Усходнiя славяне на Беларусi СЮ РЖХ-ХРЖРЖРЖ ст.

Информация - История

Другие материалы по предмету История

В±ярэжжы СЮ невялiкiх вёсках, якiя пазней часам ператваралiся СЮ гарадзiшчы умацаваныя паселяшчы, акруджаныя валамi i рвами, драСЮляным тынам. Кожная сямя будавала сабе невялiкую паСЮзямлянку з глiнабiтнай або каменнай печкай на покуце. Тагачасныя славяне з балотнай руды здабывалi жалеза, з якога выраблялi прылады працы i зброю. Упрыгожаннi былi пераважна бронзавыя. З глiны ляпiСЮся пласкадонны посуд высокiя гаршкi, мiскi, патэльнi.

Сваiх памерлых тутэйшае насельнiцтва хавала па абраду трупаспалення СЮ невялiкiх ямах. Пазней над пахаванымi пачалi насыпаць курганы.

ПаСЮночней Прыпяцi з VРЖ ст. i пазней жыло пераважна балцкае насельнiцтва, старажытнаii якога СЮтваралi банцараСЮскую i калочынскую культуру. Аднак , мяркуючы па археалагiчных раскопках, i сюды пачынаецца пранiкненне груп славянскага насельнiцтва, якое пасяляецца сярод тубыльцаСЮ. Такое пранiкненне хутчэй на СЮсё павiнна было адбывацца СЮзброенным шляхам. Бо цяжка сабе уявiць, каб хто мог iерпiць, што на iх землi прыходзяць чужынцы-находнiкi, карыстаюцца лугамi i палямi.

З часам сумеснае iснаванне абарыгенаСЮ-балтаСЮ i находнiкаСЮ-славян паСЮночнай Прыпяцi вяло да змешвання гэтых двух этнасаСЮ, параднення шляхам шлюбаСЮ, вяло да СЮзаемаасiмiляцыi. А як сведчаць апошнiя даследаваннi, i асаблiва вядомага расейскага вучонага В.В.Сядова, беларусы сфармiравалiся дзякуючы змешванню славян i балтаСЮ. Значыць, ужо з сярэзiны РЖ-га тысячагоддзя СЮ басейне Прыпяцi, на Верхнiм Панямоннi, на Дняпры i Дзвiне пачынаюцца працэсы, якiя вялi да зараджэння беларускага этнасу, фармiравання яго тыповых асаблiваiей у мове, матэрыяльнай i духоСЮнай культуры. Кажучы вобразна першае ж дзiця, што нарадзiлася ад славянiна i балцкай жаныны, ужо мела зачатковыя беларускiя рысы.

Невядома, як называлi сябе першыя славяне на Беларусi. Летапiсы ж светчаць, што пазней, перад утварэннемполацкага княства, на нашых землях распаСЮсюдзiлiся СЮсходнеславянскiя плямёны крывячоСЮ, драгавiчоСЮ i радзiмiчаСЮ.

Крывiчы, драгавiчы, радзiмiчы СЮяСЮлялi сабой абяднаннi плямёнаСЮ, якiя СЮжо мелi свае княжэннi першапачатковыя дзяржаСЮныя СЮтварэннi. РЖх назвы, мяркуючы па суфiксу -iч,паходзяць ад князёСЮ-абяднальнiкаСЮ. Згодна летапiсу, такiм абяднальнiкам радзiмiчаСЮ быСЮ Радзiм. У крывiчоСЮ гэта мог быць КрыСЮ або Крывы, у драгавiчоСЮ Драг.

Найбольш вялiкае абяднанне СЮяСЮлялi крывiчы. З самага пачатку яны прымалi актыСЮны СЮдзел у гiстарычных падзеях Усходняй ЕСЮропы. Так, у летапiсным запiсе 965 г. гаворыцца, што крывiчы, разам з некаторымi iншымi славянскiмi i фiнна-угорскiмi плямёнамi вымушаны былi плацiць данiну заморскiм врагам. А праз пару гадоСЮ яны праганяюць варажскiх асаднiкаСЮ са сваiх земляСЮ. Удзельнiчалi крывячы i СЮ грабежнiцкiх важарска-славянскiх паходах 906 i 944 гадоСЮ на Вiзантыю. Пазней крывiчы Беларусi СЮжо не СЮдзельнiчаюць СЮ прычарнаморскiх войнах. Бачна, што у гэты час iм удалося вызвалiцца з варажска-кiеСЮскай залежнаii.

