Пераклад кнігі праект БелPotter
| Вид материала | Документы |
- 92 © Чэслаў Кудаба, 1992 © Пераклад, Галiна Войцiк, 1992 isbn 5-345-00375-0, 241.55kb.
- Конкурс для вучняý Xкласа Удзельнікі каманды па б-8 чалавек, 112.7kb.
- Л. В. (г. Навагрудак, гімназія №1) праект “яна прыйшла да кожнага з нас”, 128.21kb.
- Не кожны горад можа пахваліцца 600-гадовай пісанай гісторыяй. Аменавіта столькі год, 4728.59kb.
- Канстытуцыi Рэспублiкi Беларусь Савет Рэспублiкi Нацыянальнага сходу Рэспублiкi Беларусь, 12.4kb.
Жыццё і хлусня Альбуса Дамблдора
Узыходзіла сонца: чыстае, бескаляровае неба распасціралася над ім, абыякавае да яго і яго пакутаў. Гары прысеў поруч увахода ў намёт і глыбока ўдыхнуў свежае паветра. І гэтая прастата – быць жывым, назіраць за ўзыходам сонца над зіготкімі заснежанамі вяршынямі ўзгоркаў – верагодна была лепшым скарбам на Зямлі, хоць раней ён гэтага і не заўважаў. Усе яго пачуцці былі завостраны на катастрофе страты палачкі. Ён зірнуў на даліну, накрытую снегам, здалёку, скрозь зіготкую цішыню, прарываўся звон царкоўных званоў.
Не ўсведамляючы сваіх дзеянняў, ён утыкаў свамі пальцы сабе ў рукі, як калі б спрабаваў процістаяць фізічнаму болю. Ён праліваў сваю кроў незлічаную колькасць разоў, аднойчы нават страціў усе косткі правай рукі, а гэтае вандраванне ўжо прынесла яму шнары на грудзі і перадплеччы ў дадатак да шнараў на руцэ і лбе. Але ніколі, да гэтага моманту, ён не адчуваў сябе канчаткова саслабленым, уразлівым і безабаронным, таму што добрая частка яго магічнай сілы пакінула яго… Ён у дакладнасці ведаў, што б адказала Герміёна, скажы ён ёй аб гэтым. “Чарадзейная палачка добрая настолькі, наколькі добры чалавек”. Але яна была б не права, яго выпадак быў іншым. Яна не бачыла, як палачка круцілася, быццам стрэлка компаса і страляла залатым полымем у яго ворага. Гары страціў абарону ідэнтычнага стрыжня, і толькі цяпер усвядоміў, як моцна на яе разлічваў.
Ён выцягнуў кавалачкі зламанай палачкі са сваёй кішэні і не гледзячы на іх, схаваў у мяшочак Хагрыда, які вясеў ў яго на шыі. Зараз ён быў і без таго звыш меры набіты зламанымі і бескарыснымі рэчамі, што ў яго больш нічога не залазіла. Праз асліную скуру рука Гары закранула снітч, і на імгненне яму прыйшлося зладзіцца са спакусай дастаць і выкінуць яго прэч. Непасціжны, бескарысны, непатрэбны, як і ўсё астатняе, што пакінуў Дамблдор.
І лютасць на Дамблдора абрынулася на яго, як лава. абпальваючы яго ўнутры, сціраючы ўсе іншыя пачуцці. З-за найпоўнага адчаю яны выклікалі сабе веру ў тое, што Годрыкава Лагчына ўтойвае ў сабе адказы, пераконвючы сябе ў тым, што яны павінны вярнуцца, што ўсё гэта было часткай сакрэтнай сцежкі, пракладзенай для іх Дамблдорам: але ў іх не было ні карты, ні плану. Дамблдор пакінуў іх ісці навобмацак у цемры, дужацца з невядомымі, непазнанымі страхамі, самотнымі і безабароннымі. Нічога не было растлумачана, нічога не было сказана адкрыта, у іх не было мэты, цяпер, у дадатак, у Гары не было і палачкі. Больш таго, ён упусціў фатаграфію выкрадальніка, і, вядома, Вальдэморту цяпер не складзе працы вызначыць, хто гэта быў.
Цяпер у Цёмнага Лорда была ўся інфармацыя…
- Гары? – Герміёна выглядала так, як быццам баялася, што ён можа яе склясці яе ж уласнай палачкай. На яе твары паказаліся слёзы, яна апусцілася каля Гары, трымаючы ў руках, якія калаціліся два кубка з гарбатай і яшчэ нешта вялікае пад рукой.
- Дзякуй, - сказаў ён, прымаючы адзін з кубкаў.
- Не пярэчыш, калі я паразмаўляю з табой?
- Не, - сказаў ён, таму што не жадаў прычыняць ёй боль.
- Гары, ты жадаў ведаць, што за чалавек быў на той фатагрыфіі. Наогул… У мяне ёсць кніга.
Яна нясмела паклала яе яму на калены, гэта быў некрануты том “Жыцця і хлусні Альбуса Дамблдора”.
- Калі?.. Як?..
- Яна была ў гасцінай Бацільды, проста ляжала там… Гэтая занатоўка тырчала з яе верхавіны, - і Герміёна прачытала уголас некалькі радкоў, напісаных кіслотна-зялёным колерам.
- Дарагая Бэллі, дзякуй за тваю дапамогу! Вось копія кнігі, спадзяюся, што табе яна спадабаецца. Ты распавяла ўсё, нават калі і не памятаеш гэтага. Рыта. – Я думаю, яна прыйшла, калі Бацільда яшчэ была жывая, але, пэўна, яна была не ў стане прачытаць гэта.
- Так, пэўна, не была.
Гары паглядзеў на твар Дамблдора і адчуў прыліў дзікай асалоды. Зараз ён пазнае ўсе тыя рэчы, якія Дамблдор не лічыў годнымі распавесці яму, жадаў таго Дамблдор або не.
- Ты дагэтуль сярдуеш на мяне, ці не так? – спытала Герміёна са слёзамі на вачах. Ён зірнуў на яе і ўбачыў свежыя слёзы, якія струменіліся з яе вачэй, ведаючы, што гнеў, мабыць, адлюстраваўся на яго твары.
- Не, - сказаў ён ціха. – Не, Герміёна, я ведаю, што гэта быў няшчасны выпадак. Ты спрабавала вывесці нас адтуль жывымі, і твае высілкі былі неверагодныя. Я б памёр, калі б ты не была там і не дапамагла мне.
Гары дачакаўся яе сумнай усмешкі, а затым зноў звярнуў увагу на кнігу. Карэньчык быў пругкім, відавочна яе ніхто не адкрываў раней. Ён прагортваў старонкі, шукаючы фатаграфіі. Ён натыкнуўся на тую, якую больш усяго шукаў, амаль адразу: малады Дамблдор і яго станісты кампаньён рагочуць над нейкім даўно забытым жартам. Гары апусціў вочы на подпіс.
“ Альбус Дамблдор, ускорасці пасля смерці сваёй маці са сваім сябрам, Гелертам Грындэльвальдам.”
На некалькі секунд, якія здаліся вечнасцю, Гары здзіўлена ўтаропіўся на апошняе слова: Грындэльвальд. Яго сябар Грындэльвальд. Ён коса паглядзеў на Герміёну, якая ўсё яшчэ глядзела на імя, так, быццам не магла паверыць сваім вачам. Павольна яна перавяла погляд на Гары.
- Грындэльвальд!
Праігнараваўшы астатнія фатаграфіі, Гары даследваў старонкі побач з імі на прадмет згадванняў гэтага фатальнага імя. Неўзабаве ён знайшоў тое, што шукаў і з прагнасцю прыняўся чытаць, але заблытаўся: трэба было вярнуцца назад, каб улавіць сэнс, і, ў выніку, ён знайшоў раздзел з назвам “Вышэйшае Дабро”. Разам, ён і Герміёна пачалі чытаць:
Набліжаўся яго васемнаццаты дзень нараджэння, і Дамблдор пакінуў Хогвартс у бляску славы: выдатнік, стараста, уладальнік узнагароды Банабуса Фінклі за выключнае накладанне заклёнаў, залатога медалю за даклад, які падрываў усе асновы, на Міжнароднай Канферэнцыі алхімікаў у Каіры, юны прадстаўнік Візенгамота ў Брытаніі. Далей Дамблдор намераваўся здзейсніць Вялікае Вандраванне разам з Эльфіясам “Смуроднікам” Доджам, не занадта разумным, але адданым дружбаком, з якім ён пазнаёміўся ў школе.
Двое маладых людзей знаходзіліся ў “Дзіравым Катле” у Лондане, рыхтуючыся да ад’езду ў Грэцыю наступнай раніцай, калі прыляцела сава і прынесла вестку аб смерці маці Дамблдора. “Смуроднік” Додж, які адмовіўся даваць інтэр’вью для гэтай кнігі, публічна выказаў сентыментальную версію таго, што адбылося пазней. Ён прадставіў смерць Кендры трагічнай выпадковасцю, а рашэнне Дамблдора аб спыненні экспедыцыі актам высакароднага самаахвяравання.
Вядома, Дамблдор адразу ж вярнуўся ў Годрыкаву Лагчыну, быццам для таго, каб “падбаць” аб сваіх малодшых браце і сястры. Але колькі ўвагі ён у рэчаіснасці надаў ім?
