Прадстаўнікоў патрыятычнай партыі…

Преподаватель: Сорокин
Курс: 1
Факультет: Юридический
Тип: Лекции по Истории государства и права Беларуси

 

 

 

Прадстаўнікоў патрыятычнай партыі, якія заседалі у сейме. Пашарэне сацывяльнай базы патрыётаў дазволіла ім яшче больш энергічна праводзіць рэформы дзяржаунага ладу. Пленная заканадаўчая дзейнасць сойма на працягу студзеня- красавіка 1721г. дазволіла прынять шэрах законаў, якія сталі складанай часткай канстытуцыі 3 мая. Тым самым былі забеспечаны значныя змяненні у канстытуцыйным заканадаўстве падрыхтавана спрыяльная унутрыпалітычная глеба для прыняцця прагрысіўнай канстытуцыі. Сваім асаблівым вынікам эпохі рэформ і найвышэйшым дасягненнем прагрэсіўным блока шляхты і буржуазіі у сойме стаў закон аб урадзе, які у навуковай літаратуры вядомы як канстытуцыя у РП ад 3 мая 1971г. яе змест улічваў асветніцкія ідэі і патрабаванні шляхецкай большасці. Тэкс фактычна напісаны Гуга Калантаем нашчаткам беларускіх баяр-шляхты, прапаведнікам адукацыі і матэрыялізму. Канстытуцыя складалася з прыамбулы і 11 раздзелаў, уносіла карэнныя змены ў кампітэнцыю і структуру вышэйшых органаю вышэйшай улады. РП пераўтваралася у канстытуцыйную манархію, улада карала …..спадчынай замест выбарнай яна абмяжоувалася соймам, які па сацыяльнаму статусу большасці дэпутатаў з’яўлялся шляхецкім. Кароль меў выканаўчую уладу. Сенат складаўся з 2 палат: дэпутатау (паслоу) і сенат. Палата дэпутатау выбіралася на павятовых сойміках. Сенат уключаў вызначанае кола светскіх і духоўных асоб дзейнічау пад старшынствам караля. Закон прыняты у палаце дэпутатаў перадаваўся ў сенат, які мог яго ухваліць, або адкласці да пауторнага пасядження сойма. У такім выпадку рашэнне прымалася простай большасцю галасоў абедзьвух палат. Пастановы у палат сойма прымаліся не аднагалосна, а ольшасцю галасоў. Тым самым адменялася свабоднае вета, касавалася і права шляхты на утварэнне канфедырацый. Астатнімі правамі і прывілеямі шляхта як пануючы клас магла карыстацца.са стварэннем адзінага урада РП змяніўся сам характар дзяржаўнай будовы. Фактычна канфедырацыя ператварылася ў федырацыю. Гэта з аднаго боку спрыяла цэнтралізацыі дзяржавы і умацаване аутарэтэту центральных органаў ўлады, з другога- стала рашучым фактарам дальшага абмежавання дхаржаунасці ВКЛ. Паводле назіранняў Макаравай кантытуцыя не утрымлівае раздзела прысвечаннага дзяржаунаму уладкаванню РП. Яно як федаратыўнае абменаванне рэгламентуецца кардынальмі правамі 1791г. прынятымі у студзені, незадоўга да прыняця кансцітуцыі канфедаратыуны характыр РП зафіксаваны…………….і кардынальных права 1786г. на думку іншых аўтараў увядзенне спадчынай манархіі і центральнай выканаучай улады зафіксавала зліццё Польшчы і Літвы, а сазная дзяржава стала унітарнай. Істотна змяніліся структура і характар дзейнасці судовых органаў. Абвяшчаўся прынцып…..толькі судом, что уносіла змяненне у статут ВКЛ 1588г. усе суды падзяляліся на суды першай і другой інстанцыі. Ствараліся рэфержндарскія суды для свабодных сялян, а таксама вышэйшы суд(соймавы). Апошні павінен быў займацца крымінальнымі справамі па дзяржауных злачынствах супраць народа і караля. Прадугледжваляся выдать новы кодакс па грамадз. І……….. справах……………………………………..

У аснове канстытуцыя….і адкрывала шлях да сварэння дэмакратычных асноў цулады. Была зроблена спроба ажыцявіць прынцып парламентарызма. Па ранейшаму заставаліся саслоуны зарактар грамацтва і прывілеі шляхты…………………………кантытуцыя вельмі незначна меняла прававое становішча сялан. Для карэннага наельніцтва Бел і Літоускіх зямель зліцце двух частак РП значыла працяг паланізацыі і пагрозу канчатковай страты сваёй дзяржаунасті у выгладзе ВКЛ. Але есть падстава падзяліць думку что РП павінна была пераутварыцца у федырацыю пры захаванні значнай адасобленнасці ВКЛ ад Польшчы. Гэтаму павінна было садзенйнічаць выданная у кастрычніку 1791г. узаемнае паручытельство абоіх народак. Адпаведна яму усе вышэйшыя дзяржауныя установы павіны былі каплектавацца на парытыйных ….у роунай колькасті як ад Польшчы так і ад ВКЛ. Пры гэтым у княстве захоувалася свае мясцовае кіраванне, пасады у якім мелі права займаць только мясцовыя феадалы, заховаувалася свая адасобленная судовая сістэма у начале з галоуным судом.