У час найбольшай экспансii крывiчы распаСЮсюдзiлiся на вялiкiх прасторах Усходняй ЕСЮропы ад Верхняга Панямоння да Паволжа, ад вярхоСЮя Сожа i Дзясны да СЮзюярэжжа ПскоСЮскага возера. На сённяшняй тэрыторыi Рэспублiкi Беларусь крывiчы займалi Падзвiнне i аршанскае ПадняпроСЮе. Яны таксама пранiкалi на Павiленне i Верхняе Панямонне, дзе i сёння сустракаюцца вёскi Крывiчы, Крывiчане, Крэва i г.д. Такiя назвы сведчаць пра актыСЮную каланiзацыю гэтым дынамiчным насельнiцтвам суседнiх тэрыторый. У паСЮночнай i цэнтральнай Мiншчыне яны змешвалiся з драгавiчамi.

У VРЖРЖ стагоддзi пляменная назва крывiчы, як, дарэчы, i драгавiча i радзiмiчы, знiкае са старонак летапiсаСЮ. Гэта сведчыць пра кансалiдацыю плямён у большыя этнаграфiчныя i палiтычныя СЮтварэннi. ПраСЮда, назва крывiчы, Крывецкая зямля захавалася СЮ культурнай традыцыi суседнiх народаСЮ i пазней Крывiяй называлi значную частку Беларусi немцы i СЮ 14-м стагоддзi. А латышы i сёння СЮсiх славян называюць крывiчамi-крэвс. У мiнулым стагаддзi таксама часам беларусаСЮ лiчылi крывiчамi. У пачатку ХХ-га стагоддзя, калi СЮстала пытанне пра аднаСЮленне дзяржаСЮнаii нашага народу, былi прапановы назваць беларускi край Крывiяй.

Жывучы пераважна СЮ вёсках, крывiчы, паселiшчы цэнтры акруг умацоСЮвалi, ператвараючы СЮ гарадзiшчы. З часам частка гарадзiшчаСЮ вырасла СЮ цэнтры рамяства i гандлю у гарады.

На тэрыторыi Рэспублiкi Беларусь вядомы крывiцкiя гарады Вiцебск, Лукомль, Друцк, Орша, Копысь. ГалоСЮным, важнейшым гарадскiм цэнтрам заходняй часткi крывiчоСЮ быСЮ Полацк. Ён жа i стаСЮ сталiцай Полацкага княства РЖХ-ХРЖРЖРЖ стагоддзяСЮ адной з першых вядомых па летапiсах беларускiх дзяржаСЮ. Некаторыя даследчыкi мяркуюць, што раней усе крывiчы былi абяднаны СЮ адной дзяржаве. Гэтым яны тлумачаць настойлiвыя заваёСЮчыя паходы полацкiх князей на СЮсход i поСЮнач, што магло сведчыць пра iмкненне аднавiць колiшняе агульнакрывiцкае гаспадарства.

Крывiчы пачалi фармавацца СЮ сярэдзiне РЖ-га тысяча годдзя i на пачатку былi амаль выключна балцкiм этнасам. Толькi з часам, з усё большым пранiкненнем славян на Беларусь, яны СЮсё больш набываюць рысаСЮ славянскаii. Мабыць таму i летапiiы часам сумнявалiся цi адносiць крывiчоСЮ да народу славянскай мовы.

У матэрыяльнай i духоСЮнай культуры, па сваiх этнаграфiчных асаблiваiях крывiчы мала адрознiвалiся ад суседнiх славянскiх плямёнаСЮ. Таму, каб выл?/p>