Учебная программа для специальностей 1-24 01 01 Международное право/ 1-24 01 02 Правоведение

Вид материалаПрограмма

Содержание


Рассмотрена и рекомендована к утверждению в качестве рабочего варианта на заседании кафедры иностранных языков
Тлумачальная запіска
Задачы вывучэння дысцыпліны
Валодаць навыкамі
Змест навучальнага матэрыялу
Мова і соцыум
Беларуская мова і яе месца ў моўнай супольнасці свету
Гістарычныя этапы фарміравання і
Білінгвізм. Моўная інтэрферэнцыя
Фанетычная, марфалагічная і сінтаксічная спецыфіка
Беларускае маўленне. Маўленчая камунікацыя. Тэкст
Культура прафесійнага маўлення і яго камунікатыўныя якасці . Беларускі маўленчы этыкет.
Стылістычная дыферэнцыяцыя маўлення
Беларуская лексікалогія і лексікаграфія
Беларуская навуковая тэрміналогія
Тэрміналагічная лексіка
Навуковае маўленне
Афіцыйна-справавая сфера маўлення
Навучальна-метадычная карта для спецыяльнасцей 1-24 01 01 мiжнароднае права, 1-24 01 02 правазнауства (дзенная форма навучання)
Інфармацыйна-метадычныя матэрыялы па дысцыпліне
...
Полное содержание
Подобный материал:
Учреждение образования Федерации профсоюзов Беларуси

«Международный институт трудовых и социальных отношений»

УТВЕРЖДАЮ

Ректор учреждения образования

Федерации профсоюзов Беларуси

«Международный институт трудовых и социальных отношений»

______________ В.И. Толкачев

_____________ 2010г.

Регистрационный № УД- ___________/р.


Беларуская мова


Прафесійная лексіка

Учебная программа для специальностей

1-24 01 01 Международное право/

1-24 01 02 Правоведение


Факультет

юридический

Кафедра

иностранных языков

Курс

1




Семестр

1




Лекции

-




Практические/семинарские




занятия

32/32/8













Зачет

1 семестр

Всего аудиторных часов по




дисциплине

32/32/8




Всего часов по




дисциплине

50/50/50







Форма получения







высшего образования

очная/ заочная



Составила: Мытник Т.А.

2010г.


Учебная программа составлена на основе типовой программы «Белорусский язык. Профессиональная лексика» для высших учебных заведений неязыковых специальностей, утвержденной Министерством образования Республики Беларусь. Регистрационный № ТД CГ.015/тип от 02.09.2008.




Рассмотрена и рекомендована к утверждению в качестве рабочего варианта на заседании кафедры иностранных языков





« » _________ 2010 г. протокол № __





Заведующая кафедрой





____________________О.В.Шиманская





Одобрена и рекомендована к утверждению Научно-методическим Советом учреждения образования Федерации профсоюзов Беларуси «Международный институт трудовых и социальных отношений»






____________ 2010 г. Протокол №





Председатель





________________ В.И. Толкачёв




ТЛУМАЧАЛЬНАЯ ЗАПІСКА

    1. Мэта выкладання дысцыпліны:

- выпрацаваць і замацаваць практычныя ўменні і навыкі граматнага карыстання вуснай і пісьмовай мовай;

- пашыраць і ўзбагачаць прафесійны лексічны запас будучых спецыялістаў, выпрацаваць уменне практычнага карыстання тэрміналогіяй і прафесійнай лексікай па абранай спецыяльнасці;

- фарміраваць устаноўкі на практычнае ўкараненне атрыманых студэнтамі ведаў у іх прафесійнай дзейнасці і іншых сферах сацыяльнай актыўнасці.