- Ён быў асаблівым хлопцам, не такім, як Аберфорт, - распавядае Энід Смік, чыя сям’я ў той час жыла на ўскраіне Годрыкавай Лагчыны. – Той рос нелюдзімым. Пасля смерці іх маці і бацькі да яго можна было б аднесціся са спагадай, калі б ён не працягваў кідацца казінай кодлай у галаву. Я не думаю, што Альбус турбаваўся з нагоды брата. Ва ўсякім разе, я ніколі не бачыў іх разам.
Так чым жа займаўся Альбус, калі ён не суцяшаў малодшага брата? Здаецца, адказ складаўся ў працяглым зняволенні яго сястры. Нягледзячы на тое, што яе першы “турэмшчык” памёр, у бездапаможным становішчы Арыяны Дамблдор не надышло ніякіх паляпшэнняў. Пра само яе існаванне было вядома толькі некалькім недалёкім людзям, якія, як “Смуроднік” Додж, верылі ў гісторыю пра яе “дрэннае здароўе”.
Яшчэ адным даверлівым сябрам сям’і была Бацільда Бэгшот. вядомы магічны гісторык, якая ўжо шмат гадоў пражыла ў Годрыкавай Лагчыне. Кендра, вядома ж, дала адпор Бацільдзе, калі тая ўпершыню зрабіла спробу ветліва сустрэць іх сям’ю ў вёсцы. Аднак праз некалькі гадоў пісьменніца паслала саву Альбусу ў Хогвартс, бо была моцна ўражаная яго артыкулам аб міжвідавых ператварэннях у газеце “Трансфігурацыя сёння”. Гэты першы ліст прывёў да знаёмства са ўсёй сям’ёй Дамблдора. На момант смерці Кендры, Бацільда была адзіным чалавекам у Годрыкавай Лагчыне, які падтрымліваў зносіны з маці Дамблдора.
На жаль, бляск, які Бацільда дэманстравала раней, выпарыўся. “Агонь гарыць, а кацёл – пусты”, - так інтэрпрэтаваў гэта Івор Дылонсбі. Энід Смік, сказаў трохі інакш: “ Ды ў яе дах ужо даўно шле гаспадыні тэлеграмы!”. Тым не менш, камбінацыя выпрабаваных рэпарцёрскіх прыёмаў дала магчымасць мне атрымаць дастатковую колькасць унікальных фактаў, каб звязаць разам усю скандальную гісторыю.
Як і ўвесь чарадзейны мір, Бацільда спісала дачасную смерць Кендры на дзеянне адлюстраваных чар, што распавядалі Альбус і Аберфорт праз гады. Акрамя таго, Бацільда слова ў слова паўтарыла сямейную версію пра Арыяну, завучы дзяўчынку “слабай” і “хваравітай”. Аднак з іншага боку, Бацільда годная тых высілкаў, якія я прыклала, дастаючы Праваратку для яе і толькі яе, таму што яна адна ведае поўную гісторыю самай запаведнай тайны жыцця Дамблдора. Цяпер, упершыню раскрытая, яна ставіць пад сумнеў усё, у што верылі прыхільнікі Дамблдора: яго выяўленая нянавісць да Цёмных Мастацтваў, супрацьстаянне па дачыненні да прыгнёту маглаў, нават яго адданасць сям’і.
У тое самае лета, калі Дамблдор прыехаў дадому ў Годрыкаву Лагчыну, ужо сіратой і главой сям’і, Бацільда Бэгшот прытуліла ў сябе свайго ўнучатага плямянніка, Гелерта Грындэльвальда.
Імя Грындэльвальда па праве знакаміта: у спісе Самых-Небяспечных-Цёмных-Чараўнікоў-Усіх-Часоў ён страціў лідэрства толькі таму, што праз пакаленне з’явіўся Самі-Ведаеце-Хто, які адабраў у яго гэтую карону. Здарылася гэта, таму што Грындэльвальд ніколі не распаўсюджваў сваю кампанію тэрору на Брытанію, таму падрабязнасці яго ўзыходжання да ўлады не так добра вядомыя тут.
Атрымаўшы адукацыю ў Дурмстрангу, у школе, знакамітай сваёй нешчаслівай дапушчальнасцю па станаўленні да Цёмных мастацтваў, замест таго, каб накіраваць свае здольнасці на дасягненне ўзнагарод і прызоў, Грындэльвальд прысвяціў сябе іншым мэтам. Калі яму было шаснаццаць, нават Дурмстранг не мог больш закрываць вочы на мудрагелістыя эксперыменты Гелерта, і ён быў выключаны.
Дагэтуль аб наступных перасоўваннях Грындэльвальда было вядома толькі тое, што ён “падарожнічаў па свеце некалькі месяцаў”. Як зараз усталявана, Грындэльвальд захацеў наведаць сваю стрыечную цётку ў Годрыкавай Лагчыне і, шматлікіх гэта моцна узрушыць, завязаў дужае сяброўства ні з кім іншым, як з Альбусам Дамбдорам.
- Ён здаваўся мне чароўным хлопчыкам, - мармыча Бацільда, - нягледзячы на тое, кім ён стаў пазней. Зразумела, я пазнаёміла яго з небаракам Альбусам, які нудзіўся без таварыства хлопцаў яго ўзросту. Хлопчыкі адразу зладзілі адзін з адным.
Вядома, яны зладзіліся. Бацільда паказала мне ліст, які яна захавала, дасланы Альбусам Дамблдорам Гелерту Грындэльвальду ў разгар ночы.
- Так, менавіта пасля гэтага яны правялі ўвесь дзень у абмеркаваннях – абодва такіх выдатных маладых чалавека, якія ладзілі і мелі поспех, як кацёл на агні – я часам чула, як сава стукае ў акно спальні Гелерта, каб даставіць ліст ад Альбуса! Думка толькі што прыйшла у яго галаву, і ён павінен быў паведаміць Гелерту неадкладна!
І што ж гэта былі за думкі. Прыхільнікі Альбуса Дамблдора будуць абсалютна ўзрушаныя, але гэтыя думкі іх сямнаццацігадовага героя, якімі ён падзяліўся са сваім лепшым сябрам (здымак арыгінальнага ліста гл. на стар. 463).
“Гелерт, той пункт гледжання аб панаванні Чараўнікоў, з’яўляецца ВЫГОДАЙ ДЛЯ МАГЛАЎ. Я думаю, гэта крытычны пункт. Так, мы нададзеныя ўладай і так, гэтая ўлада дае нам права кіраваць, але яна таксама прымушае нас выконваць абавязкі па станаўленні да кіраваных.
Мы павінны развіць гэты пункт гледжання, ён будзе фундаментам для таго, што мы будуем. Выпадкі, калі яго не будуць прымаць, а такія, вядома, будуць, стануць фундаментам усіх нашых контрдоказаў. Мы захопліваем уладу ДЗЕЛЯ ВЫШЭЙШАГА ДАБРА. Адгэтуль вынікае той факт, што калі мы сустракаем супраціў, мы павінны выкарыстаць толькі неабходную сілу, нічога больш (Гэта было тваёй памылкай у Дурмстрангу! Але я не жалюся, бо, калі б цябе не выключылі, мы ніколі б не сустрэліся.)
Альбус.”
Хоць яго шматлікія прыхільнікі будуць здзіўлены і ўзрушаны, гэты ліст стаў асновай для Статуту аб сакрэтасці і ўсталявання чарадзейных законаў над магламі. Які ўдар для тых, хто заўсёды ўяўляў Дамблдора, як самага вялікага змагара магланароджаных! Якімі пустымі здаюцца тыя прапановы, якія падтрымліваюць правы маглаў, у святле гэтага новага сведчання, годнага абмеркавання! Якім бездапаможным паўстае перад намі Альбус Дамблдор, заняты пабудовай планаў яго прыходу да ўлады, замест таго, каб аплакваць маці і турбавацца аб сястры!
Без сумневу, тыя перакананыя, хто працягвае ўзносіць Дамблдора на хісткі пастамент, будуць казаць пра тое, што ён, у выніку, не прывёў свае планы ў дзеянне, што ён, мабыць, змяніўся духоўна, што ачуўся. Аднак праўда, здаецца, увогуле, больш шакавальнай.
Не мінула і двух месяцаў з пачатку іх новага моцнага сяброўства, як Дамблдор і Грындэльвальд разышліся і больш ніколі не бачылі адзін аднаго да сустрэчы на легендарным змаганні (падрабязнасці гл. у раздзеле 22). Што выклікала гэты раптоўны парыў? Ці сапраўды Дамблдор ачуўся? Ці сказаў ён Грындэльвальду, што не жадае прымаць удзел у яго планах? На жаль, не.
- Я думаю, адбілася смерць беднай маленькай Арыяны, - кажа Бацільда. – Гэта было жудасным узрушэннем. Гелерт быў у іх, калі ўсё адбылося, па вяртанні ён увесь дрыжаў, і сказаў мне, што заўтра жадае паехаць дадому. Ён быў, ці ведаеце, жудасна занепакоены, потым я падрыхтавала Партал, і гэта быў апошні раз, калі я яго бачыла.
Альбус вініў сябе ў смерці Арыяны. Гэта было настолькі жудасна для абодвух братоў. У іх не засталося нікога, акрамя як адзін аднаго. Не дзіўна, што іх адносіны часам напальваліся. Аберфорт вініў Альбуса, ну, вы разумееце, як людзі паводзяць сябе пры такіх страшных акалічнасцях. Але Аберфорт заўсёды быў трохі вар’ятам, бедны хлопчык. усё роўна, тое, што ён разбіў Альбусу нос на пахаванні было непрыстойным. Гэта канчаткова загубіла б Кендру, калі б яна ўбачыла, як дзяруцца яе сыны каля цела дачкі. Вельмі шкада, што Гелерт не застаўся на пахаванне… Прынамсі, гэта было б суцяшэннем для Альбуса.
