Особенности оформления интонационного контура в английском и бурятском языках (на материале чтения сказки)

Дипломная работа - Иностранные языки

Другие дипломы по предмету Иностранные языки



ни хоёр шандаган

Хабшуулдашаhан байба.

Гайхaxын ехээр гайхабаб,

Эльбэхын ехээр эльбэбэб.

Хоёр хайран шандагадни,

Яагаа hайханууд юмта,

Яагаа roёхонууд юмта,

Ябажа харигты даа,

Нютагтаа бусагты даа, - гэжэ

?айхашааhандаа табяад,

Шандагаг?й ерэбэб, - гэбэ.

Ой сэсэн Шаанай

Угаа ехээр уурлажа,

Тэнэг мyнxaгыeнь гайхажа,

Тэнхээ тамираа алдаржа:

Баригдahан юумыень б? таби,

Бажуужа алаад, асардаг бай, - гэбэ.

?гл??дэрынъ боложо,

?н??хи тэнэг Шаалай

Ухаандаа оруулан hанажа,

Уръхаа ?зэх??р ошобо.

Х?рэжэ ошоод харахаданъ,

Х?гшэн эхэнъ хабшуулдаад:

Х?б??м, ?тэр туhалыш,

Х?гшэн эхэеэ гаргыш.

?РіР»??Рі??СЂ СЌРЅРґСЌ РјСЌРґСЌРЅРі?Р№,

?Унеэдээ туужа ябатараа,

Хара муухай зангадаш

Халтиран орошобоб, - гэбэ ха.

Шал тэнэг Шаалай

Шашажа удаан байбаг?й:

"Дууhан алаарай" - гэhэн

Д??гэйнгээ захяа д??ргэжэ,

Баригдаад байhан эхэеэ

Бажуун алахаяа забдаба.

Х?б??н Шаалайнгаа тэнэгыенъ,

Х?д??дэ алажа болохыенъ

Элирхэй hайнаар мэдэхэ

Эхэнъ иигэжэ хэлэбэ:

Ангай зангада орогшодые

Алаха гээшэш з?бтэйш haaнь,

Шамдажа намаяа гаргажа,

Шаанай д??дээ абааша.

Абаашаад гэртээ намаяа

Алаха болихо хоёроо

Д??тэеэ хоюулан хэлсэжэ,

Д??ргэхэт, - гэжэ эхынгээ

?гэлэн хэлэхые ойлгожо,

?р??hэн х?л?? булгарhан

?тэлhэн эхэеэ ?ргэл??д,

?ргэн ехээр алхалжа,

Гэшхэн ехээр гэшхэлжэ,

Гэртээ бусажа ерэбэ,

Сэсэн Шаанай д??дээ

Сэхыень дyyhaн хэлэбэ...

Ой сэсэн Шаанай

Ухаа мэдээ алдажа,

Уураа ехэ х?р??шье haa,

Д??рэhэн хэрэгые мэдэжэ,

Дуугай болон намдажа:

Эжынгээ бэе эмн??лхэ

Эмшэниие эалажа ерэ, - гээд,

Д?нгеэ тэнэг Шаалайгаа

Эмшэн тээшэ эльгээбэ.

Дан тэнэг Шаалайн

Дасан х?рэжэ ерэхэдэнь,

Х??рэхэ дуугарха х?нг?й

Х?нды дуган байба ха.

Шаалайн гайхан харахада,

Шалхагар ламын шэнжэтэй

Шабар бурхан байба ха.

Шамдагай хажуудань ошожо,

Ушар хэрэгээ тайлбарилжа,

Уряал эалал айладхаба.

Шабар бурхан шалхайжа,

Шал дуугай hyyxaдaнь:

Дээрэнхы хэдэр лама, - гээд,

Дэнд?? ехэр сухалдан,

Х?з??нhээнь боожоор ооhорлон,

Х?тэлэн з?дхэхэ гэхэдэнь,

Табхар шабар бурханай

Тархинь таhаран унашаба.

"Шалхайжа эндэ hуутараа,

Шабар болошоо юм байна", - гэжэ

Хара хубидаа hанажархёод,

Ганса толгойень тэбэрин,

Газаашаа гаража ябаба.

Тэрэ гэхын барагта

Хожогор ламбaгай орожо,

Хорижо толгойень орхюулаад,

Ламын ошоhон газарые

Лаблан заажа ?гэбэ.

Шал тэнэг Шаалай

Саашаа зорин ошобо.

Хадатай модотой харгыда

Хаялуулан гэшхэлжэ ябахадань,

Хара г?р??hэн - баабгай

Халдажа добтолон ерэбэ.