Задачы вывучэння дысцыпліны:

У выніку вывучэння дысцыпліны студэнты павінны ведаць:

- ролю мовы і маўлення ў працэсе сацыяльных зносін;

- функцыі беларускай мовы як асноватворнага кампанента нацыянальнай культуры;

- месца і ролю беларускай мовы ў славянскай і еўрапейскай супольнасці народаў і моў;

- сістэму лексічных , граматычных і стылістычных сродкаў беларускай мовы;

- поўны набор прафесійнай лексікі;

- тэрміналагічныя слоўнікі і даведнікі па адпаведных сферах навукова-прафесійнай дзейнасці.

Валодаць навыкамі :

- эфектыўных маўленчых паводзін у розных сітуацыях прафесійных і справавых зносін;

- карыстання моўнымі сродкамі беларускай мовы ў практычнай дзейнасці;

- адэкватнага перакладу навуковых, спецыяльных і службовых тэкстаў з рускай мовы на беларускую і наадварот, улічваючы стылістычную прыналежнасць і асаблівасці лексіка-граматычнай будовы тэксту;

- кампрэсіі разгортвання навуковай інфармацыі, анатавання і рэферыравання прафесійна арыентаваных тэкстаў;

- адэкватнага ўспрымання тэкстаў прафесійнай накіраванасці і навуковай галіновай інфармацыі.


ЗМЕСТ НАВУЧАЛЬНАГА МАТЭРЫЯЛУ




п/п

Назва

раздзела, тэмы дысцыпліны

Змест у адпаведнасці з

тыпавой вучэбнай праграмай (вучэбнай праграмай)

1.

Мова і соцыум


Сутнасць мовы. Мова як грамадска-сацыяльная

з’ява. Сувязь мовы і грамадства. Функцыі мовы ў

грамадстве. Асноўныя гіпотэзы паходжання мовы.

Мова і іншыя сродкі камунікацыі.


2.

Беларуская мова і яе месца ў моўнай супольнасці свету


Агульная характарыстыка моў свету. Беларуская мова сярод іншых славянскіх моў. Беларуская нацыянальная мова і духоўная культура народа.


3.

Гістарычныя этапы фарміравання і

развіцця беларускай мовы


Агульнаўсходнеславянская мова (Х-ХІІІ стст) як

пачатак фарміравання мовы беларускай народнасці. Старажытнабеларуская мова (ХІV-ХVІІІ стст) ў перыяд Вялікага княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай.Утварэнне новай беларускай літаратурнай мовы (ХІХ-пач. ХХІ ст). Моўная палітыка Беларусі на сучасным этапе.


4.

Білінгвізм. Моўная інтэрферэнцыя


Паняцце білінгвізму, яго гістарычныя вытокі ў Беларусі. Асноўныя разнавіднасці і тыпы двухмоўя. Моўная інтэрферэнцыя і яе віды. Праблема моўнай трасянкі.


5.

Фанетычная, марфалагічная і сінтаксічная спецыфіка

беларускай мовы


Фанетычныя асаблівасці беларускай мовы. Марфалагічныя асаблівасці беларускай мовы. Сінтаксічныя асаблівасці беларускай мовы.


6.

Беларускае маўленне. Маўленчая камунікацыя. Тэкст


Мова і маўленне. Формы і тыпы маўлення. Маўленчая камунікацыя. Маўленчая дзейнасць і яе віды. Тэкст, яго ўласцівасці, структура і аналіз.


7.

Культура прафесійнага маўлення і яго камунікатыўныя якасці . Беларускі маўленчы этыкет.


Культура прафесійнага маўлення. Нормы беларускай літаратурнай мовы. Камунікатыўныя якасці маўлення: правільнасць, дакладнасць, лагічнасць, чысціня, выразнасць, багацце, дарэчнасць, сцісласць. Нацыянальная спецыфіка беларускага маўленчага этыкету і культуры зносін.


8-9.

