Эканамiчнае развiццё Рэспублiкi Беларусь у перыяд пераходу да новых эканамiчных адносiн i СЮмаццавання дзяржаСЮнаii
Информация - История
Другие материалы по предмету История
? (пачаСЮся СЮ трэцiм квартале 1988 г.):
- Палавiнчатаiь i непаслядоСЮнаiь рэформаСЮ. Рэформы былi заменены размовамi аб рэформе.
- Невыкананне прынятых законаСЮ i рашэнняСЮ.
- Арыентацыi народнай гаспадаркi не на спажыСЮца, а на прамежкавыя валавыя паказчыкi.
- Адмiнiстрацыйныя метады рэгулявання аслаблi, а эканамiчныя не былi СЮведзены. На пачатак 90-х гг. дзяржзаказ ахоплiваСЮ амаль усю вытворчаiь, рэсурсы i сыравiна размяркоСЮвалiся цэнтралiзавана, цэны вызначалiся зверху, дзяржаСЮная форма СЮласнаii пераважала над iншымi, боль-шая частка капiталаСЮкладанняСЮ кантралявалася з цэнтра.
- Склалася СЮпэСЮненаiь, што пераадолець крызiс магчыма толькi шляхам рэформ, накiраваных да рынку.
- Пачатак разбурэння адзiнай эканамiчнай прасторы СССР.
- Некантралюемае падзенне вытворчаii з 1990 г.
- Супрацьстаянне цэнтра i рэгiёнаСЮ мела вынiкам адмову выконваць абавязкi па гаспадарчых дагаворах, забарона вывозiць прадукцыю мяiовай прамысловаii i сельскай гаспадаркi, асаблiвая цэнавая палiтыка.
- Чацвёрты квартал 1990 г. нацыянальны даход зменшыСЮся на 13,5-14,5%, вытворчаiь сыравiны i матэрыялаСЮ на 13-15%, СЮзрос дэфiцыт саюзнага бюджэту. За 1989-1991 гг. падзенне нацыянальнага прыбытку дасягнула 33%, што адпавядае СЮзроСЮню вялiкай амерыканскай дэпрэсii 1929-1933 гг.
Лiпень 1990 г. апошнi зезд КПСС вызначыСЮ:
1) сiстэма гаспадарання патрабуе змены;
2) адзiная альтэрнатыва адмiнiстрацыйна-каманднай сiстэме кiравання рынкавая эканомiка.
Тры варыянты пераходу да рынкавых адносiн (на восень 1990 г.):
- радыкальная праграма "500 дзён" (С.Шаталiн i Р.ЯСЮлiнскi);
- кансерватыСЮная СЮрадавая праграма (М.РЖ.РыжкоСЮ);
- лiберальная прэзiдэнцкая праграма (М.С.ГарбачоСЮ).
Сутнаiь праграмы 500 дзён
Першы этап (з 1 кастрычнiка 1990 г. да пачатку 1991 г.). Мэта падрыхтаваць эканомiку да СЮваходжання СЮ рынак. Надзвычайныя меры: раздзяржаСЮленне эканомiкi; прыватызацыя кватэр i зямлi пад жылымi пабудовамi; стварэнне акцыянерных прадпрыемстваСЮ (50-60 з лiку буйных дзяржаСЮных); закрыццё асаблiва неэфектыСЮных прадпрыемстваСЮ; прыватызацыя дробнага гандлю, грамадскага харчавання, бытавога абслугоСЮвання; стварэнне заканадаСЮчай базы аб рынкавай банкаСЮ; скарачэнне дэфiцыту дзяржаСЮнага бюджэту да 5 млрд. руб.
Другi этап (наступныя 150 дзён). Мэта захаваць дасягнутае, нараiiць станоСЮчы патэнцыял рэформы, стварыць СЮмовы для фармiравання сапраСЮднага рынку. Меры: лiбералiзацыя цэн; раздзяржаСЮленне i дэманапалiзацыя энергетычнай галiны эканомiкi; заахвочванне прадпрымальнiцтва; стварэнне акцыянерных таварыстваСЮ замест буйных дзяржпрадпрыемстваСЮ (у 1991 г. давеii iх колькаiь да 1000-1500); прыватызаваць 50% дробных i сярэднiх магазiнаСЮ.
