitation of the citizens subjected to illegal criminal prosecution and compensation of harm, the body caused by illegal actions conducting criminal trial» is offered.
Исмагулов Кайрат Еслямкалиевич
Институт возмещения вреда, причиненного незаконными действиями органов, ведущих уголовный процесс: проблемы теории и практики
Подписано в печать 25.09.2010 г. Формат 60х80 1/16
Бумага «Multilaser». Печать «RISO»
Гарнитура «Taims». Обложка «Colorit»
Объем 1,5 п.л. Тираж 150 экз. Заказ №
Отпечатано в типографии «Әрекет-Print»
050036, г. Алматы, 12 мкр., д. 16, кв. 69. тел.: 221-84-55