Стылістычная дыферэнцыяцыя маўлення


Паняцце стылю і жанру маўлення. Стылістычная дыферэнцыяцыя беларускай мовы (агульная характарыстыка). Размоўна-гутарковы стыль, яго формы, прыкметы, падстылі і моўныя асаблівасці. Стыль мастацкай літаратуры, яго спецыфіка і моўныя асаблівасці. Публіцыстычны стыль, яго функцыя, падстылі і моўныя асаблівасці. Канфесійны стыль, вытокі яго развіцця і рэалізацыі. Моўныя асаблівасці.


10.

Беларуская лексікалогія і лексікаграфія


Слова як аб’ект вывучэння лексікалогіі. Сістэмныя сувязі ў лексіцы. Безэквівалентная лексіка. Лексіка паводле паходжання. Лексіка паводле ступені ўжывання. Лексіка паводле сферы ўжывання. Прафесійная тэрміналогія. Беларуская фразеалогія. Беларуская лексікаграфія.Тыпы і віды слоўнікаў.


11.

Беларуская навуковая тэрміналогія


Гісторыя фарміравання беларускай навуковай тэрміналогіі. Грамадска-палітычная лексіка часоў ВКЛ (найменні структуры тагачаснага грамадства). Задачы ўпарадкавання сучаснай беларускай тэрміналогіі.


12.

Тэрміналагічная лексіка


Прафесіяналізмы і тэрміны, іх асаблівасці. Паходжанне тэрмінаў. Характарыстыка тэрмінаў паводле ўжывання. Сістэмныя сувязі ў тэрміналогіі. Структурныя тыпы тэрмінаў. Лексіка- граматычная характарыстыка тэрмінаў. Спосабы ўтварэння тэрмінаў.



13.

Навуковае маўленне


Агульная характарыстыка навуковага стылю. Лексічныя і фразеалагічныя асаблівасці. Марфалагічныя асаблівасці. Сінтаксічныя асаблівасці. Навуковы тэкст, яго тыпы і апрацоўка. Структура і моўная арганізацыя навуковага тэксту. Сістэма жанраў сучаснай навуковай літаратуры.



14.

Афіцыйна-справавая сфера маўлення


Гістарычныя вытокі фарміравання афіцыйна- справавога стылю.Функцыянальна-камунікатыўная

характарыстыка. Моўныя асаблівасці дзелавой камунікацыі. Дакумент. Групы афіцыйна-справавой дакументацыі. Справавыя лісты, іх тыпы і моўныя канструкцыі. Прыватныя справавыя лісты (рэзюме, суправаджальны ліст, візітная картка).



15.

Кантрольная семестровая праца






НАВУЧАЛЬНА-МЕТАДЫЧНАЯ КАРТА ДЛЯ СПЕЦЫЯЛЬНАСЦЕЙ 1-24 01 01 МIЖНАРОДНАЕ ПРАВА, 1-24 01 02 ПРАВАЗНАУСТВА (ДЗЕННАЯ ФОРМА НАВУЧАННЯ)





Нумар раздзела, тэмы,

заняткаў





Назве раздзела,тэмы, заняткаў;

пералік пытанняў, якія вывучаюцца



Колькасць аўдыторных гадзін

Матэрыяльнае забеспячэнне заняткаў (наглядныя, метадычныя дапаможнікі і інш.)

Літаратура

Формы кантролю ведаў

лекцыі

практычныя (семинарскія) заняткі

лабараторныея заняткі

кіруемая самастойная праца студэнтаў

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1

1. Мова і соцыум

1. Сутнасць мовы. Мова як грамадска-сацыяльная

з’ява.

2. Сувязь мовы і грамадства.

3. Функцыі мовы ў грамадстве.

4.Асноўныя гіпотэзы паходжання мовы.

5. Мова і іншыя сродкі камунікацыі.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[2], [6], [8], [10], [11], [12]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

2

2. Беларуская мова і яе месца ў моўнай супольнасці свету

1. Агульная характарыстыка моў свету.

2. Беларуская мова сярод іншых славянскіх моў.

