Разработка технологии очистки сточных вод текстильных предприятий с целью их повторного использования 25. 00. 36 Геоэкология

Вид материалаАвтореферат

Содержание


Бекжігітова күләш асқарбекқызы
ТҮЙІН Зерттеу нысанасы.
Жұмыстың мақсаты.
Жұмыстың нәтижелері
Енгізу дәрежесі
Жұмыстың маңызы мен экономикалық тиімділігі.
Зерттеу нысанасын дамыту туралы болжамды жорамалар.
Bekzhigitova kulyash аsкаrbекovnа
Subject and object of research
Work purpose and research problems
Practical value of work
Recommendations on using of researches results.
Подобный материал:
1   2

БЕКЖІГІТОВА КҮЛӘШ АСҚАРБЕКҚЫЗЫ


Тоқыма өнеркәсіптеріндегі ағызынды суларды оларды қайта қолдану мақсатымен тазарту технологиясын зерттеп дайындау


25.00.36 – Геоэкология

Техника ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияға


ТҮЙІН


Зерттеу нысанасы. Бұл ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізу су- және энергияқолдануды төмендету, қоршаған ортаға тигізілетін қысымды төмендету және ОҚО «Меланж» АҚ мысалында бояу-әрлеу цехының ағызынды суларын тазарту нәтижелілігін жоғарылату қажеттілігімен байланысты. Ағызынды суларды тазарту мәселелерін шешу мемлекеттік бағдарламалармен де байланысты:

- 2003-2015 жылдары ҚР индустриальды-инновациялық дамуының стратегиясы;

- 2007-2024 жылдары ҚР тұрақты дамуға көшу концепциясы.

Қазақстанның оңтүстік өңірінде мақта-тоқыма кластерінің дамуы «Оңтүстік» еркін экономикалық аймақтың түзілуімен (ЕЭА) байланысты. Мақта-тоқыма кластері мемлекетіміздің алғашқы жобаларының бірі болып табылады. ЕЭА құрудың негізгі мақсаты – мақта талшықтарын дайын өнімге өңдеу. Болашақта жаңа тоқыма өнеркәсіптерінің құрылысы, жұмыстағы «Ютекс», «Меланж», «Альянс Казахско-Русский текстиль» заманауи тоқыма өнеркәсіптерін қосу арқылы ЕЭА көлемін үлкейту жоспарлануда. ЕЭА құрудың және оның жұмысының әлемдік тәжірибесі инвесторларға тек қана экономикалық қолайлы шарттарды емес, сонымен қатар экологиялық қауіпсіз тоқыма өндірістерін құруды ұсыну қажеттігін көрсетті.Сонымен қатар, тоқыма өнеркәсіптерінде көптеген химиялық материалдар мен бояулар қолданылады. Әрлеу өндірісінде тоқыма материалдарының бетіне жағылатын заттардың бір бөлігі ағызынды сулардың құрамына енеді. Сондықтан жаңа үнемді процестер құру арқылы тоқыма өндірістерінің ағызынды суларын тазарту технологиясын зерттеп дайындау өзекті міндеттердің бірі болып табылады.

Жұмыстың мақсаты. «Меланж» АҚ-ң бояу-әрлеу цехының өнеркәсіптік ағызынды суларын тазарту технологиясын зерттеп дайындау және тазартылған суларды өндірісте қайта қолдану мүмкіндігі.

Жұмыстың нәтижелері:

- бояу-әрлеу цехының ағызынды суларын реагентті қысымды флотация әдісімен тазарту процесі зерттелген;

- ағарту-мерсеризациялау цехының ағызынды суларын реагентсіз қысымды флотация әдісімен тазарту процесі зерттелген;

- ағызынды суларды жүзгінді бөлшектерден қосымша тазарту процесі зерттелген;

- ағызынды суларды ерітілген органикалық заттардан адсорбциялық қондырғыларда қосымша тазарту процесі зерттелген;

- боялған ағызынды суларды жергілікті минералды шикізаттардың және өнеркәсіп қалдықтарының негізінде алынған «адсорбент-коагулянт» кешенді әдісімен тазарту процесі зерттелген;

- тоқыма өнеркәсіптеріндегі ағызынды суларды оларды қайта қолдану мақсатымен тазарту технологиясы бойынша ұсыныстар зерттеп дайындалған;

- алғаш рет ағызынды суларды бентонитті саздың, фосфогипстің, табиғи цеолиттің негізінде алынған «адсорбент-коагулянт» кешенді әдісімен тазарту процесі зерттелген;

- бояу-әрлеу цехының ағызынды суларын реагентті қысымды флотация әдісімен тазарту нәтижелерін математикалық өңдеу жүргізілген;

- ағарту-мерсеризациялау цехының ағызынды суларын реагентсіз қысымды флотация әдісімен тазарту нәтижелерін математикалық өңдеу жүргізілген.

Енгізу дәрежесі:

- ОҚО «Меланж» АҚ мысалында тоқыма өндірістерінің ағызынды суларын оларды қайта қолдану мақсатымен тазарту технологиясы ұсынылған;

- бояу-әрлеу цехының ағызынды суларын тазартудың зерттеп дайындалған технологиясының экономикалық тиімділігі анықталған;

- ағызынды суларды адсорбциядан кейін коагуляциялау арқылы тазартудың тиімді әдісі ұсынылған. Адсорбенттер ретінде жергілікті минералды шикізаттар және өнеркәсіп қалдықтары қолданылған.