Гэтая жудасная сварка поруч дамавіны, вядомая толькі тым нешматлікім, хто наведаў пахаванне Арыяны Дамблдор, узнімае некалькі пытанняў. Чаму Аберфорт Дамблдор вініў менавіта Альбуса ў смерці яго сястры? Ці было гэта трызненнем вар’ята, не больш за выліванем гора? Або, магчыма, для яго лютсці мелася больш пэўная прычына? Грындэльвальд, выключаны з Дурмстранга з-за небяспечных для жыцця нападаў на вучняў, збег з краіны праз некалькі гадзін пасля смерці дзяўчынкі і (з-за ганьбы або асцярогі?) больш не бачыў Альбуса датуль, пакуль яны не сустрэліся па волі чарадзейнага міру.
Ні Дамблдор, ні Грындэльвальд, здаецца, больш ніколі не згадвалі пра іх нядоўгае дзіцячае сяброўства. Аднак няма сумневу ў тым, што Дамблдор адкладаў прыкладна на пяць гадоў, у мітусні, няшчасцях, і знікненнях свой напад на Гелерта Грындэльвальда. Ці было гэта моцнай прыхільнасцю да чалавека або асцярогай выкрыцця яго лепшым сябрам, што прымушала Дамблдора вагацца? Ці была гэтая неабходнасць захапіць чалавека, якім ён быў калісьці захоплены толькі непажаданай для Дамблдора?
І як жа памерла таенная Арыяна? Ці была яна нявіннай ахвярай нейкага цёмнага абраду? Ці пайшла яна на нешта, што не павінна была рабіць. у той час, як гэтыя два маладых чалавека сядзелі і вынаходзілі план захопу ўлады і славы? Ці магчыма тое, што Арыяна Дамблдор была першым чалавекам, які памёр “Дзеля Вышэйшага Дабра”?
На гэтым раздзел скончыўся, і Гары падняў вочы. Герміёна скончыла чытаць раней яго. Яна з устрывожаным выразам твара выхапіла кнігу з рук Гары і, не гледзячы, закрыла яе, як калі б у ёй было ўтоена нешта непрыстойнае:
- Гары…
Але ён патрос галавой. Астатак унутранай упэўненасці ўнутры яго знік, такое ж пачуццё, было і тады, калі ад іх сышоў Рон. Ён давяраў Дамблдору, верыў у тое, што ён з’яўляўся ўвасабленнем дабрыні і мудрасці. Усё ператварылася ў попел: колькі яшчэ ён мог страціць? Рон, Дамблдор, палачка з пяром фенікса…
- Гары, - яна, здавалася, чула яго думкі. – Паслухай мяне. Гэта… гэта ўсяго толькі словы, якія непрыемна чытаць.
- Так, ты можаш казаць, што…
- … але не трэба забываць, Гары, гэта напісала Рыта Скітар.
- Ты ж прачытала ліст да Грындэльвальду, ці не так?
- Так, я… я прачытала, - яна запіналася і выглядала засмучанай, калыхаючы кубак з гарбатай у халодных руках. – Я думаю, што гэта горшая частка. Я ведаю, Бацільда думала, што гэта была проста гутарка, але фраза “Дзеля Вышэйшага Дабра” стала слоганам Грындэльвальда, яго апраўданнем усіх тых злачынстваў, якія ён здзейсніў пазней. І… ад гэтага… гэта выглядае так, быццам Дамблдор падаў яму ідэю. Кажуць, што надпіс “Дзеля Вышэйшага Дабра” быў выгравіраваны над уваходам у Нурмернгард.
- Што такое Нурменгард?
- Турма, якую пабудаваў Грындэльвальд, каб трымаць у ёй сваіх супернікаў. Ён нават сам сядзеў там, калі Дамблдор яго злавіў. Так або інакш, гэта… гэта і паслужыла жудасным напамінкам аб тым, што ідэі Дамблдора дапамаглі прыходу да ўлады Грындэльвальда. Але з іншага боку, нават Рыта не рызыкуе разважаць аб тым, ці былі яны знаёмыя больш некалькіх месяцаў тым летам, калі яны былі сапраўды маладыя, і…
- Я ведаў, што ты гэта скажаш, - сказаў Гары. Ён не жадаў дазволіць гневу выліцца на яе, але было цяжка казаць спакойна. - Я ведаў, ты скажаш, што яны "былі маладыя". Яны былі такога ж узросту, як мы зараз. І вось мы якія, рызыкуем сваімі жыццямі дзеля дужання з Цёмнымі Сіламі, і вось які ён, у змове з новым лепшым сябрам, надумваў прыход да ўлады над магламі.
Яго цярпенне падыходзіла да канца: ён устаў і пачаў хадзіць кругамі, імкнучыся выкінуць хоць нешта з галавы.
- Я не спрабую апраўдваць тое, што пісаў Дамблдор, - вымавіла Герміёна. - Усё гэтае славеснае смецце накшталт "правы кіраваць" - нішто, проста доказ таго, што "Магія ўсемагутная". Але Гары, яго маці толькі што памерла, ён застаўся адзін у хаце…
- Адзін? Ён не быў адзінокі! У яго быў брат і сястра ў дадатак, яго сястра-сквіб, якую ён трымаў пад замком…
- Я не веру гэтаму, - сказала Герміёна, яна таксама ўстала. - Незалежна ад таго, што было не так з той дзяўчынкай, я не думаю, што яна была сквібам. Дамблдор, якога мы ведалі, ніколі б не дазволіў…
- Дамблдор, якога, як мы думалі, ведалі, не жадаў сілай заваяваць маглаў! - Гары крычаў, яго голас рэхам пракаціўся ўздоўж пустой вяршыні ўзгорка, некалькі чорных драздоў падняліся ў паветра, яны закрычалі і паляцелі насустрач жамчужнаму небу.
- Ён змяніўся, Гары, ён змяніўся! Гэта ж зразумела! Магчыма, ён сапраўды верыў у гэтыя рэчы, калі яму было семнаццаць, але ўся астатняя частка яго жыцця была прысвечаная дужанню з Цёмнымі Мастацтвамі! Дамблдор быў тым, хто спыніў Грындэльвальда, тым, хто заўсёды выступаў за абарону маглаў і мае рацыю магланароджаных, хто дужаўся з Сам-Ведаеш-Кім з пачатку, і хто памёр, спрабуючы яго перамагчы!
Кніга Рыты ляжала на зямлі паміж імі, таму твар Альбуса Дамблдора маркотна ўсміхнулася ім абодвум.
- Гары, прабач, але я думаю сапраўдная прычына, чаму ты так злуешся на Дамблдора, у тым, што ён сам ніколі не распавядаў табе аб сабе.
- Можа быць, - прагукаў Гары і абхапіў галаву рукамі, ледзь цямячы, ці спрабуе ён утрымаць свой гнеў або абараняе сябе ад грузу ўласнага расчаравання. - Жадаеш ведаць, што ён казаў мне, Герміёна! Рызыкуй сваім жыццём, Гары! І ізноў! І ізноў! І не чакай, што я растлумачу табе ўсё, проста даверся мне, павер, я ведаю, што раблю, вер мне, нават калі я не давяраю табе! Ніколі ўсёй праўды! Ніколі!
Яго голас уціх разам з напругай. Яны стаялі і глядзелі адзін на аднаго ў беласці і пустэчы, і, як здавалася Гары, былі гэтак жа нікчэмнымі, як казуркі, пад гэтым шырокім небам.
- Ён любіў цябе, - прашаптала Герміёна. - Я ведаю, ён любіў цябе.
Гары апусціў рукі.
- Я не ведаю, каго ён любіў, Герміёна, але гэтым чалавекам ніколі не быў я. Ён пакінуў унутры мяне не каханне, а хаос. Ён дзяліўся сваімі праклятымі поглядамі, большасцю таго, пра што ён сапраўды думаў з Гелертам Грындэльвальдам, а не са мной.
Гары ўзяў палачку Герміёны, якою перш выпусціў у снег, і зноў прысеў ва ўваходзе ў намёт:
- Дзякуй за гарбату. Я працягну ахоўваць, а ты вяртайся ў цеплыню.
Яна не вырашалася, але адчула палягчэнне, узяла кнігу і пайшла назад у намёт. Праходзячы міма яго, яна злёгку правяла рукой па галаве Гары. Ён закрыў вочы ад дакранання, ненавідзячы сябе за тое, што жадаў, каб сказанае Герміёнай, было праўдай: што Дамблдор сапраўды клапаціўся.
—
РАЗДЗЕЛ XIX —Срэбная лань
Апоўначы, калі Герміёна заступіла на дзяжурства, ужо ішоў снег. Сны Гары былі беспарадкавымі і клапатлівымі: перыядычна ў іх з’яўлялася Наджыні, так, у першы раз яна выпаўзла з вянка калядных руж. Ён часта прачынаўся ў жаху, адчуваючы, як быццам хтосьці кліча яго здалёк, і чуючы ў выцці ветра за палогам тэнта то крокі, то галасы.