3. Беларуская нацыянальная мова і духоўная

культура народа.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[2], [6], [7], [8], [10], [11], [12]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

3

3. Гістарычныя этапы фарміравання і

развіцця і беларускай мовы

1. Агульнаўсходнеславянская мова (Х-ХІІІ стст) як

пачатак фарміравання мовы беларускай

народнасці.

2. Старажытнабеларуская мова (ХІV-ХVІІІ стст) ў

перыяд Вялікага княства Літоўскага і Рэчы

Паспалітай.

3. Утварэнне новай беларускай літаратурнай мовы

(ХІХ-пач. ХХІ ст).

4. Моўная палітыка Беларусі на сучасным этапе.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[2], [6], [7], [8], [10], [11]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

4

4. Білінгвізм. Моўная інтэрферэнцыя

1. Паняцце білінгвізму, яго гістарычныя вытокі ў

Беларусі.

2. Асноўныя разнавіднасці і тыпы двухмоўя.

3. Моўная інтэрферэнцыя і яе віды.

4. Праблема моўнай трасянкі.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[6], [7], [8], [10], [11], [12]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

5

5. Фанетычная, марфалагічная і сінтаксічная спецыфіка

беларускай мовы

1. Фанетычныя асаблівасці беларускай мовы.

2. Марфалагічныя асаблівасці беларускай мовы.

3. Сінтаксічныя асаблівасці беларускай мовы.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[7], [8], [11], [12]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

6

6. Беларускае маўленне. Маўленчая камунікацыя. Тэкст

1. Мова і маўленне.

2. Формы і тыпы маўлення.

3. Маўленчая камунікацыя.

4. Маўленчая дзейнасць і яе віды.

5. Тэкст, яго ўласцівасці, структура і аналіз.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[11]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

7

7. Культура прафесійнага маўлення і яго камунікатыўныя якасці . Беларускі маўленчы этыкет.

1. Культура прафесійнага маўлення.

2. Нормы беларускай літаратурнай мовы.

3. Камунікатыўныя якасці маўлення: правільнасць,

дакладнасць, лагічнасць, чысціня, выразнасць,

багацце, дарэчнасць, сцісласць.

4.Нацыянальная спецыфіка беларускага маўленчага

этыкету і культуры зносін.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[5], [8], [11], [12]

камунікатыўны трэнінг, апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

8-9

8-9. Стылістычная дыферэнцыяцыя маўлення

1. Паняцце стылю і жанру маўлення.

2. Стылістычная дыферэнцыяцыя беларускай мовы

(агульная характарыстыка).

3. Размоўна-гутарковы стыль, яго формы,

прыкметы, падстылі і моўныя асаблівасці.

4. Стыль мастацкай літаратуры, яго спецыфіка і

моўныя асаблівасці.

5. Публіцыстычны стыль, яго функцыя, падстылі і

моўныя асаблівасці.

6. Канфесійны стыль, вытокі яго развіцця і

рэалізацыі. Моўныя асаблівасці.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2




2




[5], [8], [11], [12]

камунікатыўны трэнінг, апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

10

10. Беларуская лексікалогія і лексікаграфія

1. Слова як аб’ект вывучэння лексікалогіі.

2. Сістэмныя сувязі ў лексіцы.

3. Безэквівалентная лексіка.

4. Лексіка паводле паходжання.

5. Лексіка паводле ступені ўжывання.

6. Лексіка паводле сферы ўжывання.

7. Прафесійная тэрміналогія.

8. Беларуская фразеалогія.

9. Беларуская лексікаграфія.Тыпы і віды слоўнікаў. М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[6], [8], [11], [12]

камунікатыўны трэнінг, апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

11

11. Беларуская навуковая тэрміналогія

1. Гісторыя фарміравання беларускай навуковай

тэрміналогіі.

2. Грамадска-палітычная лексіка часоў ВКЛ

(найменні структуры тагачаснага грамадства).