Ғылыми-зерттеу жұмысын енгізу бойынша ұсыныстар. Тәжірибелердің және инженерлі-экологиялық есептеулердің нәтижелерін технологиялық процестерде органикалық заттар қолданатын өнеркәсіптер үшін ұсынылады. Тоқыма өндірістерінің ағызынды суларын минералды шикізаттарды және қалдықтарды қолдану арқылы физика-химиялық және сорбциялық әдістермен тазарту текстиль өнеркәсіптерінің және оған жақын аймақтардың экологиялық жағдайын жақсартады.

Қолдану аймағы. Зерттеу әдістемесі мен методологиясы ЖОО инженерлік және экологиялық мамандықтарының оқу процесінде қолданылуы мүмкін.

Жұмыстың маңызы мен экономикалық тиімділігі. «Меланж» АҚ-ның ағызынды суларын тазарту технологиясын зерттеп дайындау және тазартылған суды өнеркәсіпте қайта қолдану. Ұсынылған технологияның экологиялы-экономикалық тиімділігі 8 млн.мың теңгені құрайды.

Зерттеу нысанасын дамыту туралы болжамды жорамалар. Бұл жұмысты орындау нәтижесінде тоқыма өнеркәсіптеріндегі ағызынды суларды оларды қайта қолдану мақсатымен тазарту технологиясын зерттеп дайындау бойынша ұсыныстар беріліп ОҚО «Меланж» АҚ-мен келісілген.


SUMMURY


BEKZHIGITOVA KULYASH АSКАRBЕКOVNА


Working out of technology of sewage clearing at the textile enterprises for the purpose of their reuse


Dissertations on competition of the scientist

degrees of Cand.Tech.Sci.

25.00.36 – Geoecology


Subject and object of research. Carrying out of the given research work is connected with necessity of decrease water and energy using, loading decrease on environment, and increases of efficiency of sewage clearing of a color-finishing shop on joint-stock company "Melange" SK example. The decision problems of sewage clearing also will be coordinated with government programs:

- Strategy of industrially-innovative development RК on 2003-2015y;

- The concept of transition RК to a sustainable development on 2007-2024y.

Development cotton -textile cluster in southern region of Kazakhstan is connected with education of free economic zone (СЭЗ) "Ontustik". Cotton -textile cluster is the first pilot project in the country. A main objective of creation FEZ is working out of domestic cotton fiber in finished goods. Building of the new textile enterprises, increase in territory FEZ by inclusion of already constructed modern textile enterprises, such as "Juteks", "Melange", «Alliance of Kazakh-Russian textiles» is planned further. World experience of creation and functioning FEZ shows those investors should be offered not only economic-favorable conditions, but also to lie down before them additional competitive conditions on creation of ecologically safe textile manufactures. Besides, at the textile enterprises the large quantity of names of chemical materials and dyes is used. The part of the substances put on a textile material, leaves at its clearing (making oily substances) in finishing manufacture and arrives in sewage. Therefore working out of technology of clearing of industrial sewage of textile manufactures at the expense of working out of new resource-saving processes remains an actual problem.

Work purpose and research problems. Working out of technology of clearing of industrial sewage of a color -finishing shop of joint-stock company "Melange" and possibility of a reuse of the cleared drains at the enterprise.

Results of researches:

- Process of sewage treatment of a color -finishing shop by a method pressure head flotation is investigated;

- Sewage treatment lightening-mercerization process shops by a method disreagent pressure head flotation is investigated;

- Process of additional cleaning of sewage from the weighed substances is investigated;

- Process of additional cleaning of sewage from the dissolved organic substances on АC is investigated;

- Process of clearing of the painted sewage by a complex method "absorbent - coagulant", received on the basis of local mineral raw materials RК and industrial waste is investigated;

- The recommendation about technology of sewage clearing textile industry for the purpose of their reuse is developed.

- For the first time sewage clearing process by complex way "adsorbent-coagulant" on a basis clay, phosphorus gyps, natural solute is studied;

- Mathematical processing of results of sewage clearing of a color-finishing shop by a method reagent pressure head flotation is spent;

- Mathematical processing of results of sewage clearing lightening-mercerization shops by a method disreagent pressure head flotation is spent.

Practical value of work:

- The technology of sewage clearing of textile manufactures for the purpose of their reuse on joint-stock company "Melange" example is offered;

- Economic efficiency of the developed technology of sewage clearing of a color-finishing shop is defined;

- The effective way of sewage treatment by adsorption with the subsequent coagulation is offered. As an adsorbent local mineral raw materials and an industry waste were used.

Recommendations on using of researches results. Received results experiments and engineering – ecological calculations are recommended for organizations, using organic substances in technological processes which so-keep in sewage. Sewage treatment of textile manufactures physical – chemical and methods with use of a waste and mineral raw materials RК will improve ecological conditions at the textile enterprises and territories stretching to them.

The area of use. The technique and research methodology can be used in educational process engineering and ecological specialties of HIGH SCHOOLS.

Information about planned scientific and technical on working out level. As a result of carrying out of the given work it is offered and coordinated with joint-stock company "Melange" SK recommendations on working out of technology of sewage clearing of textile manufactures for the purpose of their reuse.

Expected end results. Working out of technology of sewage clearing of joint-stock company "Melange" and reuse of the cleared water at the enterprise. Ecological-economic efficiency of the offered technology will make 8 million thousand tenge.


Подписано в печать 29.09.2010г. Формат бумаги 60 х 84 1/16.

Бумага типографская. Печать офсетная.Объем 1,5п.л.

Тираж 100экз. Заказ 1837


Издательский центр ЮКГУ им. М.Ауезова, г. Шымкент, пр.Тауке хана,5.