Калі ён канчаткова ўстаў, было цёмна, і Гары далучыўся да Герміёны, якая, згарбацеўшыся ва ўваходзе ў намёт, чытала пры святле палачкі “Гісторыю магіі”. Ішоў густы снег, і прапанову Гары спакаваць рэчы і вылучыцца трыху раней яна ўспрыняла з радасцю.
- Нам трэба больш прыкрытае месца, - пагадзілася Герміёна, з дрыготкай нацягваючы трыкатажную кашулю паўзверх піжамы. – Мне ўвесь час здаецца, што я чую, як звонку ходзяць людзі. Здаецца, я нават кагосьці бачыла, раз або два.
Гары адарваўся ад апранання джэмпера і зірнуў на спакойны, нерухомы Брыдаскоп на стале.
- Я ўпэўнена, мне паказалася, - нервова сказала Герміёна. – Снегапад і цемра, лёгка абдурыцца… Але, можа быць, нам трэба апарыраваць пад Плашчом–Нябачнікам, проста на ўсякі выпадак?
Праз паўгадзіны, з ужо ўпакаваным намётам, з хоркурксам у Гары на шыі і вышытай пацеркамі сумкаю, заціснутай Герміёнай у руках, яны дызапарыравалі. Звысклы ціск наваліўся на іх, а ногі Гары развіталіся са снегам, і наступным, што ён адчуў, быў удар аб паверхню, па адчуваннях, на змёрзлую зямлю, пакрытую лісцямі.
- Дзе мы? – спытаў ён, аглядаючы дрэвы вакол, пакуль Герміёна адкрывала сумку і выцягвала з яе апоры намёта.
- Ярны Лес, - адказала яна. – Мы тут аднойчы адпачывалі з бацькамі.
Тут таксама стаяў пранізлівы холад, і ўсе дрэвы вакол былі пакрытыя снегам, але, па меншай меры, яны былі абароненыя ад ветра. Вялікую частку дня Гары і Герміёна правялі ў намёце, згарбацеўшыся, спрабуючы сагрэцца, над сінімі агеньчыкамі, майстрам у вытворчасці якіх была Герміёна і якія можна было пры неабходнасці збіраць і пераносіць у бляшчанцы. Яна так клапацілася аб Гары, што ён адчуваў сябе хворым, адыходзячым ад нейкай хуткабежнай, але цяжкай хваробы. Апоўдні зноў пачаўся снегапад, і іх накрыты прытулак акрыўся свежым пластом дробнага, подобнага на пыл снега.
Пасля двух начэй дрэннага сну, пачуцці Гары былі больш насцярожаныя, чым звычайна. Ім ледзь атрымалася збегчы з Годрыкавай Лагчыны і Вальдэморт быццам быў бліжэй, чым раней, больш пагрозлівым. Калі наступіла цемра, Гары сказаў Герміёне паспаць, і заступіў на дзяжурства. Ён выцягнуў да ўвахода ў намёт старую падушку і сеў, надзеўшы ўсе швэдры, што ў яго былі, але ўсё яшчэ дрыжачы. Праз некаторы час цемра згусцілася настолькі, што стала непранікальнай. Гары думаў дастаць карту марадзёраў, каб яшчэ трохі пасачыць за кропкай, якая адлюстроўвала Джыні, але успомніў, што зараз калядныя вакацыі, і яна напэўна ў Нары.
Кожная секунда здавалася доўгай у бясконцасці лесу. Гары ведаў, што вакол павінна быць досыць жывых істот, але ён жадаў, каб яны заставаліся бязгучнымі і нерухомымі, каб ён мог аддзяліць іх нявінную мітусню і браджэнне ад гукаў, якія могуць азначаць іншыя, больш злавесныя рухі. Ён успомніў шолах плашча, які слізгаў па апалым лісці шмат гадоў таму, і яму паказалася, што ён чуе яго зноў. Гары подтрос галавой. Іх ахоўныя заклёны паспяхова працавалі ўжо тыдні, чаму яны павінны не дзейнічаць зараз? Але адчуванне, што сёння нешта не так, яго не пакідала.
Некалькі разоў Гары засынаў, пад нязручным кутом споўзаючы да сценкі намёта, і тут жа прачынаўся. Шыя яго балела. Ноч дасягнула такой гушчыні, што яму здавалася, быццам ён затрымаўся ў нявызначанасці, надыходзячай пры апарацыі.
Калі гэта здарылася, Гары якраз трымаў руку перад сваім тварам, спрабуючы разглядзець пальцы. Яркае срэбнае святло, якое рухалася паміж дрэвамі, з’явілася справа перад ім. Што б ні было яго крыніцай, рухалася яно бязгучна. Святло як быццам плыло да яго. З выкрыкам, застыглым у горле, ён ускочыў на ногі і падняў палачку Герміёны. Гары прыжмурыўся, паколькі святло стала ўжо асляпляльным, і толькі чорныя цені дрэў былі бачныя на фоне сілуэту, які выпускаў яго, і ён набліжаўся…
Крыніца святла зрабіла яшчэ адзін крок, выходзячы з-за дуба. Гэта была белая, срэбная лань, зіготкая, яркая, як месяц, якая крочыла па свежавыпаўшым некранутым снегу, не пакідаючы слядоў. Яна ступіла да Гары, высока трымаючы галаву з прыгожымі вачамі і доўгімі вейкамі.
Гары неадрыўна глядзеў на яе, быўшы здзіўлены не яе дзівацтвам, а тым, што яна была яму невытлумачальна знаёмая. Ён адчуваў, што павінен быў чакаць яе прыходу, але забыўся аб ім да гэтага моманту, што яны павінны былі сустрэцца. Жаданне неадкладна паклікаць Герміёну, якое было ў яго яшчэ секунду таму, знікла. Ён ведаў, ён быў гатовы паставіць на гэта сваё жыццё, што лань прыйшла да яго і да яго аднаго.
Некалькі доўгіх секунд яны глядзелі адзін на аднаго, а потым яна павярнулася, і пайшла прэч.
- Не, - сказаў Гары надтрэснутым ад доўгага маўчання голасам, - Вярніся!
Яна працягнула павольна крочыць між дрэвамі, і яе святло пачало хавацца за ценямі галін. Адну секунду Гары сумняваўся. Асцярога шаптала, што гэта можа быць падман, прынада, пастка. Але інстынкт, які ахапіў яго, падказаў, што гэта не можа быць цёмнай магіяй. Ён кінуўся за ёй.
Снег храбусцеў у яго пад нагамі, але лань не рабіла ні гуку, прабіраючыся паміж дрэвамі, паколькі сама яна была толькі святлом. Усё глыбей адводзіла яна яго ў лес, і Гары паспешліва крочыў за ёй, упэўнены, што, калі яна спыніцца, яна дазволіць наблізіцца да сябе, і тады загаварыць, і голас скажа яму тое, што ён павінен пазнаць.
Нарэшце яна спынілася. Лань зноў павярнула сваю прыгожую галаву да Гары, і той кінуўся да яе з кіпячым у грудзі пытаннем, але, калі ён адкрыў рот, каб вымавіць – лань знікла.
Цемра цалкам паглынула яе, малюнак яшчэ гарэў ў вачах у Гары, зацямняў яго позірк, ззяючы нават пад закрытымі павекамі. І прыйшоў страх: яе прысутнасць азначала бяспеку.
- Люмас! – прашаптаў ён, і кончык палачкі засвяціўся.
Водціск лані ў яго вачах згасаў, пакуль Гары стаяў тут, маргаючы, прыслухваючыся да гукаў лесу, да падаленага патрэсквання галінак, слізгаценню снега. Ці павінны былі на яго напасці? Ці прывабіла яна яго ў пастку? Ці стаяў хтосьці ў цемры, па-за межамі, асветленымі палачкай, гледзячы на яго?
Гары падняў палачку вышэй. Ніхто не кідаўся на яго, з-за дрэва не ляцеў у яго сноп зялёнага святла. Навошта тады яна прывяла яго сюды?
Нешта бліснула ў святле палачкі, і Гары звярнуўся, але гэта было проста маленькае, змёрзлае возера, чорная патрэскваючая паверхня якога бліснула, калі ён прыпадняў сваю палачку, каб разглядзець яе.
Ён асцярожна наблізіўся і паглядзеў уніз. Лёд адлюстраваў яго пераламаны цень і святло ад палачкі, але глыбока пад тоўстым, мутным, шэрым панцырам, бліснула нешта яшчэ. Вялікі срэбны крыж.
Сэрца Гары падскочыла. Ён зваліўся на калены на беразе і накіраваў палачку так, каб як мага мацней асвятліць дно возера. Выбліск глыбокага чырвонага колеру… Гэта быў меч, упрыгожаны лаламі. Меч Грыфіндора ляжаў на дне ляснога возера.
Ледзь дыхаючы, Гары ўтаропіўся на яго. Як такое магло быць? Як меч мог апынуцца тут, ляжалым у возеры поруч іх лагера? Нейкая невядомая магія накіравала Герміёну сюды, або лань, якую ён прыняў за патронуса, была нейкага рода вартавым гэтага возера? Або меч быў змешчаны сюды ўжо пасля іх прыбыцця, менавіта таму, што яны былі тут? У гэтым выпадку - хто быў чалавекам, які жадаў перадаць яго Гары? Зноў ён накіраваў палачку на дрэвы і кусты вакол, спрабуючы разглядзець чалавечы сілуэт, водбліск вачэй, але нікога не ўбачыў. Усё гэтак жа, і трохі страху дадалося да яго хвалявання, калі ён зноў звярнуў сваю ўвагу на меч, які пакоіўся на дне змёрзлага возера.