3. Задачы ўпарадкавання сучаснай беларускай

тэрміналогіі.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[1], [2], [3], [4], [6], [9], [11]

апытанне, рэфераты

12

12. Тэрміналагічная лексіка

1. Прафесіяналізмы і тэрміны, іх асаблівасці.

2. Паходжанне тэрмінаў

3. Характарыстыка тэрмінаў паводле ўжывання.

4.Сістэмныя сувязі ў тэрміналогіі.

5. Структурныя тыпы тэрмінаў.

6. Лексіка- граматычная характарыстыка тэрмінаў.

7. Спосабы ўтварэння тэрмінаў.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[1], [2], [3], [4], [6], [9], [11]

апытанне, рэфераты

13

13. Навуковае маўленне

1. Агульная характарыстыка навуковага стылю.

2. Лексічныя і фразеалагічныя асаблівасці.

3. Марфалагічныя асаблівасці.

4. Сінтаксічныя асаблівасці.

5. Навуковы тэкст, яго тыпы і апрацоўка.

6. Структура і моўная арганізацыя навуковага

тэксту.

7. Сістэма жанраў сучаснай навуковай літаратуры.

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[1], [2], [3], [4], [6], [9], [11]

апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

14

14. Афіцыйна-справавая сфера маўлення

1. Гістарычныя вытокі фарміравання афіцыйна-

справавога стылю.

2. Функцыянальна-камунікатыўная

характарыстыка.

3. Моўныя асаблівасці дзелавой камунікацыі.

4. Дакумент. Групы афіцыйна-справавой

дакументацыі.

5. Справавыя лісты, іх тыпы і моўныя канструкцыі.

6. Прыватныя справавыя лісты (рэзюме, суправаджальны ліст, візітная картка).

М а ў л е н ч ы п р а к т ы к у м





2










[5], [8], [10], [11]

камунікатыўны трэнінг, апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

15

Кантрольная семестровая праца










2







кантрольная праца



ІНФАРМАЦЫЙНА-МЕТАДЫЧНЫЯ МАТЭРЫЯЛЫ

ПА ДЫСЦЫПЛІНЕ







Асноўная літаратура:


1

Антанюк, Л.А. Беларуская навуковая тэрміналогія: Фарміраванне, структура, упарадкаванне, канструяванне, функцыяніраванне / Л.А.Антанюк. – Мінск: Навука і тэхніка, 1987. – 240 с.

2

Антанюк, Л.А. Беларуская мова: прафесійная лексіка: курс лекцый / Л.А.Антанюк, Б.А.Плотнікаў.– Мінск: Акад. кірав. пры Прэзідэнце Рэсп. Беларусь, 2008. – 240с.

3

Антанюк, Л.А. Спецыяльная лексіка беларускай мовы. Тэрміналогія / Л.А.Антанюк.– Мінск: Акад. кірав. пры Прэзідэнце Рэсп. Беларусь, 2005. – 99 с.

4

Арашонкава, Г.У. Тэорыя і практыка беларускай тэрміналогіі / Г.У.Арашонкава [і інш.].– Мінск: Бел. навука, 1999. – 175 с.

5

Асновы культуры маўлення і стылістыкі: Вучэбны дапаможнік / Пад рэд. У.В.Анічэнкі. – Мінск: Універсітэцкае, 1992. – 254 с.

6

Беларуская мова. Прафесійная лексіка: Дапам. /Аўт.-склад. В.В.Маршэўская [і інш.].– Гродна: ГрДУ, 2006. – 84 с.


Дадатковая літаратура:

7

Куліковіч, У.І. Беларуская мова (прафесійная лексіка) / У.І.Куліковіч.—Мінск: Інстытут кіравання і прадпрымальніцтва, 2003. – 55 с.

8

Ляшчынская, В.А. Студэнту аб мове: прафесійная лексіка: Вучэб.. дапам. / В.А.Ляшчынская. – Мінск: УП «ІВЦ Мінфіна», 2003. – 243 с.