Трэцi этап (наступныя 150 дзён). Мэта стабiлiзацыя рынку спажывецкiх тавараСЮ i сродкаСЮ вытворчаii; пашырэнне сферы рынкавых адносiн; наладжванне новай сiстэмы гаспадарчых сувязяСЮ. Меры: да канца 1991 г. лiквiдаваць структуры адмiнiстрацыйна-каманднай сiстэмы; прыватызаваць 30-40% асноСЮных фондаСЮ прамысловаii, 50% будаСЮнiцтва i аСЮтамабiльнага транспарту, 60% гандлю i грамадскага харчавання.
Чацвёрты этап (апошнiя 100 дзён). Мэта замацаванне стабiлiзацыi эканомiкi i фiнансаСЮ; фармiраванне канкурэнтнага рынкавага асяроддзя. Меры: закончыць раздзяржаСЮленне i прыватызацыю народнай гаспадаркi (70% прамысловаii, 80-90% будаСЮнiцтва, аСЮтамабiльнага транспарту, гандлю, грамадскага харчавання i паслуг).
Сутнаiь лiберальнай i кансерватыСЮнай праграм: адмова ад часовых параметраСЮ заканчэння пераСЮтварэнняСЮ; паступовы пераход да рынку; мадыфiкацыя i захаванне адмiнiстрацыйна-каманднай сiстэмы; абмежаванне тАЬшокатэрапiiтАЭ, захаванне адзiнай эканамiчнай прасторы СССР i iнш. Лiберальная праграма падтрымана ВС СССР (19 кастрычнiка 1990 г.), радыкальная рэгiёнамi СССР.
27 лiпеня 1990 г. абвяшчэнне суверэнiтэту БССР, кастрычнiк 1990 г. ВС БССР прыняСЮ тАЬПраграму пераходу да рыначных адносiн у БССРтАЭ (распрацавана СМ БССР на аснове радыкальнай праграмы).
АсноСЮныя прынцыпы праграмы:
- свабода прадпрымальнiцтва, рэалiзацыя права СЮласнаii, прызнанне законным прымянення наёмнай працы;
- свабода эканамiчнага выбару для СЮсiх грамадзян рэспублiкi, якiя маюць аднолькавыя магчымаii для самарэалiзацыi СЮ якаii прадпрымальнiка, наёмнага працаСЮнiка, уласнiка, дзяржаСЮнага служачага i г.д.;
- свабоднае цэнаСЮтварэнне як асноСЮны рэгулятар рынкавай сiстэмы разам з дзяржаСЮным рэгуляваннем эканомiкi СЮ iнтарэсах усяго грамадства;
- максiмальная адкрытаiь рынкавай сiстэмы Беларусi знешнiм гаспадарчым сувязям як блiжняга, так i дальняга замежжа;
- суверэннае права рэспублiкi распрацоСЮваць i ажыццяСЮляць свае законы i нарматыСЮна-прававыя акты.
Мерапрыемствы па рэалiзацыi праграмы:
- Кастрычнiк 1991 г. дагавор аб адзiнай эканамiчнай прасторы памiж Расiяй, Беларуссю, Арменiяй, Кыргыстанам, Таджыкiстанам, Туркменiстанам i Узбекiстанам, Украiнай, Малдовай i Азербайджанам. Прынцыпы: узгодненая палiтыка СЮ галiнах транспарту, энергетыкi, iнфармацыi, развiцця прадпрымальнiцтва, фiнансаСЮ, падаткаСЮ i цэн, грашовай i банкаСЮскай сiстэм, мытных правiл i тарыфаСЮ, стандартаСЮ, статыстыкi, бухгалтарскага СЮлiку, развiццi зарубежных эканамiчных адносiн i г.д.; прызнанне прыватнай уласнаii, свабоды прадпрымальнiцтва i канкурэнцыi.
- Скарачэнне выдаткаСЮ на дзяржаСЮнае капiталаСЮкладанне, утрыманне апарату кiравання, фiнансаванне стратных пра?/p>