Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі
Контрольная работа - Иностранные языки
Другие контрольные работы по предмету Иностранные языки
? ночам, видеться по субботам, встречаться по выходным, говорить о погоде, думать о весне, беспокоиться о родителях, больше его, старше сестры, женился на Тане, поехать за дровами, около трёх часов.
Дзякаваць сястры, прасіць сябра, прабачце мне, жартаваць з дзіцяці, смяяцца з сястры, ісці па ваду, паслаць па сястру, паісці ў грыбы, хадзіць па вечарах, лётаць ноччу, бачыцца ў суботу, сустракацца ў выхадныя, гаварыць пра надворе, думаць аб вясне, турбавацца пра бацькоў, больш за яго, старэйшы за сястру, ажаніўся з Таняй, паехаць па дровы, каля трох гадзін.
Заданне 10
Карыстаючыся тлумачальнымі даведнікамі, дайце азначэнні наступным тэрмінам:
Соцыум, палітыка, гіпотэза, працэс, аргумент, білінгвізм, абсцыса, лексікалогія, артэрыя, аксіёма, дыяметр.
Соцыум (ад. лац. socium агульнае, сумеснае), устойлiвая сацыяльная сукупнасць, якая характэрызуецца адзiнствам умоў жыццядзейнасцi людзей i на гэтай аснове агульнасцю культуры.
Палітыка (ад грэцкага ?? ????????) удзел у справах грамады. Тэрмін звычайна прымяняецца ў адносінах да грамадзянскіх урадаў, але палітыка таксама вылучаецца ва ўсіх групах чалавечага ўзаемадзеяньня, то бок карпаратыўных, акадэмічных альбо рэлігійных інстытутах.
Гіпотэза (грэч. hipothesis аснова, меркаванне), навуковае меркаванне аб прычыннай сувязі зяў, якое патрабуе далейшай праверкі для таго, каб стаць верагоднай культуралагічнай тэорыяй.
Працэс паслядоўная змена станаў абекта ў часе.
Аргумент (лацінскае argumentum), 1) меркаваньне (ці сукупнасць меркаванняў), прыводнае ў пацверджанне праўдзівасці іншага меркаваньні (канцэпцыі, тэорыі). 2) Падстава (частка падставы) доказы.
Білінгвізм (лац. bilihguis < bі (bіs) "двойчы", 1іnguа "мова"), ці двухмоўе, валоданне і карыстанне дзвюма рознымі мовамі, кожная з якіх выбіраецца ў залежнасці ад канкрэтнай камунікатыўнай сітуацыі.
Абсцыса (ад лацінскага abscissus адрэзаны) адна з дэкартавай каардынат кропкі, пазначаецца большай часткай літарай х.
Лексікалогія ад грэческага lexikos, які адносітся да слова. Лексіка слоўнікавы склад мовы (сукупнасць слоў мовы). Раздел мовазнаўства ў якім вывучаецца лексіка, як сукупнасць слоў мовы, называецца лексікалогіяй.
Артэрыя (па-лацінску arteria артэрыя) крывяносныя пасудзіны, якія нясуць кроў ад сэрца да перыферыі, у адрозненне ад вен, у якіх кроў рухаецца да сэрца.
Аксіёма (стар.-грэч. axoma сцвярджэнне, становішча) або пастулат сцвярджэнне, прыманае без доказаў.
Дыяметр гэта хорда (адрэзак, які злучае два пункты) на акружнасці (сферы, паверхні шара), і праходзіць праз цэнтр гэтай акружнасці (сферы, шара).
Заданне 11
Растаўце знакі прыпынку ў наступных сказах (звяртайце ўвагу на правільнае ўжыванне у і ў):
- Вясной і ўвосень тут нельга было прайсці ні балотам, ні лесам. (І. Шамякін)
- Вясёлы, радасны, ўзбуджаны Лабановіч злушчыўся з натоўпам і згубіўся ў ім. (Я. Колас)
- Упалі першыя буйныя каплі дажджу і, нібыта крупінкі жывога срэбра,задрыжалі і пакаціліся па дарожным пыле. (С. Грахоўскі)
- Шчасце, кажуць, прыходзіць нечакана.
- На прыгуменні, поруч з садам, павець з гумном стаяла радам, а пад паветкаю прылады: вазок, калёсы, панарады, старыя сані,восі, колы і вулляў некалькі на пчолы. (Я. Колас)
- Вішня не апала зіма не настала. (Прыказка)
- Расчасаўшы пышныя кудры, лес па пояс убраўся ў туман. (Я. Колас)
- Яму проста не верыцца яшчэ, што будзе ён праз якое паўгадзіны ў родным горадзе, дзе радзіўся ён, рос, жыў, працаваў. (М. Лынькоў)
- Вясна была ранняя, як і звычайна на Палессі. У лясах, на ўгрэвах снег злазіў борзда, і вызваленая з-пад снегу зямля радасна выглядала на свет жоўтавата-шэрымі плямкамі; ўжо выбіваўся і леташні бруснічнік, свежы і сакавіты, сухія галінкі вераску і ягадніку. Побач чыгункі, дзе так прыемна купаліся залатыя косы сонейка ў зацішку зялёных хвой і чырванаватага маладога бярэзніку, ўжо цягнулася доўгая жоўтая паласа адтаўшай зямлі. Яна шырэла з кожным днём, з кожнай гадзінай. (Я. Колас)
- Прамыя вуглы мы бачым у наваколлі; прамы вугал утвараюць лініі перасячэння сцен і столі ў пакоі, два краі стала прамавугольнай формы і г.д. (Геаметрыя, падручнік для 10 кл.)
- Можна сабе,напрыклад, уявіць, што над морам ляціць чайка так, што ўвесь час знаходзіцца над адным і тым жа грэбнем хвалі. (Г.Я. Макішаў)
- Пры вывучэнні ліній метадам каардынат узнікаюць дзве задачы: 1) па геаметрычных уласцівасцях дадзенай лініі знайсці яе ўраўненне; 2) адваротная задача-па зададзенаму ўраўненню лініі даследаваць яе геаметрычныя ўласцівасці. (Геаметрыя, падручнік для 10 кл.)
- Любое лічыльнае мноства бясконцае,таму што бясконцым зяўляецца мностава натуральных лікаў на інтуітыўным узроўні. (І.Р. Кожух)
Літаратура (падручнікі і дапаможнікі)
- Беларуская мова / Пад рэд. М.С. Яўневіча Мн., 1991.
- Беларуская мова. У дзвюх частках / Пад агульн. рэд. Л.М. Грыгоревай Мн., 1998.
- Капылоў І.Л., Рапацэвіч С.Я. Беларуская мова ў табліцах і схемах Мн., 2005.
- Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі Мн., 2008 (электронны варыянт дадаецца да кантрольнай работы).
- Сямашка Л.І., Шкраба І.Р., Бадзевіч З.І. Курс беларускай мовы Мн., 1996.