Шматварыянтнасць літаратурнай мовы ў яе пісьмовай і вуснай форме на тэрыторыі Беларуси

Курсовой проект - Иностранные языки

Другие курсовые по предмету Иностранные языки

µларуса, пражываючых за межами Рэспублiкi Беларусь. У ёй гаворыцца, што Рэспублiка Беларусь на аснове дамо з iншымi дзяржавамi садзейнiчае нацыянальна-культурнаму развiццю этнiчных беларуса, пражываючых у гэтых дзяржавах. Што Рэспублiка Беларусь у адпаведнасцi з нормамi мiжнароднага права садзейнiчае задавальненню нацыянальна-культурных iнтарэса асоб беларускага паходжання, якiя пражываюць за межамi сваёй краiны.

Падпiсаны i зацверджаны Закон аб мовах прадсадацелем Прэзiдыума Вярхонага Савету Рэспублiкi Беларусь Н.Дыменцьевым i сакратаром Прэзiдыума Вярхонага Савету Рэспублiки Беларусь Л.Сыраегiнай.

 

2.2 Законы аб мовах у постсавецкіх краінах

 

3 распадам СССР і зяўленнем суверэнных дзяржаў на месцы былых саюзных рэспублік перад кожнай з іх праблемы моўнай палітыкі паўсталі ва ўсёй сваёй складанасці, бо к гэтаму часу ў кожнай з іх руская мова як афіцыйная паспела выцесніць нацыянальныя мовы з важнейшых сацыяльных сфер моўных зносін, без якіх яны былі асуджаны на адміранне.

У кожнай з новых суверэнных дзяржаў сітуацыя аказалася зусім рознай, таму і падыходы да вырашэння моўнага пытання неідэнтычныя. Так, у Прыбалтыйскіх краінах, дзе нацыянальныя мовы захавалі моцныя пазіцыі ў бытавой сферы, арыентацыя на нацыянальнае аднамоўе ва ўсіх астатніх сферах фактычна не выклікае пярэчанняў з боку карэннага насельніцтва. У іх моўная палітыка зводзіцца да ўрэгулявання пытання з так званым рускамоўным насельніцтвам, што і выклікае пэўную сацыяльную напружанасць.

Як i Законе аб мовах Рэспублiкi Беларусь Расiйская Федэрацыя на тэрыторыi сей дзяржавы садзейнiчае развiццю нацыянальных мо. Закон тычыся сiх мо народа Расiйскай Федэрацыi. Ен бы прынят 25 кастрычнiка 1991 года пад нумаром 1807-1.

Закон гэтай дзяржавы накiраван на стварэнне мо для захавання i ранапранага i самабытнага развiцця мо народа Расiйскай Федэрацыi.

У Расiйскай Федэрацыi немагчымы прапаганда варожасцi i адказу ад iншых мо. Адпаведныя тэзiсы мы бачым i артыкулах 2, 3, 5, 6 У Законе аб мовах у Рэспублiцы Беларусь.

Ранапрае мо народа Рассiйскай Федэрацыi - захаванне i себаковае развiцце мовы, свабоду выбару i карыстання мовай.

Расiйская Федэрацыя гарантуе кожнаму права на карыстанне роднай мовай, выхавання, адукацыi i творчасцi незалежна ад яго паходжання. Аналагiчныя артыкулы iснуюць i беларускiм заканадастве (арт. 21, 22, 23, 26).

Па артыкулу 3 аб Прававым становiшчы мо у расiйским заканадастве дзяржавы могуць прымаць законы i iншыя нарматыныя акты об ахове пра грамадзян на вольны выбар мовы камунiкацыi. Аналагiчныя артыкулы мы знаходзiм i Беларусi (арт. 7, 10, 19).

У артыкуле 5 аб гарантыi пра грамадзян Расiйскай Федэрацыi не залежна ад ведання мовы, дзе правы такiх грамадзян не абмежаваны. Як гаварылася вышэй аналагiчныя артыкулы такiя, як артыкул 13, якi тычыся сферы абслуговання, артыкул 19, якi тычыся юрыспрундэнцыi, артыкул 26, якi тычыся сферы культуры i iнш. iснуюць i Законе аб мовах Рэспублiкi Беларусь.

Артыкул 6 Закона Расiйскай Федэрацыi мае аналагiчную афарбоку артыкула 34 Закона… Беларусi, якi тычыся грамадзян, якiя пражываюць за межамi рэспублiкi. У тым i другiм заканадастве гаворыцца аб садзеяннi вывучэнню i развiццю роднай мовы на тэрыторыi iншай дзяржавы вышэй названых асоб.

Што тычыцца сродка масавай iнфармацыi, то больш менш аднолькавы змест мы знаходзiм у артыкуле 7 расiйскага Закону… i артыкуле 27 беларускага Закону….

У сферы адукацыi i выхавання агульнае есць у тым, што грамадзяне маюць права на атрыманне агульнай адукацыi на роднай мове, а таксама на выбар мовы вывучання межах магчымасцей, прадста леных сiстэмай адукацыi (артыкул 9 расiйскага i артыкул 21 беларускага Закону….

Што тычыцца мовы зезда i форума, то выключэннi таксама iснуюць як у расiйскiм, так i беларускiм заканадастве. На гэтых пасяджэннях прадстанiкi iншых рэспублiк, якiя не ведаюць мовы на якой адбываецца гэтае пасяджэнне маюць права выступаць на роднай мове цi карыстацца перакладам (па артыкулу 11 беларускага i артыкулу 11 расiйскага Закону…). Адпаведныя палажэннi тычацца мо сродка масавай iнфармацыi (артыкулы 20 i 27 рускага i беларускага Законау… адпаведна).

Як мы бачым, Закон аб мовах ва сiх дзяржавах мае аднолькавае тым, што не абмяжоваюцца правы нацыянальных меншасця, даецца магчымасць развiцця i iншых мо i культур на тэрыторыi вышейдадзеных дзяржа. Але ж асноны акцэнт робiцца на тое, што дзяржаная мова застаецца галонай ва сiх сферах грамадства.

2.3 Дзейнасць і змяненні ў законе аб мовах РБ

 

Закон бы дасканала прадуманы. Без поспеху на працягу 10 год, беларуская мова павiнна была вайсцi ва се сферы грамадскага жыцця рэспублiкi. Так у артыкуле I, дзе гаворыцца аб мэтах заканадаства па пытаннях мовы: “Заканадаства Беларускай ССР аб мовах мае на мэце рэгуляваць грамадскiя адносiны галiне развiцця i жывання беларускай, рускай i iншых мо, якiмi карыстаецца насельнiцтва рэспублiкi дзяржаным, сацыяльна-эканамiчным i культурным жыццi, ахову канстытуцыйных право грамадзян у гэтай сферы, выхаванне паважлiвых адносiн да нацыянальнай годнасцi чалавека, яго культуры i мовы, далейшае мацаванне дружбы i супрацонiцтва народа ”.

Закон павiнен бы кансалiдаваць беларускую нацыю, зрабць мо?/p>