Гары накіраваў палачку на срэбны сілуэт і прашаптаў: "Акцыё, меч!"
Той не паварушыўся. Гары і не чакаў гэтага. Калі б усё было так проста - меч ляжаў бы на беразе, чакаючы пакуль Гары падніме яго, а не ў глыбіні пакрытага лёдам возера. Ён пачаў крочыць вакол ледзянога круга, разважаючы аб тым, як у апошні раз меч даставіў сябе ў яго рукі. Тады Гары быў у жудаснай небяспецы і прасіў дапамогі.
- Дапамажыце, - прашаптаў ён, але меч застаўся ляжаць на дне, абыякавы, нерухомы.
Што, спытаў сябе Гары, працягнуўшы крочыць, сказаў яму Дамблдор, калі Гары здабыў меч у мінулы раз? "Толькі праўдзівы грыфіндорац мог выцягнуць яго з капялюша". І якія якасці вызначаюць грыфіндорца? Ціхі голас у галаве Гары адказаў яму: "адвазе і цвёрдасці духу аддаваў перавагу Грыфіндор".
Гары, глыбока ўздыхнуўшы, спыніўся і пар ад яго дыхання рассеяўся ў марозным паветры. Ён ведаў, што трэба рабіць. Быўшы сумленным, ён ведаў гэта з таго самага моманту, калі ўбачыў пад лёдам меч.
Ён яшчэ раз агледзеў дрэвы, якія атачалі яго, але ўжо быў упэўнены, што ніхто не збіраецца на яго нападаць. У іх быў шанец, калі ён крочыў адзін скрозь лес, і была куча шанцаў, пакуль ён даследаваў возера. Адзінай сапраўднай прычынай затрымкі цяпер было тое, што неадкладны далягляд быў гэтак непанадным.
Пальцамі, якія блыталіся, Гары пачаў расшпільваць шматлікія пласты сваёй адзежы. Пры чым тут "адвага", ён быў цалкам не ўпэўнены, няўжо што яна складалася ў тым, што Гары не клікаў цяпер Герміёну, каб тая зрабіла ўсё за яго.
Пакуль Гары распранаўся, дзесьці вухнула сава, і ён з болем падумаў аб Хэдвіг. Ён дрыжаў, яго зубы жудасна стукалі, але ён працягваў распранацца, пакуль не застаўся стаялым у адной бялізне, голымі нагамі на снезе. Ён паклаў мяшочак, у якім захоўваліся яго палачка, ліст маці, асколак люстэрка Сірыюсу і стары снітч па-над сваёй адзежай, і накіраваў палачку Герміёны на лёд.
- Дыффінда!
У цішыні лёд трэснуў з гукам стрэлу. Паверхня возера парэпалася, і абломкі чорнага лёду загайдаліся на вадзе. Наколькі Гары мог судзіць, тут было неглыбока, але, каб дастаць меч, неабходна было цалкам нырнуць.
Зрэшты, роздумы над наступнай задачай не рабілі яе лягчэй або ваду цяплей. Гары ступіў да боку возера і паклаў усё яшчэ запаленую палачку Герміёны на зямлю побач з ім. Потым, не ўдаючыся ў разважанні аб тым, наколькі халадней яму стане, і наколькі моцна ён будзе дрыжаць, Гары скокнуў.
Кожная сітавіна яго цела закрычала, нібы пратыстуючы. Як быццам само паветра ў яго лёгкіх змерзла, калі Гары пагрузіў свае плечы ў ледзяную ваду. Ён ледзь мог дыхаць, і так моцна дрыжаў, што хвалі ўдараліся аб бакі возера. Вялікім пальцам нагі Гары адчуваў меч. Яму трэба было нырнуць толькі адзін раз.
Гары адкладаў момант поўнага апускання секунду за секундай, дрыжачы і затыхаючыся, пакуль ён не нагадаў сабе, што гэта павінна быць зроблена, сабраў усю сваю адвагу і нырнуў.
Холад ахапіў яго як агонь, гэта было падобна агоніі, быццам яго мозг змерз, калі Гары, расштурхваючы чорную ваду, пацягнуўся да дна, каб намацаць меч. Яго пальцы стуліліся на рукаяці, і Гары пацягнуў меч уверх.
У гэты момант нешта цвёрда сцягнула яго шыю. Ён падумаў аб водарасцях, хоць нішто не перашкаджала яму, калі ён ныраў, і працягнуў руку, каб вызваліцца. Гэта не былі водарасці. Ланцуг хоркрукса паменшыўся і павольна сціскаў яму горла.
Гары з усіх сіл адапхнуўся нагамі, спрабуючы выцягнуць сябе на паверхню, але яго толькі закруціла і стукнула ад каменны ўскраек возера. Узрушаны, ён амаль затыхнуўся і аддзіраў ланцуг, які сціскаўся, але яго змёрзлыя пальцы не маглі саслабіць яго, і цяпер маленькія агеньчыкі ўспыхвалі ў яго галаве, і ён павінен быў патануць, больш нічога не заставалася, нічога, што ён мог бы рабіць, і рукі, што сціскалі яго шыю, сапраўды прыналежылі смерці…
Затыхаючыся, наскрозь мокры і больш змёрзлы, чым калі-небудзь ў сваім жыцці, Гары зваліўся тварам у снег. Дзесьці недалёка ад яго іншы чалавек хістаўся, кашляў і затыхаўся. Як Герміёна з’явілася падчас нападу змяі… Але гукі не былі падобныя на яе, ні глыбокі кашаль, ні цяжкія крокі.
У Гары не было сіл падняць галаву, каб разглядзець свайго выратавальніка. Усё, што ён змог зрабіць – гэта працягнуць руку, якая калацілася, да свайго горла і абмацаць месца, у якім медальён урэзаўся ў яго цела. Медальёна не было. Хтосьці вызваліў Гары. У гэты момант голас, які затыхаўся, загучаў над ім.
- Ты… ты зусім здурэў?
Нішто, акрамя шоку ад гуку гэтага голаса, не дало б Гары сілы ўстаць. Смяротна дрыжачы, ён падняўся на ногі. Перад ім стаяў Рон, цалкам апрануты, мокры да ніткі, з валасамі, якія прыліплі да яго твара, трымаючы ў адной руцэ меч Грыфіндора, а ў іншай – абрывак лунцуга хоркуркса, які боўтаўся.
- Якога дзябла, - выдахнуў Рон, трымаючы лунцуг хоркуркса, які калыхаўся наперад і назад, быццам у нейкай пародыі на гіпнатычны сеанс, - ты не зняў гэтую штуку перад тым, як нырнуць?
Гары не ведаў, што адказаць. Срэбная лань была нічым у параўнанні са з’яўленнем Рона, ён не мог у гэта паверыць. Дрыжачы ад холаду, ён кінуўся да груды адзежы, якая усё яшчэ ляжала на беразе возера, і пачаў апранацца. Нацягваючы на сябе адзін швэдар за другім, Гары глядзеў на Рона так, быццам чакаў, што ён знікне, пакуль Гары не можа яго бачыць, але Рон заставаўся на месцы: ён толькі што нырнуў у возера і выратаваў Гары жыццё.
- Гэта бы-быў т-ты? – нарэшце вымавіў Гары, стукаючы зубамі, больш слабым, чым звычайна. з-за нядаўняга задушвання, голасам.
- Ну, так, - адказаў Рон, выглядаючы трохі збянтэжаным.
- Т-ты заклікаў гэтую лань?
- Што? Не, вядома не! Я думаў, гэта ты зрабіў!
- Мой патронус – алень.
- А, так. Я заўважыў, што ён выглядаў інакш… Без рогаў.
Гары надзеў мяшочак Хагрыда зваротна на шыю, нацягнуў апошні швэдар, нахіліўся, каб падняць палачку Герміёны і зноў устаў перад Ронам.
- Адкуль ты тут?
Вызначана Рон спадзяваўся, што гэтае пытанне будзе зададзена пазней, а калі магчыма – і наогул не будзе зададзена.
- Ну, я... разумееш… я вярнуўся. Калі… - ён прачысціў горла. – Калі я… я вам яшчэ патрэбен.
Наступіла маўчанне. Успаміны таго, як Рон сышоў, нібы паўсталі сцяной паміж імі. Але Рон быў тут, ён вярнуўся і толькі што выратаваў Гары жыццё.
Рон глядзеў на свае рукі. Ён выглядаў здзіўленым тым, якія рэчы трымаў у іх.
- О, так, я яго выцягнуў, - паведаміў ён, паднімаючы меч так, каб Гары мог яго разглядзець. – Вось чаму ты скокнуў туды, так?
- Так, - адказаў Гары. – Але я не разумею, як ты тут з’явіўся? Як ты нас знайшоў?
- Доўга распавядаць, - сказаў Рон. – Я некалькі гадзін шукаў вас, таму што лес вельмі вялікі. Я ужо думаў, што мне трэба будзе заначаваць пад дрэвам і пачакаць раніцы, калі я ўбачыў гэтага аленя, і цябе за ім.
- Ты больш нікога не бачыў?
- Не, - адказаў Рон. – Я…
Ён завагаўся, гледзячы на два дрэва, якія раслі побач у некалькіх ярдах ад іх.
- Мне здаецца, я бачыў нейкі рух вунь там, але ў гэты момант я бег да возера, таму што ты нырнуў і не паказваўся зваротна, так што я не планаваў захадзіць яшчэ… Гэй!