Мундуу тэнэг Шаалай

Myшхaн бажуун алажархёод,

Ламын ошоhон нютaгта,

Ламатан байhан газарта

Залан сэхээр ерээд,

Залал айладхан золгобо.

Ямбархуу зантай лама

Яб таhа арсаба:

Ябагаар ерэhэн шамтай

Яажа ошохобиб? - гэбэ.

Х?шэ тэнхээ ехэтэ

Х?йхэр тэнэг Шаалай:

Х?шэмни яhала ехэ юм -

РҐ?Р·??РЅ РґСЌСЌСЂСЌРј hСѓСѓ, - РіСЌСЌРґ,

Х?ндэ шалхагар ламаяа

Х?з??н дээрээ ?ргэлэн,

Т?р??н ерэhэн харгыдаа

Т?ргэн гэшхэлэн оробо.

Шалхагар лама мэгдэнги

Сошордуу дуугаар хэлэбэ:

Байзыш, н?хэр, аргаарыш,

Буруу замда орообди,

Хара г?р??hэнэй ябадаг

Харгы гээшэл энэмнай.

Ондоо тэрэ харгыда

Ороё, - гэжэ уухилба.

Аараг тэнэг Шаалай

Асууhан ламадаа харюудань:

Арьяатан хара г?р??hые

Алаад ерээ hэм, - гэбэ.

Лама ехээр гайхажа,

Лаблан ехээр асууба.

Тэрэ xapгыгaapнь ябабад,

Хара г?р??hэнэй бэеые

Харан ?зэн байхадаа,

Яагаад aлahан ушарыень

Яаран лаблан асууба.

Эрьюу тэнэг Шаалай

Элеэр ойлгуулхые оролдон:

Иигээд алааб, - гэжэ

Ламын х?ж??н х?з??е

Лабхан баряад бажууба.

Ламань тэндээ тарайжа,

Лаглагар бэень hуларба.

"Хэдэр байха лама х?н,

Хэдэрлээд хэбтэнэ", - гэжэ

Тэрэ ламынгаа бэеые

Тэбэрин гэртээ ерэбэ.

Яндан тэнэг Шаалай

Ябадалаа баран хэлэбэ,

Ухаан сэсэн Шаанай

Уур сухал болобо.

Хараалай муугаар хараажа,

Шэрээлэй муугаар шэрээбэ.

Эгэшэдээ т?ргэн ошожо,

РќСЌРіСЌ С…?РЅСЌРі h?,

Сэршэ торгон хадаг,

Тэбхэ ногоон сай

Эрижэ ерэ, - гээд эльгээбэ.

Эрьюу Шаалай ошобо,

Эгэшындээ х?рэжэ оробо.

Эгэшындээ хурэжэ оробо.

Эрижэ ерэhэн эрилтыень

Эгэшэнь д??рэн з?бш??г??д:

Хонидоо hаагааг?й байгааб,

Хонидыем ошожо acapa, - гээд,

Yhанай саада бэедэ

Уймар д??гээ эльгээбэ,

Хонгор тэнэг Шаалайнь

Хонидыень ошожо туухадань,

Урагшаа, хойшоо г?йлдэжэ,

Хонидыень ошожо туухадаИIf.

Урагшаа; хойшоо гуйлдэжэ,. }.

Уhа гаража ?гэбэг?й.

Яажашье гаргажа ядахадаа,

Яhала гайхан тагнажа:

"Гуталтай хадаа иигэнэ", - гээд,

Туруунуудыень абаад туршаба,

Туhа юрэд?? болобог?й.

"Гуталыень дахин ?мэдх??лхэм", - гээд,

Tуруунуудыeнь баhа углаба,

Туhа юрэд?? болобог?й.

Арга хабаа барагдаад,

Абгайдаа ерэжэ хэлэбэ:

Гуталтай хадаа гаранаг?й гээд,

Гуталыеньшье тайлаад туршабаб,

Гарахаг?й хонид байбал даа.

Гуталаа ?мдэх?? hанаа гээд,

Аараг тэнэг Шаалай

Асууhан ламадаа харюудань:

Арьяатан хара г?р??hые

Алаад ерээ hэм, - гэбэ.

Лама ехээр гайхажа,

Лаблан ехээр асууба.

Тэрэ xapгыгaapнь ябабад,

Хара г?р??hэнэй бэеые

Харан ?зэн байхадаа,

Яагаад aлahан ушарыень

Яаран лаблан асууба.

Эрьюу тэнэг Шаалай

Элеэр ойлгуул