Усходнiя славяне на Беларусi СЮ РЖХ-ХРЖРЖРЖ ст.
Информация - История
Другие материалы по предмету История
?чыць межы iх рассялення, вучоныя-археолагi асаблiвую СЮвагу звяртаюць на абрад пахавання i тыпы жаночых упрыгожванняСЮ.
З самага пачатку крывiчы сваiх памёрлых хавалi па абраду трупаспальвання пад кургановымiнасыпамi. Найбольш тыповымi сярод курганоСЮ былi валападобныя курганы насыпы шырынёй 8-10 метраСЮ i даСЮжынёйчасам больш як 100 метраСЮ. Такiя доСЮгiя курганы сустракаюцца толькi на крывiцкай тэрыторыi.
Нярэдка насыпы былi iкруглыя. Пазней толькi так i выглядалi крывiцкiя магiлы. З распаСЮсюджаннем з канца Х-га стагоддзя хрыiiярства, якое забараняла абрад крэмацыi, крывiчы, як i СЮсё тагачаснае славянскае насельнiцтва Беларусi, адмовiлася ад спальвання нябожчыкаСЮ i перайшло да трупапалаження. Хоць па даСЮняму звычаю памерлым на той свет клалi рэчы i насыпалi над iм курган. У язычнiцкiх магiлах археолагi мала знаходзяць рэчаСЮ пераважна толькi гаршкi. Усё нiшчыСЮ агонь. У курганах жа з трупапакладаннемi знаходак больш акрамя посуду можна знайii бронзавыя i медныя СЮпрыгоджваннi, жалезныя рэчавы i гэтак далей. Пры гэтым, зразумела, ужаночых пахаваннях упрыгожванняСЮ значна больш, там жа i сярпы або праселкi да верацён. У мужчынскiх сякеры, наканечнiкi копяСЮ, часам i мячы.
РЖснуюць паданнi, што СЮ курганах прыхавана золата i iншыя багаццi. Таму скарбашукальнiкi-марадзёры часта разрываюцьстрадаСЮнiя могiльнiкi, знiшчаюць iх. Аднак пад насыпамi знайшоСЮ супакой у асноСЮным просты вясковы люд, нашы далёкiя продкi язычнiкi i раннiя хрыiiяне. Рэчы, што пры каiяках, зiржавелыя, акiсленыя, не маюць грашовай каштоСЮнаii. А вось для спецыялiста-археолага яны важнейшая крынiца звестак пра матэрыяльную культуру старажытных беларусаСЮ, пра iх вераваннi i нават знешнi воблiк.
Той хто разбурае даСЮнiя магiлы, не толькi парушае Законы Рэспублiкi Беларусь, нормы чалавечай маралi, але i робiць замах на нашу гiстарычную памяць.
Большаiь упрыгожванняю крывiчанак падобныя на радзiмiцкiя i драгавiцкiя, яны агульнаславянскага тыпу. Аднак ёiь i толькi крывiцкае аздабленне вялiкiя бранзалетападобныя скроневыя кольцы з медзi, вельмi рэдка са срэбра, якiмi упрыгожваСЮся галоСЮны СЮбор. Такiя знаходкi быццам племянныя пашпарты. Менавiта па iх у асноСЮным i крывiцкiя пахаваннi, удакладняюць тэрыторыю рассялення гэтых плямёнаСЮ.
Летапiсец сведчыСЮ, што тэрыторыi памiж Прыпяццю i Дзвiной займалi драгавiчы другое буйное абяднанне плямён на Беларусi. Археалагiчныя раскопкi дазволiлi больш дэталёва акрэслiць межы iх рассялення. РЖх паселяшчы i могiльнiкi сустракаюцца паСЮднёвай Прыпяцi, на СЮсходзе даходзяць да Дняпра, на поСЮначы ваколiц ЗаслаСЮя, Лагойска i Барысава, на захадзе Брэiкага Пабужжа. Папярэднiкам i этнiчным вытокам драгавiчоСЮ было стараславянскае насельнiцтва пражскай культуры СЮзбярэжжа Прыпяцi VРЖ-VРЖРЖРЖ стагоддзяСЮ. РаспаСЮсюджваючыся паСЮночней гэтай ракi драгавiчы актыСЮна асiмiлявалi балтаСЮ.
Драгавiчы, займаючы СЮрадлiвыя землi Палесся, кантактуючы з больш паСЮднёвымi этнасамi, вылучалiся большым прадукцыйным земляробстве i рамястве, у раннiм зараджэннi элементаСЮ дзяржаСЮнаii, у наяСЮнаii даволi вялiкай колькаii гарадоСЮ ТураСЮ, Пiнск, Давыд-Гарадок, Брэст, Клецк, Слуцк, Капыль, РагачоСЮ. На змешанай драгавiцка-крывiцкай тэрыторыi СЮзнiклi Менск, Лагойск, БарысаСЮ.
Найбольш вядомае дзяржаСЮнае СЮтварэнне драгавiчоСЮ ТураСЮскае княства. Аднак даволi хутка iх землi трапiлi пад кiеСЮскае панаванне, з-пад якога вызвалiлiся толькi СЮ ХРЖРЖ стагоддзi.
Археолагамi вывучалiся пераважна могiльнiкi драгавiчоСЮ. Тутэйшае насельнiцтва хавала памерлых пад круглымi кургановымi насыпамi па абраду трупаспалення. З канца Х-га стагоддзя нябожчыкаСЮ ужо не спальвалi. Тыповым для драгавiчан было пахаванне СЮ зрубных дамавiнах з двухсхiлым дахам, якiя iмiтавалi чалавечае жытло.
Сярод пахавальнага iнвентару з драгавiцкiх могiльнiкаСЮ найбольш характерныя скроневыя кольцы жаночага СЮбору з вялiкiмi пацеркамi, аздобленымi прыпаянымi металiчнымi шарыкамi. Гэта племянны пашпарт драгавiчоСЮ.
Значна меншы саюз утваралi плямёны разiмiчаСЮ, якiя знаходзiлiся на паСЮднёвым усходзе Беларусi у асноСЮным на Пасожжы. Этнавызначальнымi для iх матэрыяльнай культуры былi жаночыя сямiпраменныя скроневыя колцы. Радзiмецкая зямля была воддаль ад асноСЮных гандлёвых шляхоСЮ Усходняй ЕСЮропы, таму не трапляла СЮ сферу дзяржаСЮных iнтарэсаСЮ Кiева або Полацка.
УасноСЮным менавiта гэтыя тры плямёны адыгралi галоСЮную ролю СЮ фармiраваннi беларускага этнагiнезу. Гэта не супярэчыць новай канцэпцыi СЮзнiкнення беларускага этнагiнезу аб якой гаворыць нам Пiлiпенка. Так па яго канцэпцыi СЮ фармiраваннi этнагiнезу адыгралi вялiкую ролю змены этнiчных вобразаСЮ плямёнаСЮ крывячоСЮ, драгавiчаСЮ, радзiмiчаСЮ.
Выкарастаная лiтаратура
АснаСЮнай крынiцай iнфармацыi баСЮ галоСЮны архiСЮ
БЕЛТЭЛЕРАДЫЁКАМПАНРЖРЖ
Творчае абяднанне навукова-патулярных i асветнiцкiх
праграм.