Гары ўжо спяшаўся да месца, якое паказаў Рон. Два дуба раслі блізка адзін ад другога, паміж стваламі была толькі шчыліна ў некалькі цаляў на ўзроўні вачэй. Ідэальнае месца для таго, каб бачыць усё і не быць убачаным. Вакол каранёў снега не было, так што Гары не змог убачыць якіх-небудзь слядоў. Ён вярнуўся туды, дзе стаяў Рон, які ўсё яшчэ сціскаў у руках меч і хоркуркс.
- Ёсць што-небузь? – спытаў Рон.
- Не, - адказаў Гары.
- Так якім чынам меч трапіў у возера?
- Той, хто вызваў патронуса, і памясціў меч сюды.
Яны абодва паглядзелі на ўзорысты срэбны меч, упрыгожаная лаламі рукаядзь якога злёгку бліскацела ў святле палачкі Герміёны.
- Думаеш, гэта сапраўдны? – спытаў Рон.
- Ёсць адзін спосаб выявіць гэта, ці не так? - адказаў Гары.
Хоркуркс усё яшчэ боўтаўся ў Рона на руцэ. Медальён злёгку паторгваўся. Гары ведаў, тое, што ўтоенае унутры яго, зноў хвалявалася. Яно адчувала небяспеку і спрабавала забіць Гары, каб не даць завалодаць мечам. Зараз не было часу для доўгіх дыскусій, трэба было знішчыць гэта раз і назаўжды. Гары агледзеўся, высока трымаючы палачку Герміёны, і знайшоў падыходнае месца – гладкі камень, які ляжаў у цені платана.
- Ідзі сюды, - сказаў ён. Гары змёў з каменя снег і працягнуў руку за хоркурксам. Рон працягнуў яму меч, але Гары пакачаў галавой.
- Не, ты павінен зрабіць гэта.
- Я? – здзівіўся Рон. – Чаму?
- Таму што ты дастаў меч з возера. Я думаю, гэта павінен быць ты.
Гэта не была ветлівасць або шчодрасць. Гары ведаў, што Рон павінен быць тым, хто заб’е хоркуркс, як ён ведаў, што лань не была чымсьці злым. Па меньшай меры, Дамблдор навучыў Гары пра вызначаныя віды магіі, аб непараўнальнай сіле вызначаных дзеяннняў.
- Я адчыню яго, - вымавіў Гары. – І ты стукнеш. Адразу, добра? Што б там ні было – яно будзе дужацца. Той кавалачак Рэдла ў дзённіку спрабаваў забіць мяне.
- Як ты збіраешся адчыніць яго? – спытаў Рон. Ён выглядзеў напалоханым.
- Я думаю папрасіць яго адчыніцца, на змяінай мове, - сказаў Гары.
Адказ так хутка прыйшоў да яго, як быццам ён ужо ведаў яго. Магчыма, ён зразумеў гэта дзякуючы нядаўняй сустрэчы з Наджыні. Ён паглядзеў на змяяпадобную літару “С”, выкладзеную зіготкімі зялёнымі камянямі і з лёгкасцю прадставіў, што гэта мініятурная змяя, якая звярнулася на халодным камені.
- Не! – ускрыкнуў Рон. – Не адчыняй гэта! Я сур’ёзна!
- Чаму не? – спытаў Гары. – Давай пазбавімся ад гэтай праклятай штукі, усе гэтыя месяцы…
- Я не магу, Гары! Сапраўды, лепш ты…
- Але чаму?
- Таму што гэта штука небяспечна для мяне! – адказаў Рон. Адыходзячы ад медальёна. – Я не магу з ёй зладзіцца! Я не апраўдваю свае паводзіны, але яна дзейнічае на мяне мацней, чым на цябе і Герміёну. Гэта прымушае мяне думаць такое… такое, што я б і так думаў, але горш! Я не магу растлумачыць гэтага, але калі я здымаю яе… мая галава зноў ў парадку, але калі прыходзіцца зноў апранаць гэтую чортаву штуку… Не магу я, Гары!
Трасучы галавой, ён адступіў далей з мечам у дрыготкай руцэ.
- Ты можаш зрабіць гэта! – сказаў Гары. – Ты можаш! Ты толькі што дастаў меч, я ведаю, што гэта ты павінен выкарыстаць яго! Калі ласка, проста пазбаўся ад гэтага, Рон.
Гук уласнага імя падзейнічаў на Рона, як стымулятар. Ён праглынуў, і, усё яшчэ цяжка дыхаючы, ступіў да каменя.
- Скажы мне, калі, - прахрыпеў ён.
- На тры, - вымавіў Гары, зноў гледзячы на медальён і прыжмурваючы вочы, каб сканцэнтравацца на літары “С”, якая адлюстроўвала змяю. Тое, што насяляла медальён, матлялася, як злоўлены прус. Можна было б адчуваць да яго жаль, калі б не парэз вакол шыі Гары, дагэтуль гарэўшы агнём.
- Раз… Два… Тры... Адчыніся!
Апошняе слова прагучала, як шыпенне, і медальён, пстрыкнуўшы, расчыніўся на залатыя палоўкі. За кожным з іх шкляных акенцаў хавалася па жывым воку, якія былі падобныя на вочы Тома Рэдла да таго, як яны сталі чырвонымі і шчылінападобнымі.
- Бі! – сказаў Гары, трымаючы медальён напагатове на паверхні каменя.
Рон падняў меч дрыготкімі рукамі. Вочы медальёна ашалела круціліся, а Гары, упёршыся, надзейна схапіў яго, ужо ўяўляючы, як ліне кроў з пустых вокнаў. Раптам з хоркуркса раздаўся голас.
- Я бачыў тваё сэрца, і яно прыналежыць мне.
- Не слухай яго! – рэзка ўскрыкнуў Гары. – Бі!
- Я бачыў твае мары, Рональд Уізлі, і бачыў твае страхі. Усё, чаго ты жадаеш – магчыма, але то, чаго ты баішся – таксама магчыма…
- Бі! – пракрычаў Гары, і яго голас рэхам адбіўся ад дрэў. Кончык меча здрыгануўся, і Рон утаропіўся прама ў вочы Рэдла.
- Заўсёды меней любы маці, якая жадала дачку… Зараз, меней каханы дзяўчынай, якая аддае перавагу твайму сябру… Заўсёды другі, вечна ў цені…
- Рон, бі! – загарланіў Гары. Ён адчуваў, як медальён дрыжыць у яго руках і баяўся таго, што зараз адбудзецца. Рон падняў меч вышэй, і, калі ён зрабіў гэта, вочы Рэдла ўспыхнулі чырвоным.
З двух акенцаў медальёна, з вачэй, як дзве гратэскавыя бурбалкі выплылі мудрагеліста скажоныя галовы Гары і Герміёны.
Рон у шоку ўскрыкнуў і адступіў назад, калі постаці цалкам вышлі з амулета, спачатку плечы, потым целы, ногі – пакуль яны цалкам не ўсталі ўнутры амулета, плячо да пляча, як дрэвы з адным коранем, гледзячы на Рона і сапраўднага Гары, які адшмаргнуў рукі ад медальёна так, быццам ён быў раскалены дабяла.
- Рон! – крыкнуў ён, але Рэдл-Гары цяпер казаў голасам Вальдэморта і Рон, як зачараваны, глядзеў яму ў твар.
- Навошта ты вярнуўся? Нам было лепш без цябе, мы былі шчаслівей без цябе. Рады тваёй адсутнасці… Мы смяяліся над тваёй дурасцю, тваёй баязлівасцю, тваімі комплексамі…
- Комплексамі! – рэхам паўтарыла Герміёна-Рэдл, якая была больш прыгожая і жудасная, чым сапраўдная. Яна, галосячы, загушкалася перад Ронам. – Хто пагледзіць на цябе? Хто звярне на цябе хоць нейкую ўвагу, калі побач Гары Потэр? Што ты наогул зрабіў, у параўнанні з Абраным? Хто ты такой у параўнанні з Хлопчыкам, Які Выжыў?
Рон! Бі! Бі!!! – Гары крычаў, але Рон не зварухнуўся. У яго шырока адкрытых вачах адлюстроўваліся Гары-Рэдл і Герміёна-Рэдл, іх валасы завіваліся, як агонь, вочы ззялі чырвоным, і галасы гучалі высокім злым дуэтам.
- Твая маці прызналася, - засмяяўся Гары-Рэдл, а Герміёна-Рэдл усміхнулася. – Што яна ўпадабала б мяне ў якасці сына, была б рада памяняць…
- Хто не ўпадабае яго? Якой жанчыне ты патрэбен? Ты ніхто, ніхто, ніхто побач з ім! – праспявала Герміёна-Рэдл, і выцягнуўшыся, як змяя, апавілася вакол Гары-Рэдла ў цесных абдымках. Іх вусны сустрэліся.
Твар Рона напоўніўся болем. Дрыготкімі рукамі ён высока падняў меч.
- Зрабі гэта, Рон! – пракрычаў Гары.
Рон зірнуў на яго, і Гары здалося, што ён убачыў пунсовы водбліск у яго вачах.
- Рон?
Бліснуўшы, меч апусціўся. Гары адскочыў у бок, раздаўся ляск металу і доўгі, працяглы крык. Гары абгарнуўся, слізгаючы на снезе, з палачкай у руцэ, гатовы абараняцца – але ваяваць было не з кім.