9

Ляшчынская, В.А. Беларуская мова. Тэрміналагічная лексіка: Вучэб. дапам. / В.А.Ляшчынская. – Мінск: РІВШ БДУ, 2001. — 256 с.


10

Маршэўская, В.В. Беларуская мова. Прафесійная лексіка: Вучэб. дапам. / В.В.Маршэўская. – Гродна: ГрДУ, 2003. – 274 с.


11

Прафесійнае маўленне гісторыка: камунікатыўны аспект: вучэб.-метад. дапам./аўт.-склад.

Н.Э. Шандроха. – Гродна: ГрДУ, 2007. – 234 с.


12

Старавойтава, Н.П. Беларуская мова: гісторыя і сучаснасць: вучэб.-метад. дапам. / Н.П.Старавойтава.—Мінск, 2006.





ПЛАН АРГАНІЗАЦЫІ СКРС





тэмы,

курс



Тэма СКРС

Колькасць

гадзін

Метадычнае

забеспячэнне

Форма кантролю

8-9

1 курс

Стылістычная дыферэнцыяцыя маўлення




2


[5], [8], [11], [12]

Камунікатыўны трэнінг, апытанне, вусныя і пісьмовыя творчыя заданні.

15

1 курс

Кантрольная семестровая праца

2

[9]

Кантрольны тэст.




ДАПАЎНЕННІ І ЗМЕНЫ ДА ВУЧЭБНАЙ ПРАГРАМЫ

ПО ВЫВУЧАЕМАЙ НАВУЧАЛЬНАЙ ДЫСЦЫПЛІНЕ

на ____ / _____ навучальны год




п/п

Дапаўненні і змены

Падстава

1

Зменьшылася колькасць гадзін (на 4 ). Перагледжана вучэбна-метадычная карта.

Змяненні у вучэбным плане.











































































Вучэбная праграма перагледжана і адобрана на пасяджэнні кафедры

(пратакол № __ ад _______ 2010 г.)


Загадчык кафедры
__________________________ ______________ _______________________

(ступень, званне) (Імя, імя па бацьку, прозвішча)


ПЫТАННІ ДА ЗАЛІКУ


1. Мова людзей і яе роля ў працэсе сацыялізацыі асобы.

2. Маўленне і яго функцыі.

3. Гістарычныя этапы развіцця беларускай мовы.

4. Літаратурная мова і дыялекты.

5. Паняцце стылю. Стылістычны падзел беларускай мовы.

6. Характарыстыка стыляў беларускай мовы.

7. Віды інтэрферэнцыі : фанетычная, акцэнтная, лексічная, словаўтваральная, граматычная.

8. Лексіка беларускай мовы паводле паходжання.

9. Развіццё беларускай лексікі ў ХХ ст.

10. Лексіка беларускай мовы паводле ўжывання.

11. Тэрміналагічная лексіка. Паняцце тэрмінасістэма.

12. Утварэнне тэрмінаў. Асаблівасці перакладу.

13. Кампазіцыйна-структурная арганізацыя навуковага тэксту з пункту гледжання зместу (тэма, падтэма).

14. Кампазіцыйна-структурная арганізацыя навуковага тэксту з пункту гледжання выкладання інфармацыі ( апісанне, апавяданне, разважанне, доказ).

15. Лексіка-граматычныя сродкі арганізацыі навуковага тэксту : лексічныя, граматычныя, марфалагічныя і сінтаксічныя).

16. Сістэма жанраў навуковай літаратуры.

17. Кампазіцыйна-змястоўная арганізацыя анатацыі, рэферата, тэзісаў рэзюмэ.

18. Асаблівасці афіцыйна -- справавога стылю : сфера ўжытку, лексіка-граматычныя асаблівасці.

19. Паняцце дакументу. Віды запісу тэкстаў службовага дакументу.

20. Лексіка-граматычныя асаблівасці мовы справавых папер. Паняцце “канцэлярскі штамп”.