Жахлівыя варыянты яго і Герміёны зніклі, застаўся толькі Рон. Ён стаяў з мячом, які боўтаўся ў яго руцэ і глядзеў на пабітыя астаткі амулета, раскінутыя па плоскай паверхні каменя.
Павольна, Гары падышоў да яго, не ведаючы, што сказаць. Рон цяжка дыхаў. Яго вочы больш не былі чырвонымі – да іх вярнуўся звычайны сіні колер і яны былі вільготнымі.
Гары нахіліўся, прыкінуўшыся, што гэтага не бачыць, і падняў знішчаны хоркуркс. Рон разбіў шкло ў акенцах, вачэй Рэдла больш не было, а заплямлены шоў унутры медальёна злёгку дыміўся. Тое, што жыла ўнутры хоркуркса – знікла, катаванне Рона было апошнім, што яно зрабіла. Меч з ляскам выпаў з рукі Рона. Ён зваліўся на калены, абхапіўшы галаву рукамі, Рон дрыжаў, але, як Гары разумеў, не ад холаду. Гары запхнуў пабіты медальён сабе ў кішэнь, прысеў побач з Ронам і асцярожна паклаў руку яму на плячо. Як добры знак ён успрыняў тое, што Рон не адапхнуў яго.
- Пасля твайго сыходу, - сказаў Гары ціха, цешачыся тым, што твар Рона ад яго ўтоены. – Яна плакала тыдзень. Можа быць і больш, яна не жадала, каб я гэта бачыў. Было шмат вечароў, калі мы наогул не размаўлялі адзін з адным. Без цябе…
Ён не змог скончыць – Рон зноў быў з ім, і толькі зараз Гары цалкам разумеў, колькі каштавала ім яго адсутнасць.
- Яна мне як сястра, - працягнуў ён. – Я люблю яе, як сястру, і я ведаю, што яна адчувае тое ж самае па стаўленні да мяне. Так было заўсёды. Я думаў, ты ведаеш.
Рон не адказаў, а адвярнуўся ад Гары і з шумам выцер нос аб рукаў. Гары зноў падняўся на ногі і адышоў на некалькі ярдаў убок, да гіганцкага ранца, які Рон кінуў на бягу да возера, спрабуючы паспець выратаваць Гары. Ён закінуў яго сабе на спіну і вярнуўся зваротна да Рона. Той падняўся на ногі пры набліжэнні Гары, з яшчэ трохі чырванаватымі вачамі, але ў астатнім спакойны.
- Я шкадую… - сказаў ён. – Я шкадую, што сышоў. Я ведаю, што я быў…
Ён агледзеў цемру вакол, быццам спадзяючыся, што досыць благое слова зараз само зваліцца на яго.
- Ну, ты адплаціўся за гэта сёння, - вымавіў Гары. – Дастаў меч. Знішчыў хоркуркс. Спас маё жыццё.
- Гэта гучыць строме, чым тое, што было на самай справе, - прамармытаў Рон.
- Такія рэчы наогул заўсёды гучаць строме, чым на самай справе, - сказаў Гары. – Я ўжо гады спрабую табе гэта растлумачыць.
Яны адначасава ступілі насустрач адзін да другога і абняліся, і Гары абхапіў усё яшчэ мокры жакет Рона.
- А цяпер, - вымавіў Гары, калі яны адпусцілі адзін аднаго. – Усё, што нам засталося зрабіць – гэта зноў знайсці намёт.
Але гэта было не складана. Хоць вандраванне праз цёмны лес з ланью здалося доўгім, зараз, у кампаніі з Ронам, зваротная дарога здалася дзіўна маленькай. Гары не мог дачакацца магчымасці абудзіць Герміёну, і ён адчуў ажыўленне і ўзрушанасць, уваходзячы ў намёт. Рон плёўся ззаду.
У параўнанні з лесам і возерам, у намёце была цудоўная цеплыня. Адзінай крыніцай святла былі сінія агеньчыкі, якія ўсё яшчэ мігцелі ў кубку на палу. Герміёна спала, згарнуўшыся пад коўдрамі, і не рухалася, пакуль Гары не вымавіў некалькі разоў яе імя.
- Герміёна!
Яна тузанулася і рэзка ўстала, адкідаючы валасы з твара.
- Што здарылася, Гары? Ты ў парадку?
- У парадку, усё добра. Больш таго, выдатна! І тут яшчэ ёсць нехта…
- Што ты маеш на ўвазе? Хто?
Яна ўбачыла Рона, які стаяў на старым дыване і трымаў меч у руцэ. З яго яшчэ капала вада. Гары адышоў у цёмны кут, зняў ранец Рона і паспрабаваў зліцца з палатном сцяны.
Герміёна саслізнула са сваёй койкі і, як лунацік, падышла да Рона, не зводзячы вочы з яго бледнага твара. Яна спынілася прама перад ім, злёгку растуліўшы вусны і шырока адкрыўшы вочы. Рон з лёгкай надзеяй усміхнуўся і прыпадняў рукі.
Герміёна кінулася на яго і пачала латашыць рукамі кожны цаль яго цела, да якога магла дацягнуцца.
- Ай! Ай! Адча… Якога?... Герміёна! Ай!
- Ты… апошняя… Дупа!
Кожнае слова яна пазначыла ўдарам. Рон адхіснуўся, затуляючы галаву, калі Герміёна працягнула надыходзіць на яго.
- Ты… прыпоўз… зваротна… сюды… пасля… усіх… гэтых… тыдняў… дзе мая палачка?!!!
Яна выглядала так, быццам гатовая неадкладна з боем адабраць яе ў Гары, і той зрэагаваў інстыктыўна.
- Пратэга!
Нябачны шчыт павіс паміж Ронам і Герміёнай. Удар адкінуў Герміёну назад, на пол. Выплёўваючы валасы з рота яна ізноў устала на ногі.
- Герміёна! – сказаў Гары. – Супак…
- Я не супакоюся! – пракрычала яна.
Ніколі яшчэ ён не бачыў, каб Герміёна настолькі страціла кантроль над сабой. Яна выглядала звар’яцелай. – Вярні мне маю палачку! Аддай яе мне!
- Герміёна, калі ласка…
- Не кажы мне, што рабіць, Гары Потэр! – яна завішчала. – Не смей! Вярні мне яе зараз! А ты!!!
Яна страшна, з абвінавачваннем паказала на Рона. Гэта выглядала, як праклён, і Гары не ў чым было яго папракнуць, калі той адступіў яшчэ на некалькі крокаў.
- Я бегла за табой! Я клікала цябе! Я ўмольвала цябе вярнуцца!
- Я ведаю, - сказаў Рон, - Герміёна, мне шкада, мне праўда…
- Ах, табе шкада!
Яна засмяялася, не кантралюючы сябе. Рон паглядзеў на Гары, нібы просячы дапамогі, але ў выразе твара таго была бачна няздольнасць дапамагчы зараз.
- Ты вяртаешся праз тыдні! Тыдні! І думаеш, што ўсё будзе добра, трэба проста сказаць “мне шкада”?!
- А што яшчэ я магу сказаць? – выклікнуў Рон, і Гары быў рад, што ён дужаецца.
- Я не ведаю! – выгукнула Герміёна з жудасным сарказмам у голасе. – Парыйся ў сваіх мазгах, Рон, у цябе гэта зойме не больш пары секунд!
- Герміёна! – умяшаўся Гары, які ўспрыняў гэта, як удар ніжэй пояса. – Ён толькі што выратаваў мяне…
- Мне ўсё роўна! – прараўла яна. – Мне ўсё роўна, што ён зрабіў! Тыдні і тыдні, мы маглі б быць мёртвыя разоў дзесяць, ён бы і не пазнаў!
- Я ведаў, што вы не мёртвыя! – зароў Рон, упершыню перакрываючы яе голас і набліжаючыся настолькі, наколькі дазваляў заклён шчыта, які вісёў паміж імі. – Гары ў “Вяшчуну”, на радыё, яны шукаюць яго ўсюды, усе гэтыя чуткі, вар’яцкія гісторыі, я ведаў, што пачуў бы адразу, калі б вы былі мёртвыя, вы не ведаеце, што мне прыйшлося…
- Цябе прыйшлося?
Яе голас ужо быў такі высокі, што хутка яго б змаглі пачуць кажаны, але яе абуранасць ужо дасягнула такой ступені, што нейкі час яна наогул не магла казаць, і Рон скарыстаўся магчымасцю.
- Я жадаў вярнуцца назад у тую ж хвіліну, калі апарырываў, але я патрапіў прама ў лапы бандзе Паляўнічых, Герміёна, я не мог нікуды пайсці!
- Бандзе каго? – спытаў Гары, тады як Герміёна павалілася ў крэсла, сашчапіўшы рукі і ногі настолькі шчыльна, што здавалася, зараз яна не зможа іх разблытаць некалькі гадоў.
- Паляўнічых, - сказаў Рон. – Яны ўсюды! Банды, якія спрабуюць зарабіць золата лоўляй магланароджаных, або здраднікаў крыві, Міністэрства абвясціла за іх узнагароды. Я ішоў сам па сабе, і па выглядзе я школьных гадоў, так што яны завяліся, думалі, я – магланароджаны на ўцёках. Прыйшлося хутка нешта прыдумаць, або мяне б пацягнулі ў Міністэрства.
- Што ты сказаў ім?
- Сказаў, што я – Стэн Шанпайк. Першы, аб кім я падумаў.
- І яны паверылі?
- Яны не былі вельмі разумныя. І адзін з іх, падобна, паўтроль, яго пах…
Рон паглядзеў на Герміёну, вызначана спадзяючыся, што яе змякчыць яго невялікая спроба пажартаваць, але выраз яе твара са шчыльна сціснутымі вуснамі застаўся каменным.
- У любым выпадку, у іх была дыскусія на тэму, Стэн я, ці не. Яны былі даволі бездапаможныя, калі быць сумленным, але ўсё роўна іх было пяцёра, а я адзін, і яны забралі маю палачку. Двое з іх пабіліся, і, пакуль астатнія былі адцягнутыя, я змог урэзаць таму, хто трымаў мяне, у жывот, схапіць яго палачку, абяззброіць тыпа, у якога была мая, і дызапарырываць. Не занадта добра зладзіўся, зноў рашчапіў сябе, - Рон падняў сваю правую руку, каб паказаць, што на ёй не хапае двух пазногцяў, - і прыбыў у месца ў мілях ад таго, дзе былі вы. Да таго часу, калі я дабраўся да таго берага, дзе быў лагер… вас ужо не было.
- Халера ясна, якая захапляльная гісторыя! – сказала Герміёна высокім голасам, які абвыкла выкарыстоўваць, калі жадала раніць. – Ты, мабыць, быў проста ў жаху. Пакуль мы наведалі Годрыкаву Лагчыну, і, дай падумаць, што там было, Гары? Ах, так, усяго-толькі змяя Сам-Ведаеш-Каго з’явілася і ледзь не забіла нас, а следам прыбыў і Сам-Ведаеш-Хто, спазніўшыся літаральна на секунду.
- Што? – ускрыкнуў Рон, гледзячы то на яе, то на Гары, але Герміёна праігнаравала яго.
- Прадстаў сябе страту пазногцяў, Гары! Гэта сапраўды засланяе нашы пакуты, ці не так?
- Герміёна, - ціха вымавіў Гары. – Рон толькі што выратаваў мне жыццё.
Здаецца, яна яго не пачула.
- Аднак, адну рэч я жадала б пазнаць, - сказала яна, гледзячы ў кропку дзесьці на фут вышэй галавы Рона. – Як ты знайшоў нас сёння? Гэта важна. Калі мы пазнаем, мы зможам пераканацца, што нас больш не зможа наведаць ніхто, каго мы не жадаем бачыць.
Рон паглядзеў на яе, потым дастаў маленькі срэбны прадмет з кішэні джынсаў.
- Вось.
Ёй прыйшлося паглядзець на Рона, каб пазнаць, што ён ім паказвае.
- Дэлюмінатар? – спытала яна, настолькі здзіўленая, што забылася аб неабходнасці выглядаць халоднай і жорсткай.
- Ён не проста ўключае і выключае святло, - сказаў Рон. – Я ведаю, як гэта працуе, і чаму гэта здарылася толькі зараз, а не ў нейкі іншы час, таму што я жадаў вярнуцца заўсёды з моманту сыходу. Але я слухаў радыё каляднай раніцай, і пачуў… Пачуў цябе.
Ён глядзеў на Герміёну.
- Пачуў мяне на радыё? – скептычна спытала яна.
- Не, пачуў цябе са сваёй кішэні. Твой голас, - ён зноў падняў дэлюмінатар. – З гэтай штукі.
- І што пэўна я сказала? – спытала Герміёна з чымсьці сярэднім паміж скептызмам і цікаўнасцю ў голасе.
- Маё імя. “Рон”. І яшчэ ты сказала.. нешта пра палачку.
Герміёна густа счырванела. Гары ўспомніў – гэта быў першы выпадак, калі яны ўголас вымавілі імя Рона з тых часоў, як ён іх пакінуў. Герміёна згадала яго, калі яны казалі пра папраўку палачкі Гары.
- Так што я дастаў яго, - працягваў Рон, гледзячы на дэлюмінатар. – Ён не выглядаў як-то інакш, нічога такога, але я быў упэўнены, што чуў цябе. Так што я пстрыкнуў. І тады загасла святло ў маім пакоі, але запалілася іншае за акном.
Рон падняў вольную руку і паказаў прама перад сабой, гледзячы на нешта, чаго ні Гары, ні Герміёна не маглі ўбачыць.
- Гэта быў шар святла, які пульсаваў, трохі блакітнаваты, накшталт таго, які загараецца вакол партключэй, вы ведаеце.
- Так, - разам аўтаматычна сказалі Герміёна і Гары.
- Я ведаў, гэта яно, - сказаў Рон. – Так што я схапіў усё сваё барахло, спакаваў, выкінуў ранец праз акно і выйшаў у сад.
- Маленькі святлівы шар лётаў там, чакаў мяне. Калі я выйшаў, ён рушыў наперад, я рушыў услед за ім, і.. ну, ён увайшоў унутр мяне.
- Прабач? – перапытаў Гары, перакананы ў тым, што ён няправільна пачуў.
- Ён як бы плыў да мяне, - растлумачыў Рон, ілюструючы рух паказальным пальцам. – Прама да маіх грудзей, і далей… ён проста мінуў наскрозь. Ён быў тут, - Рон паказаў на кропку каля свайго сэрца. – Я мог яго адчуваць, ён быў даволі гарачым. І калі ён быў унутры мяне, я ведаў, што павінен рабіць. Я ведаў, што ён даставіць мяне туды, куды мне трэба. Так што я апарырываў і апынуўся на схіле ўзгорку, цалкам пакрытага снегам…
- Мы былі там, - сказаў Гары, - мы правялі там дзве ночы, і ўсю другую ноч я адчуваў, быццам чую кагосьці, хто хадзіў недалёка ў цемры і вабнага!
- Ну, так, гэта, пэўна быў я, - сказаў Рон. – У любым выпадку, вашы ахоўныя заклёны працуюць, таму што я не мог ні бачыць, ні чуць вас. Я быў упэўнены, што вы побач, так што ў выніку я забраўся ў свой спальны мяшок і чакаў, пакуль хто-небудзь з вас з’явіцца. Я думаў, вы пакажацеся, калі будзеце пакаваць намёт.
- Не, на самай справе, - адказала Герміёна. – Мы апарырывалі пад плашчом-нябачнікам, у якасці дадатковай засцярогі. І мы адправіліся вельмі рана, таму што, як Гары сказаў, мы чулі, што хтосьці блукае вакол.
- А я застаўся на ўзгорку на ўвесь дзень, - сказаў Рон. – Працягваў спадзявацца, што вы з’явіцеся. Але калі стала цямнець, я зразумеў, што выпусціў вас, так што я яшчэ раз пстрыкнуў дэлюмінатарам, сіняе святло выйшла з мяне і зноў увайшло, я апарырываў і прыбыў сюды, у гэты лес. Я па-ранейшаму не мог бачыць вас, так што заставалася толькі спадзявацца, што рана або позна адзін з вас здасца, і Гары здаўся. Хоць, першым я, убачыў аленя.
- Ты ўбачыў што? – рэзка спытала Герміёна.
Яны распавелі ёй пра тое, што адбылося. Пакуль раскрывалася гісторыя срэбнай лані і меча ў возеры, Герміёна хмурна глядзела то на аднаго, то на іншага настолькі засяроджана, што забылася пра сваі перакрыжываныя рукі.
- Але гэта, пэўна, быў патронус! – сказала яна. – Вы бачылі, хто выклікаў яго? Вы каго-небудзь бачылі? І ён прывёў вас да меча! Неверагодна! І што здарылася далей?
Рон распавёў, як ён убачыў Гары, які прыгнуў у возера, і чакаў яго з’яўлення зваротна, як ён зразумеў, што нешта не так, нырнуў, выратаваў Гары і потым вярнуўся за мечам. Ён дабраўся да акрыцця медальёна, але тут збянтэжыўся, і Гары прыйшлося ўмяшацца.
- … і Рон стукнуў яго мечам.
- І.. і ён быў знішчаны? Так проста? – прашаптала яна.
- Ну, яно… яно крычала, - сказаў Гары, зірнуўшы на Рона. – Вось.
Ён кінуў медальён ёй на калены. Герміёна асцярожна падняла яго, і агледзела яго пабітыя акенцы.
Вырашыўшы, што зараз гэта бяспечна, Гары зняў заклён шчыта ўзмахам палачкі і звярнуўся да Рона.
- Так казаў, што збег ад паляўнічыў з яшчэ адной палачкай?
- Што? – спытаў Рон. – А, так.
Ён рыўком адкрыў кішэнь свайго ранца і дастаў адтуль кароткую, цёмную палачку. – Вось, я падумаў, што ніколі не перашкодзіць мець запас.
- Ты меў рацыю, - сказаў Гары, працягваючы руку. – Мая зламаная.
- Ты жартуеш? – здзівіўся Рон. У гэты момант Герміёна паднялася, і ён з асцярогай паглядзеў на яе.
Герміёна паклала знішчаны хоркуркс у вышытую пацеркамі сумку, потым забралася ў свой ложак і легла, не кажучы больш ні слова. Рон перадаў Гары новую палачку.
- Думаю, лепшае, на што ты можаш зараз разлічваць, - прашаптаў Гары.
- Так, - адказаў Рон. – Магло быць і горш. Памятаеш птушак, якіх яна наслала на мяне?
- Я яшчэ нічога не вырашыла, - з-пад коўдраў данёсся прыглушаны голас Герміёны, але Гары бачыў, што Рон усміхаўся, выцягваючы з ранца сваю каштанавую піжаму.
—
